Structuurvisie Brielle

2.6.1 Structuur en karakteristiek

Zwartewaal is van oorsprong een vissersdorp. Door dijkdoorbraken en overstromingen is de bebouwing, die van oorsprong in de polder voorkwam, verplaatst naar de dijk aan de haven. De middeleeuwse kerk op de terp bleef achter, waardoor deze achter het dorpslint van Zwartewaal staat.


Dorpslint
Het oude dorpslint (Dorpsstraat) heeft een zeer karakteristieke opbouw van een dijk met aan weerszijden een weg. De dijk heeft een smal profiel met een rijbaan. De woningen zijn voorzien van een smalle (verharde) voorruimte die lager ligt dan de openbare weg. De bebouwing aan het dorpslint is divers en heeft een individueel karakter. Vrijstaande dorpse woningen worden afgewisseld met rijtjes arbeiderswoningen en enkele boerderijen.
Evenwijdig aan de Dorpsstraat ligt de Achterweg. Aan deze weg liggen de achterkanten van de panden aan de Dorpsstraat. Op sommige plekken waar voldoende ruimte was, zijn kleine woningen gebouwd. Het merendeel van deze bebouwing bestaat uit schuurtjes en bijgebouwtjes. Aan de andere zijde van het dorpslint ligt de Kade. Ook hier grenzen de achterkanten van de woningen aan de Dorpstraat. De Kade, zoals de naam al aangeeft, grenst direct aan het water van de haven van Zwartewaal.
Op het punt waar de Dorpsstraat overgaat in het Noordeinde, is vrij zicht op de kerk en de groene zone daaromheen.

Woongebied
Achter het historische dorpslint liggen de meer planmatige uitbreidingswijken welke vrij zijn van doorgaande routes. Het woongebied is gebouwd in fasen met overwegend korte rijen woningen van één tot twee lagen met zadeldak. De woningen staan langs groene brede straten. De vrijstaande woningen aan de Sluisweg wijken af van het algemene beeld door de meer gevarieerde architectuur. Het dorpshuis en de basisschool zijn ondergebracht in relatief grote vrijstaande bebouwing aan de Christinalaan en het Hofkespad. Aan het einde van de Sluisweg ligt de uitbreidingslocatie van Zwartewaal (zie paragraaf 2.6.2).