direct naar inhoud van 4.3 Gemeentelijk beleid
Plan: Havenkwartier
Status: onherroepelijk
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0150.D133-OH01

4.3 Gemeentelijk beleid

4.3.1 Toekomstvisie Wensbeeld Deventer 2030

In de Toekomstvisie 'Wensbeeld Deventer 2030', vastgesteld op 1 juli 2009, staat beschreven waar Deventer naar toe wil in 2030. Bij het proces tot het maken van deze visie, is veel inbreng gekomen van de Deventer bevolking, bedrijven en instellingen. Voor het Havenkwartier betekent deze Toekomstvisie het volgende:
Deventer wil verdere uitbreiding alleen plaats laten vinden door inbreiding, zonder dat het groene karakter in gevaar wordt gebracht. Kantoren en bedrijfspanden worden met mooie en duurzame materialen en vernieuwde technieken gebouwd.
Ook wil Deventer creatieve broedplaatsen en kristallisatiepunten stimuleren waar ondernemers, onderzoekers, bestuurders, kunstenaars en creatieve denkers samenkomen. Hierdoor ontstaan creatieve en vernieuwende ideeën.

De gemeente Deventer kijkt ook naar zichzelf en wil toe naar minder regelgeving. Ze willen vooral nog kijken naar regelgeving in combinatie met strengere handhaving op het gebied van veiligheid, gezondheid, leefbaarheid en duurzaamheid. Het centrale uitgangspunt wordt: alleen regelen als het echt moet.

Verder streeft Deventer naar een mix van detailhandel, toerisme, culturele/historische uitstraling en horeca. Dit gebeurt niet alleen in de binnenstad maar ook richting Pothoofd en de oude stadshaven. In rustige delen aan de rand van de binnenstad ontstaat een creatieve economie door een inspirerende omgeving. Tevens wil Deventer zich profileren als evenementenstad. In deze visie wordt geopperd om ook een evenement te organiseren op het gebied van cultureel erfgoed.

Binnen het bestemmingsplan is ruimte voor creatieve broedplaatsen zoals verwoord in de toekomstvisie. Daarnaast worden bestemmingen in het Havenkwartier zo ruim mogelijk neergezet, zodat ruimte ontstaat voor een combinatie van functies en mogelijkheden.

4.3.2 Milieu- en duurzaamheidsbeleid Deventer

Duurzaamheid
In het Milieubeleidsplan 2003-2008 staat een integrale benadering van milieu, ruimtelijke ordening, bouwen en wonen en verkeers- en vervoersbeleid centraal. Het plan is daarom gebaseerd op de drie pijlers van het gemeentelijke beleid, zoals vastgelegd in de Stadsvisie. Vanuit milieuperspectief zijn per pijler de volgende milieu-uitgangspunten opgesteld:

  • ruimtelijke ontwikkeling en milieu: behoud van bestaande milieukwaliteiten, verantwoord gebruik van natuurlijke hulpbronnen;
  • economische ontwikkeling en milieu: een duurzame ontwikkeling, betrokkenheid en verantwoordelijkheid van ondernemers, staan centraal;
  • maatschappelijke ontwikkeling en milieu: de betrokkenheid van de burger.

Ter voorbereiding op het nieuwe milieubeleid voor de periode 2010-2015 is de Visie Duurzaam Deventer in juni 2009 bestuurlijk vastgesteld. Deze visie bevat de kaders en beleidsrichtingen op hoofdlijnen voor het nieuwe milieuprogramma, dat naar verwachting binnenkort wordt vastgesteld. De maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een nieuwe aanpak van ons milieubeleid. En om daadwerkelijk bij te dragen aan de kwaliteit en toekomstbestendigheid van ons leefmilieu, zal Deventer zich ontwikkelen tot een vitale, duurzame en innovatieve gemeente.

Het milieubeleid raakt de woon- en leefkwaliteit van inwoners en de economische basis van het bedrijfsleven. De gemeente heeft daarom drie speerpunten benoemd, waarvoor extra inzet nodig is:

  • klimaat;
  • ecologie;
  • afval.


Het vraagstuk rond de klimaatverandering en de eindigheid van de fossiele energievoorraad raakt ons allemaal. De gemeentelijke ambitie is dat Deventer in 2030 klimaatneutraal is. Voor het, Havenkwartier relevante ambities voor de komende jaren zijn:

  • nieuwe woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen worden vrijwel CO2 neutraal gebouwd;
  • openbare verlichting en openbaar vervoer wordt CO2 neutraal;
  • fietsverkeer wordt gefaciliteerd;
  • bedrijven streven naar een 4% hogere energie-efficiëntie per jaar.


Vanuit ecologisch perspectief profiteert de mens van de natuurlijke omgeving met al zijn variaties. Het behouden en verbeteren van deze omgeving is een ambitie van de gemeente, waarvoor verschillende ecologieprojecten zijn ontwikkeld voor de komende jaren. Zo worden ecologische waarden in nieuwe en gewijzigde bestemmingsplannen gerespecteerd en eventueel gecompenseerd.

Veel afval dat vrijkomt is eigenlijk geen afval, maar grondstof voor nieuwe producten. In het nieuwe milieubeleid worden voorstellen gedaan om de hoeveelheid restafval terug te brengen en hergebruik van afvalstromen te bevorderen. Van bedrijven en organisaties wordt verwacht dat zij de wijze van produceren en hun producten en diensten meer en meer baseren op het cradle-to-cradle principe. Voor zover van toepassing, zullen ook gebiedsontwikkelingen volgens dit principe plaatsvinden.

De uitvoeringsagenda duurzaamheid is inmiddels vastgesteld. Deze agenda omvat beleidsprioriteiten en uitvoeringsactiviteiten evenals de routekaart naar Duurzaam Deventer. In deze agenda zijn onder meer de eerder door de raad vastgestelde visie Duurzaam Deventer, toekomstvisie Deventer 2030 en de Middellangetermijnbeleidsagenda vertaald in een concreet uitvoeringsprogramma.

Conclusie
In het onderhavig plan is rekening gehouden met milieu en duurzaamheid. Het bestemmingsplan past daardoor in het geldende beleid.

4.3.3 Welstandsnota

De herziening van de Woningwet, die op 1 januari 2003 in werking is getreden, heeft onder meer als doel het inzichtelijk maken van de beoordeling van de aanvragen voor bouwplannen door de welstandscommissie. Sinds 1 juli 2004 is het niet meer mogelijk, zonder vooraf bekend gemaakte criteria, welstandseisen aan bouwplannen te stellen. De gemeente Deventer heeft deze criteria vastgelegd in de Welstandsnota gemeente Deventer. De nota is een beheers- en verbeteringsinstrument voor de uiterlijke verschijningsvorm in bestaande gebieden. Er is onderscheid in vier soorten criteria: de algemene welstandscriteria, de gebiedscriteria, de criteria voor bepaalde typen bouwwerken en de objectcriteria. Hoe er naar de plannen gekeken wordt, hangt af van de waarde die aan het gebied, gebouw of object wordt gehecht.

Vernieuwde welstandsnota
De gemeente Deventer heeft een vernieuwde welstandsnota (Welstandsnota Deventer, welstand- en reclamebeleid, 10 mei 2011) laten opstellen. Met de welstandsnota wordt het behouden en versterken van de ruimtelijke kwaliteit van de gemeente Deventer beoogd. Bepalend voor de ruimtelijke kwaliteit zijn onder meer het uiterlijk van individuele gebouwen en bouwwerken, de kwaliteit van het totaalbeeld van de gebouwen en bouwwerken en de erfinrichting. De welstandstoets is een belangrijk instrument voor de sturing van deze kwaliteiten.

Het Havenkwartier Deventer ligt volgens de welstandsnota in een gebied dat in ontwikkeling is. In dit gebied worden de ontwikkelingen getoetst aan het beeldkwaliteitplan. Een beeldkwaliteitplan is een plan voor nieuw te ontwikkelen gebieden of gebieden die ingrijpend worden veranderd. Beeldkwaliteitplannen hebben hetzelfde doel als de welstandsnota en vormen ook een toetsingskader voor welstand. In de beeldkwaliteitplannen worden vaak ook criteria geformuleerd voor de beoordeling van de inrichting van de openbare ruimte.

Beeldkwaliteitplan
Conform de welstandsnota dienen bouwplannen getoetst te worden aan het opgestelde beeldkwaliteitplan. Dit beeldkwaliteitplan, 'poor but sexy', heeft een inspirerend karakter en stimuleert aanvragers om met bebouwing een bijdrage te leveren aan het unieke karakter van het Havenkwartier.

Het beeldkwaliteitplan en het bestemmingsplan vertalen de ruimtelijke ambities uit het ontwikkelingsplan. Deze documenten zijn aanvullend op elkaar: het bestemmingsplan geeft kort gezegd de regels voor de omvang en functie van bebouwing, het beeldkwaliteitplan stuurt vooral op de verschijningsvorm van de bebouwing.

Het beeldkwaliteitplan heeft daarbij niet het karakter van een blauwdruk waarin sterk op een eindbeeld wordt gestuurd. Het beeldkwaliteitplan fornuleert op drie niveaus inspirerende richtlijnen voor de bebouwing. De acht algemene uitgangspunten gelden voor alle bebouwing. Hieronder wordt onder meer het zichtbaar maken van de bouwtechniek verstaan en dat gebouwen steeds aangepast kunnen worden. Ook zoomt het beeldkwaliteitplan in op de locatie van de bebouwing: de bebouwing moet steeds goed inspelen op de veelzijdigheid in plekken en kwaliteiten in het Havenkwartier. Daarnaast wordt een onderscheid gemaakt in “gebouwenfamilies” waarvoor specifieke architectonische uitdagingen zijn beschreven. Voor elke locatie ontstaat daarmee een set regels op maat voor de architectonische uitwerking. De welstandscommissie geeft aan het beeldkwaliteitplan een goed werkbaar instrument te vinden om te sturen op ruimtelijke kwaliteit.

4.3.4 Economisch beleid

De hoofddoelstelling van het huidig gemeentelijk economisch beleid is 'het verbreden van de economische structuur en het verbeteren van de randvoorwaarden voor de lokale economische groei' (economisch businessplan 'Veerkracht en dynamiek, dààr gaat het om' 2005).

Verbredende productiestructuur
Om de ambities te realiseren, wil de gemeente zich sterk maken voor het actief ondersteunen van een zich verbredende productiestructuur door:

  • grotere binding van bedrijven aan Deventer (behoud en nieuw);
  • verbeterd arbeidspotentieel,
  • groter aandeel van de zakelijke dienstverlening in de economie van Deventer,
  • vernieuwing van de productiestructuur door toepassing van nieuwe technologieën en kennisontwikkeling;
  • toename van toeristische en recreatieve bedrijvigheid en verbeterde toeristische uitrusting van Deventer.


Kwaliteitsslag in het productiemilieu
Een andere ingang om de ambitie te realiseren, is via het maken van een kwaliteitsslag in het productiemilieu. Dit wil de gemeente bewerkstelligen via:

  • optimale kwaliteit van bestaande werklocaties;
  • tijdig en kwalitatief goed aanbod van nieuwe werklocaties;
  • goede bereikbaarheid van de (binnen)stad en van het infrastructurele netwerk;
  • volwaardig aanbod van hoogwaardige woonmilieus;
  • vergroting van voorzieningenniveau;
  • ontwikkeling van het stedelijk netwerk Stedendriehoek (Apeldoorn-Deventer-Zutphen).
4.3.5 Detailhandelsbeleid

In februari 2010 is de structuurvisie Detailhandel vastgesteld. Met deze visie zet Deventer in op het kwalitatief verbeteren van bestaande winkelgebieden. Deventer zal de komende jaren geen nieuwe gebieden aanwijzen voor de ontwikkeling van detailhandel. De toekomst wordt gezocht in het kwalitatief verbeteren van de bestaande gebieden. De nadruk in de nota ligt bij de gevestigde detailhandel en de detailhandelsstructuur, de winkelgebieden en hun onderlinge samenhang.

Het Havenkwartier wordt in de structuurvisie aangehaald als niet dagelijkse artikelensector. De broedplaats Havenkwartier biedt ruimte voor creatieve bedrijvigheid en kan worden aangemerkt als een creatieve broedplaats. De broedplaats kan gelokaliseerd worden als het gebied tussen de mr. H.F. de Boerlaan, de Scheepvaartkade en de Industrieweg. Kenmerkend voor een creatieve broedplaats is het bieden van huisvesting aan bedrijven uit de creatieve branche. Tot de creatieve branche kunnen de volgende drie hoofdsectoren worden gerekend: de kunsten, media & entertainment en de creatieve zakelijke dienstverlening. Daarnaast worden ook vaak ambachten (voor zover artistieke vaardigheden en uniek content voorop staan) tot de creatieve branche gerekend. Kenmerkend voor de huurders van een creatieve broedplaats is het startend ondernemerschap in de creatieve branche en/of het op grond van geringe inkomsten uit creatieve bedrijvigheid niet in staat zijn het algemeen geldende huurniveau op reguliere locaties op te brengen.

Op de overige locaties op het Havenkwartier geldt de bepaling: ondergeschikte detailhandel als nevenactiviteit op bedrijventerreinen.

  • het gaat specifiek om aan de hoofdactiviteit (productie, groothandel en/of installatie) gerelateerde ondersteunende detailhandel;
  • de detailhandel is ondergeschikt in termen van omzet en benutte bedrijfsruimte;
  • de verkoopruimte mag maximaal 100 m² bvo omvatten. De omzet die hier behaald wordt, mag maximaal 15% van de totale bedrijfsomzet omvatten.

Conclusie
De nieuwe ontwikkelingen, zoals de broedplaatsen, passen binnen het detailhandelsbeleid voor zover deze is gelegen in het westelijk deel van het plangebied. Hiermee is het onderhavig plan in overeenstemming met het detailhandelsbeleid.

4.3.6 Horecabeleid

Het horecabeleid van de gemeente Deventer is door de gemeenteraad op 1 juli 2009 vastgelegd in de nota: 'Ruimte voor kwaliteit Horecabeleid Deventer 2009-2014'. De Nota bevat specifiek beleid voor horeca-activiteiten op bedrijventerreinen en – als onderdeel daarvan - het Havenkwartier. Hierna wordt dit beleid beschreven.

Bedrijventerrein
Aan een bedrijventerrein ondersteunende horeca kan in bepaalde zones langs hoofdontsluitingswegen worden worden, mits deze gericht is op het bedrijventerrein waarvan het onderdeel uitmaakt. In het onderhavig bestemmingsplan zijn hiertoe nadere bepalingen opgenomen. Hotelontwikkeling, eventueel in combinatie met een vergadercentrum, is denkbaar in het plangebied van het Havenkwartier.

Broedplaats Havenkwartier
De nota kent een bijzondere positie toe aan de horecafunctie binnen het Havenkwartier. Dit is immers geen regulier bedrijventerrein maar een terrein dat wordt omgevormd naar een gemengd gebied met wonen en werken.. Deze broedplaats, wordt ingevuld met stedelijke functies waartoe ook de horeca behoort. De standaardsluitingstijd die hierop van toepassing is, is 01.00 uur. Dit is te beperkend om de broedplaats tot ontwikkeling te brengen. Om die reden heeft de burgemeester de bevoegdheid om op het Havenkwartier 12 keer per jaar een latere sluitingstijd toe te staan. Het Havenkwartier is hiertoe door de gemeenteraad aangewezen als 'horeca hotspot'. De uiterlijke sluitingstijd bedraagt in dat geval 03.00. De Bodenloods en het DAVO gebouw passen binnen het 'horeca hotspot'-concept.

Regeling in het bestemmingsplan
Het bestemmingsplan vertaalt het horecabeleid gedetailleerd naar de bestaande opstallen op het Havenkwartier. Binnen de bestemming Gemengd-1 is overal horeca van categorie 2b, 3a en 3b toegestaan. De locaties waar horeca van categorie 1b of 2a is toegestaan, zijn op de verbeelding aangeduid.

Het evenementenbeleid krachtens de Algemene Plaatselijke Verordening is aanvullend op het 'horeca-hotspot'-beleid voor het Havenkwartier.

4.3.7 Woonvisie 2008+

Op 25 maart 2009 is de Woonvisie 2008+ vastgesteld door de Op 25 maart 2009 is de Woonvisie 2008+ 'Kwaliteit en verscheidenheid' vastgesteld door de gemeenteraad. Op 10 januari 2011 is deze geactualiseerd en opnieuw vastgesteld. De visie op wonen bestaat uit vier uitgangspunten:

  • 1. voldoende woningen, van goede kwaliteit;
  • 2. een ongedeelde samenleving, op wijkniveau;
  • 3. keuzevrijheid voor alle inwoners;
  • 4. aanjagen van de doorstroming, beperken van de scheefheid.


Deze vier uitgangspunten vormen de basis voor verdere uitwerking van het woonbeleid. In de Woonvisie is voor het Havenkwartier het volgende opgenomen:

Het plangebied
Het Havenkwartier wordt gezien als de grootste kans voor functieverandering in het bestaande stedelijk gebied van Deventer. Het Havenkwartier is een functieveranderingslocatie met kans voor aantrekkelijke stedelijke woonmilieus, nadrukkelijk gecombineerd met wonen en werken. In het Havenkwartier ligt de beleidsdruk vooral op een verschuiving in het bouwprogramma naar meer grondgebonden wonen in hoge dichtheden (referentie: Haveneilanden Amsterdam).

Schets van de wijk
Het havenkwartier is nu een bedrijventerrein met alleen wonen langs de mr. H.F. de Boerlaan. De ligging nabij het centrum en de goede aansluiting op het station en de A1, maken dit gebied tot een potentieel hoog kwalitatief woon- en werkgebied.

Visie 2008+
Ontwikkeling van het Havenkwartier krijgt prioriteit: een inbreidingslocatie die grote kwaliteit aan de stad Deventer kan toevoegen. Het Havenkwartier wordt een gemengd gebied, waarbinnen wonen, bedrijven en kantoren denkbaar zijn.

Aanknopingspunten voor het programma
Het deelgebied mr. H.F. de Boerlaan leent zich voor grondgebonden wonen in relatief hoge dichtheid met stedelijke uitstraling. Voor het programma voor het Havenkwartier gelden als randvoorwaarden:

  • ruimte voor stadswoningen;
  • water gebruiken als woonkwaliteit: aan het water dus woonfuncties;
  • in combinatie met particulier opdrachtgeverschap;
  • ruimte voor woon-werk-combinaties. Broedplaatsfunctie behouden (ook startende ondernemers ruimte bieden).

Het huidige indicatieve programma vraagt om een accentverschuiving naar meer grondgebonden wonen (stadswoningen).

Indicatief programma voor nieuwbouw en herstructurering eerste fase

  Huur     Koop     Totaal  
  Sociaal   Vrije markt   Sociaal   Vrije markt    
Eengezins           130  
Meergezins           205  
Totaal   30   40   0   265   335  

Concreet betekent dit het volgende: Zoeken naar mogelijkheden om de randvoorwaarden voor ontwikkeling van het Havenkwartier (deelgebied mr. H.F. de Boerlaan) bij te stellen tot een meer grondgebonden programma.

Conclusie
Dit bestemmingsplan biedt een voldoende flexibel kader om het volkshuisvestelijke programma voor het Havenkwartier uit te voeren. Voor het opnemen van een regeling als bedoeld in artikel 3.1.2, eerste lid Bro (het stellen van regels met betrekking tot sociale huur- en koopwoningen) bestaat overigens geen aanleiding. De gemeente is eigenaar van de gronden en kan in die hoedanigheid sturend optreden ten aanzien van de woningbouwcategorieën. Het volkshuisvestelijke concept voor het Havenkwartier is met name gericht op het stimuleren zelfbouw en kleinschalige projecten. Binnen de zelfbouwkavels zijn kavelmaten en opstalvormen in principe vrij. Daardoor kunnen de uitgifteprijzen zich goed verhouden tot de  sociale sector. Met betrekking tot het grondgebonden programma is  het bestemmingsplan niet zozeer dwingend als wel faciliterend van aard. Met name in de bestemming Gemengde doeleinden-2 bestaat de mogelijkheid om grondgebonden woningen te bouwen. Tevens biedt het Havenkwartier ruimte voor studentenhuisvesting.

4.3.8 Ontwikkelingsplan Ruimte voor ideeën

Specifiek voor het Havenkwartier is het Ontwikkelingsplan Havenkwartier Deventer - Ruimte voor ideeën opgesteld. Hier is in het vorige hoofdstuk reeds op ingegaan. Verwezen wordt naar het vorige hoofdstuk waarin dit plan uitvoerig is beschreven