Bestemmingsplan Buitengebied Avereest, locaties Ommerkanaal Dedemsvaart

3.3 Gemeentelijk beleid

De gemeente Hardenberg heeft haar ruimtelijk beleid verwoord in tal van beleidsdocumenten. In het onderhavige geval zijn de belangrijkste beleidsdocumenten de 'Beleidsnotitie Rood voor Rood met gesloten beurs', de 'Visienota buitengebied gemeente Hardenberg' en de 'Welstandsnota Hardenberg'.

3.3.1 Beleidsnotitie Rood voor Rood met gesloten beurs

De provinciale regeling 'Rood voor Rood met gesloten beurs' is op 16 maart 2005 vastgesteld door Provinciale Staten. De hoofdlijnen van Rood voor Rood zijn hiermee vastgelegd in een herziening van het streekplan 2000+. Per 1 juli 2009 is de regeling opgenomen in de 'Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving'. De gemeenten hebben de taak gekregen om binnen de provinciale kaders gemeentelijk beleid rondom Rood voor Rood met gesloten beurs te formuleren.

In de beleidsnotitie ‘Rood voor Rood met gesloten beurs’ wordt invulling gegeven aan de kaders die de provincie heeft gesteld. De gemeente Hardenberg wil de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied verbeteren met behulp van de Rood voor Rood-regeling. De beleidsnotitie vormt het toetsingskader voor aanvragen van mensen die gebruik willen maken van de regeling.

In de nota zijn criteria opgenomen waaraan de aanvragen moeten voldoen en onder welke voorwaarden de gemeente Hardenberg mee wil werken aan het toepassen van de regeling.

De gemeentelijke beleidsnota heeft belangrijke raakvlakken met ander gemeentelijk beleid, zoals de ontwikkeling van een nieuw bestemmingsplan buitengebied. De koppeling zit vooral in de gebiedsindeling en de daarbij behorende kenmerken en ontwikkelingsmogelijkheden. In beide nota's ligt de nadruk op de ruimtelijke kwaliteit en wordt gedacht vanuit landelijke kwaliteitseisen.

De voorgestelde ontwikkelingen leiden tot een versterking van de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied van de gemeente Hardenberg. Deze meerwaarde vertaalt zich in het volgende:

• 1. verdwijnen landschapontsierende bebouwing aan het Ommerkanaal; door het toepassen van de Rood voor Rood regeling voor het slopen van de voormalige agrarische schuren neemt de hoeveelheid landschapontsierende bebouwing in het buitengebied nabij Dedemsvaart af;
• 2. versterken landschappelijke kwaliteit; door het slopen van de landschapsontsierende bebouwing, het aanplanten van erfbeplanting en het toevoegen van een aantal landschappelijke elementen wordt de landschappelijke kwaliteit van het buitengebied van Hardenberg versterkt;
• 3. door het opheffen van het agrarisch bedrijf aan het Ommerkanaal wordt een ruimtelijke knelpunt opgelost aangezien het bedrijf aan het Ommerkanaal geen ontwikkelingsmogelijkheden meer had i.v.m. de oprukkende bebouwing van de kern Dedemsvaart.

3.3.2 Visienota Buitengebied Gemeente Hardenberg

De gemeente Hardenberg heeft de hoofdlijnen van het nieuwe ruimtelijke beleid voor het totale buitengebied van de gemeente Hardenberg geformuleerd in de 'Visienota Buitengebied Gemeente Hardenberg'. De nota richt zich vooral op de realisatie van ruimtelijke kwaliteiten in het buitengebied.

De ruimtelijke visie zoals vastgelegd in de visienota moet de basis gaan vormen voor een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied in de gemeente Hardenberg. De hoofddoelen van het ruimtelijk beleid zoals verwoord in de 'Visienota Buitengebied' zijn:

• Op een duurzame en efficiënte wijze ruimte scheppen voor de verschillende ruimtevragende functies;
• Het vergroten van de leefbaarheid van het platteland;
• Het vergroten van de ruimtelijke kwaliteit.

De nieuwe functie aan het Ommerkanaal wordt 'wonen' i.p.v. 'agrarisch'. Voor wat betreft de functie 'Wonen' heeft de gemeente haar gemeentelijke beleid verwoord in een aantal uitgangspunten/doelstellingen, te weten:

• 1. Behoud van een gevarieerd woningaanbod in het buitengebied, zowel qua inhoud van de woningen als qua verschijningsvorm;
• 2. De afstemming van de maximale inhoudsmaat van woningen in het buitengebied op de gebiedskenmerken;
• 3. Het bieden van ruime mogelijkheden voor inwoning;
• 4. Het bieden van de mogelijkheid om aan vrijgekomen agrarische bedrijfsgebouwen een woonfunctie toe te kennen; waarbij ruimere mogelijkheden gelden naarmate meer oppervlakte aan landschapsontsierende bedrijfsgebouwen worden afgebroken;
• 5. Het tegengaan van permanente bewoning van recreatiewoningen;
• 6. Het bieden van ruimte voor opvulling van open gaten in bebouwingslinten met woningbouw of kleinschalige bedrijvigheid.

De gemeente sluit een toename van de woonfunctie in het buitengebied niet uit. Wel wordt uitgegaan van optimale benutting van de bestaande bebouwing. Wonen in het buitengebied wordt niet, of niet in alle gevallen, meer gezien als een ongewenste functie maar als een waardevol bestandsdeel van het totale woningaanbod van de gemeente. De gemeente streeft dan ook naar het instandhouden van een gevarieerd aanbod aan woonmilieus. In de gebieden die worden aangewezen als landbouwontwikkelingsgebied wordt zeer terughoudend omgesprongen met een toename van de woonfunctie. Het toevoegen van een woonfunctie mag geen belemmeringen opleveren voor bestaande functionerende agrarische bedrijven.

Er is reeds uitgebreid getoetst of deelname aan de Rood voor Rood regeling en het toevoegen van twee compensatiewoningen aan het Ommerkanaal hinder oplevert voor bestaande functionerende agrarische bedrijven. Dit is in het onderhavige geval niet aan de orde. De minimale afstand van 50 meter tot het dichtstbijzijnde agrarische bedrijf wordt in acht genomen en wordt ruimschoots gehaald. Omliggende agrarische bedrijven worden niet in hun ontwikkelingsmogelijkheden belemmerd door het toevoegen van een extra woning die gegenereerd wordt door de sloop van landschapsontsierende bebouwing.

3.3.3 Welstandsnota Hardenberg

Het plangebied valt in de welstandsnota in het 'veenontginning' landschap. In figuur 3.5. is een uitsnede van de welstandskaart behorende bij de welstandnota opgenomen.

Figuur 3.5 Uitsnede welstandskaart gemeente Hardenberg (Bron: Gemeente Hardenberg)

Gebieden aangeduid als 'veenontginning' zijn na de vervening in de 19e eeuw voornamelijk in gebruik genomen voor akkerbouw. De vaarten en kanalen die gegraven zijn ten behoeve van deze veenontginning zijn nu deels gedumpt. De bebouwing in deze gebieden is voornamelijk georiënteerd op de weg. Tussen de voorgevel en de weg bevindt zich van oudsher het voorerf. De erven zijn voornamelijk rechthoekig en hebben een regelmatige opbouw. Landschappelijke beplanting beperkt zich vooral tot de wegen en erven. Bijgebouwen bevinden zich in deze gebieden voornamelijk achter of naast het erf.

Het beleid van de gemeente is erop gericht om de belangrijkste bebouwingskarakteristieken in deze landschappen te handhaven. Bouwplannen worden beoordeeld op een aantal aspecten die kenmerkend zijn voor de bebouwing in de welstandsgebieden 'veenontginning'. Veelal wordt bij nieuwbouw een erfinrichtingsplan gevraagd. Onderhavige ruimtelijke ontwikkeling wordt ingepast in het landschap waarbij het erfinrichtingsplan (zie hoofdstuk 6) leidend is. De nieuwe woningen dienen getoetst te worden door de welstand waarbij de welstandsnota en de daarin verwoorde uitgangspunten leidend zijn.

3.3.4 Conclusie toetsing aan gemeentelijk beleid

De sanering van 1.788 m² aan agrarische bebouwing en de bouw van twee nieuwe compensatiewoningen is in overeenstemming met de gemeentelijke beleidsuitgangspunten zoals hierboven beschreven. Dit omdat een aanzienlijke impuls wordt gegeven aan de landschappelijk kwaliteit van de groene omgeving aan het Ommerkanaal terwijl omliggende agrarische bedrijven niet gehinderd worden in hun bedrijfsvoering door de toevoeging van twee compensatiewoningen.