Randzone Ewijk

5.9 Cultuurhistorie & archeologie

5.9.1 Cultuurhistorie

De gemeente heeft een zogenaamde cultuurhistorische kenmerkenkaart opgesteld (RAAP-rapport 1603, kaartbijlage 3). De noordzijde van de randzone behoort tot de gebiedscategorie "oud cultuurland (Vroege Middeleeuwen)". De zuidzijde van de kernrandzone behoort tot de gebiedscategorie "jong cultuurland, de velden (Volle Middeleeuwen)".

Aan de zuidzijde lopen ook meerdere zones met de aanduiding "restgeul". Voorts zijn (voormalige) wegen of paden, boerengroen, veedriften e.d. weergegeven. Opvallend is dat deze elementen nog herkenbaar zijn in de huidige opbouw van de dorpskern en het omliggende landschap.

In het plangebied komen geen rijksmonumenten voor.

De volgende gemeentelijke monumenten komen in het plangebied voor:

Straat	Huisnr.	Soort gebouw
Dam	8	Boerderij
Hoogstraat	13	Boerderij
Koningstraat	29	Bakhuis
Koningstraat	39	Boerderij

De gemeentelijke monumenten worden al beschermd via de gemeentelijke Erfgoedverordening. Om dubbele regelgeving te voorkomen is daarom geen regeling voor monumentale bebouwing opgenomen in deze beheersverordening.

5.9.2 Archeologie

In 1992 is op Malta een Europees Verdrag gesloten over het cultureel erfgoed in de bodem, het Verdrag van Valletta (kortweg: Malta). Doel van Malta is om bij ruimtelijke plannen meer en beter rekening te houden met de archeologische waarden die zich in de bodem bevinden en deze, waar mogelijk, beter te beschermen. Het Verdrag van Valletta is in 1998 geratificeerd en inmiddels als wijziging van de Monumentenwet (1988) geïmplementeerd via de Wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz) die per 1 september 2007 van kracht is geworden. Dit betekent dat er niet meer in de “geest” van de wet moet worden gewerkt maar dat bij elke schop die de grond in gaat, gekeken moet worden of er sprake is van archeologische waarden en/of verwachtingen. Bij van rijkswege beschermde archeologische terreinen is een vergunning nodig van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

De gemeente Beuningen heeft een archeologische beleidsadvieskaart laten vervaardigen (RAAP Archeologisch Adviesbureau, RAAP-rapport 2170, kaartbijlage 3). Deze is samen met de beleidsnota archeologie vastgesteld door de gemeenteraad op 9 november 2010. Het grondgebied van de gemeente Beuningen is op de beleidsadvieskaart ingedeeld in beleidszones. Volgens deze kaart heeft het grootste gedeelte van het plangebied de aanduiding 'Terreinen met een hoge archeologische verwachtingswaarde, bekende vindplaatsen, oude woongronden en historische boerderijlocaties en zonering van 50 m rondom monumenten (zones 1 en 2)' en valt binnen beleidszone 3.

Daarnaast komt er 1 gebied voor met de aanduiding 'Terrein van zeer hoge archeologische waarde (rijksmonumenten)', vallend binnen beleidszone 1, ten oosten van de Plas van Melssen. Rondom dit rijksmonument, het rijksmonument ter hoogte van Keizershoeve 1 (rijksmonument zelf ligt buiten plangebied) en in het oostelijke deel van de Koningstraat liggen archeologische monumenten. Deze terreinen vallen binnen beleidszone 2. De grijze gebieden (beleidszone 5) zijn reeds verstoorde gronden of eerder onderzocht en vrijgegeven. Tenslotte loopt er nog een groene baan van oost naar west door het plangebied. Dit zijn 'Terreinen met een middelhoge of lage archeologische verwachtingswaarde' (beleidszone 4).

Onderhavige beheersverordening heeft een beheerfunctie. Binnen het plangebied is alleen sprake van verbouwplannen en eventueel kleine uitbreidingen, danwel de realisatie van woningen op basis van de geldende bestemmingsplannen (zoals reeds is opgemerkt is het plangebied aangemerkt als bestaand). In onderstaande tabel zijn de te nemen acties per beleidszone weergegeven:

Uiteraard bestaat de mogelijkheid dat bij de uitvoering van de (ver)bouwplannen toch nog archeologische vondsten worden gedaan. In dat geval geldt de verplichting conform de Monumentenwet om dit te melden bij het bevoegd gezag (de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed namens de minister). Vervolgens zal dan worden onderzocht of er archeologische waarden in het geding zijn en, indien nodig, op welke wijze de waarden zo veel mogelijk gespaard kunnen worden.

5.9.3 Conclusie

Vorenstaande houdt in dat het aspect cultuurhistorie geen belemmering vormt voor de vaststelling van onderhavige beheersverordening.

Om de archeologische verwachtingswaarden in de beheersverordening te borgen worden hiervoor dubbelbestemmingen opgenomen in de regels en op de verbeelding.