Partiële herziening beheersverordening Wonen

Toelichting

Hoofdstuk 1 Inleiding

1.1 Aanleiding

In een groot aantal bestemmingsplannen en in de beheersverordening Landelijk Gebied van de gemeente Noordoostpolder is een bestemming 'Wonen' opgenomen waarbij in die plannen het begrip 'wonen' niet nader is gedefinieerd. In die gevallen moet -vanwege de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State van 23 januari 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:192)- worden aangesloten bij het algemeen spraakgebruik. In het algemeen spraakgebruik worden diverse uiteenlopende vormen van wonen begrepen, waaronder het gebruik van woningen door personen die geen huishouden vormen (hierna: kamerverhuur). Dit betreft onder andere studenten, arbeidsmigranten, en spoedzoekenden.

In de Woonvisie Noordoostpolder 'Kansen Grijpen' (vastgesteld 2020) wordt de focus gelegd naar inbreidingsmogelijkheden, transformatie van bestaand vastgoed en uitbreiding. Zo werkt Noordoostpolder aan duurzaamheid en toekomstbestendig wonen. Er wordt hierbij ingezet op binnenstedelijk vernieuwen en volop uitbreiden.

Het gebruik van grondgebonden woningen of appartementen voor kamerverhuur anders dan traditionele huishoudens (studenten, arbeidsmigranten en spoedzoekenden e.d.) zou kunnen leiden tot een verslechtering van het woon- en leefklimaat op wijkniveau en een (eenzijdig) woningaanbod met een matige kwaliteit. Op sommige plekken kan de openbare ruimte bijvoorbeeld onder druk komen te staan door een toename van geparkeerde auto's, fietsen en scooters, een toename van verkeersbewegingen, parkeeroverlast, ondermijnende criminaliteit en verwaarlozing van buitenruimte. Verschillende leefstijlen kunnen met elkaar botsen en bewoners kunnen het gevoel krijgen dat de buurt verpauperd. De bewoning in kamerverhuurpanden kan 'vluchtig' zijn waardoor de bewoners weinig binding met de buurt hebben. Bij de soms (zeer) kleine woningen die gecreëerd worden ontbreekt vaak een berging en een buitenruimte. Het ontbreken hiervan draagt niet bij aan een goede woonkwaliteit.

Om kamerverhuur te reguleren, moet het begrip 'wonen' nader worden gedefinieerd. Daarbij moet het begrip 'wonen' gekoppeld worden een de begrippen 'woning' en 'huishouden'.

De gemeente heeft op dit moment echter geen juridisch-planologisch instrument voorhanden om de ontwikkelingen ten aanzien van kamerverhuur in gebieden waar dit op grond van de planologische regeling is toegestaan, tegen te gaan. Daarom wordt onderhavige partiële herziening van de beheersverordening opgesteld.

1.2 Planvorm

Het is mogelijk om één of meerdere beheersverordeningen tegelijkertijd op één of meerdere thema's of onderdelen te wijzigen zodat ze weer zijn voorzien van een goede regeling. Dit kan in de vorm van een (partiële) herziening van de beheersverordeningen. Op één of meer aspecten worden meerdere beheersverordeningen aangevuld, voor het overige blijven de desbetreffende 'bestemmingen' (regels en verbeelding) van kracht. Dit maakt het dus mogelijk om met één beheersverordening alle beheersverordeningen aan te vullen of aan te passen waarvoor dit noodzakelijk is.

De voorliggende partiële herziening is daarmee een aanvullende regeling voor het onderwerp 'kamerverhuur' en herziet de bestaande beheersverordeningen op dit onderdeel. De beheersverordening legt met de begrippen 'gebouw', 'huishouden', 'wonen' en 'woning' het aantal huishoudens in een woning vast waar dit op grond van de geldende regeling is toegestaan.

Tegelijkertijd wordt voor hetzelfde onderwerp ook een herziening voor de bestemmingsplannen opgesteld. Dat bestemmingsplan heeft hetzelfde doel, maar kan juridisch gezien geen deel uitmaken van een herziening van een beheersverordening, omdat het gaat om verschillende ruimtelijke instrumenten met elk een eigen procedure.

1.3 Verordeningsgebied

Het verordeningsgebied wordt gevormd door de beheersverordeningen in de gemeente Noordoostpolder waarin de mogelijkheid voor kamerverhuur is opgenomen.

Het gaat hierbij hoofdzakelijk om de beheersverordening die voor het buitengebied geldt. Dit betreft de beheersverordening Landelijke gebied, vastgesteld op 21 maart 2016.

Op een groot deel van het gemeentelijk grondgebied zijn bestemmingsplannen van kracht. Voor die gebieden is onderhavige regeling niet van toepassing maar hiervoor is, zoals eerder aangegeven, een aparte regeling opgesteld in de vorm van een facetbestemmingsplan.

De begrenzing van het verordeningsgebied is aangegeven in figuur 1.

Figuur 1: Verordeningsgebied (roze gebieden) gemeentegrens (rode streeplijn) (bron: P-dok viewer)

In bijlage 1 van de regels zijn alle beheersverordeningen opgenomen die met deze partiële herziening van de beheersverordeningen worden herzien. Een overzicht van verleende vergunningen voor meer huishoudens in een woning is separaat toegevoegd.

1.4 Leeswijzer

De toelichting bij deze partiële herziening van de beheersverordeningen is als volgt opgebouwd:

• in hoofdstuk 2 zijn de relevante beleidsstukken samengevat en is beoordeeld in hoeverre de uitgangspunten van dit plan binnen het geldende beleid passen;
• in hoofdstuk 3 is een toelichting gegeven op de juridische regeling van de partiële herziening van de beheersverordeningen;
• in hoofdstuk 4 is tot slot een korte beschrijving van de maatschappelijke en economische uitvoerbaarheid opgenomen.

Hoofdstuk 2 Beleid

2.1 Structuurvisie Noordoostpolder 2025

In de structuurvisie 2025, die is vastgesteld op 9 december 2013, wordt de visie van de gemeente Noordoostpolder op de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden van de Noordoostpolder geschetst. De structuurvisie is vooral bedoeld om te enthousiasmeren, te verleiden en te inspireren en andere partijen als het ware uit te nodigen om te komen met initiatieven en investeringen.

De opgave ten aanzien van het landschap is het ontwikkelen van een stimulerend beleid voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de cultuurhistorische waarden van een gebied. De keuze óf ontwikkelingen mogelijk zijn is minder belangrijk dan wáár deze ontwikkeling een plek kan krijgen.

Over de bevolking wordt gesteld dat het aandeel arbeidsmigranten niet gelijk over de gemeente is verdeeld. Dit pleit voor beleid op maat als het om voorzieningen voor arbeidsmigranten gaat. In de structuurvisie verwijst de gemeente naar het Beleid arbeidsmigranten Noordoostpolder.

2.2 Beleid arbeidsmigranten Noordoostpolder

In oktober 2010 is het gemeentelijk beleidskader voor de huisvesting van arbeidsmigranten in het buitengebied door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld. Voor Gemeente Noordoostpolder zijn arbeidsmigranten van economisch belang. Dit blijkt uit gegevens van de provincie Flevoland: 10% van de beroepsbevolking is arbeidsmigrant. Het aantal arbeidsmigranten is de laatste jaren toegenomen en deze lijn zet zich de komende jaren door mede door keuzes van de gemeente. Zo koos de gemeente Noordoostpolder voor een uitbreiding van het glastuinbouwgebied. In de glastuinbouw werken veel migranten, dus betekent een uitbreiding van glastuinbouw automatisch ook meer arbeidsmigranten. Deze “nieuwkomers" verdienen een plek in de samenleving. De gemeente vindt het belangrijk dat arbeidsmigranten goed kunnen wonen, leven en werken in Noordoostpolder. Haar grondhouding is dan ook “Arbeidsmigranten zijn welkom in Noordoostpolder”. De gemeente neemt ten aanzien van de huisvesting van arbeidsmigranten een randvoorwaardenscheppende rol in.

De gemeente hecht grote waarde aan een kwalitatief goede huisvesting van arbeidsmigranten. Hiervoor zijn een aantal randvoorwaarden opgenomen waarbinnen de locatie ontwikkeld moet worden. Het beleid ardbeidsmigranten Noordoostpolder houdt rekening met een behoefte van 2.100 tot 3.100 huisversingsplaatsen voor arbeidsmigranten.

Momenteel is de gemeente Noordoostpolder bezig met een evaluatie van het beleid arbeidsmigranten. Uit de evaluatie moet blijken of het beleid arbeidsmigranten wordt aangepast.

2.3 Beleidsregel huisvesting arbeidsmigranten landelijk gebied Noordoostpolder 2018

Op 30 oktober 2018 is de Beleidsregel huisvesting arbeidsmigranten landelijk gebied Noordoostpolder 2018 vastgesteld. De Beleidsregel is daarmee in de plaats van de eerdere Beleidsregel huisvesting arbeidsmigranten landelijk gebied Noordoostpolder uit 2013. Deze laatstgenoemde beleidsregel is met de komst van de nieuwe ingetrokken. In de beleidsregel uit 2018 is de huisvesting van arbeidsmigranten onderverdeeld in 4 categorieën.

• a. huisvestingscategorie 0: huisvesting voor maximaal 20 arbeidsmigranten voor maximaal 12 weken aaneengesloten;
• b. huisvestingscategorie 1: huisvesting voor maximaal 20 arbeidsmigranten;
• c. huisvestingscategorie 2: huisvesting voor 21 tot en met 150 arbeidsmigranten;
• d. huisvestingscategorie 3: huisvesting voor 151 tot en met 300 arbeidsmigranten.

In de beleidsregels zijn per categorie toetsingscriteria opgenomen waaraan deze huisvesting moet voldoen.

Momenteel is de gemeente Noordoostpolder bezig met een evaluatie van het beleid arbeidsmigranten. Uit de evaluatie moet blijken of het beleid arbeidsmigranten wordt aangepast.

Hoofdstuk 3 Juridische toelichting

Het facetbestemmingsplan bevat de volgende artikelen:

Artikel 1 Begrippen

Dit artikel bestaat uit de inhoudelijke begripsbepalingen die van belang zijn voor de toepassing van deze partiële herziening van de beheersverordeningen. In concreto wordt alleen het begrip 'huishouden' toegevoegd. Daarnaast worden de begrippen 'gebouw', 'wonen' en 'woning' opgenomen zodat er één gelijkluidend begrip voor de beheersverordening van toepassing is.

Artikel 2 Van toepassing verklaring

Dit artikel geeft aan op welke gebieden de beheersverordening de regeling betrekking heeft. Deze partiële herziening van de beheersverordeningen heeft een zelfstandige werking, waarbij de begrippen worden aangevuld of vervangen door de begrippen uit de geldende beheersverordeningen voor zover dit betrekking heeft op de mogelijkheden voor het gebruik van de gronden en bouwwerken voor het wonen.

In artikel 3 is de anti-dubbeltelregeling opgenomen. Deze standaardbepaling is bedoeld om te voorkomen dat van ruimte die in een beheersverordening voor de realisering van een bepaald gebruik of functie mogelijk is gemaakt, na realisering daarvan, ten gevolge van feitelijke functie- of gebruiksverandering van het gerealiseerde, opnieuw zou kunnen worden gebruik gemaakt.

Verder is er een (verplichte) standaardbepaling voor het overgangsrecht opgenomen (artikel 4).

Hoofdstuk 4 Uitvoerbaarheid

4.1 Omgevingsaspecten

Deze partiële herziening van de beheersverordeningen bestaat uit enkele aanvullingen en aanpassingen van de bestaande begrippen die geen toetsing aan de diverse omgevingsaspecten zoals water, milieu en natuur vragen.

4.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

De Wet ruimtelijke ordening (Wro) kent geen voorbereidingsprocedure voor de beheersverordening.

De beheersverordening wordt door de gemeenteraad vastgesteld. Tegen het vaststellingsbesluit van een beheersverordening kan geen bezwaar of beroep worden aangetekend.

De verordening treedt in werking met ingang van de achtste dag na de bekendmaking van het vaststellingsbesluit, tenzij in het besluit daarvoor een ander tijdstip is aangewezen.

4.3 Grondexploitatie en economische uitvoerbaarheid

Het is niet mogelijk een exploitatieplan te koppelen aan een beheersverordening. Een en ander heeft zijn oorsprong in het feit dat met een beheersverordening geen nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk worden gemaakt die niet reeds via een ander ruimtelijk plan (bestemmingsplan, projectafwijkingsbesluit, afwijking) zijn vastgelegd.