NDSM-werf Oost

13.3 Cultuurhistorische effectrapportage

In opdracht van het stadsdeel Amsterdam Noord is in 2003 een cultuurhistorische effectrapportage (CHER) uitgevoerd voor de Noordelijke IJ-oever. Deze CHER bevat een uitgebreide beschrijving van de cultuurhistorische waarde van het gebied. Onderstaand worden de hoofdpunten uit deze CHER beschreven voor zover relevant voor dit bestemmingsplan.

In de CHER wordt over de Werf Oost wordt beschreven dat de resterende stedenbouwkundige bedrijfsbebouwing van de Werf Oost met name cultuur-historisch waardevol is in de zin van 'ensemblewaarde'. De samenhang van hellingen, de scheepsbouwloods, de smederij, de timmerloods en lasloods geven het oorspronkelijke functioneren van de werf weer. Deze vijf elementen hebben de status van beschermd rijksmonument. Het ensemble heeft in 2007 de status van monument gekregen. Naast de loodsen, hellingen en tussenliggende buitenruimte die de kern van de werf vormen en als ensemble worden aangeduid, zijn er meer cultuurhistorisch waardevolle gebouwen en elementen op de werf bewaard gebleven. In onderstaande figuur is het totaal overzicht van de waardevolle bebouwing opgenomen. Omdat de monumentale waarde niet in de individuele gebouwen ligt is het belangrijk na te gaan wat de te bewaren essentie is. In het geval van de NDSM-werf is dat routing van plaatstaal, van binnenkomst tot af te bouwen schip, dat nog duidelijk te volgen is met de spoortracés over het terrein.

Waardevolle cultuurhistorische elementen

In maart 2010 heeft de Dienst Ruimtelijke Ordening een inventarisatie gemaakt van de aanwezige werfrelicten uit het verleden als scheepswerf. Deze inventarisatie is opgenomen in het boekje "NDSM werfrelicten" dat als bijlage bij de toelichting is opgenomen.

In 2006 heeft het stadsdeel Noord samen met BMA en de Commissie voor Welstand richtlijnen vastgesteld waarin een heldere voorzet is gedaan van wat de essentie van de te behouden waarden van de afzonderlijke gebouwen en het ensemble zijn.

Het behoud van de aanwezige cultuurhistorische monumenten is een belangrijk uitgangspunt voor de herontwikkeling van de NDSM-werf. Dit bestemmingsplan laat de monumenten intact. Door de beperkte bebouwingsmogelijkheden van Werf Oost blijft het ensemble van monumenten ook behouden.