Bij externe veiligheid gaat het om de gevaren die de directe omgeving loopt in het geval er iets mis gaat bij de productie, het behandelen of het vervoeren van gevaarlijke stoffen. De daaraan verbonden risico’s moeten aanvaardbaar blijven. De wetgeving rond externe veiligheid richt zich op het beschermen van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten. Kwetsbaar zijn onder meer woningen, onderwijs- en gezondheidsinstellingen, en kinderopvang en –dagverblijven. Beperkt kwetsbaar zijn onder meer kantoren, winkels, horeca en parkeerterreinen. Bij externe veiligheid wordt onderscheid gemaakt tussen inrichtingen waar gevaarlijke stoffen worden bewaard of bewerkt en transportroutes waarlangs de gevaarlijke stoffen worden vervoerd. In het Bevb (Besluit externe veiligheid buisleidingen) is het nieuwe veiligheidsbeleid voor onder andere aardgasleidingen geïntroduceerd, waarbij wordt uit gegaan van een risicobeleid. Met name het (PR) plaatsgebonden- en (GR) groepsrisico spelen in het Bevb een prominente rol.
- Plaatsgebonden risicocontour (PR): De plaatsgebonden risicocontour van 10-6 is een grenswaarde. Binnen deze contour mogen zich geen kwetsbare bestemmingen bevinden. Voor kwetsbare bestemmingen geldt een genuanceerder beleid. Hiervoor is deze contour een richtwaarde. Binnen het plangebied kennen de onderhavige leidingen geen PR overschrijding. De 10-6 risicocontour ligt op nul meter van de leidingen. Dit betekent dat het plaatsgebonden risico geen belemmering vormt voor de realisatie van het plan.
- Groepsrisico (GR): In tegenstelling tot de berekening van het plaatsgebonden risico, dat enkel een eigenschap is van de leiding, is het groepsrisico juist een eigenschap van de leiding én de omgeving van die leiding. Naarmate de groep potentiële slachtoffers groter wordt, moet de kans op een zodanig ongeval kleiner zijn. De normen voor het groepsrisico weerspiegelen geen grenswaarde maar een oriënterende waarde.
Uitgaande van het externe veiligheidsbeleid, gebaseerd op het Bevb zijn de volgende veiligheidsafstanden van toepassing:
* afstanden zijn ter weerszijden van de leiding gemeten uit het hart van de leiding
Gasontvangstation W-272 (Oostkaap Texel)
Voor de aan te houden veiligheidsafstanden bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen in de omgeving van bestaande gasstations is de Wet Milieubeheer en NEN 1059 "Eisen voor gasdrukregel- en meetstations met een inlaatdruk van lager dan 100 bar" van toepassing. De minimale bebouwingsafstand dient voor "woningen" en "objecten categorie I" 15 meter en voor 'objecten categorie II' 4 meter te bedragen bij stations tot en met 40.000 m3/hr. De veiligheidsafstanden dienen gemeten te worden van de bestemmingsgrens "Bedrijf-Gasontvangstation", welke overeenkomt met het hekwerk van het gasontvangstation.
Externe veiligheid moet altijd in preventieve zin deel uitmaken van de besluitvorming bij nieuwe situaties, en kan bij besluitvorming over bestaande situaties leiden tot aanvullende maatregelen. Voor externe veiligheid ten aanzien van inrichtingen is het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI) van kracht. Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen is de Nota vervoer gevaarlijke stoffen (NVGS) bepalend. Deze Nota is van toepassing op ruimtelijke ontwikkelingen en de toename van transporten van gevaarlijke stoffen. Conform de NVGS wordt er een Basisnet Weg vastgesteld. Dit omvat een netwerk van rijks- en hoofdwegen waarlangs het transport van gevaarlijke stoffen wettelijk wordt verankerd. De kans op en de gevolgen van de mogelijke ongevallen zijn te berekenen in een risicoanalyse. Met de risicoanalyse is voor elke willekeurige locatie langs de route van gevaarlijke stoffen (weg, binnenwater, spoor), het risico voor de omgeving berekend. Eenzelfde berekening kan worden gemaakt voor inrichtingen waar gevaarlijke stoffen aanwezig zijn (chemische installaties, vuurwerkfabrieken, LPG installaties, etc.). Het gasontvangstation heeft de bestemming 'Bedrijf - Gasontvangstation'.
Risicovolle inrichtingen op Texel
In de gemeente Texel zijn verschillende inrichtingen aanwezig waar vandaan of naar toe gevaarlijke stoffen worden vervoerd. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de relevante inrichtingen voor het buitengebied waarvoor de gemeente Texel het bevoegd gezag is en die passen binnen de kaders van externe veiligheid.
| | | |
| | | |
Tankstation Pontweg nabij Den Burg (voorheen Kievit) | | | |
Joost Dourleinkazerne (defensie) | | | |
| | | |
Op Texel is het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) gevestigd. Het instituut bestaat sinds 1876. Haar missie is het verkrijgen en verspreiden van wetenschappelijke kennis over de zeeën en oceanen om bewustzijn en duurzaamheid te creëren van en over de aarde. Om dat te bereiken, voert het NIOZ taken uit op drie hoofdvelden, te weten onderzoek, onderwijs en ondersteuning. Het gebouw van NIOZ ligt vlakbij de aanlegsteiger van de veerboot aan het Landsdiep in ’t Horntje. Ten behoeve van onderzoeksdoeleinden en onderwijs beschikt het instituut over een formaline-opslag van in totaal ruim 100 liter, verdeeld over 6 units. Per unit is maximaal 20 liter formaline aanwezig. De binnen de inrichting gebruikte chemicaliën worden aangevoerd met de gevaarlijke stoffen-veerboot vanuit Den Helder.
Tankstation Pontweg nabij Den Burg (voorheen Kievit)
Aan de Pontweg in Den Burg is LPG-tankstation (Texaco) gevestigd. Door de veiligheidsregio Noord-Holland Noord is in december 2008 een risicoanalyse uitgevoerd voor dit tankstation. Hierbij is onder andere geanalyseerd of er knelpunten bestaan ten aanzien van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Er is geconcludeerd door de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord dat er geen kwetsbare objecten liggen binnen de risicocontouren van het plaatsgebonden risico en dat er geen overschrijding plaats vindt van de oriëntatiewaarde van het groepsrisico. Het transport van LPG naar het tankstation geschiedt hoofdzakelijk over de Pontweg en vindt ongeveer één keer per maand plaats. Er wordt gebruik gemaakt van de gevaarlijke stoffen-boot.
De risicocontouren zijn opgenomen op de verbeelding. Rond het LPG-vulpunt ligt een wettelijke risicocontour van 35 meter. Het tankstation kent twee afleverzuilen. Rond beide zuilen ligt een risicocontour van 15 meter. Rond het ondergrondse LPG-reservoir ligt een risicocontour van 25 meter. De genoemde contouren zijn plaatsgebonden contouren. Binnen deze contouren mogen geen kwetsbare objecten aanwezig zijn.
Joost Dourleinkazerne
Aan de Mokweg nabij Den Hoorn is het Amfibisch Gevechtssteunbataljon van Defensie gevestigd in de Joost Dourleinkazerne. Het is eveneens een opleidingskamp. Zowel de opleidingen van het Militair Opleidingscentrum (MOC) als de operationele eenheden komen hier voor het oefenen van amfibische operaties. Ook de opleiding van de bestuurders voor de verschillende landingsvaartuigen vindt hier plaats. Ten behoeve van Defensieve-activiteiten is een geringe hoeveelheid munitie op de locatie aanwezig. Gezien de ligging van het object in de duinen van Texel zijn er geen kwetsbare objecten in de omgeving aanwezig. Het bevoegd gezag voor de locatie is het ministerie van Defensie.
Gasopslag Veenselangweg
Aan de Veenselangweg nabij Den Burg is een gasopslag van Primagaz aanwezig. Op de locatie wordt propaangas opgeslagen voor diverse doeleinden. Propaan is een Liquefied Petroleum Gas (LPG). De opslaglocatie valt onder de werkingssfeer van het Besluit Risico’s Zware Ongevallen (BRZO), waarvoor de provincie Noord-Holland bevoegd gezag is. Het bedrijf moet beschikken over een preventiebeleid zware ongevallen en wordt frequent geïnspecteerd door speciaal hiervoor opgeleidde inspecteurs. Het propaan wordt aangeleverd met een tankwagen, die vanaf het vaste land met de gevaarlijke stoffen-boot naar Texel komt. Het transport van propaan naar de opslaglocatie vindt plaats via de kortste route, namelijk de Pontweg (N501) via de Redoute, Bolwerk, de kern van Oudeschild en de Laagwaalderweg naar de Veenselangweg. Om de gasopslag ligt een risicocontour van circa 50 meter. Deze is ook vastgelegd op de verbeelding van dit bestemmingsplan. Binnen deze contouren mogen geen kwetsbare objecten aanwezig zijn.
Transport van gevaarlijke stoffen op Texel
In 2007 is in samenwerking met de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord en een extern adviesbureau een onderzoek gedaan naar de aspecten van externe veiligheid binnen de gemeente in relatie tot het vervoer van gevaarlijke stoffen. De uitgevoerde risico-inventarisatie wijst uit dat er momenteel binnen de gemeente Texel geen overschrijding van de grenswaarde voor het plaatsgebonden risico of de oriëntatiewaarde voor het groepsrisico wordt veroorzaakt door het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg. Het instellen van een routering is voor de gemeente Texel niet noodzakelijk.
Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen gelden twee wettelijke regels:
- de kortste route moet gevolgd worden;
- de bebouwde kom moet worden vermeden (er dient zoveel mogelijk gekozen te worden voor provinciale- en rijkswegen).
Een toename van het vervoer van gevaarlijke stoffen zal de spanning tussen economie, ruimtegebruik en veiligheid kunnen vergroten. Ondanks het treffen van beheersmaatregelen blijft er een kans bestaan op een incident met gevaarlijke stoffen. Het risico kan nooit voor honderd procent worden weggenomen. Omdat de N501 (Pontweg) een transportader is waarover gevaarlijke stoffen mogen worden vervoerd, betekent dit dat aan weerszijden van deze provinciale weg een veiligheidszone van 30 m vanaf de kant van de weg wordt aangehouden. Binnen deze zone mag geen nieuwbouw van kwetsbare objecten plaatsvinden.
De gevaarlijke stoffen-boot naar Texel vaart eens per twee weken vanuit Den Helder. Hierop mogen alleen voertuigen met gevaarlijke stoffen worden vervoerd. Verder vindt benzine- en dieseltransport plaats met de benzineboot vanuit Harlingen of Den Helder via het Marsdiep naar de haven van Oudeschild. Vanaf daar wordt het verder via een buisleiding naar het opslagdepot van C.I.V. (Coorperatieve Inkoop voor Visserijbenodigdheden) in Oudeschild getransporteerd.
Op basis van de risicoatlas buisleidingen zijn er geen aandachtspunten of knelpunten vanwege het vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen op Texel. Vanaf het vaste land komt er één hoge druk aardgastransportleiding aan op het eiland (nabij Oosterend). Het betreft een 8 inch buisleiding. In het gasverdeelstation Oosterend wordt het aardgas verdeeld via het gasdistributienet.
Binnen de bestemming 'Leiding - Gas' ligt een afsluiterschema, weergegeven als een envelop. Ter waarborging van een veilig en bedrijfszeker gastransport en ter beperking van gevaar voor personen en goederen in de directe omgeving van het afsluiterschema, bedraagt de belemmeringenstrook ter hoogte van het afsluiterschema 4 meter ter weerszijde van het schema. Doel hiervan is te voorkomen dat er te dicht gebouwd wordt bij, of werkzaamheden worden uitgevoerd op allerlei ondergrondse omloopleidingen van het afsluiterschema.
Met het voorliggende bestemmingsplan worden geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk gemaakt. Binnen de risicocontouren wordt dus ook geen nieuwe bebouwing gerealiseerd. De risicocontouren zijn opgenomen op de verbeelding. Bij een eventuele nieuwe ontwikkeling moet rekening worden gehouden met de risicocontouren.