Bestemmingsplan Damsterdiep 269 en 275

3.1 Archeologie

In 1992 is door Nederland het 'verdrag van Valetta' ondertekend, in de volksmond ook wel 'verdrag van Malta' genoemd. Het verdrag van Malta is wettelijk vertaald met een ingrijpende wijziging in de Monumentenwet '88 en enkele andere wetten, zoals de ontgrondingenwet en de woningwet. Hierin wordt de verantwoordelijkheid voor een goede omgang met eventueel aanwezige archeologische waarden bij de gemeenten gelegd. De bescherming van die waarden dient te worden meegenomen in de ruimtelijke ordening, d.w.z. de bestemmingsplannen.

Elk bestemmingsplan dient vanaf 1 september 2007 daarom een paragraaf archeologie te bevatten, waarin wordt aangegeven welke archeologische waarden in het plan aanwezig, dan wel te verwachten zijn. Daarnaast dient het bestemmingsplan regels te bevatten om eventueel aanwezige archeologische waarden te beschermen. Die regels kunnen in bepaalde op archeologische gronden geselecteerde gebieden aan bouwregels en aanlegvergunningen worden gehangen. Daarmee wordt de aanvrager van een bouwvergunning verantwoordelijk voor behoud van archeologisch erfgoed. De Monumentenwet 1988 en de erfgoedverordening van de gemeente en dit bestemmingsplan beschrijven vervolgens de procedure.

Stroomgebied oude Hunze

Het bestemmingsplan Damsterdiep is 269 en 275 verdeeld over twee locaties, die beide in het stroomgebied van de oude Hunze liggen (zie onderstaande figuur). Deze Hunze, die zich in de loop van de tijd overigens ook verlegde, liet in de ondergrond oeverwallen achter. Deze bevinden zich waarschijnlijk nog steeds onder het maaiveld, en zijn in het verleden aantrekkelijke vestigingsplaatsen geweest. De kans dat er zich op deze plekken archeologische resten bevinden is dan ook groot. In 1997 en 1998 werd bijvoorbeeld op een oude oeverwal aan de Stettinweg in Driebond een vlaknederzetting uit de eerste twee eeuwen na het begin van de jaartelling opgegraven. De opgraving werd toentertijd verricht naar aanleiding van de aanleg van wegen en het bouwrijp maken van het industrieterrein Driebond.

Archeologisch onderzoek

De kans op archeologische resten in de ondergrond van het bestemmingsplan 269 en 275 is gezien het bovenstaande groot te noemen en ingrepen in de ondergrond zouden potentieel waardevol archeologische resten kunnen vernietigen. Op grond hiervan is in augustus 2010 een archeologisch booronderzoek verricht. Uit dit booronderzoek bleek dat er zich in de ondergrond geen oeverwal bevond. Wel zijn er – onder een flinke ophogingslaag – op enkele plekken vegetatiehorizonten aangetroffen. De resultaten van het booronderzoek rechtvaardigen geen archeologische dubbelbestemming in het bestemmingsplan. Dit wil niet zeggen dat het plan 'leeg' is. Bij werkzaamheden dieper dan een meter kunnen archeologische resten aangetroffen worden. Mocht dit gebeuren, dat dienen deze te worden gemeld conform artikel 53 van de Monumentenwet 1988.

Onderzoeksgebieden in het stroomgebied van de oude Hunze