Saendelft

2.4 Archeologie, Cultuurhistorie en Monumentenzorg

Binnen de cultuurhistorische waarden zijn verschillende waarden te onderkennen. Grofweg gaat het om de volgende waarden:

• aangewezen monumentale waarden, veelal oude bebouwing en terreinen van archeologische waarde;
• beschermde dorpsgezichten (niet in dit bestemmingsplan aanwezig);
• karakteristieke panden;
• historisch-geografische waarden, dit zijn kenmerkende landschapselementen zoals een dijk, kerkpad, lintbebouwing, waterloop en bijzondere landschappen;
• archeologisch waardevolle gebieden.

2.4.1 Monumenten en beeldbepalende panden

Door aanwijzing op grond van de Monumentenwet 1988, de Provinciale Monumentenverordening 1996 dan wel de Gemeentelijke Monumentenverordening 1996, bevinden zich in het plangebied de volgende monumenten:

Rijksmonumenten

Er bevinden zich geen rijksmonumenten in het plangebied.

Provinciale monumenten

• Dorpsstraat 679/681 Assendelft; Stolpboerderij
• Dorpsstraat 685/687 Assendelft; Dubbel houten woonhuis (geen datering)
• Dorpsstraat 695 Assendelft; Houten stolpboerderij uit 1879

Dorpsstraat 695 Assendelft

Gemeentelijke monumenten

• Dorpsstraat 677 Assendelft; Stolpboerderij
• Dorpsstraat 689 Assendelft; Hooihuisboerderij

Dorpsstraat 689 Assendelft

• Dorpsstraat 739 Assendelft; Stolpboerderij 1889
• Dorpsstraat 902 Assendelft; Stolpboerderij uit 1879

2.4.2 Historisch-geografische waarden

Volgens de Cultuurhistorische Waardenkaart Zaanstad zijn in bestemmingsplangebied Saendelft de volgende gebieden van historisch-geografisch belang:

Dorpsstraat

De Dorpsstraat loopt vanaf Buitenhuizen aan het Noordzeekanaal tot aan Krommenie en maakt deel uit van de oorspronkelijke lintstructuur in de Zaanstreek. Deze linten zijn ontstaan als dijklichamen die ter bescherming van eerdere bewoning zijn opgericht. De ligging van de lintdorpen in het landschap ligt hieraan ten grondslag. Als zodanig is de Dorpsstraat van regionaal belang.

De Kaaik

De Kaaik is een klein watertje ten westen van Assendelft tot aan de grens met Krommenie. De Kaaik, een verbastering van Kadijk, is een in de middeleeuwen tot sloot vergraven veenwatertje dat de oostelijke begrenzing vormde van zowel de ontginningen in de IJzertijd als in de Middeleeuwen. Als zodanig is de De Kaaik van lokaal belang.

2.4.3 Archeologische waarden

Volgens de Cultuurhistorische Waardenkaart Zaanstad is in dit plangebied het volgende archeologisch waardevolle gebied van belang:

Dorpsstraat

De Dorpsstraat van Assendelft behoort tot een van de oudste bebouwingen in de Zaanstreek en dateert mogelijk uit de 10e eeuw. Resten van deze oude bewoning zijn nog in de bodem aanwezig. Vanwege reeds uitgevoerd onderzoek in de directe omgeving en de resultaten daarvan, is het gebied van regionaal belang.

Schervenberg

Daarnaast is van belang het op de verbeelding aangegeven gebied ten westen van de Saenredamstraat. Dit stuk land heette vroeger de Schervenberg en in dat gebied liggen mogelijk enige vindplaatsen uit de IJzertijd of de Romeinse Tijd. In tegenstelling tot de rest van Saendelft is hier de bodemverstoring beperkt gebleven, waardoor de kans aanwezig is dat de vindplaatsen nog tamelijk gaaf zijn.

Overig

Bij de archeologische waarden dient te worden opgemerkt dat onder de nieuwbouwwijken Saendelft-Oost en Saendelft-West nog resten van boerderijen liggen uit de periode van 700 v. Chr. tot 200 n. Chr. en uit de Middeleeuwen. Deze liggen echter onder het ophoogzand van de recent aangelegde twee nieuwbouwwijken. De komende jaren worden geen ingrijpende en diepgravende bodemwerkzaamheden of bouwprojecten in deze gebieden verwacht. Om deze reden worden de wijken Parkrijk en Waterrijk niet aangewezen als archeologisch belangrijk gebied.