Bestemmingsplan Oosterhoogebrug en Ulgersmaborg

2.7 Openbare ruimte

2.7.1 Groenstructuur

De wijken Oosterhoogebrug en Ulgersmaborg zijn ontwikkeld in een periode dat openbare ruimte en groen een belangrijke plaats innamen in het stedenbouwkundig ontwerp. Daardoor is binnen het plangebied in vergelijking met andere woonwijken veel groen en water aanwezig. Naast veel buurtgroen zijn er op verschillende plekken ruim opgezette parken aangelegd.

De Pop Dijkemaweg en de Stadsweg worden als historische structuren begeleid door een stevige groenzone. Daarnaast liggen ook de Kardingerweg / Oosterhamrikbaan en de Oostelijke Ringweg (Beneluxweg) in een groenzone. De Speenkruidstraat en de Orchideestraat in Oosterhoogebrug liggen rondom een groen park met een waterpartij. Het groen ligt besloten en wordt begrensd door achtererven (tuinen al dan niet begrensd door schuttingen). Zodoende is de bereikbaarheid niet optimaal. Door smalle steegjes en wandelpaden is het groen bereikbaar. Het water loopt in oostelijke richting door. Ten oosten van Oosterhoogebrug vormt een stevige groenzone een overgang naar de ringweg. Ook Ulgersmaborg kent veel openbaar groen. Ook hier geldt dat veel groentjes zijn omsloten door achtererven. Dat maakt veel groentjes slecht bereikbaar, waardoor deze alleen door direct aanwonenden worden gebruikt. Dwars door de wijk lopen ook grote groengebieden. In enkele hiervan zijn speelvoorzieningen aangelegd. Het meeste groen in de wijk heeft een ecologische waarde. Handhaving van de groenstructuren is om die reden en vanwege de recreatieve mogelijkheden dan ook van belang.

Het ruimtelijk beleid met betrekking tot groen is vastgelegd in de Groenstructuurvisie en het Boomstructuurplan.

Groenstructuurvisie

In de groenstructuurvisie Groene Pepers (2009) is op de groenstructuurkaart onderscheid gemaakt tussen de basisgroenstructuur en de nevengroenstructuur. Gestreefd wordt naar versterking van de functionele kwaliteit en complementering van (de samenhang in) de basisgroenstructuur. In deze wijk wordt de basisgroenstructuur hoofdzakelijk gevormd door de groene zones bij:

• de ringweg
• de Stadsweg
• de Gentiaanstraat
• de Speenkruid- en Kalmoesstraat.

Boomstructuurplan

In het Boomstructuurplan (vastgesteld in 2002) is de huidige situatie weergegeven en daarnaast de gewenste situatie met betrekking tot de boomstructuren. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een hoofd- en nevenstructuur. Daarnaast wordt onderscheid gemaakt in de gewenste grootte van de bomen.

De bomenhoofdstructuren zijn op stedelijk niveau belangrijk en worden hier gevormd door het zuidelijke gedeelte van de Pop Dijkemaweg, de Akeleiweg en de Stadsweg. Deze Stadsweg is historisch gezien zeer waardevol omdat deze in de Romeinse tijd vanuit de stad een belangrijke handelsweg was naar Oost-Friesland (Duitsland). Door de bomenhoofdstructuur hier te behouden, blijft dit in beeld.

Monumentale bomen

De gemeente Groningen heeft een lijst van monumentale bomen opgesteld. De laanbomen langs het noordelijk gedeelte van de Pop Dijkemaweg zijn monumentaal en zijn volgens de groenstructuurvisie beschermingswaardig. Dit is vastgelegd in de Algemene Plaatselijke Verordening.

Gewenste ontwikkelingen

Het in stand houden van de bomenhoofdstructuur en de basisgroenstructuur is economisch van grote waarde. Bomen en struiken zijn in staat een deel van de luchtverontreiniging (zoals fijn stof, stikstofoxiden en ozon) weg te vangen. Mede omdat deze wijk aan de ringweg is gesitueerd is het groen essentieel langs de ringweg maar ook verweven in de wijk. Het Groenstructuurplan geeft dan ook aan dat groen voor een duurzame stad in stand gehouden en versterkt moet worden. In het bestemmingsplan worden groengebieden aangeduid met de bestemming Groen.

Voor het in beeld brengen van de gevolgen voor het groen bij ontwikkelingen is het noodzakelijk een Bomen Effect Analyse te maken. Voorafgaand hieraan moet een nauwkeurige bomeninventarisatie gemaakt worden, zodat voor het ontwerpen rekening gehouden kan worden met bestaande waarden. Waardevol en monumentaal groen dienen hiervoor zoveel mogelijk ingepast te worden. Wanneer dit na een uiterste inspanning niet is gelukt, dient het te kappen groen 1:1 zo mogelijk in of in de nabijheid van de ontwikkeling gecompenseerd te worden, zoals ook voorgeschreven in de groenstructuurvisie Groene Pepers.

In het bestemmingsplan zijn de groene gebieden en die met ecologische waarden (vaak dezelfde gebieden) opgenomen onder de bestemmingen Groen en Water.

2.7.2 Waterstructuur

Twee belangrijke waterstructuren liggen net buiten het plangebied. Het zijn het Damsterdiep en het Van Starkenborghkanaal. De voormalige waterloop van De Hunze loopt parallel aan de Pop Dijkemaweg.

Binnen het plangebied komt met name in Oosterhoogebrug relatief veel water voor. De waterpartijen zijn veel in het groen gesitueerd. De woningen aan de Kalmoesstraat worden omsloten door water. Achtererven grenzen hier aan water. Langs het fietspad langs de Gentiaanstraat en Rozemarijnstraat loopt een brede sloot. Hierlangs staat een bomenrij. Deze structuur is belangrijk voor de beleving van het groen in de wijk. In Ulgersmaborg zijn verder geen grote waterpartijen aanwezig.

Daar waar het water een substantieel aandeel binnen de groenzone heeft, is ervoor gekozen om de bestemming Water op te nemen.