direct naar inhoud van 4.3 Externe veiligheid
Plan: Bestemmingsplan Slochteren, Korenmolenweg
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0040.bp00025-41vg

4.3 Externe veiligheid

4.3.1 Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen

Het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen is het wettelijk kader waarin (afstands)normen worden gesteld met betrekking tot risicovolle inrichtingen. Met name de relatie met risicogevoelige objecten in de omgeving van deze inrichtingen is daarbij van belang. Doel is te voorkomen dat personen die permanent op een plaats verblijven een onevenredig groot risico lopen als gevolg van een ramp met een risicobron. Naast inrichtingen is deze normstelling ook van toepassing op het transport van gevaarlijke stoffen.

Het besluit onderscheidt twee categorieën risicogevoelige objecten, namelijk kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten. Dit onderscheid is gebaseerd op maatschappelijke opvattingen over de groepen mensen die in het bijzonder moeten worden beschermd en op gegevens zoals het aantal personen en de verblijfstijd van groepen mensen.

Kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten

Bij kwetsbare objecten kan bijvoorbeeld worden gedacht aan woningen, ziekenhuizen, verpleeghuizen, scholen, kinderopvang, grote kantoren, hotels en winkelcomplexen en grote kampeer- en recreatieterreinen. Beperkt kwetsbare objecten zijn volgens het besluit verspreid liggende woningen, dienstwoningen van derden, kleinere kantoren, hotels, winkels, bedrijfsgebouwen, sporthallen, zwembaden, overige sport- en kampeerterreinen en objecten van hoge infrastructurele waarde zoals elektriciteitscentrales.

Er worden daarnaast twee vormen van risico onderscheiden: plaatsgebonden risico en groepsgebonden risico.

Plaatsgebonden risico

Het plaatsgebonden risico (PR) is een maat voor het overlijdensrisico op een bepaalde plaats waarbij het niet van belang is of op die plaats daadwerkelijk een persoon aanwezig is. In het besluit is het plaatsgebonden risico gedefinieerd als de kans per jaar dat een persoon die onafgebroken en onbeschermd op een bepaalde plaats in de omgeving van een inrichting zou verblijven, overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval met een gevaarlijke stof. Dit risico laat zich goed ruimtelijk vertalen aangezien het gaat om punten waar zich een bepaald risico voordoet. Deze punten kunnen worden verbonden tot een contour.

De grenswaarde voor kwetsbare objecten is 10-6 per jaar. Voor beperkt kwetsbare objecten wordt dit als richtwaarde gehanteerd.

Groepsrisico

Het groepsrisico (GR) is een maat voor het overlijdensrisico voor een groep personen in een bepaald gebied als rechtstreeks gevolg van hun aanwezigheid in het invloedsgebied van een inrichting en van een ongeval in die inrichting, waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken.

Vanuit het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (BEVI) geldt een plicht tot verantwoording van het groepsrisico bij het opstellen van ruimtelijke plannen en/of het voeren van planprocedures. Bij deze motivering wordt aandacht geschonken aan:

  • het aantal personen in het invloedsgebied;
  • het groepsrisico;
  • de mogelijkheden tot risicovermindering;
  • de alternatieven;
  • de mogelijkheden om de omvang van de ramp te beperken;
  • de mogelijkheden tot zelfredzaamheid.
4.3.2 Provinciaal basisnet

Het Provinciaal Basisnet Groningen is het antwoord op de Nota Vervoer gevaarlijke stoffen waarin een borging van risico-afstanden als gevolg van transporten van gevaarlijke stoffen wordt aangekondigd. Het doel is om deze transportroutes vast te leggen en een systeem te creëren waarbij rekening kan worden gehouden met de dynamiek van transport en toekomstige groei. Om dit bereiken wordt langs een aantal aangewezen transportroutes (de grotere weg-, spoor- en waterinfrastructuur) in beginsel een zone van 200 meter aangehouden waarin de beleidsvrijheid voor bepaalde functies mogelijk wordt beperkt. Dit heeft betrekking op gebouwen voor beperkt zelfredzame personen (ziekenhuizen, zorgcentra of scholen). Daarnaast zal binnen dit gebied het groepsrisico moeten worden verantwoord. Voor Slochteren is de volgende infrastructuur opgenomen in het provinciaal basisnet: A7, N33, N387, N860, N865, N987 en Eemskanaal. De A7, N33 en het Eemskanaal zijn tevens opgenomen in het nationaal basisnet.

Voor deze infrastructuur geldt dat binnen een zone van 30 meter geen nieuwe kwetsbare objecten worden opgericht en tevens het vestigen van nieuwe functies (scholen, zorgwoningen, zorgcentra, etcetera) voor beperkt zelfredzame personen wordt uitgesloten. Daarnaast geldt voor een zone van 200 meter een verantwoording van het groepsrisico.

4.3.3 Wetgeving aardgastransportleidingen

Voor ruimtelijke plannen binnen toetsingszones van risicovolle buisleidingen waren de circulaire 'Zonering langs hogedruk aardgastransportleidingen' uit 1984 en de circulaire 'Bekendmaking van de voorschriften ten behoeve van de zonering langs brandbare vloeistoffen van de K1, K2 en K3 categorie' uit 1991 van belang. Deze circulaires zijn per 1 januari 2011 vervangen door het Besluit externe veiligheid Buisleidingen (Bevb). Hieronder wordt dan ook alleen dit Bevb aangehaald, warbij rekening wordt gehouden met zowel het plaatsgebonden als groepsrisico.

4.3.4 Wetgeving risicovolle transportassen

Voor ruimtelijke plannen binnen het invloedsgebied (1% letaliteisgebied) van de risicovolle transportassen (spoor, weg of water) is de circulaire "RisicoNormering Vervoer Gevaarlijke Stoffen" (RNVGS) van toepassing. Deze circulaire zal naar verwachting binnenkort worden door vervangen door het Besluit transportroutes externe veiligheid (BTEV)en het daaraan gekoppelde basisnet. De procedure voor het BTEV wordt gekoppeld aan de wijziging Wet gevaarlijke stoffen. De circulaire RNVGS blijft gelden totdat het BTEV in werking treedt. Voor provincie Groningen is inmiddels het provinciaal basisnet vastgesteld.

4.3.5 Plangebied

Binnen het plangebied zijn geen risicobronnen aanwezig. Wel ligt het invloedsgebied van een LPG station en het invloedsgebied van de N387 over een deel van het plangebied.

Het Steunpunt Externe Veiligheid Groningen heeft een berekening gemaakt voor extene veiligheid voor het plangebied.

Hieruit blijkt dat de oriëntatiewaarde van het groepsrisico voor wat betreft het LPG tankstaion, niet wordt overschreden. De bestrijdbaarheid van een calamiteit wordt bepaald door de bereikbaarheid en de bluswatervoorzieningen. De opkomst van de brandweer bedraagt circa 8 - 10 minuten en is daarmee voldoende. Daarnaast is geconstateerd dat er voldoende brandkranen aanwezig zijn in de directe omgeving van het tankstation en dat er de beschikking is over secundair bluswater (open water) in geval er grote hoeveelheden water nodig zijn. De omgeving biedt voldoende mogelijkheden voor een snelle ontvluchting van het gebied rondom het LPG tankstation. Binnen het invloedsgebied is geen sprake van het langdurig verblijf van minder zelfredzame personen.

Uit het onderzoek van het steunpunt blijkt dat ook het groepsrisico voor wat betreft de provinciale weg N387, in de nieuwe situatie niet toeneemt.

De brandweer Regio Groningen heeft samen met haar vooroverlegreactie ook een advies gegeven over de verantwoording van het groepsrisico en dan met name over de bestrijdbaarheid en de zelfredzaamheid.

Bestrijdbaarheid

Om de bestrijdbaarheid te kunnen beoordelen, zijn de volgende aspecten door de regionale brandweer beoordeeld:

  • effecten van een incident met gevaarlijke stoffen;

- Bij verlading en opslag van LPG bij een tankstation is een explosie (BLEVE) mogelijk. Uuit referentiescenario's blijkt dat bijeen explosie de 1% letaliteitgrens op circa 230 meter ligt. Wettelijk is het invloedsgebied op 150 meter vastgesteld. Omdat het plangebied op circa 35 van het vulpunt van het LPG-tankstation ligt, zijn in het gebied dodelijke hittestralings- en overdrukeffecten mogelijk.

- Over de N387 vindt vervoer van gevaarlijke stoffen plaats. Bij een ongeval met deze stoffen zijn drie ongevalscenario's mogelijk, namelijk een plasbrand, een explosie (BLEVE) en/of het vrijkomen van een toxische wolk. Uit referentiescenario's blijkt dat de 1% letaliteitgrens bij een plasbrand op circa 60 meter ligt, bij een explosie op circa 230 meter en bij een toxische wolk op circa 200 meter. Omdat het plangebied op circa 60 meter van de N387 ligt, zijn hier dodelijke hittestraling-, overdruk- en toxische effecten mogelijk.

  • bereikbaarheid van het plangebied en de risicobron;

Het plangebied is via de Korenmolenweg voldoende snel en in voldoende mate tweezijdig bereikbaar, zodat de brandweer eventuele optredende effecten kan bestrijden. Hierdoor geeft het aspect bereikbaarheid geen aanleiding tot het treffen van maatregelen.

  • bluswatervoorzieningen in het plangebied en bij de risicobron;

Nabij het plangebied zijn voldoende primaire bluswatervoorzieningen aanwezig om snel te kunnen beschikken over bluswater voor het bestrijden van kleine incidenten. Daarnaast zijn in het plangebied secuundaire bluswatervoorzieningen aanwezig om te kunnen beschikken over grote hoeveelheden bluswater voor het bestrijden van grote incidenten. Hierdoor geeft het aspect bluswatervoorzieningen geen aanleiding tot het treffen van maatregelen.

Zelfredzaamheid

Om de zelfredzaamheid van de aanwezige personen te beoordelen zijn de volgende aspecten beoordeeld:

  • zelfredzaam vermogen;

Binnen het invloedsgebied is geen sprake van het langdurig verblijf van minder zelfredzame personen. Dit wordt expliciet uitgesloten in de regels van dit bestemmingsplan.

  • ontvluchtingsmogelijkheden;

Het plangebied en de directe omgeving daarvan bieden over het algemeen voldoende vluchtmogelijkheden voor het ontvluchten van het mogelijke rampgebied. Het aspect ontvluchtingsmogelijkheden geeft daarom geen aanleiding tot het treffen van maatregelen.

  • alameringsmogelijkheden;

Het plangebied ligt buiten het bereik van het bestaande WAS. Alarmering zal daarom op een andere wijze plaatsvinden, bijvoorbeeld door het inzetten van geluiswagens. Daarnaast wordt eind 2012 NL-Alert geïntroduceerd. Dit systeem maakt het mogelijk om personen in het rampgebied te alameren en te informeren via de eigen mobiele telefoon. Het aspect alameringsmogelijkheden geeft daarom geen aanleiding tot het treffen van maatregelen.

Gelet op de adviezen van het Steunpunt Externe Veiligheid Groningen en de Brandweer Regio Groningen acht de gemeenteraad het groepsrisico voor zowel het LPG tankstantion als voor de N387, aanvaardbaar.