De Zwaluwhoeve

4.2 Beschrijving gewenst eindbeeld van De Zwaluwhoeve

4.2.1 Herstel van de historische brink als entree van De Zwaluwhoeve

Aan de voorzijde blijft de bestaande bebouwing van De Zwaluwhoeve nagenoeg gehandhaafd. Er worden enkele dakopbouwen toegevoegd om de interne bedrijfsvoering te optimaliseren. Hierdoor wordt het beeld van De Zwaluwhoeve aan de voorzijde minimaal gewijzigd. De hoofdvormen van de oorspronkelijke boerderijen blijven de dragers van het geheel.

De buitenruimte aan de voorzijde van De Zwaluwhoeve wordt getransformeerd naar een groene ruimte als onderdeel van de (historische) brink. De oude boerderij, als basis van De Zwaluwhoeve, komt weer aan de originele brink te liggen. Deze brink is ruimtelijk herkenbaar (door een bomenrand) en kan in de toekomst verder versterkt worden door de gemeente Harderwijk. Op het terrein van De Zwaluwhoeve wordt hiervoor de eerste aanzet gedaan, zodat een prettige groene entree ontstaat. Dit betekent dat het parkeren elders op het terrein zal worden opgelost.

De ontworpen groene ruimte, de brink, kan op deze wijze de rotonde, als hart van het dorp, een grotere betekenis geven. Hier ligt de kern van het dorp Hierden. Door het open karakter van deze plek te accentueren en het omranden van deze ruimte met bomen, ontvouwt de brink, met De Zwaluwhoeve en het centrum van Hierden als hoofdelementen, naar het dorp.

Er is voor gekozen om het parkeren te verdelen over twee "parkeerkamers", als flanken van De Zwaluwhoeve. Deze parkeerkamers krijgen ieder een eigen opgang, vanaf de Zuiderzeestraatweg en vanaf de Molenweg. Om zoekverkeer te voorkomen zijn beide parkeerkamers door middel van een ontsluitingsweg aan de voorzijde verbonden met elkaar. Gezien het feit dat de parkeerkamer de eerste indruk voor de bezoeker vormt, wordt een hoge kwaliteit van de inrichting nagestreefd. In het ontwerp krijgt elke parkeerkamer een groen karakter en wordt door een karakteristieke landschappelijke houtwal ingepakt. Hiermee wordt het zicht vanuit de omgeving op de auto's ontnomen.

De entree blijft gehandhaafd en alle bezoekers zullen vanaf de parkeerplaats een wandeling maken over het terrein naar de centrale entree als onderdeel van de brink.

Bij voorkeur wordt de historische watergang, parallel lopend aan de Zuiderzeestraatweg en de Molenweg, verder versterkt, evenals de hagenstructuur aan de straatzijde als onderdeel van het historische lint en het dorp.

De herkenbaarheid van de Zuiderzeestraatweg en de Molenweg als doorgaande historische verbinding wordt verder versterkt. Door het aanzetten van deze lijn door middel van laanbeplanting in de vorm van eiken, wordt de historische betekenis geaccentueerd. Ter hoogte van de brink worden de eikenbomen doorgezet aan de randen van de brink zodat een open groene ruimte ontstaat.

Op deze manier ontstaat een heldere opzet van het terrein, waarbij de cultuurhistorische waarden van de plek versterkt worden en de uitstraling van De Zwaluwhoeve naar het dorp zichtbaar wordt verbeterd.

De onderstaande afbeelding geeft een beeld van de definitieve ontwikkelingsvisie van De Zwaluwhoeve.

4.2.2 Een nieuw boerderijensemble in het enkenlandschap als uitbreiding van De Zwaluwhoeve

Een klein gedeelte van de uitbreiding van De Zwaluwhoeve vindt plaats in/rond de bestaande bebouwing. De grootste uitbreiding vindt plaats aan de achterzijde van de bestaande bebouwing, namelijk in het buitengebied, het enkenlandschap.

Het buitengebied is de laatste jaren aan verandering onderhevig. De betekenis van het buitengebied als agrarisch landschap neemt af en andere belangen (natuur, recreatie, waterberging) dienen zich prominenter aan. Deze functies kunnen het buitengebied leefbaarder maken en er eveneens voor zorgen dat de kwaliteit (daar waar mogelijk) op peil blijft of zelfs verbeterd. Voor de Hierdense enk geldt dat de grondgebonden landbouw de hoofdfunctie blijft. Kenmerkende agrarische bebouwing op de enk moet gehandhaafd blijven, evenals het open karakter en de beplantings- en verkavelingspatronen.

Het grondbezit van De Zwaluwhoeve grenst aan de Hierdense enk. Bij de uitbreiding van De Zwaluwhoeve op de grens van "stad en land" is verweving van bebouwd gebied met het landelijk open gebied van groot belang. Vandaar dat dit gebied dan ook onderdeel is van het provinciale zoekgebied landschappelijke versterking. Hierbij geldt dat de "rode" toevoeging moet bijdragen aan de versterking van de landschappelijke kwaliteiten van het omringende gebied en om financieel bij te dragen aan de investeringen in het landschap.

In het kader van de landschappelijke versterking, zijn de structuren en de kwaliteiten van het huidige landschap de primaire invalshoek. De reeks van bestaande boerderijensembles op de rand van de enk is vanuit een gedegen ontwerponderzoek inspiratiebron geweest voor de nieuwe ontwikkeling. Het vormgeven van de uitbreiding van De Zwaluwhoeve als nieuw boerderijensemble op de rand van de open enk, is het gebruikte concept in het ontwerpproces. Dit boerderijensemble moet qua maat en schaal aansluiten op de omliggende boerderijensembles en passen bij de dorpse schaal van Hierden.

Het nieuwe boerderijensemble is opgebouwd als een typische Veluwse boerderijensemble. Het hoofdgebouw dient als basis. Hier bevindt zich de entree en ontvangst. De twee bijgebouwen, de schuren van het erf, dienen als onderkomen voor bijbehorende functies. De architectuur en het materiaalgebruik van dit boerderijensemble sluiten aan bij de omliggende boerderijen.

Vanuit dit nieuwe ensemble is optimaal zicht op de open enk noodzakelijk. Enkele houtwallen flankeren het boerenerf en sluiten qua hoogte, breedte en beplantingssoorten aan op de houtwallen in de omgeving. Tevens vormen deze houtwallen de "fraaie" lijst om de enk en dus ook de rand van het dorp Hierden.

De verbinding tussen het nieuwe ensemble en de huidige bebouwing wordt gevormd door een historisch kerkepad welke in ere hersteld wordt. Vanaf de huidige bebouwing gaat de centrale tuin vanuit een cultuurlijke sfeer over in een landschappelijke tuin, geleidelijk verwevend met het omringende landschap en dus de enk.

Het boerderijensemble en het kerkepad hebben hun plek gevonden in deze landschappelijke tuin, alsof het historisch gezien altijd zo geweest is. De houtwallen die de parkeerkamers afschermen verdichten de rand van de Hierdense Enk. De landschappelijke tuin vormt de open ruimte tussen deze rand en het nieuwe boerderijensemble, zodat het ensemble "los" op de open enk komt te liggen.

De onderstaande afbeelding geeft een beeld van de ligging van De Zwaluwhoeve aan de Hierdense enk.

4.2.3 Brink, Enk en Zwaluwhoeve, één Hierdens landschap

Samenvattend kan gezegd worden dat bij de visievorming voor de uitbreiding van De Zwaluwhoeve de kans is aangepakt om het Wellness-resortterrein duurzaam te verankeren in zijn omgeving, het dorp Hierden en het achterliggende landschap. Door het vrijmaken van het voorterrein van De Zwaluwhoeve en het betrekken van deze ruimte bij de nieuw vorm te geven cultuurhistorische brink, ontstaat een natuurlijke verbinding tussen Wellnessresort en dorp. Ook de situering en architectonische vormgeving van de uitbreiding van De Zwaluwhoeve, in de vorm van een boerderijensemble aan de rand van de enk, sluit aan bij de bestaande structuur van het landschap. De landschappelijke vormgegeven tuin loopt langzaam over in het enkenlandschap. Tenslotte verbindt het recreatieve wandelpad De Zwaluwhoeve met het Veluwse landschap. In deze visie op de nieuwe ontwikkelingen van De Zwaluwhoeve ontstaat niet een terrein wat op zichzelf staat maar een landschap wat visueel, ruimtelijk en functioneel gezien kan worden als onderdeel van het omringende landschap en zo een bijdrage levert aan de toekomst van Hierden.

Op deze wijze is een kleinschalig "rood-voor-groen"-opgave ontstaan waarbij nieuwbouw in de vorm van een boerenerf is gesitueerd, samen met een kwaliteitsimpuls in het omringende landschap. Het boerenerf past binnen de reeks van omliggende boerenerven, qua maat, schaal en uitstraling.

De versterking van de rand van het dorp Hierden door middel van gebiedseigen beplanting en de groene ruimte aan de voorzijde van De Zwaluwhoeve, worden als verevening geregeld in een anterieure overeenkomst tussen De Zwaluwhoeve en de gemeente Harderwijk.

4.2.4 Beoogde bedrijfsvoering – functies

De Zwaluwhoeve verricht bedrijfsmatig activiteiten gericht op wellness. Het aanbieden van het breedste spectrum aan wellnessfaciliteiten wordt nagestreefd. Naast verschillende sauna-, beauty- en horeca-activiteiten zijn ook innovatieve ontwikkelingen, gerelateerd aan sauna en beauty, gewenst. Binnen het brede spectrum van wellness vallen eveneens de functies van sport in de vorm van fitness, yoga, en dergelijke.

Als extra toevoeging voor de gasten is een (zorg)hotel een groot streven. De Zwaluwhoeve wil haar gasten de mogelijkheid bieden om meerdere aaneengesloten dagen gebruik te maken van het uitgebreide wellnessaanbod. De aanwezigheid van een hotel, op eigen terrein, is daarbij een waardevolle toevoeging.

De verschillende functies in het wellnessconcept zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is niet de bedoeling de functies als hotel en sportvoorzieningen als zelfstandige functie te ontwikkelen.