| vastgesteld |
| NL.IMRO.0200.ov1015-vas1 |
De Grift is de belangrijkste van de vele Apeldoornse beken, zowel in het verleden als in het heden. Deze beek vormt als het ware de ruggengraat van het bekensysteem, en heeft een belangrijk stempel gedrukt op de historische economische ontwikkeling en de ruimtelijke structuur van Apeldoorn.
Het systeem van beken werd in verschillende delen gecreëerd door menselijk ingrijpen in de natuurlijke waterhuishouding. Het grondwater werd aangeboord door middel van zogenaamde sprengkoppen in de flank van de stuwwal, en van daaraf werd het water via kanaaltjes weggeleid. Dit gebeurde grofweg tussen de 14de en de 20ste eeuw, met het doel om het stromende water te gebruiken voor het aandrijven van de vele graan-, papier- en kopermolens en als proceswater in papierfabrieken en wasserijen.
De beken, en met name de Grift, hebben door hun belang voor de industrie dus lange tijd de ontwikkeling van Apeldoorn bepaald. Sinds het tweede kwart van de 20ste eeuw zijn de Grift en andere beken echter voor een groot deel uit het beeld van de stad verdwenen. De beken verloren hun belang door de komst van verbrandings- en electromotoren en waterleiding. Hun belangrijkste functie werd die van riool. Onder andere vanwege de verslechterende waterkwaliteit werden ze ten dele omgeleid, uit het zicht gehaald of overkluisd. Nu het belang van de beken voor wateropvang, ecologie en ruimtelijke kwaliteit sinds de vroege 21ste eeuw weer wordt onderkend, worden de beken weer terug in het beeld van de stad verwelkomd.
Algemeen kenmerk voor het bekensysteem is het kunstmatige karakter en de grote verscheidenheid in verschijningsvorm. De cultuurhistorische waarde vormt voor de Grift een van de leidraden voor de verdere ontwikkeling. Sleutelwoorden voor het ruimtelijke streefbeeld zijn; eenvoud, functionaliteit, helderheid en kwaliteit.
De beekloop volgt in hoofdlijnen het oorspronkelijke cultuurhistorisch tracé zoals ook in het Waterplan is vastgelegd. Zowel het begin- als het eindpunt liggen vast door de al gerealiseerde aansluitpunten. Binnen het plangebied van het herstel van de beek dat nu aan de orde is (tussen Brinkpark en Waterloseweg), ligt de beek echter niet meer precies op het historische tracé, en is het ook niet mogelijk om dat oude tracé weer terug te brengen zonder zeer ingrijpende maatregelen. De cultuurhistorische meerwaarde ligt hier dus niet in het precies terugbrengen van de historische siituatie, maar in het terugbrengen van het stromende water op een goed zichtbare plek waar veel mensen langskomen. Hierdoor wordt een belangrijk deel van de Apeldoornse geschiedenis opnieuw beleefbaar gemaakt voor een groot publiek.
Archeologisch onderzoek is noodzakelijk om te bepalen wat de verwachtingswaarde is voor de aanwezigheid van archeologische waarden binnen het plangebied en of deze door de voorgenomen bodemingrepen kunnen worden aangetast. In de rapportage van 5 juli 2012, opgesteld door Econsultancy en opgenomen in de bijlagen, zijn de resultaten van het archeologisch bureau- en verkennend booronderzoek weergegeven.
Op basis van het bureau- en verkennend booronderzoek kan geconcludeerd worden dat er zich binnen het plangebied hoogstwaarschijnlijk geen archeologische waarden meer zullen bevinden. Er is geen verder archeologisch onderzoek nodig. De meeste verkennende boringen toonden een diepgaande bodemverstoring aan. Alleen ter hoogte van de boringen 2 en 3 zouden mogelijk diepere archeologische sporen nog aanwezig kunnen zijn, maar ook hier is de bodemopbouw verstoord. De kans is klein, maar de mogelijkheid bestaat dat ter hoogte van de boringen 2 en 3 zich de resten van een watermolen (de Slip) met een oorsprong vanaf de 17e eeuw bevindt. Als hiervan tijdens de aanleg van de Grift aanwijzingen voor zijn, dan dient conform de Monumentenwet 1988, de Sectie Archeologie van de Gemeente Apeldoorn terstond op de hoogte te worden gebracht. Op deze manier kan van de resten alsnog een waarneming worden gedaan.