Smakkelaarsveld, Binnenstad

5.4 Externe veiligheid

5.4.1 Kader

Het werken met de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen leidt tot veiligheidsrisico's voor omwonenden, bedrijven en passanten. Om deze risico's te beheersen worden in bestemmingsplannen de relaties tussen deze activiteiten en hun omgeving conform wet- en regelgeving verantwoord en vastgelegd. In en direct rond het plangebied is een inventarisatie gedaan naar risicoveroorzakende activiteiten. Dit heeft het volgende overzicht opgeleverd:

• Vervoer van gevaarlijke stoffen over wegen, spoorwegen en water. Voor het plangebied is alleen het railverkeer relevant. Over gemeentelijke wegen in de nabijheid van Smakkelaarsveld vindt geen vervoer van gevaarlijke stoffen plaats.
• Vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen. Door het plangebied lopen geen hogedruk aardgastransportleidingen.
• In de nabijheid van het plangebied bevinden zich geen bedrijven die risico's veroorzaken.

Op grond hiervan is alleen de circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (cRnvgs, laatste herziening d.d. 31-7-2012) relevant . De circulaire geeft antwoord op vragen hoe om te gaan met ruimtelijke ontwikkelingen in de omgeving van transportroutes en geeft de normering aan voor Plaatsgebonden Risico en Groepsrisico.

Basisnet
Landelijk is een Basisnet voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over wegen, spoorwegen en vaarwegen vastgesteld. Het Basisnet geeft zekerheid over de te verwachten transportfrequenties en de daarbij behorende zonering. Voor wat betreft wegen heeft het Basisnet alleen gevolgen voor Rijkswegen. De transportfrequenties waarmee gemeenten bij risicoanalyses dienen te rekenen zijn vastgelegd in de cRnvgs. Daarbij wordt een bovengrens gesteld aan de risico's die dit vervoer mag veroorzaken. Indien deze bovengrens dreigt te worden overschreden, dient de minister daarover aan de Kamer verantwoording af te leggen en maatregelen te treffen.

5.4.2 Plansituatie

Huidige situatie bebouwing
In het kader van de risicoberekeningen voor het Basisnet heeft de gemeente Utrecht een inventarisatie uitgevoerd van de bestaande bebouwing en de geplande bebouwing. De gegevens die gebruikt zijn voor de vaststelling van het Basisnet komen hiermee overeen.

Toekomstige situatie bebouwing
Het bestemmingsplan voorziet in een mutlifunctioneel complex met culturele voorzieningen en woningen. Deze uitbreiding vindt plaats vanaf ca. 47 meter afstand van het centrale spoor 10 voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.

Risicosituatie na gereedkomen herontwikkeling Stationsgebied en Cartesiusweggebied
Rond het Stationsgebied zullen nog meer ontwikkelingen plaatsvinden. Alle toekomstige bouwplannen rond het spoor zijn opgenomen in de berekeningen voor het Basisnet. Volgens deze berekeningen zal uiteindelijk het groepsrisico maximaal op 0,5 maal de Oriëntatiewaarde liggen. Deze Groepsrisicowaarde betreft echter de geplande woningbouw aan de Cartesiusweg en 2e Daalsedijk en is niet van toepassing op het Stationsgebied. Voor het Stationsgebied zelf, waarvan Smakkelaarsveld deel uitmaakt gezien de korte afstand tot de centrale bebouwing van het stationsgebied, zal het Groepsrisico, uiteindelijk 0,037 maal de Oriëntatiewaarde bedragen.

Algemene verantwoording groepsrisico
Recent is een Algemene verantwoording Groepsrisico voor de ontwikkeling van het Stationsgebied opgesteld. Hierin wordt de Verantwoording van het Groepsrisico vanuit één basisrapportage vormgegeven. Deze Algemene Verantwoording geeft aan dat het Groepsrisico rond het Stationsgebied acceptabel is. Voor dit bestemmingsplan is specifiek een aanvullende Verantwoording op deze Algemene Verantwoording gegeven.

Verantwoording Groepsrisico Smakkelaarsveld
In het kader van het Basisnet heeft reeds een "gezamenlijke Verantwoording" door Rijk en Gemeente plaatsgevonden. Dit houdt in dat aan vervoerszijde zo veel als haalbaar werd geacht, is gedaan aan risicoreductie.

Van gemeentezijde is ten tijde van de planvorming van het Sleutelproject Stationsgebied Utrecht eveneens een grote reductie van het groepsrisico bereikt door, gegeven het uitgangspunt van verdichting rond het station, zo veel mogelijk niet-woonfuncties rond de vervoersas te situeren. Deze functies zijn niet of nauwelijks in gebruik tijdens de avond- en nachturen, wanneer het grootste deel van het transport plaatsvindt.

Gezien het feit dat de toekomstige bebouwing op ca. 47 m van het hoofdspoor (baanvak 10) is gelegen en er geen sprake is van een Plasbrandaandachtsgebied, kan de bebouwing gerealiseerd worden zonder bijzondere eisen. Voor de voorgenomen situering van het multifunctionele complex op het Smakkelaarsveld is gekozen vanwege de centrale ligging van het gebouw ten opzichte van de binnenstad en het centrale station. Bovendien is het gelegen aan de centrumboulevard waardoor sprake is van een optimale en multimodale ontsluiting.

Conclusie
Binnen het bestemmingsplan is geen Plaatsgebonden Risico 10-6 contour aanwezig.

Door de toegevoegde bebouwing stijgt bij het huidige vervoer het Groepsrisico met slechts 0,017 x OW tot een waarde die een factor 5 onder de Oriëntatiewaarde ligt. In de toekomstige situatie volgens het Basisnet daalt het Groepsrisico tot ongeveer een factor 50 onder de oriëntatiewaarde.

Hiermee voldoet het bestemmingsplan Smakkelaarsveld aan de regelgeving voor Externe Veiligheid.