Buitengebied Dorp Lent - 26 (Westelijke Parallelroute)

3.4 Cultuurhistorische en archeologische waarden

3.4.1 Cultuurhistorische waarden Waalsprong

Voor het gehele Waalspronggebied heeft een inventarisatie van de belangrijkste cultuurhistorische waarden plaatsgevonden. Op de inventarisatiekaart zijn lijnvormige elementen als historische wegen, waterlopen en het tracé van de Waaldijk aangegeven. Daarnaast zijn gebieden met een hoge cultuurhistorische waarde aangeduid, waaronder de dorpskern van Lent, de uiterwaarden van de Waal en het dorp Ressen.

Cultuurhistorische waarden tussen Dijkstraat en Griftdijk Noord

In het bestemmingsplangebied zijn de volgende cultuurhistorisch waardevolle elementen aanwezig:

Griftdijk: de Griftdijk is aangelegd bij het graven van de Grift in het begin van de 17deeeuw. Deze trekvaart vormde een nieuwe snelle vaarverbinding tussen Nijmegen en Arnhem. Na verzanding en uiteindelijke sluiting van de vaart verdween de waterloop vrijwel geheel uit het landschap, maar de begeleidende dijkstructuur is als hoofdwegstructuur behouden gebleven. Op diverse locaties zijn restanten van het oude dijkprofiel herkenbaar. Het dijktracé is van oudsher structuurbepalend voor de ontwikkeling van het gebied tussen Nijmegen en Arnhem en vormt de historische verbindingsweg tussen beide steden en verschillende dorpen in het tussenliggende gebied. Hierdoor heeft deze structuur cultuurhistorische waarde.

Spoorlijn/Defensiedijk: spoordijk uit de jaren '70 van de 19e eeuw; door het hoge talud en het massieve, sterk scheidende karakter heeft de structuur een uitgesproken eigen identiteit. In 1950-1951 werd de spoordijk onderdeel van de Eisenhower(- of Defensie)dijk, één van de markante structuren binnen de IJssellinie. De poortdoorgang bij de Griftdijk Noord bezit nog de betonnen schotsleuven, waarmee de defensiedijk kon worden afgesloten. De IJssellinie, die zich uitstrekt van Nijmegen tot Zwolle is als geheel een uniek relict van de Koude Oorlog en heeft een hoge cultuurhistorische waarde.

Karakteristieke objecten: in het projectgebied bevinden zich geen monumenten. In de omgeving van het plangebied liggen enkele objecten die het gebied identiteit verschaffen. Dit geldt vooral voor de woningen langs de Griftdijk Noord, vrijstaand gelegen in ruime tuinen en gericht op de Griftdijk. De Dijkstraat is aangelegd aan het begin van de twintigste eeuw. Het pandje Dijkstraat 1 is een voorbeeld van een vroeg twintigste-eeuws agrarische woning. Voorts zijn er karakteristieke groenstructuren in het gebied. Het gaat dan met name om de boomgaarden, de oude opstanden zuidelijk van de Dijkstraat (populieren/wilgen), de laanbeplanting langs de Griftdijk Noord (vooral zuidelijk gedeelte) en het groen in enkele particuliere tuinen (hagen, fruitbomen, solitairen). Aan de Griftdijk Noord nr. 11 bevindt zich de historische tuin Lent, die een beeld geeft van een gemengd tuinbouwbedrijf (of warmoezeniersbedrijf), zoals dat in de jaren dertig volop wat te vinden in Lent en omgeving. Hier worden op traditionele manier oude soorten en rassen van groente, fruit en bloemen geteeld, waarbij onder andere gebruik wordt gemaakt van de beroemde Lentse bakken.

In het rapport 'Het land over de Waal” van het Gelders Genootschap (1995) staat de Historische Tuin Lent aangemerkt als een cultuurhistorisch waardevol terrein. De Westelijke Parallelroute gaat langs de historische tuin. De historische tuin ligt buiten het plangebied. De oude structuurlijnen, zoals de Griftdijk en de spoorlijn/defensiedijk, blijven gehandhaafd; door de aanleg van de Westelijke Parallelroute langs de spoorlijn/defensiedijk wordt deze structuur zelfs versterkt. Hiermee is het uitgangspunt uit de MER Waalsprong, waarin staat dat in het kader van nieuwe ontwikkelingen moet worden bezien of oude structuurlijnen een toonaangevende betekenis kunnen behouden, opgevolgd. De woning Griftdijk Noord 8 heeft geen cultuurhistorische waarde. Wegbestemmen van dit woonhuis stuit daarom vanuit cultuurhistorisch oogpunt niet op bezwaren. Vanwege bovenstaande redenen zijn er vanuit cultuurhistorie geen bezwaren tegen het tracé van de Westelijke Parallelroute.

Er zijn geen rijks- en gemeentelijke monumenten in het plangebied aanwezig en er is geen sprake van een beschermd dorpsgezicht.

Archeologische waarden

Het zuidelijk deel van de Westelijke Parallelroute ligt in een gebied met een nader te onderzoeken archeologisch belang (waarde 1). Terreinen/gebieden met een nader te onderzoeken archeologisch belang krijgen geen aanduiding in het bestemmingsplan. De archeologische maatregelen moeten via een erfgoedverordening worden geregeld. Een dergelijke verordening is nog niet operationeel.

Informatieplicht

Een persoon die anders dan bij het doen van opgravingen een zaak vindt, waarvan deze weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat het een monument is (in roerende of onroerende zin), is verplicht hiervan melding te doen (artikel 53 Monumentenwet 1988). Deze melding dient te gebeuren bij de minister van OCW, i.e. de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten.