Stadskanaal Kern - Noorderpoort

2.1 Omgeving

Kanaalzone en centrum
Met het aanleggen van het Stadskanaal, ten behoeve van de turfwinning, is de plaats Stadskanaal ontstaan als een langgerekte lintbebouwing langs het kanaal. De ontwikkeling heeft plaatsgevonden langs een dubbelkanaal. Achter het Stadskanaal lag een smaller tweede diep (Noorderdiep / Boerendiep). Met de aanleg van het kanaal in zuidelijke richting is ook de bebouwing naar het zuiden uitgebreid en is het lint geleidelijk verdicht. Nadien is over grote delen de ruimte tussen de beide kanalen opgevuld met bebouwing. Ook het centrum van Stadskanaal heeft zich van tijd tot tijd langs het kanaal in zuidelijke richting verplaatst. Pas na de komst van Philips in 1955 en het realiseren van de woonwijken van Plan Ter Maars heeft het centrum zich op de huidige locatie gevestigd, rond de Europalaan.

Ontginningsrichting
Kenmerkend is dat het Stadskanaal niet haaks staat op de ontginningsrichting van de 'Onstwedder Venen'. Bij de uitleg van de nieuwe woonwijken in Plan ter Maars is consequent uitgegaan van deze laatste ontginningsrichting. Door de hoekverdraaiing is ruimte gecreëerd tussen de woonwijken en het centrum. Deze 'groene wig” is vooral bestemd voor openbare gebouwen en parkeervoorzieningen.

Groengebied tussen de wijken
Voor het plangebied is van belang, dat tussen de woonwijken een vrij groot groengebied is gerealiseerd. Dit gebied dringt als ware het stedelijk gebied binnen. In dit gebied zijn de wijken (sloten) in de ontginningsrichting nog volop aanwezig. Van oorsprong heeft hier ook het Pagediep gestroomd. Restanten van de oorspronkelijke beek zijn in het gebied waarneembaar. Het Pagediep stroomt naar Onstwedde en wordt via wijken en waterpartijen gevoed door stedelijk water. Ten zuiden van Onstwedde gaat het Pagediep samen met de Mussel A en mondt uiteindelijk uit in de Ruiten A. Het Pagediep wordt onderbroken door de N366 en het kanaal Veendam-Musselkanaal.

De ontwikkeling van het Pagediep, vanaf de N366 tot Onstwedde, maakt deel uit van de gebiedsopgave Veenkoloniën Zuid. Dit is een project van de provincie Groningen, het waterschap Hunze en Aa's en de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde. Het betreft het realiseren van een verbindingszone tussen de Hondsrug en Westerwolde. Doel is het gebied een economische impuls te geven in combinatie met natuurontwikkeling en waterberging. Het groengebied, waarin de school wordt gevestigd, sluit hierop aan (zie figuur 4).

Figuur 4. Stadskanaal