direct naar inhoud van 2.3 De belangrijkste opgaven en plannen
Plan: Structuurvisie ''Moerdijk 2030''
Status: vastgesteld
Plantype: gemeentelijke structuurvisie
IMRO-idn: NL.IMRO.1709.SVMoerdijk2030-0401

2.3 De belangrijkste opgaven en plannen

Inleiding

De verschillende nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen zijn reeds benoemd in paragraaf 1.1. Ze hebben hun weerslag op de structuurvisie. Hieronder worden ze daarom kort toegelicht en in het uitvoeringsprogramma krijgen vooral deze items nadrukkelijk de aandacht.

Moerdijk MeerMogelijk

In de bestuursovereenkomst (zie paragraaf 1.1) zijn tussen het Rijk, de Provincie Noord-Brabant en de gemeente Moerdijk afspraken gemaakt over de voorbereiding en uitvoering van verschillende plannen. De uitvoering van deze plannen samen geeft een impuls aan de economie en de leefbaarheid van de gemeente (bron: Sociaal Economische effectstudie Logistiek Park Moerdijk; DHV 2007). Deze aanpak staat bekend onder de noemer 'Moerdijk MeerMogelijk'.

Moerdijk MeerMogelijk heeft betrekking op een programma met onder andere de volgende onderdelen:

  • de realisatie van het LPM;
  • de herontwikkeling van de Noordrand Zevenbergen;
  • de herontwikkeling van het Waterfront Moerdijk;
  • de ontwikkeling van het stationsgebied Lage Zwaluwe;
  • de herstructurering van het bedrijventerrein Vlietweg/Schansweg te Klundert;
  • de herstructurering van de locatie Huizersdijk-Zuid bij Zevenbergen;
  • de herstructurering van het bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk te Zevenbergschen Hoek;
  • de intensievere benutting van het Zeehaven- en Industrie-terrein Moerdijk;
  • de realisatie van 825 extra woningen.

Deze plannen worden hieronder kort toegelicht.

In de bestuursovereenkomst zijn afspraken gemaakt over de relatie tussen de verschillende plannen die onder Moerdijk MeerMogelijk vallen. Daarin zijn ook de afdrachten benoemd vanuit zowel het gemeentelijk programma als het LPM. Het gemeentelijk programma Moerdijk MeerMogelijk is gericht op een forse investering in de leefbaarheid van de kernen in de gemeente. Het is een dynamisch programma dat gevoed moet worden vanuit de opbrengsten van 825 extra woningen en de ontwikkeling van het stationsgebied Lage Zwaluwe. In de bestuursovereenkomst is een flexibiliteitbepaling opgenomen die het mogelijk maakt om onderdelen van het gemeentelijk programma in te wisselen voor andere leefbaarheidsprojecten. Uiteindelijk gaat het om de winst die qua leefbaarheid kan worden gerealiseerd. Daarnaast is in de bestuursovereenkomst opgenomen dat vanuit het provinciaal project LPM ook diverse afdrachten plaats dienen te hebben.

Door de toename van bedrijvigheid, waaronder de komst van het LPM, komt de leefbaarheid onder druk te staan. Het is daarom zaak te voorkomen dat leefbaarheid, milieu en kwaliteit van de leefomgeving onder een aanvaardbaar peil komen. Dit betekent dat realisatie van het LPM alleen planologisch aanvaardbaar is als de bovengenoemde verslechtering van de leefomgeving wordt gecompenseerd door realisatie van de Ontwikkeling Noordrand Zevenbergen en de Herontwikkeling Waterfront Moerdijk. Door de Ontwikkeling Noordrand Zevenbergen treedt een kwaliteitsverbetering van het landschap op met de verplaatsing van de bedrijven Caldic Chemie en Wolst, terwijl door de Herontwikkeling Waterfront Moerdijk de leefbaarheid in de kern Moerdijk toeneemt door de uitplaatsing van grootschalige bedrijvigheid en het verdwijnen van bijbehorende verkeers- en geluidsoverlast. Het LPM is gebaat bij deze beide projecten, omdat daarmee een aantrekkelijker vestigingsklimaat ontstaat voor (potentiële werknemers van) bedrijven op het LPM. Om genoemde ontwikkelingen in Zevenbergen en Moerdijk te kunnen realiseren is een financiële bijdrage vanuit het LPM noodzakelijk. In de bestuursovereenkomst zijn daarover reeds afspraken vastgelegd.

LPM

Dankzij haar strategische ligging blijkt de gemeente Moerdijk een voorkeurslocatie voor een grootschalig logistiek park voor value added logistics. Value added logistics houdt in dat producten worden geassembleerd, omgepakt, gemonteerd, gerepareerd, bedrukt enzovoort voordat ze naar de klant worden vervoerd. De locatie ligt tussen de havens van Antwerpen en Rotterdam met toegangswegen via water, weg, spoor en buisleiding. Het park van circa 150 hectare netto uitgeefbaar komt in de oksel van de A16 en A17. Er gaat zich 'schone bedrijvigheid' vestigen in de milieucategorie 3.1 en 3.2: geen zware industrie, maar bedrijven op het gebied van logistieke bedrijvigheid. Het LPM zal zorgen voor een enorme impuls van de economie en werkgelegenheid in de gemeente Moerdijk en West-Brabant. Er komt een flink aantal extra arbeidsplaatsen bij.

Ontwikkeling Noordrand Zevenbergen

Onderdeel van dit plan is de omlegging van de N285 en de sanering van Caldic (betonmortelcentrale) en Wolst (chemisch productiebedrijf). Zevenbergen wordt veiliger en aantrekkelijker om te wonen en te leven als Wolst en Caldic worden gesaneerd. De geur-, geluid- en verkeersoverlast voor de omwonenden wordt daardoor minder. De verkeersveiligheid en de doorstroming nemen toe door de aanleg van een noordelijke randweg om de kern van Zevenbergen en buiten het huidige bedrijventerrein De Koekoek om, ter vervanging van de N285. Het doorgaande verkeer hoeft dan niet meer door de kern van Zevenbergen. De binnen de randweg vrijkomende gronden bieden ruimte voor woningbouw, bedrijvigheid, recreatie en groen en water.

Herontwikkeling Waterfront Moerdijk

Tussen het Hollandsch Diep en de kern ligt een oud havengebied ter grootte van ongeveer 13 hectare, dat aan de westkant is begrensd door natuurgebied de Appelzak. Het project Waterfront Moerdijk behelst de herontwikkeling van de oost- en westzijde van deze oude haven. Een herontwikkeling kan deze locatie omtoveren tot een levendig gebied waar wonen en recreëren centraal staan, wat de leefbaarheid van de gehele kern Moerdijk positief zal beïnvloeden.

Ontwikkeling stationsgebied Lage Zwaluwe

Het huidige station Lage Zwaluwe maakt op dit moment een wat verlaten indruk. Door het 25 hectare grote braakliggende terrein te ontwikkelen, krijgen het station en zijn omgeving een enorme impuls. Diverse bestemmingen zijn hier denkbaar: een transferium, logistieke supportdiensten of andere hoogwaardige bedrijvigheid. De uiteindelijke bestemming maakt het stationsgebied levendiger en veiliger.

Herstructurering bedrijventerrein Vlietweg/Schansweg te Klundert

Aan de Schansweg en Vlietweg in Klundert ligt een bedrijventerrein van circa 15 hectare, aangrenzend aan een woonwijk en het zwembad. Het voornemen is om de milieuhinder van dit terrein te verminderen en een impuls te geven aan de ruimtelijke kwaliteit. Het daar gevestigde transportbedrijf Leijten zal worden verplaatst. Voor de bewoners betekent dit rustiger en veiliger wonen in dit gedeelte van Klundert.

Herstructurering locatie Huizersdijk-Zuid bij Zevenbergen

Het verplaatsen van het transportbedrijf aan de Huizersdijk ten zuiden van Zevenbergen leidt tot een betere verkeersveiligheid, vooral voor de schoolgaande jeugd van en naar Zevenbergen die hinder ondervindt van passerende vrachtwagens. Nu ligt het bedrijf op een ongunstige locatie voor zowel de onderneming als haar omgeving. Het bedrijf grenst direct aan een jachthaven. Een herstructurering van deze locatie maakt het mogelijk om nieuwe functies te realiseren zoals woningbouw, recreatie en natuur.

Herstructurering bedrijventerrein Bloemendaalse Zeedijk te Zevenbergschen Hoek

De inwoners van Zevenbergschen Hoek ondervinden overlast van transport- en sluipverkeer in hun dorp. Die wordt onder andere veroorzaakt door twee grote ondernemingen op het voormalige Campinaterrein. Doelstelling van dit plan is het verminderen van de milieuhinder die door de bedrijvigheid wordt veroorzaakt, waarbij vooral de geluidshinder en verkeersonveiligheid centraal staan.

Intensievere benutting Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk

Al jaren zijn de braakliggende hectares op het huidige Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk onderwerp van gesprek. Vanaf het moment dat de komst van een bovenregionaal industrieterrein de agenda beheerst, wijzen inwoners, politiek en milieugroepen op het invullen van die hectares. Dit gebeurt binnen Moerdijk MeerMogelijk vanuit het principe: het juiste bedrijf op de juiste plaats. Het opnieuw invullen van deze hectares zorgt ervoor dat de omvang van het LPM beperkt blijft tot 150 hectare. Als gevolg van de brand bij Chemie-Pack op het Zeehaven- en Industrieterrein begin 2011 zullen alle ogen op deze ontwikkeling gericht zijn en zullen de risico's zeer zorgvuldig afgewogen moeten worden.

Realisatie 825 extra woningen (diverse locaties)

De acht bovengenoemde plannen van Moerdijk MeerMogelijk zullen samen nieuwe bewoners aantrekken, mede door de toenemende werkgelegenheid in het gebied. Door de intensivering van het ruimtegebruik op het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk en het nieuwe LPM ontstaat een groot aantal nieuwe arbeidsplaatsen. Daarnaast zal de impuls aan de leefbaarheid door Moerdijk MeerMogelijk ook nieuwe inwoners aantrekken. Om aan de woningvraag van nieuwe bewoners te voldoen, gaat de gemeente Moerdijk 825 extra woningen (bovenop het aantal op basis van 'migratiesaldo nul') bouwen, in alle categorieën. Die 825 woningen worden dus ontwikkeld naast het regulier aantal te bouwen woningen.

Zuidwestelijke Delta en Centrumvisie Zevenbergen

In het Volkerak-Zoommeer (hierna: VZM) is in de zomer en het najaar vaak sprake van een explosieve groei en sterfte van blauwalgen, met stankoverlast, vis- en vogelsterfte en zwemverboden als gevolg. Onderzoek heeft uitgewezen dat verzilting van het VZM en een beperkte getijdendynamiek de enige oplossingen zijn voor dit probleem. Verzilting van het VZM mag echter alleen plaatshebben als de beschikbaarheid van zoetwater voor de landbouw, de drinkwatervoorziening en de industrie is gewaarborgd. Om tot een oplossing te komen zijn verschillende tracés onderzocht. Op advies van het Bestuurlijk Overleg Krammer Volkerak (BOKV) wordt nu een drietal tracés technisch uitgewerkt waarbij de randvoorwaarden zijn:

  • een benodigde hoeveelheid aan te voeren water van 22,5 m3/s;
  • een aanvoerroute via de Roode Vaart, al dan niet in combinatie met aanvoer vanuit het Wilhelminakanaal;
  • een aanvoerroute door het centrum van Zevenbergen in combinatie met aanvoer vanuit het Wilhelminakanaal of om het centrum heen gekoppeld aan de noordelijke randweg (met of zonder gecombineerde aanvoer vanuit het Wilhelmina-
    kanaal).

De Roode Vaart wordt daarmee een 'navelstreng' in een hoogdynamische omgeving en vormt een uitdagende en integrerende ontwerpopgave gekoppeld aan: Waterfront Moerdijk, uitbreiding derde insteekhaven op het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk, knoop Lochtenburg, A16/HSL-zone, windmoleninitiatieven, Logistiek Park Moerdijk, noordelijke omlegging N285 en de revitalisering van het centrum van Zevenbergen.

Het ontgraven van de voormalige haven als regionale zoetwaterader door het centrum van Zevenbergen kan een belangrijke impuls vormen voor de verblijfskwaliteit van de openbare ruimte en voor de recreatieve waarde van het centrum en is in die zin een prikkelende gedachte. Het betekent echter wel dat een alternatieve locatie moet worden gevonden voor de weekmarkt en het bestaande parkeren op de Noord-/Zuidhaven, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van het centrum van Zevenbergen. Daarnaast zal het noodzakelijk zijn kritisch te kijken naar een aantal plekken rond de Noord-/Zuidhaven.

Lokaal vestigingsbeleid

De gemeente Moerdijk beschikt momenteel in totaal over een voorraad bedrijventerreinen ter grootte van ongeveer 2.878 hectare bruto (1.416 hectare netto). Op de bestaande lokale bedrijventerreinen is nagenoeg geen ruimte meer uitgeefbaar. Aangrenzend aan het huidige bedrijventerrein De Koekoek in Zevenbergen ligt een zoekgebied voor toekomstige uitbreiding van het terrein; ook ten zuiden van het bestaande terrein Zwanengat ligt een zoeklocatie voor toekomstige bedrijventerreinontwikkeling. De gemeente beschikt hiermee echter slechts over een beperkte omvang aan uitgeefbaar terrein, die onvoldoende is om aan de behoefte te voldoen.

Voor de leefbaarheid in de kernen is de aanwezigheid van levensvatbare lokale bedrijvigheid van groot belang. Om in voldoende mate te kunnen voorzien in de vraag naar lokale bedrijventerreinen, ligt er op de korte termijn (tot 2013) een opgave van ongeveer 19 hectare (netto). Voor de langere termijn (2013-2020) komt daar naar verwachting nog ongeveer 47 hectare bij. In de toekomst wordt tevens ruim 14 hectare aan de bestaande bedrijventerreinvoorraad onttrokken als gevolg van transformatieplannen in de kernen. De uitplaatsing van deze bedrijven levert een extra vraag naar nieuw lokale bedrijventerrein op. Met de vaststelling van de nota 'Lokaal vestigingsbeleid' (2010) heeft de gemeente bovendien de keuze gemaakt om bedrijventerrein Dintelmond binnen de huidige contour te houden. Daarom heeft de gemeente twee nieuwe vestigingslocaties benoemd voor (boven)lokale bedrijven, te weten bij De Koekoek en nabij het Sint Josephplein bij Zevenbergen.

Woningbouwopgave (tot 2020)

Het uitgangspunt voor het woningbouwprogramma vormt de provinciale bevolkings- en woningbehoefteprognose 2008, gebaseerd op demografische ontwikkelingen en trends met als uitgangspunt migratiesaldo nul. Daarnaast mag de gemeente Moerdijk nog 1.075 woningen bovenop het reguliere woningbouwprogramma bouwen. Deze extra woningen vloeien voort uit de compensatieregeling voor huisvesting van werknemers van het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk en de bestuursovereenkomst Moerdijk MeerMogelijk. Samen vormen deze twee lijnen het gemeentelijke woningbouwprogramma. Op basis daarvan heeft de gemeente een woningbouwcapaciteit van 2.225 woningen voor de periode tot 2020.

Accommodatiebeleid in Moerdijk

De kern van het accommodatiebeleid is het handhaven van het basisvoorzieningenniveau in elke kern binnen de gemeente Moerdijk. Onder het basisvoorzieningenniveau vallen voorzieningen ten behoeve van:

  • basisonderwijs;
  • voorschoolse voorzieningen (peuterspeelzaalwerk);
  • buitensport;
  • een openbare ontmoetingsfunctie.

Bij de uitvoering van het accommodatiebeleid wordt uitgegaan van clustering en gezamenlijke (her)ontwikkeling van de voorzieningen opdat het gebruik zo efficiënt als mogelijk is en de kosteninvestering en exploitatie zo laag mogelijk zijn. Dit wordt opgepakt wanneer renovatie, nieuwbouw en/of herstructurering van (de wijk om) een voorziening nodig is.

Externe veiligheid

Het afgelopen decennium is de wet- en regelgeving ten aanzien van externe veiligheid op de schop gegaan en zijn risico's van activiteiten met gevaarlijke stoffen in beeld gebracht. De gemeente staat op het punt de nieuwe inzichten en opgaven te verankeren in de gemeentelijke processen, beleidsplannen, bestemmingsplannen, vergunningen, enzovoort. Externe veiligheid is zeer belangrijk; de brand op het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk begin 2011 heeft dit nog eens onderstreept. De eisen ten aanzien van externe veiligheid van de aanwezige en te ontwikkelen risicovolle bedrijven, buisleidingen, spoorwegen, (rijks-, provinciale en gemeentelijke) wegen en vaarwegen hebben een grote impact op de ruimtelijke ontwikkeling van kwetsbare bestemmingen in de gemeente en vice versa. Een scheiding van risicovolle en kwetsbare activiteiten en het in harmonie met elkaar laten functioneren van beide typen activiteiten daar waar scheiding niet mogelijk is, is van grote importantie. Zo zal de gemeente de komende jaren een steeds veiligere woon- en leefomgeving creëren.

Conclusie

Bovengenoemde ruimtelijke ontwikkelingen hebben hun weerslag op de inhoud van de structuurvisie. Omgekeerd kan de structuurvisie op onderdelen - en voor zover ze al niet vastliggen - richting geven aan de uitwerking van de ontwikkelingen.