direct naar inhoud van 5.6 water
Plan: Kadebuurt, Kort Haarlem, Gouda Oost
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0513.1000BPKKG-DF01

5.6 water

5.6.1 beschrijving watersysteem en knelpunten

Het plangebied valt geheel binnen het beheergebied van het Hoogheemraadschap van Rijnland, dat gevestigd is in Leiden. Rijkswaterstaat is de waterbeheerder van de Hollandsche IJssel en de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel en de daaraan buitendijks gelegen gronden.

De gemeente en waterbeheerders streven op dit moment naar minimaal 6% open water; in de toekomst wordt dit waarschijnlijk verder vergroot tot 10%. Dit houdt in dat met name in de wijken Korte Akkeren, Kadebuurt en Kort Haarlem meer open water nodig is.

Voor de Kadebuurt en Kort Haarlem zal ook gezocht worden naar mogelijkheden om meer open water aan te leggen. Daar waar dit niet of slecht mogelijk is, worden andere technische oplossingen gezocht. Door de ombouw van het rioolstelsel wordt deze bergingsbehoefte des te dringender.

5.6.2 doelstellingen en maatregelen

De visie op integraal stedelijk waterbeheer in Gouda is uitgewerkt aan de hand van vier sporen. Dit laat onverkort dat het waterbeheer in zijn integraliteit en samenhang van kracht blijft. De sporen zijn afgeleid uit (landelijke) beleidsontwikkelingen, kansen en knelpunten:

  • a. droge voeten: voorkomen van wateroverlast;
  • b. gezond water: verbeteren van de waterkwaliteit;
  • c. sprekend water: realiseren hoogwaardige woon-, werk- en leefomgeving;
  • d. werken aan water: aanpassen en afstemmen van onderhoud en beheer.


ad a. droge voeten: voorkomen van wateroverlast
Vanwege de zettingsgevoeligheid en geringe drooglegging is voldoende waterberging in het stedelijke gebied een vereiste. In het stedelijke waterplan is aangegeven dat het wateroppervlak in Gouda moet worden verruimd. Door in de toekomst meer verhard oppervlak af te koppelen van de riolering, zal de aanvoer van hemelwater op het oppervlaktewater toenemen. Daarnaast is de verwachting dat de neerslagintensiteit de komende eeuw zal toenemen. Daarom is in deze wijken meer ruimte voor water gewenst. Voor de doorstroming van het water is een goed duikersysteem een vereiste. Vanwege de bevordering van de kwaliteit van het water mogen de duikers niet te lang zijn. Duikers met een geringe diameter zijn hindernissen in een goede vismigratie en beperken daarmee de mogelijkheden tot het realiseren van een betere waterecologie. In het waterplan is aangegeven dat gewerkt gaat worden aan het opheffen van deze barrières. Verder zijn duikers met een geringe diameter knelpunten in de waterafvoer. Het opheffen van deze knelpunten is gewenst.

Bij de ombouw van het rioolstelsel wordt waar mogelijk verhard oppervlak worden afgekoppeld van het vuilwaterriool. Hierbij wordt de beslisboom aan- en afkoppelen van verharde oppervlakken (wRw 2003) gehanteerd. Het afgekoppelde hemelwater wordt via een lamellenfilter op het oppervlaktewater geloosd. Omdat het hemelwater dan direct op de polder wordt geloosd en niet meer wordt afgevoerd naar de afvalwaterzuivering, is extra waterberging in Kort Haarlem noodzakelijk. De mogelijkheden daartoe zijn beperkt en worden in nauwe samenwerking met het hoogheemraadschap van Rijnland uitgewerkt.

ad b. gezond water: verbeteren van de waterkwaliteit
Een goede waterkwaliteit schept mogelijkheden voor een grote verscheidenheid aan planten en dieren. Een natuurlijke inrichting van de watergang en haar oevers brengt de natuur dichtbij de inwoners van Gouda. Daarnaast wordt gestreefd naar het opheffen van diffuse verontreinigingsbronnen, zoals nalevering vanuit de waterbodem. In geïsoleerd, stilstaand voedselrijk stadswater kunnen zich problemen met zuurstofloosheid voordoen. Stilstaand water is te voorkomen door zoveel mogelijk watergangen met elkaar in verbinding te stellen. Ook voor planten en dieren zijn doorgaande verbindingen van water en oever van belang. voor de bevordering van een evenwichtige waterecologie en indirect het verbeteren van de waterkwaliteit is het aanleggen van natuurvriendelijke oevers een uitgangspunt. Waar mogelijk dienen natuurvriendelijke oevers te worden gerealiseerd. Harde oeverbescherming in de vorm van beschoeiing dient te worden tegengegaan.

ad c. sprekend water: realiseren hoogwaardige woon-, werk- en leefomgeving;
Gouda ligt midden in het open veen- en polderlandschap van het Groene Hart. Gezien het natte karakter speelt water een grote rol in Gouda. Water is een belangrijk element bij het realiseren van een hoogwaardige woon-, werk- en leefomgeving. Om de beleving van het water te vergroten, is een duidelijk herkenbare structuur gewenst. Daarom streeft het waterplan naar:

  • voldoende oppervlak van het water;
  • openbare toegankelijkheid van minimaal één oever;
  • goed zicht op het water en de verbindingen ertussen.


d. werken aan water: aanpassen en afstemmen van onderhoud en beheer.
Verschillende instanties zijn in Gouda verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van delen van het watersysteem. Het streven is het beheer en onderhoud van water en oever goed op elkaar af te stemmen, zodat duidelijk is wie wat doet. Een natuurvriendelijk beheer van de natte en droge oevers is het streven.

5.6.3 vertaling in het bestemmingsplan

Het bestemmingsplan Kadebuurt, Kort Haarlem, Gouda Oost is voornamelijk een conserverend plan. Het plan beoogt dan ook geen concrete maatregelen of projecten in relatie tot het waterplan Gouda. Niettemin is het van belang dat het bestemmingsplan hiervoor geen belemmeringen opwerpt. Belangrijkste doelstelling van het bestemmingsplan ten aanzien van water is het waar mogelijk ruimte bieden voor maatregelen die nodig zijn om het gewenste watersysteem te realiseren. Concreet betekent dit dat de volgende regelingen zijn opgenomen:

  • ruimte voor vergroting van het wateroppervlak en ruimte om watergangen met elkaar te verbinden en de waterstructuur te verbeteren. In het plan is dit nader uitgewerkt door binnen alle openbare bestemmingen de aanleg van nieuw water toe te staan;
  • ruimte voor de aanleg van natuurvriendelijke oevers, het bestemmingsplan werpt hiervoor geen belemmeringen op;
  • ruimte voor onderhoud en beheer van de watergangen. In het bestemmingsplan hebben de watergangen de bestemming water gekregen. Kleine stukjes water zijn opgenomen in bestemming groen: de bestemming groen mag namelijk tevens ingericht worden als water(berging);
  • ruimte voor waterberging. De Hollandsche IJssel en de gebieden aangrenzend aan de rivier tot aan de kruin van de dijk hebben de dubbelbestemming "Waterstaat - Waterbergingsgebied" gekregen.

Tot slot wordt opgemerkt dat voor bouwactiviteiten binnen het gebied waarvoor de Waterwet van toepassing is, in verband met de waterbergende functie van rivier en buitendijks gebied, krachtens deze wet vergunning nodig is. Deze dient bij Rijkswaterstaat als waterbeheerder te worden aangevraagd. Voor de Hollandsche IJssel kan men bij het Waterdistrict Nieuwe Waterweg van Rijkswaterstaat Zuid-Holland melding maken van nieuwe ontwikkelingen, dan wel een vergunning aanvragen. Voor de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel is dit bij Rijkswaterstaat Utrecht.

5.6.4 overleg waterbeheerder

In het kader van het kader van het vooroverleg krachtens artikel 3.1.1 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is het voorontwerp-bestemmingsplan toegezonden aan het Hoogheemraadschap Rijnland.

In de inspraakreactie verzoekt het Hoogheemraadschap om op de verbeelding en in de regels rekening te houden met de "vrijwaringszone" van de primaire waterkering "De Goejanverwelledijk". Het doel van de vrijwaringszone is om ruimte beschikbaar te houden voor geplande dijkversterkingen. De grootte van de vrijwaringszone is nog niet exact vastgesteld en kan in de toekomst nog wijzigen.
Door de gemeente wordt opgemerkt dat de huidige waterkering is op de verbeelding is opgenomen met de bestemming “Waterstaat – Waterkering”. Omdat de breedte van de vrijwaringszone nog niet is vastgesteld kan deze zone nog niet op de verbeelding worden opgenomen.

Voor het overige heeft het Hoogheemraadschap in de brief aangegeven dat het bestemmingsplan geen aanleiding geeft tot het maken van opmerkingen.
Over de bouw van het zorgcentrum in de Jan Verswollezone bestaat overeenstemming met het Hoogheemraadschap.