De landschappelijke diversiteit van Texel heeft geleid tot een grote diversiteit aan functies. Deze functies zijn op veel plaatsen nauw met elkaar verweven. Belangrijke functies in het buitengebied zijn landbouw, natuur en landschap en recreatie. De Texelse kernwaarden (de rust en ruimte, de rijkdom aan natuur en cultuurlandschappen, de grote afwisseling in landschappen en landgebruiksvormen, de Texelse identiteit, het specifieke eilandkarakter, de nachtelijke duisternis en de maritieme monumenten) zijn belangrijk om te behouden.
Het bestemmingsplan zal niet alleen een goede planologische regeling moeten bieden voor de afzonderlijke functies en activiteiten, het plan zal ook het gemeentelijk instrument zijn waarmee nieuwe ontwikkelingen kunnen worden gestuurd en begeleid. Aan de ene kant zal het nieuwe bestemmingsplan dus een regeling bevatten voor de huidige, actuele situatie. Aan de andere kant zal rekening worden gehouden met, en ingespeeld worden op toekomstige ontwikkelingen zoals die in de structuurvisie zijn opgenomen.
In de structuurvisie zijn de kernwaarden van Texel genoemd en vertaald in een ontwikkelingsrichting. Deze ontwikkelingsrichting wordt geconcretiseerd in het Beeldkwaliteitsplan.
Het Beeldkwaliteitsplan brengt de waardevolle kenmerken en kwaliteiten van een gebied goed in beeld met het doelde identiteit van het gebied te behouden en te versterken bij ontwikkelingen.
Het Beeldkwaliteitsplan is gebiedsgericht opgezet. Per gebied zijn de verschillende functies beschreven.
Het Beeldkwaliteitsplan krijgt vooral toepassing als toetsingskader bij het beoordelen van flexibele bepalingen uit het plan (de 'binnenplanse' afwijkingen, vergunningen voor het ‘uitvoeren van een werk, geen gebouw zijnde, of van werkzaamheden’ en wijzigingen). Het geeft daarvoor zo concreet mogelijke criteria en aanbevelingen. De bedoeling is dat een verzoeker zelf aangeeft in een erfinrichtingsplan, in hoeverre zijn plan bijdraagt aan het versterken van de Texelse kernwaarden, zoals die in de structuurvisie zijn genoemd.