Plan: | Buitengebied 2007, 1e partiële herziening |
---|---|
Status: | vastgesteld |
Plantype: | bestemmingsplan |
IMRO-idn: | NL.IMRO.0173.BP16034-va01 |
De Omgevingsvisie is het provinciale beleidsplan voor de fysieke leefomgeving van Overijssel. Leidende thema's in de Omgevingsvisie zijn duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit.
In de Omgevingsvisie zijn opgaven, kansen, beleidsambities en ruimtelijke kwaliteitsambities voor de provincie geschetst in ontwikkelingsperspectieven voor de groene en stedelijke omgeving. Drie van de zes plangebieden hebben betrekking op een nieuwe ontwikkeling. Voor deze drie plangebieden gelden dat ze zijn gelegen in een gebied dat is aangeduid met het ontwikkelingsperspectief "Buitengebied accent veelzijdige gebruiksruimte". In dit ontwikkelingsperspectief is sprake van verweving van functies. Gebieden voor gespecialiseerde landbouw, mengvormen van landbouw-recreatie-zorg, landbouw-natuur en landbouw-water, bijzondere woon-, werk- en recreatiemilieus, die de karakteristieke gevarieerde opbouw van het cultuurlandschappen in deze gebieden versterken.
Duurzaamheid wordt volgens de visie gerealiseerd door een transparante en evenwichtige afweging van ecologische, economische en sociaal-culturele beleidsambities.
Ruimtelijke kwaliteit wordt volgens de visie gerealiseerd door naast bescherming vooral in te zetten op de verbinding van bestaande kwaliteiten en nieuwe ontwikkelingen. Het uitgangspunt hierbij zijn de gebiedskenmerken van provinciaal belang. Dit zijn de ruimtelijke kenmerken van een gebied of een gebiedstype die bepalend zijn voor de karakteristiek en kwaliteit ervan. In de gekozen benadering zijn de natuurlijke laag, de laag van het agrarisch cultuurlandschap, de stedelijke laag en de lust- en leisurelaag bepalend voor de kenmerken van een gebied. De lagen zijn altijd met elkaar verbonden. Vaak liggen de lagen over elkaar heen en hebben plekken te maken met kenmerken van verschillende lagen, maar het kan ook zijn dat een bepaalde laag domineert.
Op basis van gebiedskenmerken in vier lagen (natuurlijke laag, laag van agrarisch cultuurlandschap, stedelijke laag en lust- en leisurelaag) gelden specifieke kwaliteitsvoorwaarden en -opgaven voor ruimtelijke ontwikkelingen. De bijlage Catalogus Gebiedskenmerken geeft meer in detail inzicht in de kenmerken van verschillende gebieden en wat in die gebiedskenmerken van provinciaal belang is voor hoe een ontwikkeling invulling krijgt. Door ontwikkeling conform de catalogus wordt de identiteit en diversiteit van dorpen (en steden) versterkt. Dat geldt in bijzonder voor de stads- en dorpsrandgebieden.
Toetsing van de initiatieven aan de uitgangspunten van de Omgevingsvisie Overijssel 2009
Generieke beleidskeuzes
Generieke beleidskeuzes zijn keuzes die bepalend zijn voor de vraag of de onwikkelingen nodig, dan wel mogelijk zijn.
Perceel Oldenzaalsedijk 20: Dit perceel is gelegen binnen het plangebied van het reconstructieplan. Het perceel ligt in het verwevingsgebied. Echter aangezien de ontwikkeling de realisering van een schaapskooi, een educatiepunt en een bedrijfswoning betreft wordt niet verder op het reconstructieplan ingegaan. Verder is het plangebied gelegen binnen het Nationaal Landschap Noordoost-Twente. De realisering van deze schaapskooi met informatiepunt en bedrijfswoning gebeurt in samenwerking met het Nationaal Landschap Noordoost-Twente. Ook is het plangebied aangeduid als mogelijk zoekgebied voor zoutwinning. Het gebied is aangegeven als een gebied met een lage archeologische waarde.
Perceel Oude Almelosestraat 13: Dit perceel is gelegen binnen het plangebied van het reconstructieplan. Het perceel ligt in het verwevingsgebied. Echter aangezien het de realisering van de uitbreiding van het hotel betreft, wordt niet nader op het reconstructieplan ingegaan. Verder is het plangebied gelegen binnen het Nationaal Landschap Noordoost-Twente. Erve Hulsbeek betreft een historisch erf dat door de uitbreiding van het hotel wordt versterkt. Ook is het plangebied aangeduid als mogelijk zoekgebied voor zoutwinning. Het gebied is aangegeven als een gebied met een middelhoge verwachtingswaarde. Door de provinciaal archeoloog is aangegegeven dat de oppervlakte van de nieuwbouw minder dan 250 m2 omvat. Derhalve is er geen archeologisch onderzoek verplicht.
Perceel tussen Grondmanstraat en Ossenmaatstraat: Het plangebied is aangeduid als mogelijk zoekgebied voor zoutwinning. Verder is het gebied op de kaart voor archeologie aangeduid als onbekend.
Ontwikkelingsperspectieven
Met de ontwikkelingsperspectieven wordt de ruimtelijke ontwikkelingsvisie van de provincie Overijssel vormgegeven. Hiervoor gelden de gebiedskenmerken als onderligger. Het ontwikkelingsperspectief geeft een hoofdkoers op provinciaal niveau. Dit vraagt maatwerk op lokaal niveau. De ontwikkelingsperspectieven zijn dan ook niet normstellend maar richtinggevend.
De plangebieden behoren tot het ontwikkelingsperspectief "Buitengebied accent veelzijdige gebruiksruimte (mixlandschap)". De voorliggende locaties zijn gesitueerd in het buitengebied van de gemeente. Bij de ontwikkeling is sprake van: de uitbreiding van een hotel in het buitengebied, de verbouwing van een vervallen boerderij tot schaapskooi met educatieruimte en een bedrijfswoning, en de uitbreiding van een transformatiestation. Deze ontwikkelingen sluiten aan bij het gewenste veelzijdige karakter van het ontwikkelingsperspectief.
In de Omgevingsvisie zijn mogelijkheden om nieuwe inrichtingsvormen in de Groene ruimte te ontwikkelen. Bij deze ontwikkelingen zijn het behoud van de verscheidenheid tussen de verschillende landschappen en het bewaken van de landschappelijke samenhang tussen (voormalige) boerenerven, buurtschappen en dorpen met de omliggende landschappen de leidraad. In de Groene omgeving staat de volgende uitdaging centraal: behoud en versterking van landschap en het realiseren van de groen-blauwe hoofstructuur samen laten gaan met ontwikkelingsmogelijkheden voor de landbouw en andere economische dragers. De realisering van de schaapskooi met het educatiepunt draagt bij aan de versterking van het landschap. De vervallen boerderij wordt in 'oude staat' hersteld, passend in het Nationaal lanschap Noordoost-Twente. Ook de uitbreiding van het hotel draagt bij aan de versterking van het landschap. De uitbreiding van het transformatiestation met een gebouw, wordt landschappelijk ingepast, waardoor ook deze ontwikkeling het landschap behoud. De ontwikkelingen gaan niet ten koste van waardevolle landbouwgronden en levert geen belemmeringen op voor omliggende agrarische bedrijven. Bij de voorgenomen ontwikkelingen is sprake van investering in de ruimtelijke kwaliteit.
Gebiedskenmerken
Natuurlijke laag:
De provincie Overijssel bestaat uit een rijk en gevarieerd spectrum aan natuurlijke landschappen. Het natuurlijk landschap vormt de basis voor het gehele grondgebied van de provincie. De locaties zijn op de gebiedskenmerkenkaart "natuurlijke laag" aangegeven met het gebiedstype "Stuwwallen" (de locatie van Enexis ligt aan de rand van de stuwwal) en het gebiedstype "dekzandvlakte en ruggen" (beide andere locaties liggen hierbinnen). De ambitie van het gebiedstype "Stuwwallen" is het eigen karaker van de afzonderlijke stuwwalen te behouden en versterken. De inzet is het reliëf daarbij ruimtelijk beeldbepalend te laten zijn. Door bijvoorbeeld de overgangen naar andere landschappen te accenturenen door de zichten erop én er vanaf te versterken. De ambitie van het gebied "dekzandvlakte en ruggen" is om de natuurlijke verschillen tussen hoog en laag en tussen droog en nat functioneel meer sturend en beleefbaar te maken. Dit kan bijvoorbeeld door een meer natuurlijk watersysteem en door bepalanting met "natuurlijke" soorten. Ook de (strekkings)richting van het landschap kan worden benut.
Laag van het agrarisch cultuurlandschap:
In het agrarisch cultuurlandschap gaat het er altijd om dat de mens inspeelt op de natuurlijke omstandigheden en die ten nut maakt. De locaties zijn op de gebiedskenmerkenkaart "laag van het agrarisch cultuurlandschap" aangeduid als "jonge heide- en broekontginningen" (Erve Hulsbeek) en als "oude hoevenlandschap" (locatie Enexis en locatie Erve Huiskes). Het "jonge heide- en broekontginningen" wordt gekenmerkt door de grote oppervlakte aan – voormalige – natte en droge heidegronden. Het "oude hoevenlandschap" wordt gekenmerkt door een landschap met verspreide erven. Het werd ontwikkeld nadat de complexen met de grote essen ‘bezet’ waren en een volgende generatie boeren nieuwe ontwikkelingsruimte zocht. De ambitie voor het "jonge heide- en broekontginngen"-landschap is de ruimtelijke kwaliteit van deze gebieden een stevige impuls te geven en soms een transformatie wanneer daar aanleiding toe is. De dragende structuren worden gevormd door landschappelijk raamwerken van lanen, bosstroken en waterlopen, die de rechtlijnige ontginningsstructuren versterken. Binnen deze raamwerken is ruimte voor verdere ontwikkeling van bestaande erven en soms de vestiging van nieuwe erven, mits deze een stevige landschappelijke jas krijgen.
De ambitie voor het "oude hoevenlandschap" is het kleinschalige, afwisselende oude hoevenlandschap vanuit de verspreid liggende erven een ontwikkelingsimpuls te geven. Deze erven bieden veel ruimte voor landbouw, wonen, werken, recreatie, mits er wordt voortgebouwd aan kenmerkende structuren van het landschap: de open esjes, de routes over de erven, de erf- en landschapsbeplantingen. Binnen deze structuren zijn er volop mogelijkheden om een functioneel grootschalige landbouw in een kleinschalig landschap te ontwikkelen.
In de voorliggende plangebieden wordt hier vorm aangegeven door de karakteristieke uitstraling van de erven te herstellen en te versterken. Voor wat betreft de locatie van Enexis wordt hier vorm aan gegeven door de landschappelijke inpassing van het gebouw.
Stedelijke laag:
De locaties hebben op de gebiedskenmerkenkaart "stedelijke laag" geen bijzondere eigenschappen. Deze gebiedskenmerken kunnen daarom buiten beschouwing worden gelaten.
Lust- en leisurelaag:
Erve Huiskes heeft geen specifieke aanduiding binnen deze laag. Erve Husbeek en het perceel van Enexis zijn gelegen binnen het gebied dat is aangeduid als "stads- en dorpsranden".
De stads- en dorpsrand is een overgangsgebied. Hier is sprake van 2 elkaar overlappende invloedssferen. De randen zijn bepalend voor de identiteit van zowel de steden- en dorpen als het landschap eromheen. De (potentiële) kwaliteit is die van de ‘best of both worlds’; stedelijke voorzieningen, verspreid liggende (gewilde) woon- en werkfuncties, padennetwerk in een landschappelijk raamwerk. Dichtbij stad en dorp en toch buiten. Randen gaan niet alleen over de ‘functionele mix’, maar vooral ook over herkenbaarheid, duidelijkheid, silhouetten (kerktorens, markante gebouwen, bruggen, en dergelijke) en het je thuis voelen. Markante zichtlijnen op dorpen versterken de randkwaliteit. In de stads- en dorpsranden sluiten recreatieve en utilitaire routes van buiten de stad/het dorp aan op de binnenstedelijke/dorpsstructuur. In deze gebieden komen veel opgaven en belangen samen zoals dorps- en stadsuitbreidingen, infrastructuur, landbouw, landschapsontwikkeling, water en natuur.
De ambitie van een stads- en dorpsrand is het dat het de ontwikkeling van woon-, werk- en recreatiemilieus in de stads- en dorpsranden verbindt aan hun omgeving met landschappelijke structuren en routes. Stimuleer integrale projecten waarin stedelijke programma’s en landschappelijk raamwerk gelijktijdig worden ontwikkeld en gerealiseerd. Tegengaan van verrommeling in de randzones. Bijdragen aan aantrekkelijke mix woon-, werk en recreatiemilieus. De uitbreiding van het hotel op Erve Hulsbeek draagt bij aan het versterken van de stadsrandzone van Oldenzaal. De uitbreiding van Enexis past binnen een stadsrandzone. De landschappelijke inpassing versterkt de beleving van de stadsrandzone.
Richting voor de stads- en dorpsrand:
De ontwikkelingen van Erve Hulsbeek en de uitbreiding van Enexis passen beide binnen de "Richting voor de stads- en dorpsrand".
De ontwikkelingen van onderhaving plan passen binnen de Omgevingsvisie van Overijssel. Met name de ontwikkelingen van Erve Hulsbeek en Erve Huiskes versterken de beleving van het Twentse landschap. Ook de uitbreiding van Enexis draagt door de landschappelijke inpassing bij aan de versterking van de ruimtelijke kwaliteit.
Omgevingsverordening Overijssel 2009
De Omgevingsverordening Overijssel 2009 is als uitvoeringsinstrument aan de Omgevingsvisie gekoppeld. Hierin is juridisch vastgelegd dat bij bestemmingsplannen moet worden ingegaan op de verschillende lagen zoals deze zijn vastgelegd in de Catalogus Gebiedskenmerken, waarbij wordt onderbouwd dat de ontwikkeling bijdraagt aan versterking van de ruimtelijke kwaliteit.
In de catalogus zijn het provinciaal belang van alle gebiedstypen en gebiedskenmerken beschreven en zijn de aspecten ambitie en sturing toegevoegd. In de ruimtelijke kwaliteit spelen verschillende gebieden en hun kenmerkende eigenschappen een belangrijke rol. Het spectrum aan gebiedskenmerken is gegroepeerd in vier lagen.
In de verordening wordt in artikel 2.1.4 Principes van zuinig en zorgvuldig ruimtegebruik gesteld dat bij bestemmingsplannen die uitsluitend voorzien in andere dan stedelijke ontwikkelingen die een extra ruimtebeslag door bouwen en verharden leggen op de groene omgeving aannemelijk moet worden gemaakt:
Erve Huiskes: er wordt alleen een nieuwe kapschuur gebouwd, voor het overige worden bestaande gebouwen, gerestaureerd of herbouwd. Er wordt dus zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande gebouwen;
Erve Hulsbeek: het bestaande hotel wordt uitgebreid. Het is niet redelijk te verwachten dat op een ander perceel een bestaand gebouw wordt gezocht. Op het eigen perceel is geen leegstaande bebouwing.
Perceel Enexis: de bestaande nutsvoorziening wordt uitgebreid met een gebouw. Het benutten van bestaande bebouwing in de omgeving is geen mogelijkheid.
In de verordening wordt in artikel 2.1.5 Ruimtelijke kwaliteit gesteld dat:
In de verordening wordt in artikel 2.1.6 Kwaliteitsimpuls Groene omgeving gesteld dat:
Doordat de eigenschappen van het oorspronkelijke landschap zoveel mogelijk zijn geïntegreerd in de inrichtingsplannen, ligt er een plan dat voldoet aan het principe van ruimtelijke kwaliteit uit de Omgevingsvisie. De plangebieden worden ingericht als historische erven en het perceel van Enexis wordt landschappelijk ingepast. Er is dan ook geen sprake van strijd met het in de Omgevingsvisie opgenomen provinciaal belang.