Planteksten

Wijzigingsplan Buitengebied, Voedselbos Bollendonk

Identificatie: NL.IMRO.0777.0184WPVOEDBOLDONK-3001

Datum vaststelling: 8 juni 2023

Hoofdstuk 1 Inleiding

Op de voormalige stortplaats Bollendonk aan de noordwestkant van de gemeente Etten-Leur is een zonnepark ontwikkeld. Onderdeel van deze ontwikkeling is compensatie van de natuur die door het zonnepark aangetast is. Door de initiatiefnemer is daarop, samen met het lokale stichting Natuur- en MilieuEducatie Etten Leur (hierna: MEC), een plan ontwikkeld voor de realisatie van een Voedselbos op een perceel direct ten zuidwesten van het zonnepark. Dit voedselbos zal voornamelijk ingezet gaan worden voor enerzijds natuurbeheer en anderzijds educatieve doeleinden. Een nadere uitleg van de plannen voor het voedselbos is opgenomen in het richtingsdocument in bijlage 1 bij deze toelichting.

Voor deze ontwikkeling moet echter de huidige agrarische bestemming van het perceel omgezet worden tot natuur, zodat de bestemming ook passend is voor de aanleg van dit voedselbos. Deze omzetting van bestemming kan op basis van een wijzigingsbevoegdheid in het ter plaatse geldende bestemmingsplan ‘Buitengebied’ met inbegrip van bijbehorende partiële herzieningen voor het omzetten van de aanwezige bestemming naar Natuur.

Hoofdstuk 2 Wijzigingsregeling

De gronden zijn gelegen in het bestemmingsplan "Buitengebied" (vastgesteld op 30 september 2013, grotendeels onherroepelijk) met inbegrip van de bijbehorende partiële herzieningen. De gronden hebben de bestemming 'Agrarisch met waarden' met de dubbelbestemmingen ‘Waterstaat – Attentiegebied EHS’, ‘Waarde – Archeologie 2’ (noordelijk deel) en ‘Waarde – Archeologie 4’ (zuidelijk deel). Ook gelden ter plaatse de gebiedsaanduidingen ‘overige zone – cultuurhistorisch vlak’, ‘overige zone – groenblauwe mantel’ en ‘overige zone – leefgebied struweelvogels’.

In de planregels is in artikel 38.1 een wijzigingsbevoegdheid voor burgemeester en wethouders opgenomen om de aanwezige bestemmingen te wijzigen in de bestemming ‘Bos’, ‘Groen’, ‘Groen - Houtsingel’, ‘Natuur’ en ‘Water’. Zij maken daarbij gebruik van de bevoegdheid zoals omschreven in artikel 3.6 Wet ruimtelijke ordening om, binnen bij het plan bepaalde grenzen, het plan te wijzigen. De wijzigingsregeling bevat een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden zoals dat de wijziging niet leidt tot een onevenredige aantasting van het gebruik van de naastgelegen percelen en dat de wijziging pas kan plaatsvinden als de koop van de gronden of de realisatie verzekerd is. Daarnaast dient als onderdeel van het wijzigingsbesluit verantwoording gegeven te worden over overige ruimtelijke aspecten zoals, de bodemkwaliteit, milieuzonering, archeologie, water, geluid, lucht, verkeersveiligheid, ecologie (flora en fauna) en economische uitvoerbaarheid.

Uitsnede bestemmingsplan "Buitengebied" (geconsolideerde versie 2022)

De wijzigingsregeling luidt als volgt:

38.1 Wijzigen naar 'Bos', 'Groen', 'Groen - Houtsingel', 'Natuur' en 'Water'

Burgemeester en wethouders zijn bevoegd dit bestemmingsplan te wijzigen in die zin dat de bestemming van gronden wordt gewijzigd in de bestemming ‘Bos’, ‘Groen’, ‘Groen - Houtsingel’, ‘Natuur’ en/of ’Water’ ten behoeve van behoud en/of ontwikkeling van bos, ecologische verbindingszones, landschapselementen, landschappelijke inpassing, natuur en/of water, waarbij moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden:

1. De wijziging leidt niet tot onevenredige aantasting van de gebruiks- en ontwikkelingsmogelijkheden van de naastgelegen percelen.

2. De wijziging vindt pas plaats nadat de aankoop/overdracht in voldoende mate verzekerd is of al heeft plaatsgevonden of de realisatie anderszins verzekerd is.

Hoofdstuk 3 Toets aan wijzigingsregeling

Algemeen

De wijzigingsbevoegdheid dient voor wijziging ten behoeve van behoud en/of ontwikkeling van bos, ecologische verbindingszones, landschapselementen, landschappelijke inpassing, natuur en/of water. Voorliggend plan omvat de realisatie van een voedselbos gericht op natuurbeheer en educatie. De voorliggende wijziging dient daarmee voor de ontwikkeling van natuur en voldoet daarmee aan deze algemene voorwaarde.

Ad a. De wijziging leidt niet tot onevenredige aantasting van de gebruiks- en ontwikkelingsmogelijkheden van de naastgelegen percelen.

De voorziene natuurontwikkeling op het betreffende perceel heeft geen invloed op het gebruik van de omliggende percelen. Ook zorgt deze natuurontwikkeling niet tot beperking voor deze omliggende gronden. Aan deze voorwaarde wordt dan ook voldaan.

Ad b. De wijziging vindt pas plaats nadat de aankoop/overdracht in voldoende mate verzekerd is of al heeft plaatsgevonden of de realisatie anderszins verzekerd is.

De betreffende gronden zijn in eigendom van de initiatiefnemer van het voedselbos. Deze partij is ook mede de aanvragers van de voorliggende wijziging van het bestemmingsplan. De aankoop van de gronden door de partijen die de aanleg van de natuur gaan realiseren is daarmee al verzekerd. Ook de realisatie van de voorziene natuur is verzekerd door deze partijen. Ook aan deze voorwaarde van de wijzigingsbevoegdheid wordt voldaan.

Hoofdstuk 4 Ruimtelijke aanvaardbaarheid

4.1 Algemeen

In dit hoofdstuk komt de overige verantwoording buiten de voorwaarden van de wijzigingsbevoegdheid aan de orde.

Provinciaal beleid:

De provincie Noord-Brabant heeft als geldende toetsingskader (onder meer) de Interim Omgevingsverordening (IOV). In de IOV is deze locatie aangemerkt als 'Landelijk gebied' – ‘Groenblauwe mantel’ met de aanduidingen ‘cultuurhistorisch waardevol gebied’, ‘attentiezone waterhuishouding’ en ‘norm wateroverlast buiten stedelijk gebied’.

Voorliggend plan is gericht op de ontwikkeling en behoud van natuur en sluit daarmee aan bij de provinciale beleidskaders voor dit gebied. Ook wordt bij de inrichting aangesloten bij de cultuurhistorische waarden van het gebied door omzoming van het perceel met struweel. Ook wordt bij de inrichting aangesloten bij de waterhuishouding in het gebied en de omgeving.

Voorliggend wijzigingsplan voldoet dan ook aan het meest recente provinciale beleid.

Regionale afspraken mbt kwaliteitsverbetering van het landschap:

Deze wijziging betreft de uitvoering van natuurcompensatie voor de aanleg van het zonnepark op de voormalige stortplaats Bollendonk. Het inrichtingsplan is ook goedgekeurd door de ODBN namens de provincie en voldoet als compensatie aan de eisen van de Wet natuurbescherming.

Op basis van het regionale afsprakenkader is voorliggend plan aan te merken in categorie 1, aangezien deze ontwikkeling primair kwaliteitsverbetering van het landschap tot doel heeft. Voor de voorliggend omzetting van agrarisch naar natuur is dan ook verder extra geen kwaliteitsverbetering nodig.

Luchtkwaliteit:

Er worden geen woningen toegevoegd. De voorliggende omzetting heeft geen gevolgen voor de luchtkwaliteit ter plaatse.

Geluid:

Het voorliggende wijzigingsplan omvat geen geluidsgevoelige functie en heeft geen gevolgen wat betreft geluid.

Bodemkwaliteit:

Voorliggend plan betreft de omzetting van agrarisch naar natuur, waarbij het perceel met natuur ingericht wordt. Het aspect bodemkwaliteit is hiervoor dan ook geen belemmering. Er zijn ook geen aanwijzingen dat sprake is van belemmering van de bodemkwaliteit voor het gebruik van het perceel als voedselbos.

Archeologie:

Het bouwperceel ligt in een gebied met in het noordelijk deel een middelhoge archeologische waarde (artikel 27 'Waarde - Archeologie 2') en in net zuidelijk deel een lage archeologische waarde (artikel 29 'Waarde - Archeologie 4'). Bij bodemingrepen waarbij het daadwerkelijk te verstoren gebied groter is dan 1.000 m2 (bij Archeologie -2) dan wel 50.000 m2 (bij Archeologie-4) en de bodemingreep dieper is dan 0,40 m dient een rapport overlegd te worden waarin de archeologische waarden van de gronden die worden verstoord, naar het oordeel van het bevoegd gezag in voldoende mate zijn vastgesteld. Deze verplichting is niet gebonden aan de wijzigingsbevoegdheid maar is verbonden aan de omgevingsvergunningaanvraag voor het uitvoeren van werkzaamheden in het gebied.

Voor de aanleg van een poel zoals opgenomen in de voorliggende plannen van 1.500 m2 grotendeels in het noordelijke perceelsgedeelte moet dan ook voor de aanleg een omgevingsvergunning verkregen worden waarin aangetoond wordt dat geen archeologische waarden aangetast gaan worden. Hiervoor wordt een archeologisch bureau-onderzoek uitgevoerd. Mocht hieruit blijken dat nader onderzoek nodig zal zijn, dan wordt de poel verder verplaatst naar het zuidelijk deel van het plangebied waar een lagere archeologische waarde ligt om geen waarden aan te tasten.

Mochten er tijdens bouw- of andere werkzaamheden ondanks het vooronderzoek toch archeologische resten gevonden worden, dan moet dat volgens artikel 5.10 van de Erfgoedwet zo spoedig mogelijk gemeld worden bij de Minister van OC&W.

Water:

Voorliggend plan houdt de aanleg van natuur in. Hierbij is rekening gehouden met de waterhuishoudkundige kenmerken van deze locatie en de omgeving. Ook met de geplande poel in het gebied is rekening gehouden met de waterhuidhouding alhier. In een voorfase zijn deze plannen al eens overlegd met het Waterschap.

Voorliggende wijzigingsplan is voor volledigheid ook nog voor een vooroverlegreactie voorgelegd aan het Waterschap. Het waterschap Brabantse Delta heeft in deze vooroverlegfase van het plan een positief wateradvies afgegeven. Dit wateradvies is opgenomen in bijlage 2 bij deze toelichting.

Flora en fauna:

Voorliggend plan omvat de omvorming van agrarische gronden naar natuur in de vorm van een voedselbos. De huidige natuurwaarden in het plangebied, voor zoverre aanwezig, worden gerespecteerd. Zo wordt het gebied omzoomd met struweel in verband met het leefgebied voor struweelvogels in dit deel van Etten-Leur.

Uiteraard wordt bij de realisatie van de gebiedsinrichting rekening gehouden met de algemene zorgplicht voor de aanwezige soorten in het gebied.

Externe veiligheid:

Het aspect externe veiligheid is niet van toepassing voor voorliggende ontwikkeling.

Economische uitvoerbaarheid:

De initiatiefnemer draagt alle kosten. De voorliggend ontwikkeling is niet grexwetplichtig, dus een exploitatieplan of anterieure overeenkomst is wettelijk niet verplicht. Het afdekken van het financiële risico voor de gemeente is al gedaan in de overeenkomst voor het zonnepark Bollendonk, waar voorliggend plan een uitvloeisel van is.. De economische haalbaarheid voor dit plan is dan ook gegarandeerd.

4.2 Conclusie

Uit het vorenstaande kan geconcludeerd worden dat, op basis van artikel 3.6 van de Wet ruimtelijke ordening, voldaan kan worden aan de voorwaarden van artikel 3.8.1 van het bestemmingsplan "Buitengebied" met inbegrip van de bijbehorende partiële herzieningen en deze te wijzigen zoals aangegeven op bijgaande wijzigingsplanverbeelding. Daarnaast is de wijziging ruimtelijk aanvaardbaar voor het plangebied en de omgeving.

4.3 Juridische aspecten

In dit wijzigingsplan wordt de agrarische bestemmingen op één perceel op de planverbeelding van het bestemmingsplan "Buitengebied" omgezet in een bestemming 'Natuur'. De planregels van het bestemmingsplan "Buitengebied" met inbegrip van de bijbehorende partiële herzieningen zijn en blijven van toepassing. In de planregels van dit 'Wijzigingsplan Buitengebied, Voedselbos Bollendonk' worden de relevante bestemmingsregels van het bestemmingsplan "Buitengebied" met inbegrip van de bijbehorende partiële herzieningen dan ook van overeenkomstige toepassing verklaard.

4.4 Procedure

4.4.1 Vooroverleg

Over het voorontwerp is wettelijk vooroverleg voorgeschreven met de provincie Noord-Brabant en met het Waterschap Brabantse Delta. De provincie heeft echter laten weten dat voor plannen waarbij geen provinciale belangen spelen geen vooroverleg noodzakelijk is. Volgens het formulier inventarisatie ruimtelijke aspecten (ingevuld 10 februari 2023) is dat in dit geval aan de orde. Dit is opgenomen in bijlage 3 bij deze plantoelichting.

Het Waterschap heeft bij brief van 30 maart 2023 (zoals opgenomen in bijlage 2) laten weten een positief wateradvies te geven.

4.4.2 Zienswijzen

Het voorliggende ontwerp wijzigingsplan voor de natuurontwikkeling Kelsdonk-Zwermlaken is bekend gemaakt in de Etten-Leurse Bode van 19 april 2023. Gedurende de periode van 20 april 2023 tot en met 31 mei 2023 heeft het ontwerp-wijzigingsplan ter inzage gelegen in het gemeentelijk informatiecentrum en is geplaatst op de gemeentelijke website en ruimtelijke plannen. In de bekendmaking is medegedeeld dat gedurende de termijn van zes weken schriftelijk of mondeling bij burgemeester en wethouders een zienswijze kon worden ingediend.

Gedurende de ter inzage termijn zijn geen zienswijzen ontvangen op het ontwerpwijzigingsplan.

4.4.3 Beroepstermijn

Het plan is ongewijzigd vastgesteld. Na vaststelling wordt het vastgestelde wijzigingsplan voor 6 weken ter inzage gelegen voor het indienen van beroep en/of een voorlopige voorziening.