Eiveko

4.8 Archeologie en Cultuurhistorie

In deze paragraaf wordt aan de hand van inventarisaties ingegaan op de in het plangebied aanwezige archeologische en cultuurhistorische waarden in het bestemmingsplangebied. Onderstaande paragrafen hebben betrekking op de beide deelgebieden van het bestemmingsplan zoals die in de verbeelding staan aangegeven.

4.8.1 Archeologie, beleid

De in 2007 aangepaste Monumentenwet, een wijziging op de Monumentenwet 1988, regelt de omgang met het archeologisch erfgoed. De gemeenten hebben een archeologische zorgplicht en initiatiefnemers van projecten waarbij de bodem wordt verstoord, zijn verplicht rekening te houden met de archeologische relicten die in het plangebied aanwezig (kunnen) zijn. Bij het opstellen van bestemmingsplannen dient rekening gehouden te worden met archeologische waarden in het plangebied.

Als blijkt dat in het plangebied behoudenswaardige archeologische vindplaatsen aanwezig zijn, dan kan de initiatiefnemer verplicht worden hiermee rekening te houden. Dit kan leiden tot een aanpassing van de plannen, waardoor de vindplaatsen behouden blijven, of tot een archeologische opgraving en publicatie van de resultaten.

4.8.2 Archeologische waarden in het plangebied

Verwachtingswaarden

Op de archeologische verwachtingskaart van de gemeente staat ligt het plangebied in een zone met een lage archeologische verwachting. Het gaat om een zone dat van nature een relatief lage landschappelijke ligging heeft en waarin de condities voor bewoning en vestiging door de mens relatief ongunstig waren. Daardoor is de kans op het aantreffen van vindplaatsen met archeologische resten en sporen, gerelateerd aan nederzettingen, huisplaatsen, grafvelden en grafheuvels of tijdelijke kampementen erg klein. Op de volgende pagina is een fragment weergegeven van het plangebied zoals dat is opgenomen in de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart.

Bekende vindplaatsen en monumenten

Binnen de plangebieden zijn geen archeologische vindplaatsen bekend en evenmin is sprake van een terrein van archeologische waarde. Ook in de onmiddellijke omgeving zijn geen vindplaatsen en terreinen van archeologische waarde bekend.

Onderzoeken

Binnen het plangebied en in de directe omgeving heeft geen eerder archeologisch onderzoek plaatsgevonden.

4.8.3 Archeologiebeleid

Op grond van gemeentelijk beleid bij de Archeologische waarden- en verwachtingskaart geldt er geen onderzoeksplicht in gebieden met een lage archeologische verwachting. Derhalve hoeft er voor het plangebied geen onderzoek te worden uitgevoerd. Op de plankaart hoeven geen aanduidingen voor archeologische waarden te worden opgenomen.

4.8.4 Cultuurhistorie; beleid

Vanaf 1 januari 2012 is het verplicht om in ruimtelijke plannen rekening te houden met cultuurhistorische waarden. Om een stabiele en meer structurele basis te geven aan de borging van cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening, is per 1 januari 2012 aan artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) toegevoegd dat gemeenten bij het vaststellen van bestemmingsplannen niet alleen rekening moeten houden met cultuurhistorische waarden onder de grond (archeologische waarden), maar ook met waarden boven de grond. Dat betekent dat gemeenten een analyse moeten maken van de cultuurhistorie in een bestemmingsplangebied, en daar conclusies aan moeten verbinden die in het bestemmingsplan verankerd worden.

Cultuurhistorische waarden omvatten meer dan alleen bouwhistorische objecten en monumenten waarop tot voorheen vaak alleen de aandacht lag in bestemmingsplannen. Door middel van een historisch-geografische inventarisatie dienen ook cultuurlandschappelijke structuren en elementen in beeld gebracht moeten worden, zoals oude infrastructuur, verkavelingstructuren en elementen daarin zoals houtwallen, beeklopen en essen, en moet ook gedacht worden aan het stedenbouwhistorische karakter van wijken en gebieden. Belangrijk is om na te gaan wat het 'eigene' van een gebied is en om dat met al zijn elementen en structuren in beeld te brengen.

De resultaten van de inventarisatie worden gewogen, om een antwoord te geven op de vraag welke ruimtelijke ontwikkelingen in een gebied toelaatbaar worden geacht.

De gemeente Almelo heeft nog geen specifiek beleid dat de aanpassing van de Bro regelt. In dit bestemmingsplan wordt met de inventarisatie van cultuurhistorische waarden echter voorzien in de eisen volgens het Bro.

4.8.5 Cultuurhistorische inventarisatie in het bestemmingsplangebied

4.8.5.1 Historische ontwikkeling van het plangebied

Tot ver in de 19e eeuw is de omgeving een groot heidegebied. Pas in het begin van de jaren '30 van de 20e eeuw is het heidegebied nagenoeg geheel ontgonnen en ligt plangebied in een gebied met weilanden. Het gebied kan als een jong ontginningslandschap worden getypeerd.

Afbeelding: Situatie in het begin van de 20e eeuw. Locatie plangebied aangeduid met rode cirkel (bron: Watwaswaar.nl)

4.8.5.2 Historisch geografische kenmerken

- Waardevolle structuren en objecten

Binnen het plangebied zijn geen oude structuren aanwezig.

4.8.5.3 Gebouwde objecten en monumenten

Binnen het plangebied zijn geen monumentale objecten van cultuurhistorische waarde aanwezig

4.8.6 Beleid en aanbevelingen cultuurhistorie

Voor het plangebied gelden geen aanbevelingen in verband met cultuurhistorische waarden.