Nieuw-Amsterdam, woningbouw hoek Vaart ZZ en Karel Palmstraat

3.1 Archeologie en monumenten

3.1.1 Algemeen

Per 1 september 2007 is de Monumentenwet 1988 gewijzigd ter uitvoering van het verdrag van Malta. Het verdrag vraagt om bescherming van het archeologisch bodemarchief tegen bodemverstoringen als gevolg van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. De Monumentenwet verplicht gemeenten om bij het opstellen van nieuwe planologische regelingen rekening te houden met de te verwachten en de aanwezige archeologische waarden. Behoud van die waarden is het uitgangspunt.
Door de provincie Drenthe is nieuw aanvullend archeologiebeleid opgesteld. Op grond van dit beleid is geen archeologisch onderzoek vereist voor projecten waarbij minder dan 500m2 grond wordt verstoord en daarbij de volgende uitgangspunten worden gehanteerd:

• het gaat om het totaal aan te verstoren bodemoppervlak binnen een plangebied of bouwblok van een samenhangend project dat niet opgedeeld kan worden in deeluitwerkingen;
• de vrijstelling geldt voor gebieden met een lage (alleen beekdalen), middelhoge en hoge archeologische verwachtingswaarde, zoals aangegeven op de IKAW, tenzij binnen een afstand van 50 meter een AMK-terrein aanwezig is;
• de vrijstelling niet geldt voor bekende vindplaatsen die op de AMK van Drenthe staat aangegeven; uitzondering hierop zijn de historische kernen die op de AMK staan aangegeven als 'terrein van hoge archeologische waarde'. Voor deze terreinen is een vrijstelling van 70 meter² mogelijk.

Archeologisch onderzoek is niet vereist als het gaat om herbouw van gebouwen op nagenoeg dezelfde locatie. Indien de provinciale ontheffingsbevoegdheid niet van toepassing is op de voorgenomen bodemverstoring moet door de veroorzaker een inventariserend archeologisch veldonderzoek wordt uitgevoerd. Dit onderzoek kan aangeven of het gebied vrij van archeologie is of dat er waarden zijn waar rekening mee dient worden gehouden. Totdat de Gemeente Emmen zelf onderbouwd archeologiebeleid heeft vastgesteld, is het provinciaal beleid van toepassing en verwoord in de regels.

3.1.2 Archeologie

In het kader van het actualiseren van bestemmingsplannen heeft de gemeente Emmen het onderzoek- en adviesbureau "de Steekproef" gevraagd om een archeologisch bureauonderzoek uit te voeren. Naar aanleiding van dit onderzoek is op basis van het huidige en historische landgebruik en de bekende archeologische waarden een gespecificeerde IKAW voor het plangebied opgesteld. Op deze gespecificeerde IKAW is het plangebied aangewezen als een gebied met een lage trefkans. Daardoor is voor het overgrote deel van de kern Nieuw-Amsterdam geen nader onderzoek noodzakelijk. Voor het plangebied op de hoek Vaart ZZ en Karel Palmstraat is dan ook geen archeologisch aandachtsgebied toegekend. In het kader van de sloop en bouwrijp maken is er in de grond geroerd. Om deze reden is het niet nodig om een verkennend archeologisch onderzoek uit te voeren.

3.1.3 Monumenten

In en nabij het plangebied zijn panden als rijks- gemeentelijk monument aangewezen. Op 14 oktober 2008 is de gemeentelijke monumentenlijst in werking getreden. Hiermee zijn de op de lijst voorkomende objecten aangewezen als gemeentelijk monument. Op deze monumentenlijst staan objecten die in het plangebied liggen. De betreffende monumenten staan hier afgebeeld en beschreven.

 

Nummer	Monument	Adres	Huisnr.	Plaats	Omschrijving	Datering
510964	RM	Vaart ZZ	66	Nieuw-Amsterdam	Overheidsgebouw	1908
EM0046	GM	Vaart ZZ	72	Nieuw-Amsterdam	bedrijfswoning	1900
EM0047	GM	Vaart ZZ	74	Nieuw-Amsterdam	brugwachterswoning	1900
EM0048	GM	Vaart ZZ	74	Nieuw-Amsterdam	trambrug	1920
GM	Gemeentelijk monument
PM	Provinciaal monument
RM	Rijksmonument

Figuur: Monumenten

Rijksmonumenten

Op grond van de Monumentenwet 1988 kan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) objecten aanwijzen als beschermd rijksmonument. In het plangebied is de volgende object aangewezen als beschermd rijksmonument.

Vaart ZZ 66, Nieuw-Amsterdam (overheidsgebouw)

Gemeentelijk monumenten

Op 14 oktober 2008 is de gemeentelijke monumentenlijst in werking getreden. Hiermee zijn de op de lijst voorkomende objecten aangewezen als gemeentelijk monument. Op deze monumentenlijst staan objecten die in het plangebied liggen.

Vaart ZZ 72, Nieuw-Amsterdam (bedrijfswoning) Vaart ZZ 74, Nieuw-Amsterdam (brugwachterswoning)

Vaart ZZ 74, Nieuw-Amsterdam (trambrug)

In het kader van het voorgenomen plan is voor het monument aan de Vaart ZZ 72 en de omgeving aan het Drents Plateau om een advies gevraagd. Op 23 juni 2011 hebben zij advies afgegeven. Dit is opgenomen in de bijlage van de toelichting. De Monumentencommissie heeft aangegeven dat zij zich kunnen vinden in de wijze waarop het monumentale pand wordt aangepast. Eveneens spreekt zij haar waardering uit over de terughoudende wijze waarop de nieuwbouw van het appartementencomplex wordt uitgevoerd.