direct naar inhoud van 2.5 Ruimtelijke afweging
Plan: Windenergie in de Zuidlob
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0000.EZip09windzuidzeew-0000

2.5 Ruimtelijke afweging

Huidige situatie en autonome ontwikkeling Zuidlob

Beschrijving van het gebied

De Zuidlob wordt begrensd door de Nijkerkerweg, de Gooiseweg, de Gooimeerdijk, de Eemmeerdijk en het Laakse strand (zie figuur 2.1). Het gebied wordt, in vergelijking met het open middengebied van Flevoland, gekenmerkt door 'ronde' vormen. De wegen zijn niet kaarsrecht, maar slingeren zich min of meer door het landschap. Dit heeft te maken met de oorspronkelijke opzet van het gebied. De gebogen wegen zijn een vervolg op het experiment van het Wildwallengebied in Oostelijk Flevoland. De opzet was om een kleinschalig, maar toch modern landschap tot stand te brengen. De voor de polders vreemde, gebogen wegen zouden voor de bezoeker aangenamer zijn dan kaarsrechte wegen. Het gebied zou naast een agrarische, ook een recreatieve functie krijgen.

Naast recreatieve aantrekkelijkheid creëert het kromme wegenpatroon ook een ecologische aantrekkelijkheid. De wegen zouden oorspronkelijk worden beplant met gesloten houtsingels, die een goed leefmilieu moesten worden voor planten, insecten en vogels. De singels zijn echter niet uitgevoerd.

Er zijn, in tegenstelling tot het open middengebied, wel langs sommige wegen wegbeplantingen en houtwallen aanwezig. Dit alles zorgt ervoor dat het gebied kleinschaliger van opzet is. Dit wordt nog benadrukt door de omvang van de agrarische percelen, welke kleiner zijn dan die van het open middengebied. Door de kleinschaligheid en de houtsingels kent het gebied een wat gesloten karakter.

Het gebied is grofweg te verdelen in twee zones. Een zuidoostelijk deel, dat wordt gedomineerd door het Hulkesteinse Bos, dat een relatief gesloten karakter kent. Het andere deel, dat wordt gevormd door het gebied rond de Schillinkweg en het gebied langs het Eemmeer, heeft een relatief open karakter. Dit open karakter is het gevolg van de keuze om de openheid van het Eemland te spiegelen op het nieuwe land.

De belangrijkste functies in het zuidoostelijke deel van de Zuidlob zijn natuur en recreatie (Eemhof, Flevo-Natuur, Laakse strand). In het gebied rond de Schillinkweg en langs de Eemmeerdijk is landbouw de belangrijkste functie. Het is voornamelijk een akkerbouwgebied, maar er zijn ook enkele veeteeltbedrijven en er is een concentratie van biologische landbouwbedrijven. Daarnaast bevinden zich in dit gebied enkele kleine natuurgebieden.

In het gebied liggen enkele beschermde natuurgebieden (EHS). Ten oosten van het plangebied ligt het prioritair gebied Horstenwold en ten zuiden van het plangebied ligt het waardevol gebied Hulkesteinse bos. In het deel rond de Schillinkweg zijn er gebiedjes bij het Priempad (Gorzenveld), tussen de Winkelweg en de Gooiseweg (Winkelsezand) en de strook langs de Rassenbeektocht (inclusief Gruttoveld). Dit zijn 'overige EHS-gebieden'. Verder is er nog een klein bosgebied bij de Stichtse brug, dat is aangegeven als een belangrijk watervogelgebied ('overig EHS-gebied' Stichtse Putten). Al deze gebieden zijn kleinschalig. De natuurgebieden worden beheerd door de Stichting Flevolandschap (SFL). Bovendien zijn ze onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Door het gebied liggen verder nog enkele ecologische verbindingen die ook deel uitmaken van de EHS. Langs de Rassenbeektocht ligt een verbinding voor natte en oevergebonden natuur van regionaal niveau. Daarnaast is de Zuidlob een grondwaterbeschermingsgebied en archeologisch waardevol gebied.

Ontwikkelingen in de Zuidlob en de directe omgeving
Zoals reeds eerder is aangegeven, wordt in het planMER nader ingegaan op alternatieve locaties voor het realiseren van een windturbinepark met een omvang van circa 108 MW in de omgeving van de Zuidlob. Uit de afweging van 6 alternatieve locaties komt naar voren dat er geen reële alternatieve locatie voor het initiatief aanwezig is.

Voor wat betreft de inrichting van het gebied zijn in het MER 14 alternatieve opstellingen onderzocht, variërend van lijnopstelling tot clusteropstellingen van windturbines. Uit de vergelijking van deze opstellingen komt naar voren dat vanuit het oogpunt van milieueffecten, openheid, realiseerbaarheid, rendement (en parkverlies) en de gevoeligheid van het gebied de varianten minder geschikt zijn. Daarom is gekozen voor de drie lijnopstellingen zoals deze op de plankaart zijn weergegeven.

Het Omgevingsplan Flevoland 2006 en het koersdocument1 van de gemeente Zeewolde ondersteunen het huidig gebruik en de huidige waarden, maar bieden ook ruimte aan nieuwe ontwikkelingen.

Het gebied is het groene visitekaartje van het nieuwe land wanneer men vanuit de Randstad of de Veluwe binnenkomt. Het is een grootschalig gebied met variatie: de dijken van het randmeer, de bochtige wegen, de meer verspreide ligging van de boerderijen en de besloten randen van de bossen. De verkaveling van het gebied is grootschalig en uitermate geschikt voor de agrarische sector. Hoofddoel is dan ook het faciliteren van de landbouw in haar ontwikkeling en het beleefbaar maken en houden van het landschap. Aanvullend op het agrarische gebruik en de groene en blauwe structuren is het mogelijk in dit gebied op ruime schaal verbrede landbouw toe te staan. Voor de toekomst van het gebied is sprake van een mogelijke afname van agrarische activiteiten vanwege het ontbreken van een bedrijfsopvolger. Ook de marktontwikkeling en benodigde milieumaatregelen beïnvloeden de toekomst van agrarische bedrijven. Veranderingen komen mede tot uitdrukking in schaalvergroting, agrificatie (gewassen voor niet-voedselindustrie) en omschakeling naar intensievere teelten en verbrede landbouw. Het Omgevingsplan en het koersdocument streven naar een duurzame ontwikkeling waarbinnen verschillende functies in hun onderlinge samenhang goed zijn. Een windturbinepark past binnen een dergelijke verbrede landbouw en duurzame ontwikkeling.

In de nabijheid ligt het gebied Zeewolde West. Dit gebied tussen de A27 en het toekomstige Oostvaarderswold is al lange tijd zoekgebied voor woningbouw. Vooral in het noordelijk deel is grond aangekocht door ontwikkelaars. Wanneer geen duidelijkheid voor de toekomst ontstaat, kan het gebied op den duur zijn vitaliteit verliezen. De gemaakte plannen werpen zo hun schaduw vooruit over deze zone. Voor dit gebied is een geleidelijke transformatie van het agrarische gebied naar een multifunctioneel landschap voorzien, waarin gewoond en gerecreëerd kan worden. Op termijn kan zich een patroon van nederzettingen vormen, maar voorlopig voert landbouw de boventoon. Binnen dit gebied bestaat het voornemen een reservering op te nemen voor een extra woonkern in de gemeente. Deze ontwikkelingsrichting sluit aan bij het voorkeursalternatief Waterstad + in het kader van de schaalsprong Almere, waarin is voorzien in een transformatiegebied van grootschalige landbouw naar verbrede landbouw en een suburbane ontwikkeling. De ontwikkeling van een windturbinepark in de Zuidlob staat deze beoogde transformatie niet in de weg.

Het gebied Stichtse Putten aan de voet van de Stichtse brug aan de oostkant van de A27 is een bos-, moeras- en plassengebied dat een verbindende schakel vormt voor planten en dieren tussen de bossen van 't Gooi en die in Flevoland. De intentie is er om dit gebied verder te ontwikkelen. Het natuurlijke karakter staat centraal waarbinnen wordt bezien of 1 of enkele bedrijven kunnen worden ingepast. Het is een interessante locatie voor bijvoorbeeld recreatieve bedrijven of dienstverlenende bedrijven door de goede ligging aan de snelweg en het water. De ontwikkeling van een windturbinepark in de Zuidlob staat ook deze beoogde ontwikkeling niet in de weg.

In het gebied zal rekening moeten worden gehouden met de reconstructie dan wel verlegging van de N30 tot een A30, die zuidelijk Flevoland per snelweg met het oosten verbindt. Daarmee wordt ook Zeewolde met haar bedrijven beter bereikbaar. De wijze waarop deze snelweg op de bestaande A27 kan worden aangesloten, wordt later bepaald. Opgemerkt wordt dat het in de toekomst noodzakelijk kan zijn om vanwege deze ontwikkeling de opstelling van enkele windturbines te wijzigen. Omdat hierover in deze fase nog geen volledige duidelijkheid is, is hiermee in het inpassingsplan vooralsnog geen rekening gehouden. Het windturbinepark staat een verbreding van de N30 niet in de weg.

De directe omgeving rond de Zuidlob kent een aantal bijzondere gebieden:

  • Natura 2000-gebied Eemmeer en Gooimeer Zuidoever;
  • stiltegebied Horsterwold;
  • ecologische hoofdstructuur Hulkesteinse bos, Horsterveld, Stichtse Putten, Winkelse Zand, Gorzenveld en Rassenbeektocht met Gruttoveld;
  • grootschalige recreatieparken als Center Parcs en Flevo Natuur.

Op wat grotere afstand zijn de Natura 2000-gebieden Arkenheem, Oostvaarderswold, Wolderwijd en Nuldernauw gelegen. De mogelijke effecten op natuur- en recreatiegebieden zijn beperkt. Dit is toegelicht in het planMER en in hoofdstuk 4.

Gelet op de onderbouwing van de locatiekeuze en de mogelijke effecten zoals onderzocht in het planMER (zie hoofdstuk 4), is sprake van een goede ruimtelijke ordening.