Brandweerkazerne Winsum

3.8 Externe veiligheid

Externe veiligheid gaat over het beheersen van de risico's die ontstaan voor de omgeving bij het gebruik, de opslag en het vervoer van gevaarlijke stoffen. De gemeente Winsum beschikt niet over een door het College van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad vastgesteld beleid voor externe veiligheid.

Als gevolg daarvan is getoetst aan het wettelijke kader en de ambities van college en gemeenteraad voor wat betreft plaatsgebonden risico (richtwaarde), groepsrisico en eventuele restrisico's.

Het aspect externe veiligheid is aan de orde als in de nabijheid aan de rand van een plangebied de volgende zaken zouden plaatsvinden:

• significant vervoer van gevaarlijke stoffen over (snel)wegen, water of spoor;
• aanwezigheid van risicorelevante inrichting met gevaarlijke stoffen, bijvoorbeeld ammoniak of LPG.

Als onderdeel van de ruimtelijke onderbouwing wordt getoetst aan het wettelijke kader met betrekking tot externe veiligheid. Onderzocht is of het spoor, de provinciale weg, een eventueel aanwezige aardgastransportleiding of risicobedrijf relevante invloed heeft op de realisatiemogelijkheden voor het plangebied. Op grond van verschillende openbare en gemeentelijke bronnen is de externe veiligheid van het plangebied nader bestudeerd.

Uitgangspunten

Bij deze analyse zijn na goedkeuring door de gemeente Winsum de volgende uitgangspunten gebruikt:

• een keer in twee weken is het aantal aanwezigen in de brandweerkazerne gedurende een korte periode van de dag of avond groter dan 10 (maar kleiner dan 20);
• buiten de bovengenoemde korte perioden is het aantal aanwezigen in de brandweerkazerne gedurende de dag, avond en nachtperiode kleiner dan 10 (inclusief het aantal cursisten).

Omschrijving in de omgeving gelegen risicobronnen

Risico's veroorzaakt door inrichtingen met gevaarlijke stoffen

In de directe omgeving van deze locatie bevinden zich geen risicovolle inrichtingen die met hun risicocontour invloed hebben op de locatie. De meest nabij gelegen risicobron is een LPG-tankstation dat zich bevindt op een afstand van ongeveer 450 meter. De grootste door het LPG-tanksation veroorzaakte risicocontour is 150 meter en bevindt zich dus nog op een ruime afstand van de locatie brandweerkazerne aan Meeden.

Risico's veroorzaakt door transport van gevaarlijke stoffen

Buisleidingen: In de omgeving van deze locatie is geen buisleiding voor het vervoer van gevaarlijke stoffen gelegen. Als gevolg hiervan hoeft geen rekening te worden gehouden met risico afstanden veroorzaakt door het vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen.

Wegvervoer: Op circa 160 meter van deze locatie is de provinciale weg gelegen waarover ook transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. De gemeente Winsum beschikt niet over telgegevens waaruit de omvang van het vervoer van gevaarlijke stoffen blijkt. Op grond daarvan is voor deze toetsing uitgegaan van aannames. Aangenomen is dat de door de weg veroorzaakte plaatsgebonden risicocontour kleiner is dan 30 meter en dat het door de weg veroorzaakte invloedgebied voor het groepsrisico kleiner is dan 200 meter. Met deze aanname wordt het werkelijk aanwezige risico naar alle waarschijnlijkheid ruim overschat.

Spoor: Op ruim 30 meter van deze locatie is een spoorweg gelegen waarover ook transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Voor een indicatieve berekening van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico als gevolg van een calamiteit met een spoorwegtransport, is gebruik gemaakt van het rekenprogramma RBM-II.(RBM berekening door Steunpunt externe veiligheid Groningen, 12-02-2002). De frequentie van het aantal transporten is gesteld op 2500 transporten per jaar (zelfde aantal als gesteld in de Prorail prognose 2003). Het belangrijkste scenario wordt gevormd door een calamiteit met een transport van zeer brandbare vloeistoffen (C3), dat bij een ongeval of ontsporing een plasbrand kan opleveren.

Uit de indicatieve berekening blijkt dan dat voor het plaatsgebonden risico de 10-6 contour niet buiten het spoor valt. Uit de indicatieve berekening blijkt tevens dat het groepsrisico in de situatie zonder de brandweer kazerne zeer laag is. (Voor het groepsrisico wordt geen waarde opgegeven die relevant is voor de FN-curve. Kansen die kleiner zijn dan PR 10-9 worden namelijk niet meegenomen en aantallen slachtoffers < 10 worden niet meer beschouwd als groepsrisico.) Volgens de indicatieve berekening zal het groepsrisico, door de toekomstige brandweer kazerne, niet significant toenemen.

Analyse risicosituatie

Toetsing plaatsgebonden risico

Over de locatie waar de nieuw te bouwen brandweerkazerne wordt geplaatst ligt geen contour voor het plaatsgebonden risico. Dit betekent dat het plaatsgebonden risico geen belemmering vormt voor de realisatie van de brandweerkazerne.

Toetsing groepsrisico

De nieuw te bouwen brandweerkazerne bevindt zich in het invloedgebied voor het groepsrisico veroorzaakt door de weg en het spoor. Conform de definitie van het begrip groepsrisico6 is ter plaatse van de brandweerkazerne slechts eens in de twee weken gedurende een korte periode sprake van een mogelijk groepsrisico. Gezien ook in deze periode een zeer beperkt aantal personen in de brandweerkazerne verblijft, heeft dit geen significant effect op de hoogte van het groepsrisico. Geconcludeerd kan worden dat het groepsrisico geen belemmering vormt voor het realiseren van de brandweerkazerne.

Opmerking effect plaatsing brandweerkazerne

Aansluitend op bovengenoemde toetsing dient opgemerkt te worden dat van de in de brandweerkazerne aanwezige personen verwacht kan worden dat ze in geval van een calamiteit in staat zijn om zichzelf in veiligheid te brengen. Tot slot zal realisatie van de brandweerkazerne een positieve invloed hebben op de snelheid waarmee de brandweer lokaal hulp kan verlenen.

Conclusie externe veiligheid

De wet- en regelgeving op het gebied van externe veiligheid vormt geen belemmering voor de realisatie van de brandweerkazerne.

• 6. Van groepsrisico is sprake zodra zich in het invloedsgebied 10 of meer personen aanwezig zijn. Indien sprake is van groepsrisico zal vervolgens bepaald moeten worden of het te nemen besluit invloed heeft op het groepsrisico. Vervolgens dient gemotiveerd te worden of de wijziging van het groepsrisico door het bevoegde gezag als acceptabel wordt beschouwd. Bij het onderbouwen van een dergelijke motivatie kan de gemeente gebruik maken van eigen externe veiligheid en de oriënterende waarde voor het groepsrisico.