Bestemmingsplan Trefkoel

2.1 Inpassing in de ruimtelijk-functionele structuur

2.1.1 De (huidige) ruimtelijk - functionele structuur

Ligging in de stad

Paddepoel is dé centrale wijk van de noordwestelijke stadsdelen in Groningen. Het Reitdiep en de daaraan parallel lopende Friesestraatweg (N370) scheiden de wijk van het vlak daarna gebouwde Vinkhuizen, meer westelijk. Paddepoel wordt door de spoorlijn naar Roodeschool / Delfzijl 'afgesneden' van de oudere, vooroorlogse buurten Kostverloren en de Oranjebuurt. Aan de noordzijde wordt Paddepoel begrensd door de noordelijke ringweg (N370), die de woonwijken (visueel) afsnijdt van begraafplaats Selwerderhof en het universiteitscomplex Zernike. De oostgrens wordt gevormd door het Selwerderpark.

Trefkoel

De Trefkoellocatie ligt in de directe nabijheid van de drie belangrijkste wegen van Paddepoel, nl. Zonnelaan, Eikenlaan en Pleiadenlaan. De Zonnelaan legt de relatie met de binnenstad, de Eikenlaan en Pleiadenlaan met de omringende wijken op stadsdeelniveau.

De Trefkoel is, passend bij Paddepoel als wijk, een in zich zelf gekeerde eenheid. De entrees voor de verschillende functies van de Trefkoel liggen aan een intern pleintje met als gevolg dat deze functies met de tamelijk gesloten gevels weinig uitstraling hebben en daarmee niet of nauwelijks bijdragen aan de kwaliteit van de openbare ruimte. Het laden en lossen en het parkeren gebeuren aan de buitenzijde van het complex. Daarnaast laat de ruimtelijke relatie tussen het winkelcentrum als totaal en de achter de Trefkoel gelegen buurt te wensen over. Weliswaar is er een indirecte (kruip-door-sluip-door) verbinding via het eerder genoemde pleintje maar gezien de leegstand van de afgelopen jaren is dit een sociaal onveilige route geworden. Bovendien ligt deze verbinding asymmetrisch ten opzichte van de Siriusstraat. Een tweede verbinding ligt tussen de achterkanten van de Trefkoellocatie en Huize Bernlef en voert over een parkeerterrein annex laad- en losplek.

Hoogbouw

Hoogbouw komt op een aantal verschillende manieren in Paddepoel voor:

• Als markering van de randen van de wijk op een hoog schaalniveau. Met name langs de noord- en de westkant van de wijk doet dit zich voor.
• Als markering van het centrum van de wijk. b.v. de flats aan de Castor- en Polluxstraat.
• Op de kruising van twee hoofdstructuren b.v. de kruising Ringweg / Zonnelaan, kruising Reitdiep / Pleiadenlaan, kruising Pleiadenlaan / Zonnelaan, kruising Eikenlaan / Zonnelaan, en op de kruising Zonnelaan / Grote Beerstraat.

hoogbouw in de directe omgeving van de Trefkoellocatie

De nota Hoogbouw maakt onderscheid in ontwikkelingszones op het niveau van de stad en spreekt zich uit over de mogelijkheden voor het toevoegen van hoogte-accenten op het niveau van de stad en stadsdeel. Hoogte-accenten op het niveau van de wijk zijn binnen deze nota altijd mogelijk mits geplaatst op de stedenbouwkundig betekenisvolle plaatsen (knooppunten) van de wijk. Het plan maakt onderdeel uit van een ruimtelijk-functionele totaalvisie waarbij de hele zone langs de Zonnelaan tegenover het winkelcentrum Paddepoel uiteindelijk kan worden herontwikkeld. Daarbij is in de toekomst ook een hoogteaccent voorzien op de kruising van de twee stedenbouwkundige hoofdstructuren Pleiadenlaan en Zonnelaan. De eventueel toe te voegen hoogte-accenten in dit plan zijn van belang op het niveau van de wijk zelf en passen daarmee in de nota Hoogbouw.

De plannen moeten zo zijn opgezet dat een fasegewijze uitvoering mogelijk is. Alle tussenfasen tezamen zijn onderdeel van een uiteindelijk doorlopende stedelijke wand langs de Zonnelaan en een gekamde strook langs de Antaresstraat.

2.1.2 Uitgangspunten voor herontwikkeling

Ontwikkelingen in de directe omgeving

In het centrumgebied van Paddepoel lopen verschillende ontwikkelingen. Deze borduren voort op het oorspronkelijke uitgangspunt dat het winkelcentrum Paddepoel als een subcentrum van de binnenstad moet functioneren. In de directe omgeving van de Trefkoel wordt de aanleg van een trambaan voorbereid. De bereikbaarheid wordt hierdoor nog verder verbeterd. De vereniging van eigenaren van het winkelcentrum Paddepoel heeft plannen tot verbetering en uitbreiding van het winkelcentrum. De verdere uitwerking van deze plannen komt in een later stadium aan de orde.

Het plan voor de Trefkoellocatie moet in lijn zijn met al deze ontwikkelingen, om in de toekomst niet de samenhang met het centrum van Paddepoel te verliezen. Uiteindelijk kan de vernieuwing van de wijk het beste zichtbaar gemaakt worden in het centrum van de wijk zelf. De ontwikkeling moet passen in vastgestelde visies, analyses en plannen zoals Masterplan Paddepoel Zuid, Stadsdeelvisie Noord West en de Structuurvisie.

De herontwikkeling moet voldoen aan de volgende uitgangspunten:

• Op de Trefkoellocatie, als onderdeel van het totale centrum, is ruimte voor functies in de maatschappelijke en zakelijke dienstverlening, alsmede in de horeca.
• De ruimtelijke relatie van winkelcentrum Paddepoel met de achterliggende gebieden (Paddepoel-Noord) moet worden verbeterd. Ruimte tussen Bernlef en Trefkoellocatie wordt hoogwaardige openbare ruimte met voorkanten. Doorbreking van het blok in het verlengde van de Siriusstraat.
• Aan de Zonnelaan moeten openbare functies in de plint van het gebouw komen.
• Aan de ene zijde loopt de Zonnelaan en aan de andere de Antaresstraat. Vanwege deze wegen mag geen achterkant naar één van beide zijden ontstaan. Oriëntatie van de verschillende blokken en de daarin aanwezige woningen is nadrukkelijk gericht op de omringende openbare ruimte (en dus ook op de omringende straten). Nadere uitwerking van het bestaande parkeerterrein aan de noordzijde van het complex is noodzakelijk. Deze moet bij het plan worden betrokken wat betreft inrichting van de openbare ruimte en parkeerboxen.
• De gevels aan de tussenstraat moeten met zorg worden vormgegeven in relatie tot ontsluitingen en functies.
• de bebouwing moet rondom op zijn omgeving zijn gericht, mede om sociaal onveilige plekken, zoals die zich in de huidige situatie voordoen, te voorkomen.
• De overgangen openbaar / privé moeten met zorg worden vormgegeven.
• De hoofdentrees moeten met allure worden vormgegeven.

ruimtelijk-functioneel toekomstbeeld

2.1.3 Het plan

Ruimtelijke concept

De ruimtelijke en functionele versterking heeft een intensivering en concentratie van functies en voorzieningen tot gevolg. Daarnaast draagt de ontwikkeling van de Trefkoellocatie bij aan de versterking van de fysieke en sociale structuur van het centrumgebied. De Trefkoelontwikkeling moet bijdragen aan de ingezette wijkvernieuwing van Paddepoel. Het gebied van het winkelcentrum en de Trefkoel is het belangrijkste, meest stedelijke gebied in het noord-westen van de stad. Verdere verdichting op deze plek en in de wijk is mogelijk, zelfs wenselijk. De Trefkoelontwikkeling moet de belangrijkheid van de plek onderstrepen. De ontwikkelingen moeten een versterking betekenen van de ontwikkelingszone Eikenlaan-Zonnelaan-Pleiadenlaan en de HOV-as CS-Zernike.

eindbeeld stedebouwkundige situatie

Hoogbouw

Op de kruising van Zonnelaan en Eikenlaan is een hoogteaccent van ca 70 meter voorzien om de stedenbouwkundige betekenis van dit subcentrum van de stad ook op stadsdeelniveau zichtbaar te maken. Langs de Zonnelaan wordt een gebouw van maximaal 8 etages voorgesteld. Om het nieuwe gebouw niet te zwaar over te laten komen is gekozen om de drie hoger gelegen appartementen naar achteren te laten verspringen. Aan de Antaresstraatzijde is gekozen voor diepe inspringingen. Op deze manier komt het gebouw veel minder 'zwaar' over en is het mogelijk de appartementen 'opener' te maken.

architectonisch ontwerp met vlnr blokken A, B en C