Westelijke binnenstad

6.1 Algemeen

6.1.1 Beschrijving van het plangebied

Binnenstad

De binnenstad kent een zeer dichte menging van functies en activiteiten. Wonen, werken, uitgaan, naar school gaan, studeren, recreëren en vervoeren, alles vindt er op een beperkt oppervlak plaats. Dat is de grote aantrekkingskracht van de binnenstad. De verhouding tussen wonen en werken is in de binnenstad ongeveer één op één; tegenover elke bewoner staat één arbeidsplaats (48% tegen 52%). In de meeste binnensteden neemt het wonen een ondergeschikte positie in. De bijzondere verhouding tussen wonen en werken maakt de binnenstad van Amsterdam uniek. Daarnaast is de verhouding tussen het productiegerichte werken (kantoren, bedrijven) en het consumptieve werken (horeca, detailhandel en voorzieningen) belangrijk.

Westelijke binnenstad

Het bestemmingsplangebied van de Westelijke binnenstad bestaat uit twee gebieden: de Westelijke grachtengordel en de Jordaan. Van de bijna 83.000 inwoners van de binnenstad wonen er bijna 26.000 in dit plangebied; ruim 30%. In het plangebied werken circa 17.000 mensen in ongeveer 5.450 vestigingen (kantoren, bedrijven, voorzieningen, detailhandel en horeca). Afgezet tegen het totaal van de binnenstad, circa 91.000 werkzame personen in ruim 18.000 vestigingen, is dit ruim 18%.

Niet alleen in stedenbouwkundig- maar ook in functioneel opzicht verschillen de twee gebieden sterk van elkaar. De verhouding tussen wonen en werken ligt in de Jordaan op 70% wonen en 30% werken. Hoewel de woonfuctie overheerst, wordt de Jordaan getypeerd door een gevarieerd aanbod aan andere, niet-woonfuncties. In de Westelijke grachtengordel voert de werkfunctie de boventoon. De verhouding ligt hier op 60% werken tegenover 40% wonen.

Buurtcombinaties en cijfermateriaal

Het bestemmingsplan Westelijke binnenstad komt vrijwel geheel overeen met twee buurtcombinaties: 'Grachtengordel-West' (A02) en 'Jordaan' (A06). Stadsdeel Centrum bestaat uit tien buurtcombinaties. Buurtcombinaties zijn een geografische indeling binnen een stadsdeel ten behoeve van de verzameling van statistische informatie. De buurtcombinatie 'Grachtengordel West' komt niet helemaal overeen met de grenzen van het bestemmingsplan; het gedeelte tussen Leidsegracht en Leidsestraat valt binnen de buurtcombinatie en buiten het bestemmingsplan. Het gebied van beide buurtcombinaties is dus iets groter dan het bestemmingsplangebied. Hierdoor ontstaan kleine verschillen.

Het cijfermateriaal dat in dit bestemmingsplan wordt gebruikt, is voornamelijk ontleend aan het 'Trendrapport Amsterdamse binnenstad 2010/2011'. In het Trendrapport is cijfermateriaal opgenomen over de verschillende buurtcombinaties in de binnenstad.
De voornaamste bronnen voor het cijfermateriaal zijn het Activteiten Register Regio Amsterdam (ARRA) en de gegevens van O+S. Verder zijn in het kader van dit bestemmingsplan een aantal functies binnen het plangebied geïnventariseerd. Dit zijn: horeca, winkels aan de gracht, mini-supermarkten, massagesalons, seksinrichtingen, belwinkels, geldwisselkantoren, head/smartshops, souvenirwinkels.
Panden met een prostitutiebestemming zijn niet opgenomen in dit bestemmingsplan. Deze panden maken deel uit van een apart bestemmingsplan 'Herbestemmen raambordelen binnenstad'.

6.1.2 Bestemmingen

Het algemene beleid voor de functies is gericht op het behouden en waar mogelijk versterken van de functiemenging. Het gebruik van gebouwen is zo flexibel mogelijk. In dit bestemmingsplan is gebruik gemaakt van vier soorten bestemmingen voor de bebouwing:

• Gemengd
• Centrum
• Maatschappelijk
• Bedrijf

Binnen de bestemming 'Gemengd' zijn in principe alle soorten gebruik toegestaan. Bepaalde functies kunnen echter een ongewenste druk op het woon- en leefklimaat leggen. Dit geldt bijvoorbeeld voor horeca en hotels. Alleen bestaande horeca en hotels zijn daarom toegestaan. Deze functies zijn expliciet aangegeven op de digitale verbeelding (de kaart) van het bestemmingsplan. Horeca en hotels zijn alleen toegestaan binnen de bestemming 'Gemengd' en 'Centrum' met de daarbij aangegeven categorie horeca (zie voor de beschrijving van de verschillende categorieën het vervolg van deze paragraaf).

Bestemming Gemengd

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1' zijn op de begane grond en souterrain/kelder de volgende functies toegestaan: wonen, kantoren, bedrijven, voorzieningen en detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening. Op de verdiepingen zijn de volgende functies toegestaan: wonen, kantoren, bedrijven en voorzieningen.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.1' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 1 (fastfood) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.2' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 2 (discotheek) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.3' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 3 (cafés) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.4' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 4 (restaurant) op de begane grond en souterrain/kelder.

Binnen de bestemming 'Gemengd - 1.5' zijn dezelfde functies toegestaan plus horeca 5 (hotels) in alle bouwlagen.

Voor gebouwen met een groter brutovloeroppervlak dan 1000 m2 is de bestemming 'Gemengd - 2' van toepassing: wonen is hier niet toegestaan. Ook hier geldt dezelfde systematiek: zo is bij de bestemming 'Gemengd - 2.4' horeca 4 toegestaan op de begane grond en souterrain/kelder.

Bestemming Centrum

Bij de bestemming 'Centrum - 2' gaat het om panden in straten met overwegend winkels. Op de eerste bouwlaag en in het souterrain/kelder zijn binnen de bestemming 'Centrum - 2' alleen detailhandel, consumentverzorgende dienstverlening en kantoren met baliefunctie toegestaan.

De bestemming 'Centrum - 3' geldt voor panden in winkelstraten met een meer gemengd karakter. Op de eerste bouwlaag en het souterrain/kelder zijn naast detailhandel, consumentverzorgende dienstverlening en kantoren met baliefunctie ook kantoren zonder baliefunctie, bedrijven en voorzieningen toegestaan.

Bestemming Maatschappelijk

De panden die in de voorgaande bestemmingsplannen - het bestemmingsplan Jordaan 1999 en het bestemmingsplan Westelijke Grachtengordel 2001- als 'Maatschappelijke Doeleinden' zijn bestemd, hebben in het bestemmingsplan Westelijke binnenstad voor het overgrote deel opnieuw de bestemming 'Maatschappelijk' gekregen.

Bestemming Bedrijf
De bestaande gebouwen, gelegen aan de locatie hoek Marnixstraat-Elandsgracht (de zogenaamde Appeltjesmarkt) en het onderstation electriciteit op de Groenmarkt, hebben de bestemming 'Bedrijf' gekregen. Op deze gronden met de bestemming 'bedrijf' zijn de volgende functies toegestaan: een benzinestation, het onderstation electriciteit, het aardgasvulstation, de parkeergarage, de opvang voor dak- en thuislozen en een winkel.

soort bebouwing en gebied			bestemming	functies begane grond/kelder	functies verdiepingen
bebouwing <1000m2			Gemengd - 1	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en consumentverzorgende dienstverlening (cd)	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 1			Gemengd - 1.1	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 1	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 2			Gemengd - 1.2	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 2	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 3			Gemengd - 1.3	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 3	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 4			Gemengd - 1.4	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 4	wonen kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing <1000m2 plus horeca 5 (hotel)			Gemengd - 1.5	wonen kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 5	wonen kantoren bedrijven voorzieningen horeca 5
bebouwing > 1000m2			Gemengd - 2	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd	kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing > 1000m2 plus horeca 4			Gemengd - 2.4	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 4	kantoren bedrijven voorzieningen
bebouwing > 1000m2 plus horeca 5			Gemengd - 2.5	kantoren bedrijven voorzieningen detailhandel en cd horeca 5	kantoren bedrijven voorzieningen horeca 5
bebouwing in winkelstraten			Centrum - 2	detailhandel plus cd kantoren met baliefunctie	kantoren bedrijven voorzieningen wonen
bebouwing in gemengde winkelstraten			Centrum - 3	detailhandel plus cd kantoren bedrijven voorzieningen	kantoren bedrijven voorzieningen wonen
bebouwing voor onderwijs- voorzieningen			Maatschappelijk	onderwijs (plus eventueel bijbhorende kinderopvang)	onderwijs (plus eventueel bijbehorende kinderopvang)
bestaande bebouwing locatie hoek Marnixstraat -Elandsgracht: Appeltjesmarkt			Bedrijf	gemengde motorbrandstoffen- pomp;onderstation energievoorziening; gassnelvulstation; parkeergarage; detailhandel.	parkeergarage