Bestemmingsplan uitbreiding en herinrichting Camping Bergzicht

2.2 Ruimtelijk

Cultuurhistorie

Het landschap in Overijssel bestaat voornamelijk uit dekzand met een patroon van stuwwallen en laagtes. Rivieren stromen in Salland hoofdzakelijk van oost naar west, richting de IJssel. Zo ook de rivieren de Vecht en de Regge. Het Sallands gebied tussen IJssel, Vecht en Regge heeft het karakter van een wasbord bestaand uit elkaar opvolgende langgerekte kleine ruggen en kleine dalen. Deze liggen in de windrichting die dominant was in de periode dat het zand is afgezet. Hoogteverschillen zijn hooguit enkele meters, toch zijn boerderijen vaak op de hoogtes gesitueerd, net als wegen en akkers. Laag gelegen zijn de weiden en beken.

In de middeleeuwen vormden de rivieren de hoofdtransportaderen. Langs de rivieren zijn de eerste ontginningen buurtschappen en kernen ontstaan. Het grillige kleinschalige karakter van de kavels is langs de Regge net noordelijk van het plangebied bijvoorbeeld nog goed zichtbaar. De Vecht en Regge waren belangrijk voor de scheepvaart en de ontsluiting van het agrarische achterland. Zo was de stad Ommen, ontstaan op een zandrug aan de Vecht, een 'Bijstad' van de Hanzesteden en hoofdzakelijk gericht op handel en aanlevering van agrarische streekproducten. Giethmen is net ten zuiden van de Regge gesticht rond de essen van het beekdal en is nu nog karakteristiek.

De dekzandruggen bevatten veelal arme gronden, waardoor deze niet zijn ontgonnen en hier heide te vinden was en is. De rug van de Archemerberg/Lemelerberg is te hoog en te droog voor ontginning. Deels is het nog bebost en bevat het heide.

Dalmsholte is in de periode tussen 1850-1900 grotendeels ontgonnen, als laatste woeste veen- en heidegebied in de weide omgeving en vormde tot die tijd een soort 'achterzijdengebied'.

Figuur 2.1: historische kaart 1910, bron: gebiedsuitwerking Dalmsholte, LNV, 2007.

In de tweede helft van de twintigste eeuw is de opkomst van het toerisme voor Ommen en omgeving ook een belangrijke bron van inkomsten geworden.

Camping Bergzicht omvat aan de noordzijde de gronden die in het verleden deels behoorden tot de oude ontginningen, essen en kampen bij de Regge. Het zuidelijk deel van de camping ligt op de gronden van de jonge ontginningen van het Lage veld.

Camping Berzicht ligt aan de voet van de Lemelerberg (of Archemerberg) op de grens van het oude, relatief besloten ontginningspatroon met essen en kampen langs de Regge en in de directe nabijheid van Giethmen enerzijds en het open gebied van de rationele ontginningen van het vlakkere dekzand van Dalmsholte ten zuidwesten hiervan anderzijds. Naar de westzijde toe ligt een uitgestrekte zandrug met steilrand, waarop ook Vilsteren ligt. Deze vier landschapselementen scharnieren nabij het plangebied in elkaar.

Figuur 2.2: Landschapstypen, bron: gebiedsuitwerking Dalmsholte, LNV, 2007.

Camping Bergzicht ligt op de overgang van de oude beekdalontginningen naar de jonge rationele open ontginningen. In aansluiting op de camping bevinden zich aan de noord- en westzijde essen en kampen met een relatief kleinschalige en grillige verkaveling en besloten karakter door de lanen en singels. Ook Giethmen is een goed geconserveerd waardevol voorbeeld van een buurtschap rond een es. Ten oosten van de camping is het landschap besloten door bossen die in verbinding staan met de Archemerberg/Lemelerberg die vanuit de omgeving zichtbaar als hoogte zijn waar te nemen. Dit behoort tot het Belvederegebied (zie H3.2) Ten westen van de camping ligt het lage open gebied van Dalmsholte, dat door de Dalmsholterweg doornsneden wordt. De verkaveling, loodrecht op de weg, bevat smalle diepe kavels. Door de lage open vlakte komt de westelijk hiervan gelegen stijlrand duidelijk tot zijn recht.

Figuur 2.3. Ruimtelijke karakteristiek omgeving, uitsnede uit de Gebiedsuitwerking Dalmsholte, van het Reconstructieplan Salland-Twente, DLG 2007.

Op Camping Bergzicht is een groot aantal bossages en singels aanwezig en de camping is dan ook sterk gecompartimenteerd. Qua structuur sluit het met name aan bij de beslotenheid van de bosgebieden ten oosten van de camping. De bebouwing van de camping is niet nadrukkelijk aanwezig, wat past bij het landelijk karakter. De overgang naar het essenlandschap en open landschap is enigszins abrupt, doch vanwege het groene karakter geen storend element in de omgeving.