Fietspad Vlietskade F277

3.2 Toekomstige situatie

Het Waterschap Rivierenland heeft de ontwikkeling van het fietspad laten onderzoeken1.

Hieronder volgt een samenvatting van het rapport.

Vlietskade

Voor de vormgeving van het tracé langs de Vlietskade is gekozen voor een enkelzijdig tweerichtingenfietspad aan de oostzijde van de Vlietskade. De oostzijde van de Vlietskade kent de beste mogelijkheden voor de aanleg van het fietspad, vooral vanwege het huidige grondeigendom van het waterschap tot aan het motorcrosscircuit. Vanaf het motorcrosscircuit loopt het tracé over particulier eigendom, dit betekent concreet voor dit tracédeel dat grond aangekocht moet worden van 6 eigenaren (10 percelen).

Figuur 3.1 Oostzijde Vlietskade

Voor de Vlietskade is een profiel opgesteld. Dit profiel geeft aan dat het fietspad 3,5 m breed wordt met aan weerszijden van het fietspad een bermstrook van 1 m breed.

Figuur 3.2 Profiel Vlietskade

Parallelweg

De huidige parallelweg loopt parallel aan de spoorlijn Gorinchem-Geldermalsen. Gezien de beperkte ruimte ten opzichte van het spoor is ervoor gekozen geen enkelzijdig of tweezijdig fietspad te projecteren, maar de Parallelweg in te richten als een fietsstraat. De Parallelweg is een openbare weg met een gesloten verklaring voor autoverkeer, uitgezonderd bestemmingsverkeer. Het profiel van de weg is breed genoeg om een fietsstraat te realiseren. De hoeveelheid verkeer op deze weg is beperkt. Hiermee wordt de huidige infrastructuur optimaal benut en hoeven geen aanvullende voorzieningen getroffen te worden. Derhalve is een ingreep tot aan de komgrens in de bestaande infrastructuur en aankoop van gronden niet noodzakelijk. Met uitsluitend de aanleg van een nieuwe toplaag kan de fietsstraat worden vormgegeven. De gesloten verklaring van de weg wijzigt in een fietsstraat. Doordat de Parallelweg wordt ingericht als een fietsstraat, wordt aan fietsers prioriteit gegeven op de kruising tussen de Stationsweg en de Parallelweg, waarbij automobilisten zich moeten aanpassen aan de fietsers. Het principe van de fietsstraat wordt doorgetrokken van de komgrens tot de kruising met de Stationsweg.

Figuur 3.3 Parallelweg

Tevens is voor de Parallelweg een profiel opgesteld. Dit profiel geeft aan dat de fietsstraat 3,5 m breed wordt met aan weerszijden van de fietsstraat een bermstrook van 1 m breed.

Figuur 3.4 Profiel Parallelweg

Oversteeklocaties

Over de gehele lengte van het tracé zijn twee oversteeklocaties geprojecteerd. De vormgeving van deze oversteken is hieronder per locatie omschreven.

Vlietskade-Parallelweg

Ter hoogte van het spoor steken de fietsers van het fietspad over naar de Parallelweg. Op deze kruising dienen de fietsers voorrang te verlenen aan het overige verkeer. De aansluiting biedt voldoende overzicht op het overige verkeer. Het fietspad wordt haaks op de Parallelweg gerealiseerd waardoor deze als verkeersveilig kan worden beschouwd.

Figuur 3.5 Kruising Vlietskade-Parallelweg

Parallelweg-Stationsweg

De huidige voorrangssituatie van de kruising Parallelweg-Stationsweg blijft niet bestaan. Er komt een punaise op de kruising stationsweg-parallelweg en langs de Stationsweg wordt een trottoir aangelegd. Het zal een gelijkwaardige kruising worden waarbij de rijbaan op de Parallelweg wordt versmald.

Figuur 3.6 Kruising Stationsweg-Parallelweg

Kwaliteitseisen

De kwaliteit van het fietspad bepaald in hoge mate het daadwerkelijke gebruik. De kwaliteitseisen waaraan het fietspad langs de Vlietskade dient te voldoen, zijn in onderstaande tabel weergegeven.

Tabel 3.1 Kwaliteitseisen

criterium	minimaal	Optimaal
verharding	asfalt	asfalt
kleur verharding	nader te bepalen met wegbeheerder, rekening houdend met het landschap
maatvoering	fietspad in één richting: 2 m	fietspad in één richting: 2,5 m
tussenberm	1,5 m	2 m
zijberm	0,5 m	1 m
verlichting	in afstemming met toekomstige wegbeheerder te bepalen; bij het niet toepassen van verlichting op wegvakniveau dient in ieder geval verlichting te worden geplaatst bij oversteeklocaties
obstakelvrije zone	incidentele obstakels: min. 0,3 m gesloten obstakels: min. 0,6 m	incidentele obstakels: min. 0,5 m gesloten obstakels: min. 1,5 m

Nut en noodzaak aanleg fietspad F277

Voor het opstellen van het Fietsplan 2008 heeft de provincie Zuid-Holland een inventarisatie uitgevoerd voor de te realiseren fietspaden. De F277 behoort daartoe.

Goudappel Coffeng heeft in 2011 nader onderzoek (zie Bijlage 3) verricht naar het nut en de noodzaak van deze geplande fietsverbinding parallel aan de Vlietskade en via de Parallelweg, tussen Arkel en Gorinchem. Om het nut en noodzaak van de fietsverbinding te beoordelen zijn diverse aspecten geanalyseerd. Hieruit kan geconcludeerd worden dat het op grond van de kwaliteit van de weg (en beoogde regionale verbinding) en de verkeersveiligheidssituatie nodig is langs de Vlietskade een vrijliggend fietspad te realiseren.

Beoordeling Vlietskade

Uit tellingen blijkt dat de verbinding een belangrijke fietsverbinding vormt. Het aantal fietsers in de spits toont het belang van de Vlietskade als verbinding voor regelmatige verplaatsingen. In 2008 is door Via een onderzoek gedaan naar fietsroutes van schoolgaande kinderen en knelpunten die zij daarbij tegenkomen. Hieruit blijkt dat de Vlietskade een belangrijke fietsroute voor scholieren vormt in de regio. De Vlietskade sluit direct aan op de Grote Haarsekade richting het centrum van Gorinchem en de scholen CSG Oudehoven, Gomarus Scholengemeenschap en Da Vinci. De Vlietskade vormt echter geen onderdeel van het recreatieve fietsknooppuntennetwerk in de Alblasserwaard. De aanleg van een fietsverbinding langs de Vlietskade vormt dan ook nauwelijks een verbetering voor de recreatieve fietser omdat de weg nauwelijks een functie voor dit type fietser vervult.

In het onderzoek zijn ook alternatieve routes bekeken die vrijliggende fietspaden bevatten. Voor fietsers vanuit bijvoorbeeld Meerkerk in de regio zijn dergelijke routes vaak korter en door de fietsvoorzieningen ook veiliger, maar ten opzichte van het totaal aantal fietsers over de Vlietskade zal het aandeel van fietsers die een dergelijke lange afstand fietst beperkt zijn. Het is echter niet af te dwingen dat fietsers voor een bepaalde route kiezen. Daar komt bij dat uit het schoolroute-onderzoek blijkt dat scholieren waarde hechten aan de mogelijkheid om in groepen te fietsen, zeker over langere afstanden. De verwachting is daarom ook dat een deel van de fietsers via de Vlietskade niet de kortste route kiest, maar een iets langere route waarbij zij samen kunnen fietsen met andere scholieren.

De Vlietskade is gecategoriseerd als een erftoegangsweg buiten de bebouwde kom, met en snelheidsregime van 60 km/u ten behoeve van de herkenbaarheid van het type weg. De weg scoort volgens de principes van Duurzaam Veilig goed op het gebied van herkenbaarheid, maar de principes van homogeniteit en vergevingsgezindheid worden nauwelijks gediend. Een vrijliggend fietspad betekent op deze aspecten een forse verbetering voor de fietser. Met de huidige verkeersintensiteit van meer dan 3.000 mvt/etmaal (tot 2020 groeiend tot maximaal 5.000 mvt/etmaal) is een vrijliggend fietspad noodzakelijk volgens de ontwerpprincipes van het CROW. Uit onderzoek blijkt eveneens dat de maximale snelheid in sommige gevallen fors wordt overschreden, hetgeen kan leiden tot ernstige ongevallen met kwetsbare verkeersdeelnemers.

Verkeersveiligheidssituatie

Voor het inventariseren van de verkeersveiligheidssituatie is gebruik gemaakt van geregistreerde ongevalgegevens via ViaStat. Van alle ongevallen op de Vlietskade deden zich er 19 voor (waarvan 4 met ziekenhuisslachtoffers) in de periode 2000 tot en met 2004. Over de periode 2005-2009 vond er 6 keer een ongeval plaats op de Vlietskade (waarvan 1 met ziekenhuisslachtoffers). Bij alle ongevallen in de periode 2000-2009 op de Vlietskade was 4 keer een (brom)fietser betrokken, bij 3 van die ongevallen viel een ziekenhuisslachtoffer. Het ongevallenbeeld toont een gelijke verdeling over de dag, met een hoger aantal ongevallen in de ochtend- en avondspits. Daar komt bij dat het grootste deel van de fietsers (middelbare scholieren) een kwetsbare doelgroep zijn en een verhoogd ongevalrisico hebben.

Bijlage 1 van het onderzoek geeft inzicht in de aard en hoofdtoedracht van de ongevallen op de Vlietskade over de periode 2000-2009. Daarbij is ook een overzicht opgenomen van de vervoerwijzen die per type ongeval betrokken waren.

• 1. Oranjewoud, Ontwikkeling fietspaden F277 en F346, projectnummer; 187411, d.d. 7 april 2010.