Vijfhoek

2.3 Ruimtelijke structuur

De wijk de Vijfhoek bestaat uit de woonbuurten Het Fetlaer, Het Jeurlink, Steinvoorde, Spikvoorde, Op den Haar, Graveland en het toekomstige Spijkvoorderenk. Dit bestemmingsplan actualiseert de bestemmingsplannen voor deze woonbuurten (met uitzondering van het toekomstige Spijkvoorderenk) en het Gooikerspark. Het Gooikerspark vormt een belangrijke groenzone, die aansluit bij de verdere gemeentelijke groenstructuur.
De ringweg, de Leonard Springerlaan, vormt een structurerend element en heeft een relatief gesloten stedelijk gevelbeeld met de voorkanten in de richting van de Leonard Springerlaan.

Het Fetlaer

Het Fetlaer wordt begrensd door de Leonard Springerlaan, de hoogspanningsleiding langs het Overijssels Kanaal en de Oerdijk. In deze wijk gaan natuur en bebouwing vloeiend in elkaar over. Kenmerkend voor het wonen in Het Fetlaer is dat de bewoners naast hun eigen tuin ook een stuk collectief groen in eigendom hebben.

Het Fetlaer bestaat uit drie stedenbouwkundige deelgebieden: de Groene Ring, De Låne en de Douweler Have. De Groene Ring vormt een vrijwel gesloten, dubbele bebouwingsschil langs de Leonard Springerlaan. De Låne opent zich in een soort waaiervorm naar de landschappelijke randen aan de noord- en westzijde. Beide deelgebieden worden van elkaar gescheiden door een aantal schegvormige plantsoenen. Tot slot omvat de Douweler Have een ecologische zone, die overloopt in de zone van de Oerdijk en de landschappelijk zone aan de westzijde. De functie van deze zone is in hoofdzaak toegespitst op waterbeheer en uitwisseling van flora en fauna. Om de rust in de zone te bevorderen vormt de verkaveling een buffer in noord-zuid richting. In die noord-zuid richting wordt de ecologische zone twee keer gekruist door een verbinding voor langzaam verkeer, de westelijke daarvan is tevens een calamiteitenroute voor hulpdiensten. In de zuid-westelijke punt van Het Fetlaer is een woonwagenlocatie mogelijk, hier zijn maximaal 6 woonwagens toegestaan.

Afbeelding: ligging van Het Fetlaer

Het Jeurlink

Het Jeurlink wordt begrensd door de Leonard Springerlaan aan de noordzijde, de Vijfhoeksweg aan de zuidzijde en de Gooikersdijk aan de westzijde. Het Jeurlink is ontwikkeld als een waterwijk en heeft een belangrijke waterbergende functie voor de gehele Vijfhoek.

Binnen Het Jeurlink zijn drie verschillende bebouwingsdichtheden te onderscheiden, die zijn te typeren als drie verschillende woonsferen: tuinstedelijk, tuindorp en villapark. De twee woonvelden langs de Vijfhoeksweg zijn, vanwege de nabijheid van het winkelcentrum (Andriessenplein), het dichtst bebouwd. De drie woonvelden langs de Leonard Springerlaan hebben een gemiddelde woningdichtheid, die richting het winkelcentrum toeneemt. Het langgerekte woonveld langs het Gooikerspark heeft de laagste dichtheid, zodat de parksfeer ook in het woongebied ervaren wordt.

De woningen in Het Jeurlink zijn bijna allemaal grondgebonden. De gestapelde bebouwing bevindt zich in de uiterste hoekpunten (Leonard Springerlaan, Vijfhoeksweg). Ook is binnen deze woonbuurt een woonwagenlocatie opgenomen voor maximaal 6 woonwagens.

Afbeelding: ligging van Het Jeurlink

Steinvoorde

Steinvoorde vormt met het voorzieningencentrum en het wijkpark het hart van de Vijfhoek. De mensen in deze wijk wonen vlakbij winkels en andere voorzieningen. Kenmerkend in Steinvoorde zijn de hoge bebouwingsdichtheid, de menging van functies en de stedelijke uitstraling. Vanwege de nabijheid van wijkvoorzieningen zijn senioren een bijzondere doelgroep in dit gebied.

Afbeelding: ligging van Steinvoorde

Spikvoorde

Spikvoorde bevindt zich in de noordoosthoek van De Vijfhoek, aan de noordzijde grenzend aan de Oerdijk, aan de zuidzijde grenzend aan Graveland, aan de westzijde grenzend aan Steinvoorde. De woonbuurt Spikvoorde is opgedeeld in drie woongebieden: de Oversteek, het Eiland en de Crödderenk. De woongebieden worden van elkaar gescheiden door groenzones.

De Oversteek is het woongebied dat grenst aan Steinvoorde en vormt de overgang van een stedelijke naar een meer landschappelijk gebied. De bebouwingslijnen en zichtlijnen vanuit Steinvoorde zijn doorgezet. De Oversteek bevat vooral rijwoningen en twee-onder-één-kap woningen en sluit daarmee aan op Steinvoorde.

Het Eiland wordt omringd door brede groenzones. In het gebied bevinden zich meer vrijstaande woningen dan in de Oversteek. De rijwoningen bevinden zich met name in het centrale deel van het Eiland. Centraal op het Eiland zijn ook een appartementencomplex, met op de begane grond een school, en een wijkvoorzieningen- en gezondheidscentrum gerealiseerd. Het Eiland biedt ook ruimte aan een woonwagenlocatie voor maximaal 6 woonwagens.

De Crödderenk ligt relatief hoog te opzichte van de rest van de wijk. De bebouwing heeft het karakter van vrij geplaatste woningen in het groen.

Afbeelding: ligging van Spikvoorde

Op Den Haar

Op Den Haar is als eerste deel van de wijk de Vijfhoek ontwikkeld en vormt de zuidelijke entree van de Vijfhoek. Op Den Haar heeft een groen-tuinstedelijk karakter. Tuinsteden worden veelal gekenmerkt door een heldere en eenvoudige opzet. Het groene karakter wordt in belangrijke mate bepaald door de Leonard Springerlaan (bermen en bomenrijen), de buurtontsluitingswegen (ruim en groen profiel) en de oorspronkelijke landwegen (met forse boombeplanting).

De Gooikersdijk vormt met zijn forse boombeplanting, ruige houtsingels, greppels en bermen een brede groenzone. Deze verdeelt het woongebied van de buurt Op Den Haar in een groen en relatief extensief bebouwd entreegebied en een meer stedelijk en intensief bebouwd gebied. Ook is binnen deze woonbuurt een woonwagenlocatie opgenomen voor maximaal 6 woonwagens.

Afbeelding: ligging van Op Den Haar

Graveland

De woonbuurt Graveland grenst aan het landgoed De Bannink en het natuurgebied Gooiermars. Beide zijn om landschappelijke en - met name het natuurgebied Gooiermars - ook om ecologische redenen van grote betekenis. De bebouwing in Graveland bestaat uit vrijstaande woningen op kavels variërend van 500 m² tot 900 m² en een luxe appartementencomplex met 18 appartementen. Onderdeel van Graveland is het natuurgebied Graveland, in de volksmond “De Bufferzone Graveland” genoemd, dat een aparte geschiedenis en status heeft.

Bij de realisering van de Vijfhoek is als randvoorwaarde gesteld dat er een “Actieve Bufferzone” (ongeveer 100 m breed, in totaal enkele hectares) tussen de rijk aan natuurwaarden zijnde Gooiermars en de bebouwing aangelegd moest worden. Daarbij is de zeer specifieke omstandigheid van de kwelstromen in relatie tot natuurwaarden leidend geweest. De belangrijkste ingreep is het ontgraven van de bovengrond tot op het niveau van de hoogste grondwaterstand. Daarmee wordt aangesloten op de natuur in de Gooiermars en wordt betreding van dit kwetsbare natuurtype voorkomen. Aan de zijde van de bebouwing is een randsloot gerealiseerd om zodoende een effectieve barrière te hebben tegen betreding. In 1999 is het natuurgebied aangelegd met als natuurdoeltypen: natte graslanden, riet, ruigtes, verlandingsvegetaties, soortenrijk grasland en heischraal grasland. Het beheer wordt door de gemeente Deventer uitgevoerd.

Afbeelding: ligging van Graveland

Gooikerspark

Het Gooikerspark is in 2009 aangelegd met de nadruk op natuureducatie en recreatie. In het park is een driedeling te vinden, waarbij ieder deelgebied zich identificeert met een thema. De Rietmansvelden met ruigten, bloemakkers en een boomgaard, De Ulebelt (een enk), met akkers, weides en het natuur- en milieueducatiefcentrum en tot slot de Haagkampen voor sport, spel en ontspanning.

Het Gooikerspark grenst aan de vijfsprong van lanen waaraan het woongebied de Vijfhoek zijn naam ontleent. Deze vijfsprong wordt gevormd door een vijftal voormalige landbouwwegen, ten dele voorzien van een zware boombeplanting die samen met een aantal andere lanen de hoofdfietsstructuur vormen van de Vijfhoek. Door deze lanen wordt een verbinding gelegd tussen het Gooikerspark en de Vijfhoek. De wijken Groot en Klein Douwel hebben in hoofdzaak een gesloten buitenrand, maar ook daar zijn met een vergelijkbare maaswijdte verbindingen aanwezig naar het Gooikerspark.

In het noordwesten had het Gooikerspark oorspronkelijk via de Rietmansbrug aansluiting op het Overijssels Kanaal, het natuurgebied Douwelerkolk en van daaruit naar de (landgoedachtige) omgeving van Schalkhaar en Diepenveen. Deze verbinding is met de realisering van de fietsbrug N348 komen te vervallen. In het zuidoosten sluit het Gooikerspark aan op het landgoed Achterhoek, dat via het sportcomplex Colmschate en oude lanen aansluit op het landgoed de Bannink en het gebied rond de Schipbeek. Het Gooikerspark is onderdeel van de stedelijke groenstructuur van de stad Deventer.

Binnen het Gooikerspark zijn een negental woningen aanwezig. Daarnaast zijn acht woningen gepland in het zuidoosten van het Gooikerspark, aan de Duikerstraat.

Afbeelding: ligging van het Gooikerspark