Dorp Lent - 11 (Definitieve locatie Station Nijmegen Lent e.o.)

5.5 Water

5.5.1 De watertoets

Het doel van de watertoets is dat bij alle waterhuishoudkundig relevante ruimtelijke plannen en besluiten de waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op evenwichtige wijze in beschouwing worden genomen. De watertoets zorgt er als instrument voor dat in een vroegtijdig stadium systematische aandacht is voor het meewegen van water in de ruimtelijke ordening. Belangrijk onderdeel in het watertoetsproces is o.a. het wateradvies van de waterbeheerder. Bij de besluitvorming dient er vervolgens gemotiveerd te worden op welke manier rekening is gehouden met dit wateradvies. Indien wordt afgeweken van het advies moet gemotiveerd worden aangegeven wat de redenen daarvan zijn. De initiatiefnemer verantwoordt de ruimtelijke keuzen ten aanzien van water in de waterparagraaf, als onderdeel van het ruimtelijke plan.

In het kader van de watertoets heeft overleg met het Waterschap plaatsgevonden en is de volgende inhoud voor de waterparagraaf vastgesteld.

Algemeen

Het plangebied maakt deel uit van de bestaande waterhuishoudkundige inrichting van het gebied De Waalsprong. Voor dit gebied zijn het Waterplan Nijmegen (2001) en Waterhuishoudkundig Inrichtingsplan Waalsprong (WIW) 2009 relevant.

Het plangebied (4,7 ha) wordt komende jaren verder ontwikkeld. Voor het mogelijk maken van de verkeerskundige aansluiting van de Prins Mauritssingel naar de Graaf Alardsingel wordt nu een bestemmingsplanwijziging doorgevoerd voor de verkeersbestemming. Hierbij is het de bedoeling dat ten opzichte van 2010 het verharde oppervlak in deze fase met verkeersdoeleinden niet vergroot wordt. Voor de toekomstige ontwikkeling van het gebied zijn proces afspraken gemaakt tussen Waterschap Rivierenland en Gemeente Nijmegen. (zie bijlage 2) De waterparagraaf behandeld het oppervlaktewater, het grondwater en het rioolsysteem in de huidige situatie en geeft aan wat het maximale verharde oppervlak is.

Oppervlaktewater

Algemeen beleidskader

Het plangebied maakt onderdeel uit van het watersysteem voor de gehele Waalsprong. De uitgangspunten en hoofdcontouren van dit watersysteem zijn vastgelegd in het Waterhuishoudkundig Inrichtingsplan Waalsprong 2009, d.d. 20 november 2009 met kenmerk 9T9874.A0. Het WIW 2009 is op 26 januari 2010 door het College Burgemeester en Wethouders van gemeente Nijmegen vastgesteld. Op 24 februari 2010 is het WIW 2009 ondertekend door GEM Waalsprong, Waterschap Rivierenland en Gemeente Nijmegen.

Watersysteem Waalsprong

Uitgangspunt ten behoeve van het watersysteem in de Waalsprong is dat (schoon) regenwater en vuilwater zoveel mogelijk gescheiden blijven. In de Waalsprong wordt voor de afvoer van het schone hemelwater een systeem aangelegd dat bestaat uit goten, wadi's, singels en plassen. Het hemelwater dat op het gebied valt, wordt in eerste instantie geborgen in wadi's. In de wadi's vindt (in)filtratie van het water plaats. Het overtollige water wordt direct afgevoerd naar de singels. Het gefilterde water uit de wadi's komt vertraagd via het drainagesysteem onder de wadi's op het singelsysteem terecht. De singels staan op hun beurt in verbinding met de drie plassen in de Landschapszone en voeren het water op deze manier af. Onderweg vindt een natuurlijke zuivering van het water plaats met behulp van natuurvriendelijke oevers en biologische activiteit in het water.

In de Waalsprong ontstaat op deze wijze een waterkringloop. In natte periodes wordt het wateroverschot opgevangen in de waterplassen. In drogere tijden wordt het water vanuit de plassen rondgepompt door de singels. Op deze wijze blijft het ecosysteem het hele jaar door in stand. Door de singels en plassen zoveel mogelijk te voorzien van natuurvriendelijke oevers, kan in en rond het water in de Waalsprong een bijzonder ecosysteem ontstaan, dat kansen biedt voor zowel planten- als diersoorten.

De plassen in de landschapszone dienen voor circa 60 ha als retentieoppervlak voor regenwater uit de gehele Waalsprong. Na realisatie zullen deze waterplassen eveneens een belangrijke recreatieve functie vervullen.

Waterhuishoudkundige inrichting plangebied

In de huidige situatie watert het regenwater af naar de berm en naar de riolering van het bestaande gemengde stelsel van Lent. Binnen het plangebied is geen oppervlaktewater aanwezig.

Binnen het WIW 2009 is het plangebied wel meegenomen in de waterretentieberekeningen, maar is nog niet besloten waar het plangebied als het uitontwikkeld is, naar moet afwateren. In de procesafspraken (bijlage 2) is vastgelegd dat dit in een later stadium door gemeente Nijmegen en Waterschap Rivierenland wordt bepaald.

Voor het plangebied zijn tot op heden vier opties mogelijk die gecombineerd kunnen worden:

- Afvoer naar het bestaande gemengde stelsel van Lent

- Afvoer naar het toekomstige verbeterd gescheiden stelsel van Citadel / Hof van Holland

- Afvoer na alternatieve filtering via het regenwaterriool Graaf Alardsingel naar singelsysteem Waalsprong

- Afvoer na wadi's via het regenwaterriool Graaf Alardsingel naar singelsysteem Waalsprong

Voor de toekomstige eindsituatie van het plangebied zal nader onderzocht worden hoe op de meest duurzame wijze met het regenwater binnen het plangebied kan worden omgegaan.

Waterkwaliteit

Bij het afkoppelen van regenwater dient waar mogelijk conform het convenant Duurzaam bouwen in het KAN 2000, gebruik te worden gemaakt van duurzame bouwmaterialen. In het WIW 2009 is opgenomen dat bij aanleg van waterpartijen gestreefd wordt naar tenminste aanleg van natuurvriendelijke oevers aan één zijde van de watergangen. De overige waterkwaliteit wordt zo veel mogelijk gereguleerd door de aanleg van wadi's die het water filteren. In overleg met Waterschap Rivierenland is toepassing van alternatieve filtersystemen mogelijk.

Grondwater

Het plangebied bevindt zich niet in een grondwaterwingebied of grondwaterbeschermingsgebied. De afstand ten opzicht van de Waal is ca 1,1 km en de invloed van de kwel is in de bestaande situatie aanwezig. In het plangebied zijn geen watergangen aanwezig, maar huidige aanwezige watergangen rond het gebied functioneren voornamelijk voor het afvangen van de kwel en vallen droog bij lage grondwaterstanden.

Huidige situatie

In de Waalsprong wordt voor de grondwateronttrekkingsvergunning voor het bouwen in de Waalsprong sinds 2000 gemeten. Voor de MER dijkteruglegging Lent wordt sinds maart 2009 de grondwaterstand gemeten nabij de projectlocatie. Grondwatergegevens laten zien dat het grondwater gemiddeld rond 7,5 à 8 m+NAP zich bevind. Bij hoge afvoeren in de Waal boven de 12 m+NAP stijgt het grondwater ongeveer tot 9 m+NAP. Bij de droogteperiode in 2003 zakte het grondwater uit tot 6,6 m+NAP.

Toekomstige situatie

Als gevolg van de dijkteruglegging bij Lent (met de aanleg van een kwelscherm) en de inrichting van het watersysteem Waalsprong zal het grondwaterregime in de toekomst veranderen. De verandering en het effect van het kwelscherm zal gevolgd worden door monitoring. Gemeente Nijmegen en Waterschap Rivierenland hebben een gezamenlijk Meetplan stedelijk Water opgesteld met monitoringsactiviteiten. Vanuit het nationale project Ruimte voor de Waal wordt het effect van het kwelscherm en eventuele aanvullende maatregelen gevolgd gedurende 25 jaar.

Riolering

In en rond het plangebied zijn twee typen rioolstelsels aanwezig. Langs de Griftdijk Noord en Zuid is persriolering aanwezig. In dezelfde straten en de Pastoor van Laakstraat ligt gemengd vrijvervalriool.

Persriolering

Het aanwezige persriool voert het gemengde water af van Griftdijk-Noord 1-51 aan de andere kant van de spoorlijn en injecteert in het bestaande gemengde vrijverval stelsel ter plaatse van Griftdijk-Zuid 141.

Voor de ontwikkeling van de Waalsprong is een pompenplan (Haskoning voor GEM Waalsprong, december 2004) opgesteld voor het afvoeren van het afvalwater. Het gebied ten westen van de Prins Mauritssingel gaat het afvalwater afvoeren door een nieuw centraal persriool langs de Griftdijk-Noord. Deze persleiding voert het afvalwater af richting het noorden naar de RWZI Arnhem Zuid. Als het nieuwe persriool wordt aangelegd, zal het bestaande persriool tussen Griftdijk Noord 51 en Griftdijk zuid 141 gaan vervallen en wordt het afvalwater van Griftdijk-Noord 1-51 op het centrale persriool geïnjecteerd. (Waterhuishoudingsplan Spoorstraat juli 2010, Rioleringsplan Spoorstraat oktober 2010).

Vrij verval riolering & verhard oppervlak

Binnen en langs het plangebied is gemengde vrijverval riolering aanwezig die afvoert naar het bestaande stelsel van Lent. Het binnen het plangebied aanwezige vrijverval riool verwerkt zowel het regenwater binnen als buiten het plangebied. Net buiten het plangebied zijn het informatiepunt GEM Waalsprong, tijdelijk station Lent en de P&R voorziening sinds juni 2002 aangesloten op het riool. Het bijbehorende verharde oppervlak is ca. 3200 m2.

Recente ontwikkeling verhard oppervlak

Om de aanleg van de Laawikstraat mogelijk te maken is verhard oppervlak dat naar de riolering afwaterde verwijderd. Een kassencomplex en overige verhard oppervlak à 5265 m2 is verwijderd. De nieuwe Laauwikstraat (1250 m2 ) watert niet meer af naar het riool, maar naar de berm.

Huidig verhard oppervlak

Het verharde oppervlak is geïnventariseerd, het resultaat is hieronder weergegeven.

In de huidige situatie is het volgende verhard oppervlak aanwezig:

• 933 m2 dakoppervlak, watert af naar gemengd riool Griftdijk-Noord en Zuid
• 12.222 m2 wegoppervlak, watert af naar gemengd riool Griftdijk-Noord en Zuid en Pastoor van Laakstraat
• 3.626 m2 wegverharding, watert af naar berm

Toekomstige ontwikkelingen Riolering en Water

Het plangebied krijgt de bestemming verkeersdoeleinden. Dit maakt de volgende ontwikkelingen binnen de bestemming mogelijk:

- Realiseren verkeerskundige aansluiting Prins Mauritssingel op Graaf Alardsingel (deels geregeld binnen bestemmingsplan Graaf Alardsingel)

- Slopen bestaande tijdelijk station Lent binnen plangebied

- Aanleg nieuw station Lent binnen plangebied

- Functioneel maken van het station (buslus, haltering, parkeren)

- Verplaatsen P+R voorziening bij bestaand station Lent naar binnen het plangebied

Het verharde oppervlak van het plangebied zal bestaan uit bebouwing en verharding. De enige bebouwing die is geprojecteerd binnen de bestemmingsplangrenzen is het nieuwe station Nijmegen Lent. Het areaal verharding bestaat uit:

- Perrons;

- Parkeerterrein (P+R);

- Stationsontsluiting t.b.v. auto, OV, fiets en voetgangers;

- Stationsplein;

- Tijdelijke voorzieningen.

Om knoop Lent te kunnen realiseren, zijn in de tijdelijke situatie diverse tijdelijke omleidingen voor de verschillende verkeersstromen (autoverkeer, (H)OV, hulpdiensten, fietsers, voetgangers etc.) binnen het plangebied noodzakelijk.

Procesafspraak met Waterschap Rivierenland

Uitgangspunt voor het watersysteem van het bestemmingsplan is:

- dat het verharde oppervlak zowel gedurende de uitvoering als de eindsituatie tot een totaal

oppervlakte van 19.981 m1* kan afwateren op het huidige systeem “Dorp Lent”;

- dat bij (beperkte) overschrijding de gemeente Nijmegen zorg draagt voor een passende oplossing. Deze oplossing wordt ter goedkeuring aan het Waterschap Rivierenland voorgelegd voordat de termijn van de ter inzage legging aanvangt.

Op deze wijze wordt geborgd:

- dat het watersysteem voldoet aan de eisen van de waterbeheerder; in deze Waterschap Rivierenland;

- dat voldaan is aan de eisen van een goede afstemming met de waterbeheerder in het kader van de watertoets.

Bovenstaande afspraak is vastgelegd in het overleg tussen de gemeente Nijmegen en Waterschap Rivierenland in het kader van de Watertoets op 4 november 2010. Dit verslag is als bijlage bij het plan gevoegd.

Randvoorwaarden verhard oppervlak plangebied

In de huidige situatie watert het regenwater af naar de berm en naar het bestaande rioolstelsel van Lent. Randvoorwaarde voor ontwikkeling van het verharde oppervlak in het gebied is op elk tijdstip in het bouwproces de belasting op het rioolstelsel niet verder toe zal nemen als gevolg van de bouwactiviteiten.

Het totale verharde oppervlak van 19.981 m2* mag niet overschreden worden binnen het plangebied, behalve als er voor de overschrijdende oppervlakte een oplossing wordt geboden die na formele instemming Waterschap Rivierenland (Waterwet-procedure) mag worden uitgevoerd.

* Huidig verhard oppervlak á 16.781 m2 + P&R á 3.200 m2