Structuurvisie bedrijventerreinen - naar een nieuw gezicht voor Weesp

1.1 Aanleiding en plangebied

Weesp is een stad met verschillende gezichten. Aan de ene kant het intieme historische vestingstadje onder de rook van Amsterdam, een onderdeel van de stelling van Amsterdam en de Hollandse waterlinie. Het handelsstadje aan de Vecht, met smalle straatjes en een charmant rivierfront, met rondom de vestingwerken en groene woonwijken. Aan de andere kant de werkstad, sober en effectief, gelegen langs het strakke Amsterdam Rijnkanaal, het spoor naar Amersfoort en nabij de A1. Een niet onaanzienlijk deel van het oppervlakte van de stad wordt gedomineerd door bedrijventerreinen. Er zijn daarin vier verschillende gebieden te onderkennen, ieder met een eigen geschiedenis en karakteristiek:

Industriepark Van Houten

Industriepark Van Houten is het oudste bedrijventerrein van de stad en neemt een min of meer op zich zelfstaande positie in doordat het grotendeels in beslag wordt genomen door Abbott, de grootste werkgever van de gemeente. Het verleden en de toekomst van dit gebied is vooralsnog onlosmakelijk verbonden met de ontwikkeling van het bedrijf zelf. Gelegen direct buiten de voormalige vestingwerken en ontsloten vanaf de provinciale weg N236.

Bedrijventerrein Nijverheidslaan

Nijverheidslaan ligt op een bijzondere locatie, in een scherpe binnenbocht van de Vecht en aan de historische invalsroute vanaf Muiden en later de A1. Het bedrijventerrein is kleinschalig en heeft een zeer diverse samenstelling, met langs de Vecht nog enkele watergebonden bedrijven. Het is ondertussen ook wat verouderd en als dadelijk de
Bloemendalerpolder zal worden ontwikkeld ligt het min of meer ingesloten tussen de oude en de nieuwe stad. De bedrijvigheid op de Nijverheidslaan varieert van een bouwmarkt tot kantoren en scheepswerfjes. Het meest prominente bedrijf is Smit&Zn, een handelaar in visolie en leerlooi specialiteiten, gelegen op de kop van het terrein. Feitelijk is de Nijverheidslaan een te mooie plek voor bedrijvigheid, ingeklemd tussen station, centrum en Bloemendalerpolder en prominent gelegen aan en in de Vecht. Met de voorgenomen verplaatsing van de hoofdontsluiting van de A1 naar een nieuwe route aan de zijde van het Amsterdam Rijnkanaal komt de Nijverheidslaan bovendien aan een minder doorgaande route te liggen.

Bedrijventerrein Rijnkade

De Rijnkade is meer dan alleen het gebied rond de ontsluitingsroute langs het Amsterdam Rijnkanaal naar de N236, maar beslaat in feite het gehele gebied rond de binnenhaven. Deze binnenhaven is ooit begonnen als zandwinplas en ligt op de kruising van Smal Weesp en het kanaal. Naast de watergebonden bedrijfjes op de Nijverheidslaan is de binnenhaven in principe de enige industriehaven in Weesp, maar door de smalle toegang via Smal Weesp en de brug is deze lastig bereikbaar voor grotere schepen. Om die reden is het feitelijk rond de binnenhaven een 'gewoon bedrijventerrein'; de bedrijfshallen en fabrieksloodsen op de landtong tussen de binnenhaven en het kanaal hebben in principe geen directe relatie met het water. Langs de Rijnkade bevindt zich vooral logistiek en productie, langs de Amstellandlaan staan enkele kantoren, waarvan het nodige ook leeg staat. Alleen Hagen Beton, op de kop van de landtong, is nog afhankelijk van de bereikbaarheid van de binnenhaven, maar zit er door de beperkte bereikbaarheid niet ideaal meer. De eerste aanzet voor een transformatie van dit gebied is al gegeven met de realisatie van Aquamarin en de jachthaven. Het water krijgt daarmee steeds meer een recreatieve functie.

Bedrijventerrein Noord

Noord is het grootste bedrijventerrein van Weesp, efficiënt ingericht, met royale wegen en ruimte voor grote en kleine bedrijven. Het uitgestrekte bedrijventerrein ligt grotendeels los van de rest van de stad en kent een zeer gevarieerde invulling, met uiteenlopende bedrijven, van lokaal tot internationaal en van grootschalig tot kleinschalig. Opvallende elementen zijn het voormalige marinecomplex, nu een broedplaats met creatieve bedrijvigheid en de autohandels en andere perifere detailhandel langs de Hogeweyselaan, in de aansluiting met de stad. Nadelig aan Noord is dat het geen heldere en directe verbinding heeft met de A1; het ligt feitelijk een beetje verborgen in Weesp. De ontsluiting loopt via de Hogeweyselaan, die via een slinger onder het spoor door loopt, langs het station en de Nijverheidslaan en pas daarna via de Korte Muiderweg aansluit op de snelweg. Het
gebied heeft qua opzet en maatvoering zeker potentie, maar het is te omvangrijk voor alleen lokale bedrijven. Een betere oriëntatie op de A1 is derhalve onontbeerlijk. Met de voorgenomen nieuwe ontsluiting langs het Amsterdam Rijnkanaal ontstaat een kans.

De laatste jaren is er op alle terreinen de nodige leegstand te zien geweest, met name op Noord en Rijnkade, maar ook in toenemende mate op Nijverheidslaan. Deze leegstand is enerzijds het gevolg van een trend van schaalverkleining en intensivering van bedrijven. Er wordt simpelweg meer gedaan op minder oppervlakte.

Wat tevens bijdraagt aan de gevoelde achteruitgang is het gemis aan een helder profiel, een duidelijk identiteit voor de verschillende terreinen. Wat voor stad wil Weesp worden, welke werkgelegenheid hoort daar bij, waar liggen in de toekomst dan onze kansen, hoe kunnen we die faciliteren, wat is daar voor nodig?

Er is behoefte aan een gedegen visie op de toekomst, op het vaststellen van een heldere richting die basis en leidraad kan vormen voor de geleidelijke transformatie van Weesp naar een dynamische en hoogwaardige woon- en werkstad.

In voorliggende structuurvisie wordt nader ingegaan op de gewenste ontwikkelingsrichting van Noord, Rijnkade en Nijverheidslaan. Welke ontwikkelingen zien wij op deze locaties, welke economische activiteiten lijken het meest kansrijk en hoe gaan we die trachten te faciliteren en verleiden? Vertrekpunt daarbij is uiteraard in de eerste plaats waar mogelijk het behouden en versterken van de bestaande bedrijven.

Industriepark Van Houten heeft een geheel eigen dynamiek en ontwikkelingsgeschiedenis en blijft in deze structuurvisie buiten beschouwing.