Hoek Veldkampsteeg-Steginksweg, rood voor rood woning

3.2 Provinciaal en regionaal beleid

3.2.1 Omgevingsvisie

De Omgevingsvisie is in juli 2009 vastgesteld als structuurvisie onder de Wet ruimtelijke ordening. Het betreft het integrale, provinciale beleidsplan voor de fysieke leefomgeving van Overijssel. De rode draden van de Omgevingsvisie zijn ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. Om de provinciale ambities te bereiken wordt gebruik gemaakt van het uitvoeringsmodel. Deze is weergegeven in onderstaande figuur.

Uitvoeringsmodel Omgevingsvisie provincie Overijssel 

Het uitvoeringsmodel is gebaseerd op de sturingsfilosofie van vitale coalities: met partners een gezamenlijke visie of doel delen en dan ieder in eigen verantwoordelijkheidssfeer in actie komen. Alle uitvoeringsacties zijn te plaatsen in de samenhang van (1) Generieke beleidskeuzes, (2) Ontwikkelings- en beleidsperspectieven en (3) Gebiedskenmerken. De omschreven drie niveaus sturen op basis van een inhoudelijke ontwikkelingsvisie, of, waar en hoe een ruimtelijke ontwikkeling gerealiseerd kan worden.

1. Generieke beleidskeuzes vloeien voort uit keuzes van EU, rijk of provincie. Het zijn keuzes die bepalend zijn of ontwikkelingen nodig dan wel mogelijk zijn. Er wordt onder andere gebruik gemaakt van de SER-ladder. Deze komt er kort gezegd op neer dat eerst bestaande bebouwing en herstructurering worden benut, voordat er uitbreiding kan plaatsvinden. In dit geval is sprake van herstructurering. Het gaat om het mogelijk maken van een Rood voor Rood-woning op het perceel Hoek Veldkampsteeg-Steginksweg. Ter compensatie wordt landschapsontsierende bedrijfsbebouwing op dezelfde locatie gesaneerd. Tevens wordt landschapsontsierende agrarische bedrijfsbebouwing gesaneerd aan de Hoogesteeg 2 te Bathmen. In dit kader is een overeenkomst Rood voor Rood met gesloten beurs ondertekend. Per saldo is er een afname van bebouwd oppervlakte.

2. De beleidsambities van de provincie voor dit gebied zijn verwoord in de ontwikkelingsperspectieven. Voor het plangebied geldt het ontwikkelingsperspectief 'buitengebied accent veelzijdige gebruiksruimte' . Het belangrijkste accent op de visie hier is de ontwikkeling van een mixlandschap met landbouw, natuur, water en wonen als goede buren. Aan de ene kant melkveehouderij en akkerbouw als belangrijke vorm van landgebruik. Aan de andere kant gebruik voor landschap, natuur, milieubescherming, cultuurhistorie, recreatie, wonen en andere bedrijvigheid. De ontwikkelingsperspectieven maken de ontwikkeling van diverse functies mogelijk, waaronder wonen.

3. Op basis van gebiedskenmerken in vier lagen (natuurlijke laag, laag van het agrarisch cultuurlandschap, stedelijke laag en lust- en leisurelaag) gelden specifieke kwaliteitsvoorwaarden en opgaven voor ruimtelijke ontwikkelingen. Het plangebied kent volgens de Gebiedskenmerkencatalogus de volgende gebiedskenmerken:

a. natuurlijke laag: het plangebied ligt op een dekzandvlakte. De bijbehorende ambitie is de natuurlijke verschillen tussen hoog en laag en tussen droog en nat functioneel meer sturend en beleefbaar te maken. Dit kan bijvoorbeeld door beplanting met natuurlijke soorten ( zoals op het perceel gebeurd) en door de (strekkings)richting van het landschap te benutten in gebiedsontwerpen. De nieuwe inrichting van het perceel aan de Hoek Veldkampsteeg-steginksweg vormt geen belemmering voor deze ambitie. De hoofdlijnen van het huidige reliëf worden in stand gehouden;

b. laag van het agrarisch cultuurlandschap: de Gebiedskenmerkencatalogus geeft aan dat het plangebied landschappelijk gezien valt binnen het jong heide- en broekontginningslandschap. Ten opzichte van omliggend essen- en hoevenlandschap zijn de landbouwontginningen relatief grote open ruimtes, deels omzoomd door boscomplex. De dragende structuren worden gevormd door landschappelijke raamwerken van lanen, bosstroken en waterlopen, die de rechtlijnige ontginningsstructuren versterken. Binnen deze raamwerken is ruimte voor verdere ontwikkeling van bestaande erven en soms de vestiging van nieuwe erven, mits deze een stevige landschappelijke jas krijgen. Bij de planvorming van het plangebied Hoek Veldkampsteeg-Steginksweg, rood voor rood woning is speciale aandacht besteed aan de landschappelijke inpassing en de erfinrichting.

c. stedelijke laag: het plangebied wordt niet aangeduid in de stedelijke laag;

d. lust- en leisurelaag: het plangebied wordt niet aangeduid in de lust- en leisurelaag

De toekomstige woning aan de hoek Veldkampsteeg-Steginksweg past binnen de Omgevingsvisie Overijssel. Het plan is in overeenstemming met de drie niveaus van het uitvoeringsmodel, (1) Generieke beleidskeuzes, (2) Ontwikkelings- en beleidsperspectieven en (3) Gebiedskenmerken.

3.2.2 Omgevingsverordening

De Omgevingsverordening is vastgesteld in juli 2009 en opgesteld om doorwerking van de Omgevingsvisie te garanderen.

Meer dan in voorgaande verordeningen is het uitgangspunt van de Omgevingsverordening dat er niet méér geregeld wordt dan nodig is voor het beleid, zoals dat in de Omgevingsvisie is verwoord. Gemeenten krijgen zoveel mogelijk ruimte om daaraan een nadere invulling te geven. Wat elders geregeld wordt - bijvoorbeeld door het Rijk - wordt niet nog eens dubbel geregeld in deze verordening. Daarmee voorkomt de provincie extra regeldruk.

Het uitgangspunt 'decentraal wat kan, centraal wat moet' is ook toegepast bij de flexibiliteitbepalingen in deze verordening. Waar mogelijk zijn afwijkingsmogelijkheden toegepast in plaats van ontheffingsbepalingen. Ook heeft de provincie zoveel mogelijk gekozen voor positief geformuleerde voorwaarden. De Omgevingsverordening geeft regels voor:

• de provinciale adviescommissie (regelt de instelling, taken en werkwijze van de Provinciale Commissie voor de Fysieke Leefomgeving);
• gemeentelijke ruimtelijke plannen (geeft instructies aan gemeenteraden over de inhoud van en de toelichting op bestemmingsplannen, omgevingsvergunningen met een derde graads afwijking en beheersverordeningen);
• grondwaterbescherming, bodemsanering en ontgrondingen (gericht op burgers, bedrijven en instellingen):
• kwantitatief en kwalitatief waterbeheer (geeft instructies aan Waterschappen);
• verkeer (regeling voor provinciale wegen en scheepvaartwegen).

In de vorige paragraaf is aangegeven dat de nadruk gelegd wordt op ruimtelijke kwaliteit. Het beleid kent geen strikte voorschriften meer met betrekking tot welke functie op welke plek moet plaatsvinden. Het beleid biedt ruimte aan economische dynamiek, zolang deze de ruimtelijke kwaliteit bevordert. Om deze sturingsfilosofie te waarborgen heeft de provincie in de Omgevingsverordening opgenomen dat in het bestemmingsplan dient te worden onderbouwd op welke wijze de beoogde ontwikkeling bijdraagt aan de versterking van de ruimtelijke kwaliteit. In deze paragraaf wordt daarop nader ingegaan.

In onderhavig plan wordt de huidige situatie, nl die van een open bosgebied met meerdere vervallen schuren, verbeterd. De ruimtelijke kwaliteitsverbetering is vooral gericht op behoud, herstel en ontwikkeling van natuur- en landschapswaarden, die tot nu toe zijn verwaarloosd.

Het plangebied is een open plek in het bos, waar al bebouwing staat.

Een primair doel van de Rood voor Rood regeling is een kwaliteitsverbetering van de specifieke locatie. De locatie hoek Veldkampsteeg-Steginksweg maakt deel uit van een groter bosgebied. Op de historische kaart van begin 1900 maakt het onderdeel uit van een groter bos- en heidecomplex. Het bostype is Zomereiken-Berkenbos; “loofbos op (zeer) voedselarme, zure bodem”. In de 20e eeuw is een deel van de beplanting verwijderd en zijn drie schuren (met een oppervlakte van 187 m2) en een toegangsweg in het bosperceel gerealiseerd. De schuren worden niet meer gebruikt en zijn in verval geraakt. De huidige ruimtelijke kwaliteit, van dit deel van het bos is slecht te noemen.

De bestaande bebouwing wordt gesloopt en hier komt nieuwbouw voor in de plaats. Het bos maakt geen onderdeel uit van de huidige begrensde EHS of Natura 2000-gebied en ligt er ook niet in de omgeving. Het bos in de directe omgeving moet vanzelfsprekend gehandhaafd blijven, zowel fysiek als kwalitatief. De ontwikkeling betekent dat het areaal bos ten opzichte van de huidige situatie zal toenemen. De ontwikkeling betekent een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van dit gebied doordat;

• Bestaande landschapsontsierende bebouwing wordt gesloopt (187 m2),
• 350 m2 bos met het oorspronkelijk bostype; Zomereiken-Berkenbos wordt aangeplant.
• 523 m2 struiken en kruiden behorende bij het bostype Zomereiken-Berkenbos worden aangeplant
• Jonge bosaanplant wordt hersteld. In 2007 is een deel van het terrein herbeplant. Achterstallig beheer heeft geleid tot overwoekering van de jonge aanplant door braam en brandnetels.

Bij de locatiekeuze en de inpassing van de woning gelden de volgende uitgangspunten;

• De oppervlakte bebouwd en weg neemt af ten gunste van het oppervlak natuurlijk bos.
• De woning maakt onderdeel uit van het bosmilieu; er komen geen siertuinen voor. Het bosmilieu loopt door tot aan de woning (zie doorsnede erfinrichtingsplan),
• De locatie, het bouwblok, is in de directe nabijheid van de Veldkampsteeg gesitueerd om het bos optimaal te kunnen herontwikkelen,
• Ontwikkeling van een compact erf.

Het ontwikkeling in het bestemmingplan tast de natuur- en landschapswaarden niet aan ( artikel 2.8.2.lid 2 Omgevingsverordening), maar herstelt en ontwikkelt deze ( artikel 2.8.2.lid 1 Omgevingsverordening) .

Het maatschappelijk belang is ermee gebaat dat de landschappelijke kwaliteit op deze plek verbeterd. Op dit moment is de locatie een verwaarloosde, open plek zonder landschappelijke waarde. Het plan draagt er toe bij dat de natuur- en landschappelijke waarden op de locatie verbeterd.

Afb. kaart Omgevingsverordening

Het plangebied ligt, net als bij de Omgevingsvisie, in ontwikkelperspectief 'buitengebied accent veelzijdige gebruiksruimte' (mixlandschap). 'Buitengebied accent veelzijdige gebruiksruimte' heeft als doelstelling om in deze gebieden de gespecialiseerde landbouw, mengvormen van landbouw-recreatie-zorg, landbouw-natuur en landbouw-water, bijzondere woon-, werk- en recreatiemilieus, die de karakteristieke gevarieerde opbouw van het cultuurlandschappen benadrukken, te versterken. De ontwikkeling op de hoek Veldkampsteeg-steginksweg in het kader van de Rood voor Rood is passend binnen de doelstellingen van dit ontwikkelperspectief.

Ook ligt het plangebied in de 'boringsvrije zone diep pakket van Salland' in het kader van de drinkwatervoorziening. Dit vormt geen belemmering voor het onderhavige plan.

De voorgenomen ontwikkeling past binnen de omgevingsverordening.

Conclusie voor het plangebied

De voorgenomen ontwikkeling past binnen de Omgevingsverordening. Er gelden binnen het plangebied geen beperkende voorschriften vanuit de verordening. De ontwikkeling draagt daarnaast bij aan de doelstelling van het ontwikkelingsperspectief 'buitengebied accent veelzijdige gebruiksruimte' . De voorwaarden van de diverse gebiedskenmerken verzetten zich niet tegen de voorgenomen ontwikkeling.

3.2.3 Reconstructieplan Salland-Twente

Op regionaal niveau is het reconstructieplan Salland-Twente van belang. In het Reconstructieplan zijn binnen het landelijk gebied verschillende doelen gesteld. Deze doelen zijn door het rijk en de provincie benoemd. Binnen het reconstructieplan zijn deze doelen in vijf programmalijnen verwerkt, te weten:

• perspectiefvolle landbouw;
• behoud en versterking van de kwaliteit van natuur en (cultuur)landschap;

• economische vitaliteit;

• sociale vitaliteit en leefbaarheid;

• veerkracht watersysteem.

Het Reconstructieplan kent verder drie zones, die leidend zijn voor de uit te voeren activiteiten. De zones zijn:

• extensiveringsgebied;

• verwevingsgebied;

• landbouwontwikkelingsgebied.

Het plangebied Hoek Veldkampsteeg-Steginksweg, rood voor rood woning valt binnen de zone "verwevingsgebied". Een verwevingsgebied is gericht op verweving van landbouw, wonen en natuur. De toevoeging van een woning aan het perceel past binnen deze doelstelling. De voorgenomen ontwikkeling is conform het Reconstructieplan Salland-Twente.