Type plan: bestemmingsplan
Naam van het plan: Muldersweg
Status: vastgesteld
Plan identificatie: NL.IMRO.0141.BP00109-0401

4.2 Fysieke veiligheid

Het aspect fysieke veiligheid beoogt het beschermen van mens, dier en milieu tegen (de gevolgen van) ongevallen en rampen. Ondanks de gerealiseerde veiligheidsmaatregelen en -voorzieningen blijft er een restrisico waarbinnen incidenten plaats kunnen vinden.
Bij nieuwe of bij het actualiseren van bestaande bestemmingsplannen toetst de afdeling Veiligheid & Hulpverlening van de gemeente Almelo de fysieke veiligheidsaspecten van de ruimtelijke ontwikkeling aan landelijke, regionale en gemeentelijke richtlijnen en/of regelgeving.
De handleiding Bluswatervoorziening en bereikbaarheid van het NVBR van september 2003 geldt daarbij als uitgangspunt. Dit betreft de volgende onderdelen:
  1. bereikbaarheid;
  2. opkomsttijd;
  3. bluswatervoorziening;
  4. zelfredzaamheid;
  5. sirenedekking;
  6. samenhang veiligheidsketen. 
Bereikbaarheid
De bereikbaarheid van de brandweer bij branden en ongevallen heeft invloed op de effectiviteit van het brandweerwerk en daarmee op de veiligheid van de burgers. Het uitgangspunt is dat een gebied via minimaal twee ontsluitingswegen toegankelijk is. Ook dienen de wegen voldoende capaciteit te hebben om de populatie uit het gebied te kunnen evacueren en om hulpverleningsdiensten het gebied in te laten rijden. De wegen dienen tevens bestand te zijn tegen de gewichten van de brandweervoertuigen.
 
De inrichting van de ruimte kan de bestrijding van een incident beïnvloeden. De inrichting van de openbare ruimte moet voldoen aan de gemeentelijke bouwverordening. Verder staan er in de handleiding Bluswatervoorziening en bereikbaarheid van het NVBR (september 2003) richtlijnen beschreven. Daarbij gaat het tevens om de opstelmogelijkheden om in de belaste omgeving het materiaal op te stellen. Artikel 2.5.3 van de bouwverordening en de richtlijn Bluswatervoorziening en bereikbaarheid geldt daarbij als uitgangspunt. Als de afstand niet voldoet aan de richtlijn en bouwverordening, dan dienen er opstelplekken gerealiseerd te worden.
 
In het gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan Almelo staan de hoofdroutes van de brandweer aangegeven. Dit vormt een van de uitgangspunten bij het bepalen van de verkeersstructuur.
 
Figuur 4.3: Fragment hoofdroutes brandweer Almelo (Bron: Gemeente Almelo)
 
Het plangebied is alleen bereikbaar van de Entersestraat. De Entersestraat is de doorgaande verbinding richting Enter en is goed berijdbaar met blusvoertuigen. Vanaf de Entersestraat kan de Muldersweg bereikt worden waardoor het plangebied benaderd kan worden.
 
Opkomsttijd
De opkomsttijd is de optelsom van de verwerkingstijd van de melding, de uitruktijd en de aanrijdtijd. De uitruktijd is daarbij de tijd tussen het alarmeren van de brandweer door de meldkamer en het tijdstip dat het voertuig de kazerne verlaat. De aanrijdtijd is de tijd die het eerste voertuig nodig heeft om van de kazerne naar het plaats incident te gaan. De opkomsttijd van de brandweer wordt als een belangrijk kwaliteitskenmerk van de brandweer beschouwd.
In het Besluit Veiligheidsregio's (BVR) zijn de opkomsttijden voor de brandweer vastgelegd. Voor de eerste basisbrandweereenheid gelden vier verschillende normtijden, 5, 6, 8 en 10 minuten, waar volgens het besluit gemotiveerd van afgeweken kan worden. Deze normen zijn gedifferentieerd naar verschillende gebruiksfuncties uit het Bouwbesluit. De Wet op de Veiligheidsregio's biedt de mogelijkheid om gemotiveerd van deze tijden af te wijken. In de onderstaande tabel (figuur 4.4) staat beschreven wat dit betekent:
 
Normtijd
Gebruiksfunctie
  
5 minuten
Winkel met gesloten constructie (tijdens openingsuren), wonen boven winkel, cel
6 minuten
Portiekwoningen/portiekflats, woning verminderd zelfredzamen
8 minuten
Overige woningen, winkels, gezondheidszorg, onderwijs, kinderdagverblijf, logies
10 minuten
Kantoor, (lichte)industrie, sport, overige ruimtes voor bijeenkomsten, overige gebruiksfuncties
Figuur 4.4: Tabel normtijden (bron: gemeente Almelo) 
 
Om te bepalen of de brandweer binnen de norm ter plaatse kan zijn, wordt onderscheid gemaakt tussen de situatie in de dag, avond, nacht en het weekend. Dit onderscheid wordt gemaakt omdat in Almelo gedurende kantooruren (dagsituatie) vanaf de kazerne in het Centrum (AMC) wordt uitgerukt en buiten kantooruren vanaf de posten Noord (AMN) en Zuid (AMZ). Tevens wordt er rekening gehouden met de opkomsttijd van de buurgemeenten.
 
Opkomsttijd bij Muldersweg Bornerbroek
In de dagsituatie is de eeste tankautospuit in theorie met 10 tot 20 minuten aanwezig en in de avond-, nacht- en weekendsituatie bedraagt de opkomsttijd 10 tot 30 minuten. 
 
Bluswatervoorziening
Voor een optimale bluswatervoorziening wordt onderscheid gemaakt in primaire, secundaire en tertiaire bluswatervoorzieningen. Dit is van belang omdat de eisen voor de afstand, de capaciteit en de bereikbaarheid verschillend zijn. De basiskenmerken van deze drie modellen zijn:
  • De primaire bluswatervoorziening: Boven- of ondergrondse brandkranen die geplaatst zijn op het drinkwaterleidingnet.
  • De secundaire bluswatervoorziening: Als aanvullende bluswatervoorziening op de primaire voorziening, kunnen geboorde putten, bluswaterriolen of vijvers dienst doen.
  • De tertiaire bluswatervoorziening: Bij de noodzakelijke inzet van grotere hoeveelheden water of gedurende langere tijd zijn de primaire en secundaire voorzieningen niet voldoende. Dan kan water onttrokken worden aan open water zoals kanalen of een grote vijver.
Voor de specifieke eisen per bluswatervoorziening (primair, secundair en tertiair) wordt verwezen naar onderstaande tabel (figuur 4.5).
 
 
Bluswatervoorziening
Parameters
Primair
Secundair
Tertiair
Capaciteit (in m
3
/uur)
60 of 30 (permanent)
90 (minimaal 4 uur)
240 (permanent)
Afstand tot object
40 meter
320 meter
2.500 meter
Bereikbaarheid door brandweervoertuig
Max. 15 meter
Max. 8 meter
Max. 50 meter
Figuur 4.5: Eisen bluswatervoorziening (bron: gemeente Almelo)
 
Bluswatervoorziening Muldersweg Bornerbroek
In de directe omgeving van het plangebied liggen geen brandkranen. In het buitengebied wordt bij brand met twee tankautospuiten aangereden.
 
Zelfredzaamheid
Voor de bestrijdbaarheid van een incident zijn onder andere de bereikbaarheid voor hulpdiensten, de opkomsttijd en de bluswatervoorziening van belang. Daarnaast speelt de zelfredzaamheid van burgers een rol. Zelfredzaamheid is het zichzelf kunnen onttrekken aan een dreigend gevaar, zonder daadwerkelijke hulp van hulpverleningsdiensten. Dit kan door schuilen en indien nog mogelijk vluchten uit het bedreigde gebied. . 
Het zelfredzame vermogen van personen in de buurt van een risicovolle bron is een belangrijke voorwaarde om grote effecten bij een incident te voorkomen. De ruimtelijke inrichting van het gebied kan op verschillende manieren inspelen op de zelfredzaamheid.
 
Zelfredzaamheid specifiek locatie Muldersweg Bornerbroek
De gebruikers van de te bouwen woning kunnen zichzelf prima redden. De omgeving van de bouwlocatie biedt verder voldoende mogelijkheden om uit te wijken in geval van calamiteiten.
 
Sirenedekking
De sirene is een hulpmiddel van de overheid om mensen te kunnen waarschuwen voor acute gevaren. Dit is bijvoorbeeld het geval als er gevaarlijke stoffen vrijkomen bij een brand of ongeval. Dan is het gevaarlijk om buiten te blijven waar men wordt blootgesteld aan het gevaar. De sirenes kunnen dan worden ingeschakeld.
De sirenes worden op de eerste maandag van de maand om 12:00 uur in heel Nederland luid getest, om te controleren of de apparatuur werkt en om het signaal bij burgers bekend te maken, zodat de sirene in geval van een ramp wordt herkend.
 
Figuur 4.6: Sirenedekking ‘Almelo’ (bron: gemeente Almelo)
 
Sirenedekking locatie Muldersweg Bornerbroek
De bouwlocatie ligt binnen de sirenedekking als is aangegeven in figuur 4.6. .
 
Samenhang veiligheidsketen
De hoofdtaken van de brandweer zijn onderverdeeld in schakels uit de veiligheidsketen. De schakels zijn:
 
Pro-actie
De schakel pro-actie gaat onder andere over de bluswatervoorziening, de bereikbaarheid en de sirenedekking.
 
Preventie
Voor het aspect preventie geldt dat rekening moet worden gehouden met de bestaande wet- en regelgeving.
 
Preparatie
Voor hulpdienstrelevante objecten is het wenselijk om deze op te nemen in de planvorming van de brandweer, zoals een bereikbaarheidskaart of een aanvalsplan.
 
Repressie
Vanuit de repressieve dienst wordt ter plaatse bepaald hoe er wordt ingezet.
 
Nazorg
De taak nazorg heeft geen consequenties voor de ruimtelijke ordening.