Het aspect bedrijven en milieuzonering gaat in op de invloed die bedrijven kunnen hebben op hun omgeving. Deze invloed is afhankelijk van de afstand tussen een gevoelige bestemming en de bedrijvigheid. Milieugevoelige bestemmingen zijn gebouwen en terreinen die naar hun aard bestemd zijn voor het verblijf van personen gedurende de dag of nacht of een gedeelte daarvan (bijvoorbeeld woningen). Daarnaast kunnen ook landelijke gebieden en/of andere landschappen belangrijk zijn bij een zonering tot andere, minder gevoelige, functies zoals bedrijven.
Bij een ruimtelijke ontwikkeling kan sprake zijn van reeds aanwezige bedrijvigheid en van nieuwe bedrijvigheid. Milieuzonering heeft betrekking op het ruimtelijk scheiden van milieubelastende functies (zoals bedrijven) en milieugevoelige functies zoals woningen. Doel hiervan het garanderen van een goed woon- en leefklimaat bij de te ontwikkelen woningen en het voorkomen van belemmeringen voor de bedrijfsvoering van in de omgeving aanwezige bedrijven.
Milieuzonering beperkt zich tot milieuaspecten met een ruimtelijke dimensie zoals: geluid, geur, gevaar en stof. De mate waarin de milieuaspecten gelden en waaraan de milieucontour wordt vastgesteld, is voor elk type bedrijvigheid verschillend. De VNG-handreiking 'Bedrijven en Milieuzonering' (2009) is de meest gebruikte methode bij milieuzoneringen. In de handreiking worden voor vier verschillende milieuaspecten richtafstanden aanbevolen voor milieubelastende activiteiten (bedrijven) ten opzichte van een rustige woonwijk. De grootste richtafstand is bepalend voor de indeling van een activiteit in een milieucategorie. Wanneer bij de invulling van het plangebied uitgegaan wordt van kleinere afstanden dan de richtafstanden, dan moet worden onderbouwd:
- waarom er toch sprake kan zijn van een goed woon-en leefklimaat en/of waarom een kleinere afstand kan volstaan;
- dat er geen extra belemmeringen optreden voor de bedrijfsvoering van de aanwezige bedrijven.
Het belang van milieuzonering wordt steeds groter aangezien functiemenging steeds vaker voorkomt. Hierbij is het motto: 'scheiden waar het moet, mengen waar het kan'. Het scheiden van milieubelastende en milieugevoelige bestemmingen dient twee doelen:
- het reeds in het ruimtelijk spoor voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij gevoelige bestemmingen;
- het bieden van voldoende zekerheid aan de milieubelastende activiteiten (bijvoorbeeld bedrijven) zodat zij de activiteiten duurzaam, en binnen aanvaardbare voorwaarden, kunnen uitoefenen.
Planspecifiek
In de omgeving van de planlocatie zijn diverse functies zoals sport, maatschappelijk, wonen en bedrijvigheid aanwezig. Om die reden kan volgens de VNG-handreiking 'Bedrijven en Milieuzonering' de locatie aangemerkt worden als een 'gemengd gebied'. De richtafstanden mogen hierdoor met één afstandstap worden verminderd.
Direct ten oosten van de planlocatie zijn gronden met een sportbestemming aanwezig. Deze gronden worden momenteel niet gebruikt voor sportdoeleinden. Het bouwvlak van de sportbestemming ligt op een afstand van minstens 50 m van de planlocatie. Het bestemmingsvlak ligt op een kortere afstand. Daarmee voldoet de woning Panoven 17 niet aan de richtafstand van 30 meter (uitgaande van gemengd gebied), deze is gelegen op een afstand van circa 25 meter.
De richtafstand voor sportvoorzieningen wordt bepaald door geluid. Daarbij is stemgeluid in veel gevallen maatgevend. Gedurende de dagperiode mag, in het kader van het Activiteitenbesluit, stemgeluid buiten beschouwing gelaten worden. Om te toetsen of de beoogde woningbouw in de weg staat aan het daadwerkelijke gebruik van de voor sport bestemde gronden is door Adviesburo Van der Boom een verkennend akoestisch onderzoek gedaan. Hierbij is gekeken naar de maximale invulling zoals aangegeven door de ODRU, dit zouden dan tennisbanen kunnen zijn. Er is een indeling gemaakt rekeninghoudend met de beperkingen door richtafstanden van omliggende bestemmingen. Uit het onderzoek blijkt dat de nieuwe woning niet in de weg staat aan het daadwerkelijk in gebruik nemen
Volgens het geldende bestemmingsplan is ten noorden van de locatie een maatschappelijke functie aanwezig. Hier zijn maatschappelijke activiteiten in de categorie 1 en 2 toegestaan. In een gemengd gebied geldt hiervoor een richtafstand van 10 m. Aan deze richtafstand wordt voldaan.
Verder ten noorden van de planlocatie zijn op een afstand van ca. 120 m tennisbanen te vinden. Voor tennisbanen geldt de milieucategorie 3.1 met een richtafstand van 30 m in een gemengd gebied. Aan deze richtafstand wordt ruimschoots voldaan.
Aan de andere zijde van het Merwedekanaal is een geluidsgezoneerd industrieterrein. Over het aspect geluid industrielawaai wordt hieronder ingegaan. In het meest nabij gelegen gedeelte van het industrieterrein kan een betoncentrale worden gerealiseerd binnen de categorie 3.1. De geldende richtafstand is 100 meter voor het aspect geluid en 50 meter voor het aspect stof. Voor het aspect geluid kan 1 stap terug gegaan worden gezien het gemengde karakter van het gebied. Daarmee geldt er een richtafstand van 50 meter voor zowel stof als geluid. De nieuw te bouwen woning en de vervangende nieuwbouw ligt op een afstand groter dan 50 meter.
Zoals in
toelichting paragraaf 4.3 is aangegeven ligt de planlocatie binnen de onderzoekszone van het geluidgezoneerde industrieterrein 'De Biezen - De Hagen'. Door de zonebeheerder, de Omgevingsdienst Regio Utrecht (verder: ODRU) is een eerste zone berekening uitgevoerd (memo van 24 juni 2021). Op basis van deze eerste indicatieve berekening zijn de nieuw te bouwen woningen zo op de kavel gesitueerd dat nog net voldaan kan worden aan de maximale ontheffingswaarde van 55 dB(A) en er geen dove gevel toegepast hoeven te worden.
De nieuwe planopzet is opnieuw doorgerekend door de ODRU (advies 24 december 2021). Op basis van de laatste verbeelding, datum 21 december 2021, met hierop de locatie van het bouwvlakken voor de Panoven 17 en 19 is aan de hand van het zonebeheermodel “industrieterrein De Hagen - de Biezen” de 55 dB(A) contourlijn (etmaalwaarde) bepaald. Hierbij is rekening gehouden met de vergunde geluidsruimte van de bedrijven op het industrieterrein, al eerder verleende hogere waarden en MTG-waarden (maximaal toelaatbare geluidsbelasting) op gevels van geluidgevoelige gebouwen en de ligging van de 50 dB(A) zonegrens rond het industrieterrein. Door de omgevingsdienst zijn berekeningen uitgevoerd op een rekenhoogte van 5 meter (1e verdieping) en 7,5 meter (2e verdieping).
Uitkomsten voor 1e verdieping.
Uit de berekeningen blijkt dat het gehele bouwvlak woning Panoven 17 is gelegen achter de 55 dB(A) contourlijn bij een rekenhoogte van 5 meter. Ten zuidoosten van de 55 dB(A) contourlijn is de geluidsbelasting hoger dan 55 dB(A). In dit gebied met de bestemming ‘wonen’ mogen geen geluidsgevoelige gebouwen worden toegestaan. Dit moet worden geborgd in de planregels. Niet geluidsgevoelige gebouwen, zoals een garage of schuur, zijn wel toegestaan.
Verder bleek dat het bouwvlak woning Panoven 19 – vanuit het industrieterrein gezien – gedeeltelijk was gelegen vóór de 55 dB(A) contourlijn bij een rekenhoogte van 5 meter. Er wordt daarmee voldaan aan de grenswaarde in de Wet geluidhinder van 65 dB(A) etmaalwaarde voor “vervangende nieuwbouw”, maar er werd bij een geluidsbelasting hoger dan 55 dB(A) etmaalwaarde, niet voldaan aan het criterium “goed woon- en leefklimaat / goede ruimtelijke ordening” zoals aangegeven in de VNG publicatie bedrijven en milieuzonering. Hierop is het plan aangepast en is het bouwvlak achter de 55 dB(A) contour gelegd. Daarmee wordt voldaan aan een goed woon- en leefklimaat.
Uitkomsten voor de 2e verdieping
Uit de berekeningen blijkt dat beide bouwvlakken grotendeels vóór de 55 dB(A) contourlijn liggen bij een rekenhoogte van 7,5 meter (2e verdieping). Op deze hoogte is de geluidsbelasting dus hoger. Dit houdt in dat op de 2e verdieping geen sprake mag zijn van te openen delen, zoals een te openen raam. De geveldelen aan de zuidwest, zuidoost en noordoost zijde dienen "doof" te worden uitgevoerd, conform artikel 1b, lid 5 van de Wet geluidhinder. In de planregels is hiervoor een voorwaardelijke verplichting opgenomen.