De vigerende horecanota stamt uit 2003 en is niet goed meer toepasbaar. Het beleid faciliteert het concept ‘Alkmaar bruisende stad’ in onvoldoende mate. Ook zijn er rond de horeca op de zogenaamde uitgaanspleinen knelpunten gerezen die leiden tot een verlies aan kwaliteit voor de woon- en leefomgeving. Op 3 juli 2013 is het horecabeleid herzien. In het nieuwe horecabeleid wordt aan de hand van de functionele karakteristieken van buurten en wijken bepaald welke functie prevaleert en vervolgens trekt de gemeente daaruit conclusies over de ruimte die de horeca in de toekomst geboden wordt in de betreffend gebieden. Dat heeft voor een aantal gebieden een beperkte en soms uitgebreide uitbreidingsmogelijkheden tot gevolg, maar waar horeca en omgeving nu al in disbalans zijn, wordt een duidelijk pas op de plaats gemaakt, consolidatie dus. Dit om de disbalans niet te vergroten maar eerst via een actieve handhaving om te buigen naar een nieuw evenwicht. Met het nieuwe horecabeleid worden cultuur, evenementen en buurtondernemingen annex het verenigingsleven zo optimaal mogelijk gefaciliteerd en krijgt Alkmaar een goede impuls om een belangrijke, bruisende stad te zijn.
In het Horecabeleid wordt gebruik gemaakt van horecacategorieën.
De hoofdactiviteit van een onderneming is in principe bepalend voor de categorie indeling. Indien er regelmatig activiteiten plaatsvinden die een uitstraling op de omgeving hebben die groter is dan die van de feitelijke hoofdactiviteit, dan leidt dat tot plaatsing in een zwaardere categorie. Dan zal zowel de vergunning op grond van de APV moeten worden aangepast. Dat kan alleen als de zwaardere categorie past in het bestemmingsplan.
Categorie 1: Disco/nachtclub/bar-dancing:
Een horecabedrijf, waaronder een discotheek, nachtclub, bar/-dancing en een daarmee gelijk te stellen horecabedrijf, dat tot hoofddoel heeft het verstrekken van dranken voor gebruik ter plaatse, waarbij het doen beluisteren van muziek en het gelegenheid geven tot dansen een wezenlijk onderdeel vormen. Hierbij wordt met name gekeken naar ruimtebeslag, parkeren en bereikbaarheid;
Categorie 2 : Café/Grandcafe/Café-restaurant:
Een horecabedrijf, waaronder een café, grand-café, café-restaurant en een daarmee gelijk te stellen horecabedrijf, dat tot hoofddoel heeft het verstrekken van alcoholische en niet-alcoholische dranken voor consumptie ter plaatse, met als nevenactiviteit het verstrekken van etenswaren, al dan niet ter plaatse bereid. Hierbij is vaak sprake van ruimtebeslag, behoefte aan terrassen en conflict met andere functies;
Categorie 3: Restaurant, lunchroom:
Een horecabedrijf, waaronder een restaurant, lunchroom en een daarmee gelijk te stellen horeca-bedrijf, dat tot hoofddoel heeft het verstrekken van maaltijden voor consumptie ter plaatse, met als nevenactiviteit het verstrekken van alcoholische en niet-alcoholische dranken. Waarvan vestiging in principe bijna overal plaats kan vinden;
Categorie 4: Cafetaria/snackbar, ijssalon, shoarmazaak:
Een horecabedrijf, waaronder een snackbar, cafetaria, ijssalon, shoarmazaak en een daarmee gelijk te stellen horecabedrijf, zoals een eethuis, dat tot hoofddoel heeft het verstrekken van bereide etenswaren voor consumptie ter plaatse en elders dan ter plaatse, met als nevenactiviteit het verstrekken van zwak- en niet alcoholische dranken. De zwak alcoholhoudende dranken worden alleen verstrekt voor het gebruik elders dan ter plaatse. Bij deze categorie is vooral sprake van een relatie met de winkelfunctie en de ruimte-claim van loket en publiek;
Categorie 5: overig (horecagerelateerd)
Deze categorie wordt niet als horeca in het bestemmingsplan genoemd, maar komt wel voor in Alkmaar. Denk hierbij aan: zalenverhuur (valt onder ‘maatschappelijk’), hotel, pension (valt onder begrip ‘hotel’), catering (valt onder ‘bedrijf’), traiteur (valt onder begrip ‘detailhandel’) Door deze indeling ontstaat een differentiatie van lichte en zwaardere horecafuncties. Hiermee wordt beoogd om de nadelige invloeden van de vestiging van een horecabedrijf op het woon- en leefklimaat in de omgeving te voorkomen.