Structuurvisie Toekomst Afsluitdijk

2.1 Aanleiding en opdracht

Deze Structuurvisie beschrijft de voorkeursbeslissing van het kabinet voor de toekomstige ontwikkeling van de Afsluitdijk. De structuurvisie geeft aan hoe de waterkerende functie van de dijk op orde wordt gebracht. De structuurvisie schept de ruimtelijke voorwaarden voor de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen en voor maatregelen en voorzieningen die de bijdragen aan de ontwikkeling van een duurzame, innovatieve en ruimtelijk aantrekkelijke regio.

De Afsluitdijk

De Afsluitdijk staat symbool voor de Nederlandse strijd tegen het water. De afsluiting van de Zuiderzee (1932) is ruim 75 jaar later nog altijd een aansprekend voorbeeld van Nederlandse waterbouw. De Afsluitdijk beschermt grote delen van Nederland tegen overstroming. De aanleg was een omvangrijke fysieke ingreep en bracht ook een sociale, culturele en economische transformatie met zich mee. De Afsluitdijk heeft een groot gebied veranderd van Zuiderzee in IJsselmeer met zijn zoetwaterbekken en nieuwe polders. De Afsluitdijk scheidt zout van zoet water en verbindt de provincie Noord-Holland met de provincie Fryslân. De dijk levert kansen op en stelt randvoorwaarden aan natuur, recreatie, visserij en tal van andere functies.

Uitgangssituatie - Dijklichaam en de civieltechnische kunstwerken.

In 2006 is vastgesteld dat de Afsluitdijk niet meer voldoet aan de vereisten voor de veiligheid tegen overstroming vanuit zee. Om deze reden heeft het kabinet besloten de Afsluitdijk (dijklichaam en civieltechnische kunstwerken) een flinke opknapbeurt te geven. Bovendien heeft het kabinet de ambitie uitgesproken om het gebied vanuit een bredere optiek te ontwikkelen. Daarvoor is een verkenning gestart. Net als bij de bouw in 1932 staat ook in deze verkenning veiligheid voorop. Waar mogelijk worden bovendien kansen benut voor duurzame energiewinning, transport over land en water, recreatieve ontwikkelingen en natuurontwikkeling en/of visserij. In 2008 is de bandbreedte van de verkenning ingeperkt tot vier marktvisies en twee overheidsreferenties die in 2009 zijn vastgelegd in het rapport 'Dijk en meer', inclusief het daarover uitgebrachte advies van de Adviescommissie Verkenning Toekomst Afsluitdijk. De verkenning heeft geleid tot een voorkeursbeslissing, die in deze structuurvisie is neergelegd.