Langgewenst

5.1 Ruimtelijk structuur

5.1.1 Stedenbouwkundige structuur

Een belangrijk aspect is het realiseren van een (lang) gewenste verbetering van de stedenbouwkundige kwaliteit voor deze al jaren verpauperde plek in de binnenstad van Hilversum. Marktpleinen in andere steden zijn vaak van een bijzondere ruimtelijke kwaliteit (bebouwing en plein) en zijn, ook op niet marktdagen, een aantrekkelijke plek in de stad.

In Hilversum wordt de markt op woensdag en zaterdag al jaren gehouden op een min of meer braakliggend terrein dat op maandag, donderdag en zondag wordt benut door geparkeerde auto's en op dinsdag en vrijdag om de markt op te bouwen. Het plein wordt nauwelijks omsloten door aansprekende pleinwanden en de openbare ruimte kent een ratjetoe van klinkers, straattegels en asfalt in combinatie met rommelig en gedateerd straatmeubilair (lichtmasten, zuilen voor elektra, trafo's etc.) Bovendien is er op marktdagen te weinig plek om de auto's en de fietsen dicht bij de markt te parkeren.

Ambitie

Een zo belangrijke functie voor de (binnen)stad hoort op een kwalitatief goed en herbergzaam plein te worden gesitueerd. Een plein met voldoende ruimte voor de warenmarkt en andere evenementen, omringd door bebouwing met allure, passend en aansluitend op de individuele panden elders in de binnenstad, met levendige functies om het plein heen, mogelijk met terrasjes en goed bereikbaar zowel voor voetgangers, fietsers als automobilisten. Ook bomen aan of langs het marktterrein zorgen voor een aangename en groene uitstraling van het plein.

Het ambitieniveau voor het Langgewenst dient hoog te zijn ten aanzien van deze belangrijke functie en de plek in de stad. De gewenste ruimtelijke kwaliteit kan niet worden bereikt als het Langgewenst een parkeerterrein blijft. Stedenbouwkundig dient het Langgewenst dan ook te transformeren van een parkeerterrein naar een Marktplein dat tevens gebruikt kan worden als evenementenplein. Het parkeren zal dan ook plaats moeten vinden in een ondergrondse parkeergarage.

Bestaande situatie Gewenste Situatie

In de nieuwe stedenbouwkundige structuur worden twee oorspronkelijke stedenbouwkundige kwaliteiten van dit gebied hersteld: de oorspronkelijke rooilijn aan de oostzijde wordt teruggebracht en door middel van nieuwe (woon)bebouwing aan de westzijde wordt de vorm en begrenzing van de brink in de Naarderstraat weer hersteld.

Tussen de Groest aan de zuidzijde en het nieuwe marktplein wordt een ruime opening gehouden zodat de Groest ruimtelijk doorloopt in het marktplein. Hierdoor blijft het Langgewenst-plein een ruimtelijke eenheid vormen met de belangrijke openbare ruimte van de Groest (waar op marktdagen ook een deel van de warenmarkt is gesitueerd).

Het nieuwe marktplein wordt door duidelijke wanden omsloten: aan de westzijde de bestaande en nieuwe woonbebouwing in vier en vijf bouwlagen, aan de noordzijde het wooncomplex in vier bouwlagen en aan de oostzijde het nieuwe bioscoop-detailhandel-complex.

Om een aangenaam verblijfsklimaat op het plein te creëren zullen bij de uitwerking van het marktplein bomen en boomgroepen worden geplaatst. Ook kan hiermee de route vanuit de binnenstad naar De Vorstin worden versterkt.

Voor de verlevendiging van het plein, ook op niet marktdagen, is het wenselijk dat op de begane grond zowel in het bioscoopcomplex als onder de nieuwe woonbebouwing horeca wordt gesitueerd met terrassen. Op de begane grond van het wooncomplex zijn behalve horeca ook andere niet-woonfuncties toegelaten, zoals bijvoorbeeld (maatschappelijke) dienstverlening en zorgfuncties.

Het teruggelegen deel van de bioscoopbebouwing (gezien vanaf de voorzijde van het gebouw aan het
Langgewenst) heeft een mogelijke bouwhoogte die zichtbaar is vanaf de Schapenkamp en/of het
Stationsplein en fungeert daarmee vanaf die zijde als een herkenningspunt van de bioscoop. Dit
herkenningspunt zal daarom een bijzondere architectonische expressie dienen te krijgen.

Het nieuwe marktplein wordt zodanig ingericht dat hier zowel de warenmarkt als evenementen goed kunnen plaatsvinden. De openbare parkeergarage zal volledig onder de grond worden gesitueerd en de in- en uitgangen van de garage zijn gelegen aan de noordzijde en westzijde van het marktplein, zodat de centrumring zo min mogelijk wordt belast. Op een aantal plekken zullen entrees voor de voetgangers komen. Het wordt mogelijk gemaakt dat de parkeergarage een ondergrondse voetgangersverbinding krijgt met een te maken entree vanuit de Groest.

Er zijn maximaal 3 toegangsgebouwtjes vanaf het plein naar de parkeergarage, bij voorkeur aan de randen van het plein, voorzien. Bij één van deze entrees is de realisatie van een openbaar toilet op maaiveldniveau mogelijk. Bezoekers van de markt en marktkooplieden kunnen hiervan gebruikmaken.

In de garage zal ook ruimte zijn voor een fietsenstalling. Het parkeren t.b.v. de nieuwe woonbebouwing zal ook ondergronds worden gesitueerd, eventueel in combinatie met de openbare parkeergarage.

Karakteristieken en beeldkwaliteit

Het nieuwe complex t.b.v. een bioscoop, grootschalige detailhandel en supermarkt is een flink bouwvolume, dat een belangrijke pleinwand vormt aan de oostzijde van het Langgewenst.

Het is dan ook van groot belang dat deze gevel zorgvuldig moet worden ingepast in de omgeving en aansluiting zal moeten zoeken met de veelal in de binnenstad aanwezige individuele panden.

Dit kan enerzijds door het hoogste deel van de bebouwing niet aan de pleinzijde maar op het binnenterrein te situeren en anderzijds door dit bouwvolume aan de pleinzijde duidelijk verticale geledingen te geven. Ondanks dat het hier gaat om een groot bouwvolume dient door deze verticale geleding de grootschaligheid ervan te worden verzacht.

Stedenbouwkundig dient dit bouwvolume qua architectuur dus niet aan te sluiten op het tegenover gelegen appartementengebouw aan het Langgewenst, dat door zijn horizontale geleding minder past bij de individuele panden in binnenstad en die de grootschaligheid juist versterkt.

De bioscoop is grotendeels een gesloten bouwvolume. Het is wenselijk om delen van de bioscoop die wel open kunnen zijn (entree, foyer) aan de pleinzijde te situeren en transparant te maken.

Ook de gevels van de grootschalige detailhandel en supermarkt (begane grond en verdieping) dienen zoveel mogelijk een transparant uiterlijk te krijgen met zoveel mogelijk glas.

Qua materialen dient zoveel mogelijk gebruik gemaakt te worden van natuurlijke materialen en kleuren (o.a. baksteen, hout), zodat de architectuur goed aansluit op de beeldkwaliteit van veel panden in de binnenstad. Metalen gevels en glad plaatmateriaal (zoals bijvoorbeeld bij het nabijgelegen Silverpoint) passen niet in dit beeld.

Ook het nieuw te bouwen appartementengebouw op de plek van de huidige bioscoop dient de uitstraling te krijgen van aaneengeschakelde panden aan het plein en aan de zijde van de brink aan de Naarderstraat (twee voorkanten). Het gewenste beeld is geënt op het beeld van het zogenaamde combinatiemodel waarover met de Klankbordgroep in 2007 overeenstemming is bereikt.

Dit uit zich in een verticale geleding, eventuele kleine sprongen in de rooilijn, eventueel lichte kleurverschillen per pand en wellicht ook kleine sprongen in de bouwhoogte en/of verschillende kapvormen. De bovenste twee lagen van dit complex dienen te bestaan uit een (bewoonbare) hoge kap.

Op de begane grond liggen bij voorkeur niet-woonfuncties zoals detailhandel, horeca, (maatschappelijke) dienstverlening. Een arcade is ook mogelijk.

Ook hier dient qua architectuur aangesloten te worden op de individuele panden elders in de binnenstad.

referentiebeeld appartementengebouw (combinatiemodel 2007)

Impressie van geschakelde `panden` met kappen Zicht vanaf de Groest

Eisen van welstand

De voorgenomen bebouwing en architectuur wijken af van datgene dat in de vastgestelde welstandsnota uit 2008 staat vermeld. Bij de eerstkomende herziening van de welstandsnota in 2012 zullen de nieuwe welstandseisen behorende bij deze nieuwe ontwikkeling van het Langgewenst worden opgenomen.

Het bestemmingsplan regelt de bestemmingen en het gebruik van de gronden voor het betreffende gebied. Bouwregels kunnen hierbij gezien worden als zelfstandig werkende gebruiksregels. Bouwgrenzen, bouwhoogtes, goothoogtes en bebouwingspercentages zijn bebouwingsbepalingen die in het bestemmingsplan opgenomen kunnen worden.

Duurzame verstedelijking

De voorgestelde gefaseerde herontwikkeling van het plangebied Langgewenst voorziet in de actuele (lokale en regionale) behoefte naar het ontwikkelingsprogramma, zoals dit is opgenomen in het
bestemmingsplan. De eerste fase van de herontwikkeling betreft de realisatie van een volwaardige en
moderne bioscoopvoorziening, ter vervanging van twee bestaande verouderde en kleinere bioscopen in
Hilversum.

De realisatie van deze nieuwe bioscoop voldoet aan een behoefte aan een dergelijke grootschalige
culturele voorziening. Ook zal de nieuwe bioscoop een aanzienlijke bijdrage leveren in de aantrekkelijkheid van het gehele centrum van Hilversum en het aanbod van voorzieningen in het centrum.

Het plangebied Langgewenst wordt door de herontwikkeling een meer volwaardig onderdeel van het
centrum. De realisatie van een volwaardige en moderne bioscoopvoorziening is een belangrijk onderdeel van het totale regionale voorzieningenpakket voor het centrum van Hilversum.
De voorgestelde herontwikkeling van Langgewenst, zoals opgenomen in dit bestemmingsplan, is een
binnenstedelijke herontwikkeling, waarbij oude functies van gronden en gebouwen worden vervangen
door nieuwe functies en nieuwe gebouwen. Een duurzaam gebruik van het plangebied Langgewenst met nieuwe functies als plein, marktterrein, evenemententerrein en grootschalige bioscoop is hiermee gewaarborgd.