Laagerfseweg 72

Toelichting

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Aanleiding

Aan de Laagerfseweg 72 in Woudenberg is een langhuisboerderij aanwezig. De eigenaar is voornemens de boerderij te splitsen, waardoor in de boerderij twee wooneenheden worden gemaakt. Dit is niet toegestaan in het geldende bestemmingsplan. Om juridisch-planologisch te voorzien in twee wooneenheden is een nieuwe bestemmingsplan nodig.

1.2 Ligging en begrenzing

De Laagerfseweg 72 is gelegen in het buitengebied van Woudenberg, op circa 2 kilometer ten zuidoosten van de dorpskern. Kadastraal staat het perceel bekend als gemeente Woudenberg, sectie H, nummers 1380, 1544 en 1545. Het plangebied wordt alleen gevormd door de genoemde percelen, voor zover die nu bestemd zijn als 'Wonen'. Daarnaast wordt een deel van de agrarische bestemming meegenomen, waarbinnen momenteel een bijgebouw ligt. Met dit bestemmingsplan wordt dat bijgebouw binnen de woonbestemming betrokken.

Ligging in omgeving

1.3 Geldend bestemmingsplan

Voor het plangebied geldt het bestemmingsplan Buitengebied 2010, in combinatie met de reparatieherziening daarvan: bestemmingsplan Buitengebied 2013 (herziening). Het bestemmingsplan Buitengebied 2010 is vastgesteld door de gemeenteraad op 23 september 2010. Het bestemmingsplan Buitengebied 2013 (herziening) is vastgesteld op 27 juni 2013.

Het plangebied heeft grotendeels de bestemming 'Wonen'. Hiermee zijn deze gronden in hoofdzaak bestemd voor wonen, daaronder begrepen de uitoefening van een aan-huis-gebonden beroep en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten. Binnen de woonbestemming ligt een bouwvlak, waarbinnen maximaal één woning is toegestaan. Voor de woning geldt een maximale inhoudsmaat van 600 m3, en een maximale goot- en bouwhoogte van respectievelijk 6 en 10 meter. De maximale oppervlakte aan bijgebouwen en overkappingen bedraagt 80 m2. Bijgebouwen zijn uitsluitend achter de voorgevellijn van de woning toegestaan, met een maximale goot- en bouwhoogte van respectievelijk 3 en 6 meter.

Voor het plangebied geldt verder nog de dubbelbestemming 'Waarde - Archeologie - 2'. Hiermee zijn deze gronden mede bestemd voor de bescherming en veiligstelling van te verwachten archeologische waarden.

Uitsnede plankaart met het plangebied globaal in rood omkaderd

Het geldende bestemmingsplan maakt het initiatief niet mogelijk. Het bestemmingsplan heeft ook geen toereikende wijzigingsbevoegdheden om te voorzien in de beoogde splitsing. Derhalve is een nieuw bestemmingsplan nodig voor het planvoornemen.

1.4 Leeswijzer

Deze onderbouwing vangt in hoofdstuk 2 aan met een beschrijving van het relevante beleidskader. In het daarop volgende hoofdstuk wordt de bestaande en de nieuwe situatie in het plangebied beschreven. Vervolgens wordt in hoofdstuk 4 de uitvoerbaarheid aangetoond. In hoofdstuk 5 wordt de juridische planopzet toegelicht. Afsluitend zijn de resultaten van inspraak en overleg opgenomen.

Hoofdstuk 2 Beleidskader

2.1 Rijksbeleid

2.1.1 Nationale Omgevingsvisie

De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) is vastgesteld op 11 september 2020. De NOVI geeft richting en helpt om keuzes te maken; te kiezen voor slimme combinaties van functies; uit te gaan van de specifieke kenmerken en kwaliteiten van gebieden. In totaal zijn er 21 nationale belangen gevormd:

• 1. Bevorderen van een duurzame ontwikkeling van Nederland als geheel en van alle onderdelen van de fysieke leefomgeving.
• 2. Realiseren van een goede leefomgevingskwaliteit.
• 3. Waarborgen en versterken van grensoverschrijdende en internationale relaties.
• 4. Waarborgen en bevorderen van een gezonde en veilige fysieke leefomgeving.
• 5. Zorg dragen voor een woningvoorraad die aansluit op de woonbehoeften.
• 6. Waarborgen en realiseren van een veilig, robuust en duurzaam mobiliteitssysteem.
• 7. In stand houden en ontwikkelen van de hoofdinfrastructuur voor mobiliteit.
• 8. Waarborgen van een goede toegankelijkheid van de leefomgeving.
• 9. Zorg dragen voor nationale veiligheid en ruimte bieden voor militaire activiteiten.
• 10. Beperken van klimaatverandering.
• 11. Realiseren van een betrouwbare, betaalbare en veilige energievoorziening, die in 2050 CO2-arm is, en de daarbij benodigde hoofdinfrastructuur.
• 12. Waarborgen van de hoofdinfrastructuur voor transport van stoffen via (buis)leidingen.
• 13. Realiseren van een toekomstbestendige, circulaire economie.
• 14. Waarborgen van de waterveiligheid en de klimaatbestendigheid (inclusief vitale infrastructuur voor water en mobiliteit).
• 15. Waarborgen van een goede waterkwaliteit, duurzame drinkwatervoorziening en voldoende beschikbaarheid van zoetwater.
• 16. Waarborgen en versterken van een aantrekkelijk ruimtelijk-economisch vestigingsklimaat.
• 17. Realiseren en behouden van een kwalitatief hoogwaardige digitale connectiviteit.
• 18. Ontwikkelen van een duurzame voedsel- en agroproductie.
• 19. Behouden en versterken van cultureel erfgoed en landschappelijke en natuurlijke kwaliteiten van (inter)nationaal belang.
• 20. Verbeteren en beschermen van natuur en biodiversiteit.
• 21. Ontwikkelen van een duurzame visserij.

Om ook daadwerkelijk uitvoering te geven aan de NOVI, is de Uitvoeringsagenda 2021-2024 opgesteld. Hierin zijn vier prioriteiten benoemd:

• 1. Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie.
• 2. Duurzaam economisch groeipotentieel.
• 3. Sterke en gezonde steden en regio's.
• 4. Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied.

De NOVI is een permanent en aanpasbaar proces. Er wordt uitgegaan van een terugkerende cyclus van vier jaar. Jaarlijks, in het voorjaar, is er een nationale NOVI-conferentie over de voortgang van de uitvoering, nieuwe ontwikkelingen en inzichten. Ook wordt een tweejaarlijkse monitor uitgevoerd door het Planbureau voor de Leefomgeving. Elke vier jaar vindt een uitgebreide beleidsevaluatie plaats, evenals een onderzoek naar de mening van burgers en wordt de NOVI zo nodig aangepast.

Toetsing

Uit de NOVI volgen geen uitgangspunten en/of randvoorwaarden voor de herontwikkeling van het plangebied. Met onderhavige ontwikkeling zijn geen nationale belangen in het geding.

2.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening

Met het vastgestelde Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (30 december 2011), ook wel Barro genoemd, geeft het Rijk algemene regels voor bestemmingsplannen en wordt een aantal van de nationale ruimtelijke belangen uit de voormalige Nota Ruimte gewaarborgd. Doel van dit besluit is bepaalde onderwerpen uit de SVIR te verwezenlijken, dan wel te beschermen. Het gaat hierbij om de volgende onderwerpen:

• rijksvaarwegen;
• hoofdwegen en hoofdspoorwegen;
• elektriciteitsvoorzieningen;
• buisleidingen van nationaal belang van gevaarlijke stoffen;
• ecologische hoofdstructuur;
• primaire waterkeringen buiten het kustfundament, en
• IJsselmeergebied (uitbreidingsruimte)

Toetsing

Gelet op de ligging van het plangebied, alsmede de aard en omvang van de beoogde planontwikkeling dat in het voorliggende bestemmingsplan mogelijk wordt gemaakt, wordt geconcludeerd dat er geen strijdigheid is met het nationaal ruimtelijk belang, zoals neergelegd in het Barro. Voornoemde onderwerpen hebben geen betrekking op het plangebied.

2.2 Provinciaal beleid

2.2.1 Omgevingsvisie Provincie Utrecht

De Omgevingsvisie van de provincie Utrecht is vastgesteld door de Provinciale Staten op 10 maart 2021. De Omgevingsvisie is opgesteld om te zorgen voor een blijvend aantrekkelijke provincie. Via haar ruimtelijk beleid draagt de provincie bij aan een kwalitatief hoogwaardige fysieke leefomgeving, waarin het ook in de toekomst plezierig wonen, werken en recreëren is. De Omgevingsvisie is uitgewerkt aan de hand van 7 thema's en 3 regio's. De thema's zijn als volgt:

• 1. Stad en land gezond.
• 2. Klimaatbestendig en waterrobuust.
• 3. Duurzame energie.
• 4. Vitale steden en dorpen.
• 5. Duurzaam, gezond en veilig bereikbaar.
• 6. Levend landschap, erfgoed en cultuur.
• 7. Toekomstbestendige natuur en landbouw.

De drie regio's zijn U16, Amersfoort en Foodvalley.

De Omgevingsvisie geeft de ruimtelijke ambities weer van de provincie Utrecht. Hierin staat welke doelstellingen de provincie van provinciaal belang acht, welk beleid bij deze doelstellingen hoort én hoe dit beleid uitgevoerd wordt. Deels loopt deze uitvoering via de Interim Omgevingsverordening, die tegelijk met de Omgevingsvisie is vastgesteld. Op grond van de Wro heeft de Omgevingsvisie alleen een zelfbindende werking. Het is bindend voor de provincie, niet voor andere partijen. De Interim Omgevingsverordening zorgt voor doorwerking van het beleid en is bindend voor de gemeenten.

2.2.2 Interim Omgevingsverordening

De Interim Omgevingsverordening van de provincie Utrecht is vastgesteld door de Provinciale Staten op 10 maart 2021. De omgevingsverordening bevat algemene regels die gemeenten in acht moeten nemen bij het opstellen van hun ruimtelijke plannen. In de omgevingsverordening staan geen regels die direct doorwerken naar de burgers. In de omgevingsverordening zijn alleen de algemene regels opgenomen, die noodzakelijk zijn voor het waarborgen van de provinciale belangen.

De omgevingsverordening geeft soms harde ruimtelijke grenzen aan. Soms wordt volstaan met de verplichting om een ruimtelijke keuze voor een bepaald beleidsaspect goed te onderbouwen. Daarnaast bevat de omgevingsverordening ook regels die voortvloeien uit het Barro. Bij de verordening zijn verschillende kaarten opgenomen. Navolgend worden de voor het plangebied relevante bepalingen besproken.

Watersysteem

Op de kaart 'watersysteem' is het plangebied gelegen binnen een overstroombaar gebied. Artikel 2.10 bepaalt hierover het volgende:

• 1. Een bestemmingsplan dat betrekking heeft op locaties binnen Overstroombaar gebied bevat bestemmingen en regels die rekening houden met overstromingsrisico’s. Binnendijks is dit van toepassing op kwetsbare en vitale objecten en woonwijken en bedrijventerreinen. Buitendijks is dit ook van toepassing op individuele woningen en bedrijven.
• 2. De motivering op een bestemmingsplan bevat een beschrijving van het door de gemeente te voeren beleid ter zake en de wijze waarop met het overstromingsrisico is omgegaan.

Toetsing

Het plangebied is binnendijks gelegen en het initiatief betreft de splitsing van de boerderij. Hierdoor hoeft geen rekening gehouden te worden met overstromingsrisico's.

Ondergrond en bodem

Op de kaart 'ondergrond en bodem' ligt het plangebied in een boringsvrije zone. Artikel 3.41 bepaalt het volgende:

Het is verboden in de Boringsvrije zones Amersfoort-Koedijkerweg, Rhenen en Woudenberg:

• a. boorputten op te richten, in exploitatie te nemen of te hebben met een boordiepte van 10 meter of meer onder maaiveld; en
• b. boringen of grond- of funderingswerken uit te voeren of te hebben op een diepte van 10 meter of meer onder het maaiveld, met inbegrip van schuine boringen, uitgevoerd vanaf een locatie buiten de boringsvrije zone.

Toetsing

Dit plan voorziet niet in werkzaamheden waarbij boringen of grond- en funderingswerken uitgevoerd worden.

Cultuurhistorie en landschap

Op de kaart 'cultuurhistorie en landschap' is het plangebied gelegen binnen het landschap Gelderse Vallei. Artikel 7.9 bepaalt hierover het volgende:

• 1. Landschap bestaat uit Landschap Eemland, Landschap Gelderse Vallei, Landschap Groene Hart, Landschap Rivierengebied en Landschap Utrechtse Heuvelrug.
• 2. De kernkwaliteiten zijn per gebied vastgelegd in de Bijlage 15 Kernkwaliteiten Landschap bij deze verordening.
• 3. Een bestemmingsplan dat betrekking heeft op een gebied gelegen in Landschap bevat:
  • a. bestemmingen en regels ter bescherming van de voorkomende kernkwaliteiten; en
  • b. geen bestemmingen of regels die nieuwe activiteiten toestaan die de kernkwaliteiten onevenredig aantasten.
• 4. De motivering van een bestemmingsplan bevat een beschrijving van de voorkomende kernkwaliteiten en de wijze waarop met de bescherming van de kernkwaliteiten is omgegaan.

De kernkwaliteiten voor het landschap Gelderse Vallei zijn als volgt:

• 1. rijk gevarieerde kleinschaligheid;
• 2. Stelsel van beken, griften en kanalen;
• 3. Grebbelinie;
• 4. overgang van Vallei naar stuwwal (luwe Flank).

Toetsing

Onderhavig plan voorziet in een splitsing van de boerderij, zodat voorzien kan worden in twee wooneenheden. Hiermee komen de kernkwaliteiten van de Gelderse Vallei niet in het geding. Het gaat, bezien op het schaalniveau van de kernkwaliteiten, niet om relevante veranderingen.

Wonen, werken, recreëren

Op de kaart 'Wonen, werken, recreëren' ligt het plangebied in het landelijk gebied. Artikel 9.1 bepaalt het volgende:

Een bestemmingsplan dat betrekking heeft op locaties binnen Landelijk gebied laat geen verstedelijking toe, tenzij in deze verordening anders is bepaald.

Toetsing

Dit plan voorziet alleen in een splitsing van de bestaande boerderij, zodat voorzien kan worden in twee wooneenheden. Hiermee is geen sprake van verstedelijking.

Conclusie

Onderhavige ontwikkeling is in overeenstemming met de Interim Omgevingsverordening.

2.3 Gemeentelijk beleid

2.3.1 Structuurvisie Woudenberg 2030

In de structuurvisie Woudenberg 2030 geeft het gemeentebestuur zijn visie over de ruimtelijke invulling voor het wonen, werken en recreëren in Woudenberg voor de komende jaren tot 2030.

Richting 2030 zet Woudenberg in op het verbinden, combineren en vernieuwen van haar kwaliteiten. Een groot deel van deze kwaliteiten is opgehangen aan de landschappelijke en ruimtelijke (verkeers)structuur van Woudenberg, maar versterken elkaar op dit moment onvoldoende. Ze bestaan als het ware naast elkaar. Van west naar oost: recreatie rondom het Henschotermeer en de Pyramide van Austerlitz --> wonen en centrumvoorzieningen in de kern --> werken en horeca op bedrijventerrein Parallelweg en bij hotel Schimmel --> cultuurhistorie bij het Valleikanaal en de Grebbelinie en ten noorden en zuiden daarvan landbouw, natuur en landgoederen. Door het ruimtelijk verbinden en combineren van deze sectoren ontstaat een sterk raamwerk: het ruimtelijk economisch structuurbeeld voor 2030. Hierin benut Woudenberg (de mogelijkheden van) haar kwaliteiten ten volle. Niet alleen door deze te verbinden en te combineren, maar ook door deze:

• Te vernieuwen: Centrum van Woudenberg tot aantrekkelijk boodschappen-, winkel- en verblijfsgebied voor bewoners en recreanten;
• Te transformeren te herstructureren en te herontwikkelen: verschillende bedrijventerreinen waarvan bedrijventerrein Parallelweg en de spoorzone de grootste zijn;
• Te versterken: woningbouw in Woudenberg Oost en op verschillende inbreidingslocaties;
• Te verbreden: landbouw met verschillende agrarische nevenfuncties;
• Te beschermen: de intrinsieke waarde van de natuur, landschap en cultuurhistorie. Indien mogelijk dan kunnen deze ook beter benutbaar en beleefbaar worden gemaakt.

Woudenberg ligt in een divers en kwalitatief hoogwaardig landschap. Het groen in de bebouwde kom en het buitengebied van Woudenberg maken de gemeente een aantrekkelijke plaats met een goede woon- en leefkwaliteit. De historisch aanwezige groenstructuur is ontstaan door ontginningen in de Gelderse Vallei en wordt begrensd door de stuwwal van de Utrechtse Heuvelrug. De vallei wordt doorsneden met beken en er zijn veel historische landschapselementen aanwezig zoals houtwallen, elzensingels en historische lanen. Ook zijn in het landschap nog landschapstypen te herkennen zoals het slagen- en kampenlandschap. Hiermee vormt het landschap onmiskenbaar de onderlegger van de gemeente. Het laat niet alleen de geschiedenis en het heden zien, maar is (zeker in het buitengebied) ook een kapstok om toekomstige ontwikkelingen van haar gebruikers aan op te hangen. Deze gebruikers zijn: de agrarische sector, de landgoederen, de intrinsieke waarden van natuur en recreatie. Al eeuwenlang zijn dit de medegebruikers van het landschap. Vroeger hoofdzakelijk de agrarische sector, maar vandaag de dag is het landschap multifunctioneel in gebruik met verschillende functies. Functies die bovendien niet langer naast elkaar staan, maar steeds meer met elkaar samenwerken en in combinatie een sterk recreatief en economisch concept zijn voor het buitengebied.

Toetsing

De gemeentelijke structuurvisie bevat geen specifieke uitgangspunten voor de beoogde splitsing. Wel wordt met dit plan de boerderij 'Groot Landaas' als cultuurhistorische waarde beter benutbaar gemaakt.

Conclusie

Dit plan is in overeenstemming c.q. niet in strijd met de structuurvisie.

2.3.2 Bestemmingsplan Buitengebied 2013

Het bestemmingsplan Buitengebied 2013 bevat een wijzigingsbevoegdheid voor het splitsen van woningen die aangemerkt zijn als cultuurhistorisch waardevolle bebouwing, onder de volgende voorwaarden:

• a. de bestaande woning is aangemerkt als cultuurhistorisch waardevolle bebouwing;
• b. woningsplitsing leidt tot de instandhouding van de uiterlijke verschijningsvorm van de betreffende bebouwing;
• c. wijziging leidt niet tot onevenredige aantasting van de gebruiks- en ontwikkelingsmogelijkheden van naastgelegen percelen;
• d. de gronden zijn niet gelegen binnen de aanduiding 'reconstructiewetzone – landbouwontwikkelingsgebied'.

De boerderij in het plangebied voldoet aan lid a en b. De boerderij Groot Landaas is een (gemeentelijk) monument. De boerderij komt voor in de lijst Monumenten Inventarisatie Project (MIP) en wordt volgens het bestemmingsplan gezien als cultuurhistorische waardevolle bebouwing. Ook aan lid c kan voldaan worden, zie hiervoor 4.1.3. Aan lid d kan echter niet voldaan worden, omdat het plangebied gelegen is binnen de aanduiding 'reconstructiewetzone – landbouwontwikkelingsgebied'.

Ondanks dat dit plan niet kan voldoen aan de voorwaarden van de wijzigingsbevoegdheid, geeft dit plan wel meerwaarde voor de cultuurhistorisch waardevolle bebouwing. Daarnaast wordt er een extra wooneenheid gerealiseerd, waarmee bijgedragen wordt aan het woningtekort.

Hoofdstuk 3 Bestaande en nieuwe situatie

3.1 Bestaande situatie

3.1.1 Omgeving

Het plangebied is gelegen in het buitengebied ten zuidoosten van het dorp Woudenberg. Het landschap is te typeren als een kampenlandschap. Dit is een kleinschalig landschap met een onregelmatig, bochtig wegenpatroon, onregelmatige perceelsvormen en veel opgaande begroeiing in de vorm van bospercelen, houtsingels, laanbeplantingen en erfbeplantingen. Het grondgebruik is overwegend agrarisch. De agrarische erven staan verspreid in het landschap. Even ten noorden van het plangebied ligt het bedrijventerrein van Woudenberg.

Luchtfoto omgeving van het plangebied.

3.1.2 Plangebied

Het plangebied is gelegen aan de Laagerfseweg. Deze weg loopt vanaf de dorpskern in het noorden door het buitengebied richting het zuiden.

In het plangebied is een woonerf aanwezig. Hierin is boerderij van circa 290 m2 aanwezig. De boerderij bestaat uit een voorhuis en een achterhuis. Op het perceel bevinden zich naast de boerderij nog enkele voormalige agrarische opstallen. Het totale oppervlak aan bijgebouwen bedraagt circa 352 m2. Voor de rest is het plangebied voornamelijk ingericht als erf en tuin, behorende bij de woning. Rond de perceelsranden zijn bomen aanwezig.

Luchtfoto plangebied

Situatietekening

Plattegrond boerderij

3.2 Nieuwe situatie

Initiatiefnemer wenst de boerderij 'Groot Landaas' te splitsen, zodat voorzien kan worden in twee woningen. De wens is om zowel het voorhuis als het achterhuis te gaan gebruiken als wooneenheid. Niet alleen kan de boerderij als cultuurhistorisch waardevolle bebouwing zo beter benut en beleefd worden, maar ook wordt een woning toegevoegd aan het woningaanbod. Hiermee wordt bijgedragen aan het woningtekort. Dit zal er echter niet toe leiden dat er twee vrijstaande woningen op het perceel komen.

De boerderij Groot Landaas is een (gemeentelijk) monument. De boerderij komt voor in de lijst Monumenten Inventarisatie Project (MIP). De huidige boerderij dateert van 1919. De eerste steen werd op 7 juni 1919 gelegd. De langhuisboerderij ligt met de nok evenwijdig aan de weg en is met de gevel naar het noordoosten gericht. Kenmerkend is de rijkelijk met gele bakstenen versierde gevel. Bijzonder is ook de achtergevel, die afgezien van de gebruikelijke inrijdeur vierstalvensters met roeden, een groot hooiluik en twee ronde ramen met roeden in rozetvorming heeft, wat voor een voorname uitstraling zorgt. De oorspronkelijke verdeling tussen het 'voorhuis' en 'achterhuis' is grotendeels nog aanwezig.

Praktisch is er al een splitsing aanwezig, namelijk de originele brandmuur. In de nieuwe situatie blijft deze muur behouden en zal de scheiding tussen de woningen vormen. Om een tweede wooneenheid in het achterhuis te realiseren, hoeft dus alleen de indeling verandert te worden. Bij de laatste verbouwing in 1971 is al een bijkeuken, toilet en douche toegevoegd aan het achterhuis.

Het erf rondom de boerderij is groot genoeg om te voorzien in parkeren op eigen terrein voor beide woningen. Het perceel is reeds landschappelijk ingepast. Verder voorziet dit plan niet in nieuwe bebouwings- of gebruiksmogelijkheden. Wel wordt met dit plan het zuidwestelijk gelegen bijgebouw binnen de woonbestemming betrokken. Hiervoor wordt de vorm van de woonbestemming aangepast. Per saldo blijft omvang van de woonbestemming gelijk ten opzichte van de bestaande situatie.

In de bestaande situatie zijn circa 352 m2 aan bijgebouwen aanwezig. Dit plan voorziet juridisch-planologisch in deze bijgebouwen, middels de aanduiding 'maximum oppervlakte' op de verbeelding. De bebouwingsmogelijkheden aan bijgebouwen worden met dit plan niet vergroot. Dit sluit aan bij de doelstelling om het cultuurhistorisch waardevolle pand en erf te behouden en versterken.

Tot slot wordt een van de bijgebouwen, die momenteel in de agrarische bestemming ligt, binnen de woonbestemming betrokken. Hiervoor wordt een deel van de woonbestemming aan de noordwestzijde gecompenseerd. De omvang van de woonbestemming wijzigt niet.

Situatietekening nieuwe situatie

Hoofdstuk 4 Uitvoerbaarheid

4.1 Milieu

4.1.1 Inleiding

Op grond van artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening (verder: Bro) moet de gemeente in de toelichting op het bestemmingsplan een beschrijving opnemen van de wijze waarop de milieukwaliteitseisen bij het plan zijn betrokken. Daarbij moet rekening gehouden worden met de geldende wet- en regelgeving en met de vastgestelde (boven)gemeentelijke beleidskaders. Bovendien is een bestemmingsplan vaak een belangrijk middel voor afstemming tussen de milieuaspecten en ruimtelijke ordening.

In deze paragraaf worden de resultaten van het onderzoek naar de milieukundige uitvoerbaarheid beschreven. Het betreft de thema's bodem, milieuzonering, geluid, luchtkwaliteit en externe veiligheid. Ook is een paragraaf gewijd aan het al dan niet noodzakelijk zijn van een milieueffectrapportage of milieueffectbeoordeling.

4.1.2 Bodem

Onderzocht moet worden of de bodem verontreinigd is en wat voor gevolgen een eventuele bodemverontreiniging heeft voor de uitvoerbaarheid van het plan. Een nieuwe bestemming mag pas worden opgenomen als is aangetoond dat de bodem geschikt (of geschikt te maken) is voor de nieuwe of aangepaste bestemming. Wanneer (een deel van) de bodem in het plangebied verontreinigd is, moet worden aangetoond dat het bestemmingsplan, rekening houdend met de kosten van sanering, financieel uitvoerbaar is. Bodemonderzoeken mogen in de regel niet ouder dan 5 jaar oud zijn. Uitzondering hierop zijn de plannen waar de bodem niet verdacht is op bodemverontreiniging en/of bodemonderzoeken de bodemkwaliteit voldoende weergeven en er geen onoverkomelijke problemen te verwachten zijn bij de bestemmingsplanwijziging.

Dit plan voorziet in een splitsing van de boerderij, zodat voorzien kan worden in twee wooneenheden. Het bodemgebruik blijft daarmee gelijk. Daarnaast is het pand al aanwezig. Een bodemonderzoek is daarom niet noodzakelijk.

4.1.3 Bedrijven en milieuzonering

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stellen zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering verstaan we het aanbrengen van een voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast.

Milieuzonering heeft twee doelen:

• het voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Voor het bepalen van de aan te houden afstanden wordt de daarvoor algemeen aanvaarde VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' uit 2009 gebruikt. Deze uitgave bevat een lijst, waarin voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden zijn gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar.

Dit bestemmingsplan voorziet in een nieuwe milieugevoelige functie: een extra woning. Daarmee is alleen sprake van inwaartse zonering.

In de omgeving zijn een aantal milieubelastende functies, bedrijven aanwezig. Aan de Laagerfseweg 66 is een woonwinkel aanwezig. Hiervoor geldt milieucategorie 1, met een richtafstand van 10 meter. Dit bedrijf ligt op ruim 60 meter vanaf het plangebied.

Aan de Laagerfseweg 76 is een pluimveehouderij aanwezig. Hiervoor geldt milieucategorie 4.1, met een richtafstand van 30 meter voor stof en 50 meter voor geluid. Dit bedrijf ligt op ruim 140 meter vanaf het bouwvlak in het plangebied. Voor het geuraspect wordt verwezen naar het geuronderzoek, waar hierna op ingegaan wordt.

Overige milieubelastende functies zijn op ruimere afstand gelegen.

Geur

Door adviesbureau Locis is een onderzoek naar de comulatieve geurbelasting (achtergrondbelasting) gedaan. Dit onderzoek is opgenomen als Bijlage 1. Hierbij zijn alle intensieve veehouderijbedrijven in een straal van 1 kilometer rondom de te splitsen woning meegenomen. Uit het onderzoek blijkt dat de omliggende bedrijven geen belemmering vormen voor de voorgenomen ontwikkeling en dat er voor de te realiseren woning sprake is van een goed woon- en leefklimaat. De berekende achtergrondbelasting van geur bedraagt voor punt 1 van de splitsen woning 6,27 OU/m3. Dit is zelfs lager dan de norm voor de voorgrondbelasting. Daarnaast worden veehouderijen door de splitsing van de bestaande woning niet beperkt in hun bedrijfsvoering.

Milieuzoneringen staan de uitvoerbaarheid van onderhavig plan niet in de weg.

4.1.4 Geluid

Op basis van de Wet geluidhinder (Wgh) zijn er drie geluidsbronnen waarmee bij de planologische medewerking aan nieuwe ontwikkelingen rekening gehouden dient te worden: wegverkeers-, railverkeers- en industrielawaai. Het plangebied is alleen gelegen binnen de invloedssfeer van een verkeersweg: de Laagerfseweg. Dit plan voorziet in een nieuwe, geluidgevoelige functie: een extra woning. De woning wordt echter gerealiseerd in een bestaand pand, door middel van het splitsen van de boerderij. De Laagerfseweg is een doorgaande weg met een beperkt aantal aanliggende percelen. De boerderij ligt op 35 meter afstand van de as van de weg. Daarnaast staat er nog een bijgebouw voor de boerderij, die een afschermende werking heeft. Het is daarom niet nodig een akoestisch onderzoek naar wegverkeerslawaai uit te voeren. Het binnenniveau van het geluid zal moeten voldoen aan de eisen uit het Bouwbesluit.

4.1.5 Luchtkwaliteit

In de Wet milieubeheer (verder: Wm) zijn eisen opgenomen waaraan de luchtkwaliteit in de buitenlucht moet voldoen. Hierbij is onderscheid gemaakt in grenswaarden waaraan nu moet worden voldaan en grenswaarden waaraan in de toekomst moet worden voldaan. De meest kritische stoffen zijn stikstofdioxide en fijnstof. Aan de andere stoffen die in de Wet worden genoemd wordt in Nederland, behoudens bijzondere situaties, overal voldaan.

Op grond van artikel 5.16 Wm kan de gemeenteraad een bestemmingsplan met mogelijke gevolgen voor de luchtkwaliteit alleen vaststellen wanneer aannemelijk is gemaakt dat:

• het bestemmingsplan niet leidt tot het overschrijden van de in de wet genoemde grenswaarden, of
• de luchtkwaliteit als gevolg van het bestemmingsplan per saldo verbetert of ten minste gelijk blijft, of, bij een beperkte toename, door een met de ontwikkeling samenhangende maatregel of effect, per saldo verbetert, of
• het bestemmingsplan niet in betekenende mate bijdraagt aan de concentratie van een stof waarvoor in de wet grenswaarden zijn opgenomen, of
• de ontwikkeling is opgenomen of past in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit.

In de 'Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen)' zijn categorieën van gevallen aangewezen die in ieder geval niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Wanneer een ontwikkeling valt onder één van die categorieën is het niet nodig een onderzoek naar de luchtkwaliteit uit te voeren.

Het bestemmingsplan voorziet in een splitsing van de boerderij, om te voorzien in twee woningen. Daarmee valt dit bestemmingsplan onder de 'Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen)'. Hierdoor is het niet nodig luchtkwaliteitsonderzoek uit te voeren.

Door adviesbureau Locis is een fijnstofberekening uitgevoerd. Deze berekening is opgenomen als Bijlage 2. Hieruit blijkt dat de voorgenomen ontwikkeling geen belemmering veroorzaakt van de omliggende agrarische bedrijven en ter plekke van de te splitsen woning sprake is van een goed woon- en leefklimaat.

4.1.6 Externe veiligheid

Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het verminderen en beheersen van risico's van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen in inrichtingen en tijdens het transport ervan. Op basis van de criteria zoals onder andere gesteld in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (verder: Bevi) worden bedrijven en activiteiten geselecteerd die een risico van zware ongevallen met zich mee (kunnen) brengen. Daarbij gaat het vooral om de grote chemische bedrijven, maar ook om kleinere bedrijven als LPG-tankstations en opslagen van bestrijdingsmiddelen. Daarnaast zijn (hoofd)transportassen voor gevaarlijke stoffen, zoals buisleidingen, spoor-, auto-, en waterwegen, ook als potentiële gevarenbron aangemerkt.

Het beleid voor externe veiligheid heeft tot doel zowel individuele burgers als groepen burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om dit doel te bereiken zijn gemeenten en provincies verplicht om bij besluitvorming in het kader van de Wet milieubeheer, de Wet ruimtelijke ordening en de Wabo de invloed van een risicobron op zijn omgeving te beoordelen. Daartoe wordt in het externe veiligheidsbeleid het plaatsgebonden risico en het groepsrisico gehanteerd.

• Het plaatsgebonden risico is de kans dat een persoon die zich gedurende een jaar onafgebroken onbeschermd op een bepaalde plaats bevindt, overlijdt als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Dit risico wordt per bedrijf vastgelegd in contouren. Er geldt een contour waarbinnen die kans 10-6 (één op 1.000.000) bedraagt (verder: PR-contour).
• Het groepsrisico is een berekening van de kans dat een groep personen binnen een bepaald gebied overlijdt ten gevolge van een ongeval met gevaarlijke stoffen. De oriëntatiewaarde geeft hierbij de indicatie van een aanvaardbaar groepsrisico. Indien een ontwikkeling is gepland in de nabijheid van een risicobron geldt afhankelijk van de ontwikkeling een verantwoordingsplicht voor het toelaten van gevoelige functies.

Uitsnede provinciale risicokaart met de locatie van het plangebied in oranje aangeduid

Zoals uit bovenstaande uitsnede van de provinciale risicokaart blijkt, loopt ten westen van het plangebied een hogedrukaardgastransportleiding. Het plangebied ligt binnen de contour voor het groepsrisico (de 1%-letaliteitgrens), namelijk 200 meter aan weerszijden van de leiding. Dit plan voorziet echter niet in een relevante toename van de personendichtheid in het plangebied. Er komt slechts 1 huishouden bij in een dunbevolkt gebied. Daarmee is het groepsrisico lager dan 10% van de oriëntatiewaarde. Een verantwoording van het groepsrisico is niet nodig.

Verder is er nog een relevante risicobron aanwezig:

• Vervoer van gevaarlijke stoffen over de A12 (invloedsgebied van 4000 meter)

Hier kunnen ongevallen plaatsvinden waarbij gevaarlijke stoffen vrijkomen die een BLEVE en een toxische wolk kunnen veroorzaken. De effecten van een BLEVE kunnen tot op een afstand van 355 meter dodelijk zijn. Voor een toxische wolk bedraagt deze afstand 730 meter. Omdat de ontwikkeling plaatsvindt op een afstand van meer dan 2000 meter van de A12 kan volstaan worden met een beknopte verantwoording van het groepsrisico.

Gezien de bebouwingsdichtheid langs de weg zal het groepsrisico ver onder de oriënterende waarde liggen. Verder maakt dit plan geen ontwikkeling mogelijk die leidt tot een relevante toename van de persoonsdichtheid langs deze weg. Hierdoor worden groepsrisicoberekeningen niet noodzakelijk geacht.

Op grond van het Bevb kan de verantwoording beperkt blijven indien het groepsrisico minder dan 0,1 maal de oriëntatiewaarde bedraagt en/of het groepsrisico met minder dan 10% toeneemt. In het buitengebied wordt de waarde 0,1 maal de oriëntatiewaarde nergens overschreden en neemt het groepsrisico niet toe. Hierna wordt de verantwoording van het groepsrisico beperkt toegelicht waarin de volgende verantwoordingselementen worden meegenomen:

• Personendichtheid en de hoogte van het groepsrisico vóór en na realisatie van het plan;
• Mogelijkheden voor zelfredzaamheid van de bevolking;
• Mogelijkheden voor de hulpverlening en bestrijding van een ramp.

Personendichtheid en de hoogte van het groepsrisico vóór en na realisatie van het plan

De A12 is gelegen op circa 2,2 kilometer vanaf het plangebied. De personendichtheid rondom het plangebied is zeer gering. Onderhavig plan zorgt er niet voor dat de personendichtheid in het plangebied significant toeneemt.

Mogelijkheden voor zelfredzaamheid van de bevolking

De bevolking in het buitengebied bestaat grotendeels uit zeer zelfredzame personen. Er zijn weinig grote groepen mensen of groepen met een grotere kwetsbaarheid in het buitengebied aanwezig. Er wordt gedacht over het creëren van mogelijkheden om de woningen ook aan de achterzijde te kunnen verlaten. De toekomstige bewoners zullen geïnformeerd over de risico's en hoe te handelen bij een toxische wolk.

Mogelijkheden voor de hulpverlening en rampenbestrijding

Bij een incident op de A12 dient de brandweer snel te kunnen beschikken over voldoende bluswater, zowel primaire alsook secundaire of tertiaire (open water), om een incident adequaat te kunnen bestrijden. Artikel 6.30 van het Bouwbesluit 2012 eist dat op maximaal 40 m van elke nieuw te realiseren woning bluswater onttrokken kan worden met een capaciteit van ten minste 30 m3/h. Aan deze eis wordt voldaan.

4.1.7 Milieueffectrapportage

Dit bestemmingsplan maakt geen activiteit mogelijk die is opgenomen in onderdeel C of D van de bijlage bij het Besluit m.e.r. De milieueffecten zijn onderzocht in deze paragraaf. Daaruit volgt geen aanleiding om tot een vormvrije m.e.r.--beoordeling over te gaan.

4.2 Archeologie, cultuurhistorie en monumenten

Volgens de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart is het plangebied gelegen in een gebied met een middelmatige archeologische verwachting. Hier geldt een onderzoeksplicht voor een archeologisch onderzoek bij ontwikkelingen groter dan 1.000 m2 en dieper dan 30 cm onder het maaiveld.

Dit plan voorziet alleen in een splitsing van de boerderij. Daarbij vinden geen graafwerkzaamheden plaats. Een archeologisch onderzoek is daarom niet nodig.

Uitsnede archeologische waardenkaart

4.3 Ecologie

Soortenbescherming

Dit plan voorziet in een splitsing van de boerderij. Dit betreft alleen een inpandige wijziging. Hiervoor zullen geen bouwwerken gesloopt worden. Een quickscan in het kader van de Wet natuurbescherming naar beschermde soorten is niet nodig.

Gebiedsbescherming

Uit een handreiking van de Rijksoverheid (januari 2020) is op te maken dat de bouw van 50 woningen op een locatie op een afstand van 7000 meter van een Natura-2000 gebied, geen effect zal hebben op dat gebied. Dit plan voorziet alleen in een splitsing van de boerderij Het plan ligt op meer dan 8000 meter afstand van een Natura-2000 gebied. Een Aerius-berekening is voor dit plan dan ook niet noodzakelijk. Gezien de aard van het plan en de afstand tot Natura 2000-gebieden vormen beschermde natuurgebieden geen belemmering voor de uitvoering van het plan. Het plangebied is op circa 300 meter gelegen van het dichtstbijzijnde Natuurnetwerk Nederland-gebied uit de provinciale omgevingsverordening.

Natuurregelgeving staat de uitvoerbaarheid van het bouwplan niet in de weg.

4.4 Kabels en leidingen

In het plangebied zijn geen kabels en leidingen aanwezig, waarmee specifiek rekening gehouden dit te worden bij het aanpassen van bouwmogelijkheden in het plangebied.

4.5 Verkeer en parkeren

Op basis van de parkeerkencijfers en verkeersgeneratie uit CROW-publicatie 381 is een inschatting te maken over de parkeerbehoefte en verkeersgeneratie.

Parkeren

Dit plan voorziet in een splitsing van de woning. Aan de hand van CROW-publicatie 381 geldt het kengetal van 2,6 parkeerplaatsen per woning. Op eigen terrein is voldoende ruimte om per woning te voorzien in 3 parkeerplaatsen.

Verkeersgeneratie

Onderhavig plan voorziet in een splitsing van de woning. Praktisch wordt er dus 1 woning toegevoegd. Aan de hand van CROW-publicatie 381 is een inschatting van de te verwachten toename van de verkeersgeneratie te maken. Voor de woning geldt het kengetal van 8,2 verkeersbewegingen per etmaal. Deze toename is eenvoudig op te vangen in de bestaande capaciteit van de Laagerfseweg.

4.6 Waterparagraaf

Sinds 1 november 2003 is voor alle ruimtelijke plannen de watertoets verplicht. Het doel van de watertoets is waterbelangen evenwichtig mee te nemen in het planvormingsproces van Rijk, Provincies en gemeenten. Hiermee wordt een veilig, gezond en duurzaam watersysteem nagestreefd. De toets omvat het gehele proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van de in ruimtelijke plannen voorkomende waterhuishoudkundige aspecten. Het resultaat van de digitale watertoets is opgenomen als Bijlage 3.

Dit plan voorziet in een herziening van het bestemmingsplan waarbij geen nieuwe bouwmogelijkheden worden mogelijk gemaakt. Er worden geen bouwwerken gesloopt. Onderhavig plan verandert dan ook niets aan de waterhuishouding. Ook aan de omliggende sloten en watergangen zal niets veranderen door dit plan.

Ondergrond en bodem

Het plangebied ligt in de boringsvrije zone Woudenberg. De boringsvrije zone is een gebied rondom de grondwaterwinning Woudenberg. Deze grondwaterwinning is de bron van de drinkwatervoorziening voor o.a. de gemeente Woudenberg. In de boringsvrije zone beschermt een ondergrondse laag de onderliggende waterwinning.

Om te voorkomen dat activiteiten (zoals het toepassen van bodemenergiesystemen) plaatsvinden die verontreiniging of lokale opwarming van het grondwater tot gevolg hebben, stelt de provincie Utrecht in haar Interim Omgevingsverordening Provincie Utrecht regels ter bescherming van de grondwaterkwaliteit voor de drinkwatervoorziening. Het betreft onder andere een verbod op boor-, grond- en funderingswerkzaamheden dieper dan 10 meter onder het maaiveld en het toepassen van bodemenergiesystemen. Onder voorwaarden zijn vrijstellingen op dit verbod mogelijk.

Daarnaast geldt voor iedereen in de boringsvrije zone de bijzondere zorgplicht (art. 3.12 Interim Omgevingsvisie Provincie Utrecht). Dit houdt in dat verontreiniging van het grondwater moet worden voorkomen of, voor zover het niet kan worden voorkomen, zoveel mogelijk moet worden beperkt of ongedaan gemaakt. Het verdient aanbeveling dat ontwikkelingen worden afgestemd met het waterwinbedrijf.

Negatieve effecten op de waterhuishouding zijn niet aan de orde.

Hoofdstuk 5 Juridische planopzet

In hoofdstuk 3 is de voorgestane invulling van het plangebied beschreven. Hoofdstuk 4 toont aan dat deze invulling uitvoerbaar is. De volgende stap is het treffen van een juridische regeling die de invulling mogelijk maakt. Dit hoofdstuk beschrijft deze regeling.

Voor de regels van dit plan zijn de regels uit het geldende bestemmingsplan Buitengebied 2013 (herziening) als basis gebruikt. Die regels zijn vervolgens ontdaan van overbodige elementen, geactualiseerd op gewijzigde wetgeving en op onderdelen aangepast in verband met de beoogde situatie in het plangebied. De gegeven bestemmingen worden hierna kort besproken.

5.1 Agrarisch

Een deel van de woonbestemming krijgt, ter compensatie van het betrekken van een van de bijgebouwen binnen de woonbestemming, de bestemming 'Agrarisch'. Binnen deze bestemming mogen uitsluitend erf- en terreinafscheidingen en bouwwerken, geen gebouwen, teeltondersteunende voorzieningen en overkappingen zijnde, ten behoeve van extensieve dagrecreatie, zoals zitbanken en routeborden, worden gebouwd met een maximum bouwhoogte van 2,0 m. Ook zijn bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten behoeve van natuurondersteuning tot 10 meter zoals bijvoorbeeld een mussentil of uilenkast toegestaan.

5.2 Wonen

Het bestaande woonperceel behoudt de bestemming 'Wonen'. Die bestemming wordt aangepast zodat voorzien kan worden in twee wooneenheden en dat het bijgebouw binnen de woonbestemming komt te liggen. Voor het overige wijzigt de planologische regeling voor de woning in het plangebied materieel niet. Binnen het bouwvlak is één hoofdgebouw toegestaan van 1600 m3. Dit is tevens de bestaande inhoud van de boerderij. De maximale oppervlakte aan bijgebouwen en overkappingen bedraagt 352 m2. Dit is op de verbeelding aangeduid middels de aanduiding 'maximum oppervlakte'. Verder geldt dat maximaal 50 m2 van het vloeroppervlak van de betrokken woning inclusief de bijgebouwen gebruikt mag worden ten behoeve van de uitoefening van een aan-huis-gebonden beroep of kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten.

Hoofdstuk 6 Inspraak en overleg

6.1 Vooroverleg

Het concept van dit bestemmingsplan is toegezonden aan de provincie Utrecht en het Waterschap Vallei en Veluwe in het kader van het overleg ex artikel 3.1.1 van het Besluit ruimtelijke ordening. Het concept van dit bestemmingsplan is niet toegezonden aan het Rijk. Met dit plan zijn geen nationale belangen in het geding zijn.

6.2 Voorontwerp

De ontwikkeling die dit plan mogelijk maakt, heeft een beperkte invloed op zijn omgeving. Andere, bebouwde percelen zijn op ruime afstand gelegen. Daarom heeft geen voorontwerp van dit plan voor inspraak ter inzage gelegen. Initiatiefnemer heeft wel de buurtbewoners geïnformeerd over het planvoornemen. Het gaat om de bewoners van de Brinkkanterweg 1, 2, de Laagerfseweg 68, 76 en de Strubbelenburg 21. Hieruit zijn geen bezwaren naar voren gekomen. Er is voldoende draagvlak voor het planvoornemen.

6.3 Ontwerp

Het ontwerp van dit bestemmingsplan heeft van 29 november 2023 tot en met 9 januari 2024 ter inzage gelegen. Toen zijn geen zienswijzen ingediend.