Type plan: bestemmingsplan
Naam van het plan: Workerlanden 1
Status: onherroepelijk
Plan identificatie: NL.IMRO.0141.BP00079-0601

3.7 Archeologie

Met het zogeheten Verdrag van Malta, dat Nederland 15 jaar geleden ondertekende, beloofden de lidstaten van de Raad van Europa zich in te spannen om het archeologisch erfgoed in Europa beter te beschermen. Reden voor deze zorg: het archeologisch erfgoed in heel Europa dreigde te worden vernietigd door een steeds grotere economische welvaart. Na ondertekening begon voor Nederland een lange mars naar de vertaling in wetgeving, die uiteindelijk in 2007 werd afgegrond met de inwerkingtreding van de Wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz). Met de vaststelling van de Wamz is formeel het moment aangebroken dat we in ons land niet meer vrijblijvend kunnen omgaan met het archeologisch erfgoed.
 
De nieuwe wet bestaat uit een herziening en een aanvulling van de Monumentenwet 1988. Ook is in de wet een aantal wijzigingen opgenomen van de Ontgrondingenwet, de Woningwet en de Wet Milieubeheer. De Wamz is een wijzigingswet en de Monumentenwet 1988 is, voorzover het ongewijzigde delen betreft, nog steeds van kracht. De Wamz introduceert in de archeologie het beginsel van “de verstoorder betaalt”. De kwaliteit van uitvoerende archeologische werkzaamheden is geregeld door een vergunningenstelsel. Uitgangspunt van de Wamz is om archeologische sporen van waarde in de bodem te laten zitten. Archeologen spreken dan over “behoud in situ”. De wet verbiedt het verrichten van opgravingen, tenzij een partij over een opgravingsvergunning beschikt.
 
De gemeente dient op basis van deze wet laten zien hoe zij rekening houdt met mogelijke archeologische waarden wanneer een nieuw bestemmingsplan wordt opgesteld of een bestaand bestemmingsplan wordt aangepast dan wel daarvan ontheffing wordt verleend. Hierdoor heeft de gemeente de mogelijkheid om bij het afgeven van bouw-, aanleg- en sloopvergunningen eventueel archeologische eisen te stellen. Dat is overigens alleen mogelijk als daarvoor een juridische basis aanwezig is in het bewuste bestemmingsplan. Met de invoering van de Wamz zal op veel momenten van de gemeente een oordeel worden verwacht over de omgang met archeologische waarden of vondsten. Een gemeentelijk beleidsplan biedt de mogelijkheid om al die beslissingen over archeologie in een integraal kader te plaatsen en daar vervolgens op een samenhangende manier een invulling aan te geven.
 
De gemeente Almelo heeft een archeologische verwachtingswaardenkaart vastgesteld. Op deze kaart staan gebieden aangegeven met verschillende verwachtingswaarden. Hierna is een fragment van deze kaart weergegeven, inclusief de daarbij behorende legenda.
  
 
   
Fragment ‘Archeologische verwachtingskaart gem. Almelo’
 
Dit kaartfragment laat zien dat de locatie is gelegen in een gebied met een lage verwachtingswaarde. Mede gelet op de ligging van de locatie wordt een nader onderzoek niet noodzakelijk geacht. Mocht bij de bouwwerkzaamheden archeologische resten worden aangetroffen, dan zullen deze gemeld moeten worden en zal bezien worden of een nader onderzoek wenselijk dan wel vereist is.