Ter Apelervenen

2.1 Huidige situatie

Het plangebied ligt ten westen van het dorp Ter Apel in Zuidoost-Groningen, aan de westkant van de weg Veendam - Ter Apel (N366). Het terrein is via de Nulweg aangesloten op deze weg. Het zuidelijk deel is tevens te bereiken via de ontsluiting vanaf de parallelweg langs de N366.

Het plangebied ligt in het veenkoloniaal landschap dat gekenmerkt wordt door grootschalige openheid. De hoofdstructuur wordt gevormd door kanaaldorpen met een mix van agrarische, burger- en soms industriële bebouwing. Het achterliggende akkerbouwgebied is open en wordt gekenmerkt door parallelle wijken.

In dit gebied gaat het om de bebouwingslinten van Ter Apelkanaal, Weerdingermond en Valthermond en het open agrarisch bebouwingslint Tweede Valthermond. Aan de westzijde valt de plangrens samen met de gemeente- c.q. de provinciegrens. Het plangebied wordt omringd door akkerland.

In de onderstaande figuur is de ligging van het plangebied ten opzichte van de omgeving weergegeven.

Figuur 1. De ligging van het plangebied ten opzichte van de omgeving

Inrichting terrein

Het plangebied is in het begin van de jaren tachtig ingericht als NAVO-depot. In verband met de politieke ontspanning in Europa, is besloten het depot op te heffen. De ontruiming heeft in de loop van 1995 plaatsvonden, waarbij in eerste instantie de loodsen intact zijn gebleven.

In het zuidelijk deel van het plangebied bevinden zich nu de Penitentiaire Inrichting (PI) Ter Apel, het Vertrekcentrum (VC) voor uitgeprocedeerde asielzoekers en de Tijdelijke Noodvoorziening Vreemdelingen (TNV). In dit deel zijn de loodsen van het NAVO-depot afgebroken, omdat deze niet geschikt waren voor deze functies. De Penitentiaire Inrichting is zowel een Huis van Bewaring als een gevangenis. De inrichting heeft met 384 cellen (waarvan 50 dubbele cellen) capaciteit voor 434 gedetineerden.

Op het terrein is ook het Aanmeldcentrum (AC) van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gevestigd. Voor de behandeling van hun aanmelding moet voor sommige vreemdelingen het een en ander geregeld worden, bijvoorbeeld een tolk. Tijdens het wachten op de daadwerkelijke behandeling in het Aanmeldcentrum verblijven deze mensen in de TNV van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Het gaat hier om een kortdurend verblijf van maximaal drie weken.

In het VC verblijven uitgeprocedeerde asielzoekers die een eerste asielaanvraag hebben ingediend. Zij krijgen in het VC gedurende acht of twaalf weken extra begeleiding bij hun terugkeer naar het land van herkomst. Het VC kan circa 300 uitgeprocedeerde asielzoekers opvangen.

De gevangenis en het Vertrekcentrum zijn tevens belangrijk voor de werkgelegenheid in de regio.

Het noordelijk deel van het plangebied is een bedrijventerrein. Hier zijn de loodsen van het NAVO-depot blijven staan. Op het bedrijventerrein worden op dit moment semi-trailers, diepladers en dergelijke, opgeslagen en gereviseerd.

Het terrein is omgeven door groen, waardoor de aanwezige bebouwing afgeschermd is van het landschap. Tussen het noordelijk en zuidelijk deel ligt een bufferzone met groen en water.

De bodem van het terrein bestaat uit zandgrond, met op geringe diepte een moerige tussenlaag. In deze gronden kunnen in natte periodes hoge grondwaterstanden voorkomen. Er zijn echter adequate droogleggingsmaatregelen getroffen waardoor er geen problemen zijn.

In de onderstaande figuur is de huidige inrichting van het terrein weergegeven.

Figuur 2. De inrichting van het terrein Ter Apelervenen