Hoofdstuk 1 Algemeen     

Hoofdstuk 2 Pijler Duurzame Leefomgeving     

Hoofdstuk 3 Pijler vitale steden en dorpen     

Hoofdstuk 4 Pijler Ontwikkeling landelijk gebied     

Hoofdstuk 1 Algemeen     

1. INLEIDING

Voor u ligt de partiële herziening van de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) en Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV). Deze partiële herziening betreft de volgende onderwerpen (in dezelfde volgorde weergegeven als in de PRS en PRV):

• toevoegen experimenteerruimte voor duurzame energie en windenergielocatie bij Vianen;
• wijzigen begrenzingen van Stelling van Amsterdam en Buitenplaatszones en PRV-bepalingen voor archeologie (cultureel erfgoed);
• Wijzigen rode contour van de gemeente Rhenen ten behoeve van de kern de kern Achterberg en van de gemeente Utrecht ten behoeve van het ‘Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie’;
• wijzigen PRV-regels voor de EHS en begrenzing van de EHS;
• verwerken motie over het concreet begrenzen van de Houtkades Lopikerwaard;
• kleine reparaties in PRS en PRV.

Per onderwerp is achtereenvolgens beschreven:

• De aanleiding
• Wat verandert er?
• De herziene tekst van de PRS en/of PRV

In deze herziene tekst is middels gemarkeerde tekst aangegeven wat toegevoegd wordt en middels doorgehaalde tekst aangegeven wat weggehaald wordt.



U heeft nu de digitale versie van de PRSph en PRVph voor zich, die hoort bij de viewer. In de digitale versie zijn alle aanleidingen voor wijzigingen opgenomen in dit eerste hoofdstuk. De paragraafnummering van de digitale PRSph volgt de paragraafnummering van de PRS. De artikelnummering van de digitale PRVph volgt de artikelnummering van de PRV. De digitale PRVph bevat alleen de gewijzigde delen van de opgenomen artikelen.



1.1 Doel en status

Februari 2013 zijn de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) en de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV) vastgesteld. Bij vaststelling hiervan was al duidelijk dat er een partiële herziening nodig zou zijn, onder andere om te voldoen aan het Besluit Algemene Regels Ruimtelijke Ordening (Barro) van de Rijksoverheid dat op 1 oktober 2012 in werking is getreden. Het voldoen aan het Barro kon niet meegenomen worden in de PRS en PRV, omdat de tervisielegging hiervan in de eerste helft van 2012 heeft plaatsgevonden.



De PRS is een structuurvisie onder de Wet ruimtelijke ordening (Wro). Op grond van de Wro heeft de PRS alleen een zelfbindende werking. Het is bindend voor de provincie, niet voor andere partijen. Voor de doorwerking van het ruimtelijk beleid uit de PRS naar gemeenten is de PRV opgesteld. Deze is bindend voor gemeenten. In deze partiële herziening zijn zowel wijzigingen aan de PRS, als wijzigingen aan de PRV opgenomen. In dit boekje zijn de wijzigingen aan beide documenten samengenomen. In de digitale versie (zie hieronder) zijn ze wel beide apart opgenomen.



1.2 Digitalisering

Conform het Besluit ruimtelijke ordening bieden wij de PRSph en de PRVph ook elektronisch (digitaal) aan. De Ontwerp-PRSph en -PRVph zijn daarom te vinden op www.ruimtelijkeplannen.nl en op de site van de provincie: http://ruimtelijkeplannen.provincie-utrecht.nl (viewer). Hiertoe zijn beide herzieningen objectgericht opgesteld.



1.3 Procedure

In overeenstemming met de wettelijke vereisten, liggen de Ontwerp-PRSph en -PRVph zes weken ter inzage (dinsdag 22 oktober 2013 tot en met maandag 2 december 2013). Gedurende deze zes weken kan iedereen die dat wil zienswijzen tegen de PRSph en opmerkingen tegen de PRVph indienen. Dit kan zowel schriftelijk, digitaal als mondeling. De schriftelijke zienswijzen / opmerkingen moeten worden gericht aan Provinciale Staten van Utrecht (t.a.v. de heer H. Schoen, postbus 80300, 3508 TH Utrecht). Begin 2014 zullen PS de PRSph en PRVph vaststellen. Daarbij geven ze ook een oordeel over de ontvangen zienswijzen en opmerkingen.



Gelijk met de ontwerp-PRSph en -PRVph ligt ook de aanvulling op de planMER ter inzage. De planMER is niet als zelfstandig document door PS vastgesteld, maar bevat informatie voor de besluitvorming over de PRS. Hetzelfde gaat gelden voor de aanvulling die in deze partiële herziening opgenomen is. In dit boekje is de aanvulling op de planMER opgenomen in de bijlage.



PS worden na terinzagelegging gevraagd de tekst onder ‘de herziene tekst voor de PRS en/of PRV’ vast te stellen, evenals de gewijzigde objecten op de kaarten, aangegeven onder ‘wat verandert er’. Deze teksten en objecten worden apart vastgesteld door PS. Apart betekent dat ze niet worden “ingevoegd” in de bestaande PRS en PRV. Op www.ruimtelijkeplannen.nl zijn deze aparte plannen terug te vinden. Op deze website zal na vaststelling tevens een (ambtelijke) geconsolideerde versie te vinden zijn. De geconsolideerde versie wordt ook op de provinciale website http://ruimtelijkeplannen.provincie-utrecht.nl (viewer) geplaatst. De geconsolideerde versie heeft geen juridische status.



1.4 PlanMER

De leefomgeving van mensen en de ruimtelijke inrichting hangen nauw met elkaar samen. Om tijdens het opstellen van de PRS vroegtijdig inzicht te krijgen in de effecten van ons voorgenomen ruimtelijk beleid op de leefomgeving, hebben we bij de PRS een planMER, een Milieu Effect Rapportage, opgesteld. Hierin beoordelen we de (duurzaamheids)effecten van het nieuwe beleid en vergelijken dit met de effecten bij voortzetting van het bestaande beleid.



In deze PRSph is een aanvulling van de planMER voor de bijlage “Effecten provinciale ruimtelijke structuurvisie 2013-2028 op natuur” opgenomen. De reden hiervoor is, dat er in de PRSph een nieuwe windlocatie is opgenomen, die net als de ruimtelijke ontwikkelingen in de PRS, getoetst is op de effecten op natuur. Aangezien deze nieuwe windlocatie ook nabij een stiltegebied ligt, is een toets hierop ook in de bijlage opgenomen.



1.5 Kaarten

Van de PRS maken een visiekaart en een beleidskaart deel uit. De visiekaart wordt met deze partiële herziening niet gewijzigd. De beleidskaart bestaat uit kaartlagen en objecten. Aan elk object is in de PRS beleid gekoppeld. Ook de PRV is objectgericht opgebouwd. Een deel van de objecten van de PRS en PRV wordt met deze partiële herziening gewijzigd. De overige, ongewijzigde objecten zijn in de partiële herziening niet verbeeld.



In de digitale weergave zijn de kaartlagen opgenomen in één kaart en kunnen deze worden aan- of uitgezet. In de analoge (papieren) versie is elke kaartlaag een afzonderlijke kaart. Ze moeten echter wel in samenhang worden beschouwd, zoals digitaal gebeurt. Alle gegevens die op de kaarten van de PRS/PRV staan (objecten), zijn gedetailleerd ingetekend op ondergronden van de Topografische Dienst/Kadaster. Omdat de ondergrond van de analoge (papieren) versie minder nauwkeurig is, lijkt het soms dat objecten niet op de juiste locatie worden weergegeven. Hier wijkt de ondergrond af van de feitelijke situatie, het object is altijd correct gesitueerd.



1.6 De aanleidingen voor de wijzigingen

De informatie die in deze paragraaf is opgenomen, is in de papieren versie samengenomen met de voorgestelde tekstuele wijzigingen. In de versie van de viewer, die u nu voor u heeft, is deze informatie samengenomen in hoofdstuk 1 van de PRS, omdat de structuur van de PRS en PRV is aangehouden. Hiermee zijn PRS en PRV beter combineerbaar met de partiële herzieningen ervan.



1.6.1 Duurzame energie en windenergie

Dit onderdeel van de herziening betreft het onderwerp ruimte bieden voor duurzame energie in de vorm van experimenteerruimte en het onderwerp windenergie, zowel de ambitie als een nieuwe windenergielocatie bij Vianen. Er worden teksten gewijzigd in de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) en teksten toegevoegd aan de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV). Ook worden de kaarten over energie in zowel de PRS, als ook in de PRV aangepast.



Onderbouwing experimenteerruimte voor duurzame energie

In de PRS is aangegeven dat de provincie Utrecht in de structuurvisieperiode de ontwikkeling van innovaties op het gebied van duurzame energie ondersteunt, inclusief het bieden van eventuele benodigde experimenteerruimte, bijvoorbeeld in de vorm van proeftuinen. Een eerste verkenning hiervoor heeft plaatsgevonden, en daaruit is gebleken dat het behulpzaam kan zijn om de experimenteerruimte niet alleen in de PRS aan te kondigen, maar ook in de PRV te borgen. Om die reden wordt er een artikel hiervoor aan de PRV toegevoegd. In dit nieuwe artikel wordt daarbij ook ruimte geboden voor de invulling van zogenaamde pauzelandschappen met duurzame energie. Het betreft gebieden waar al wel (op structuurvisieniveau) een bepaalde ontwikkeling is beoogd, maar waarbij de realisatie nog op zich laat wachten. Tijdelijk kan er invulling gegeven worden aan innovatieve vormen van duurzame energie op dit soort locaties. De realisatie van innovatieve ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie wordt ook opgenomen in artikel 4.2 van de PRV.



Onderbouwing Windenergie

In de PRS is aangekondigd, dat wij op korte termijn starten met een partiële herzieningsprocedure van de PRS en PRV ten behoeve van een zoeklocatie windenergie in de zuidoostoksel van knooppunt Everdingen, in de Autenasepolder langs de A2. Dit object is in de PRS ter informatie als toelichtend object op de kaart opgenomen.



Middels deze partiële herziening van de PRS werken wij deze aankondiging uit. De afweging op basis van milieu (geluid, slagschaduw, veiligheid), kernkwaliteiten van de Utrechtse Landschappen en mogelijke beperkingen vanuit andere beleidsterreinen, zoals Rijksbeleid voor vrijwaringszones voor radar en langs hoofdinfrastructuur en Natura 2000, levert als conclusie op dat er geen zwaarwegende ruimtelijke bezwaren bestaan tegen windturbines op de genoemde locatie nabij Vianen.

Dit komt met name, doordat de locatie dicht bij de A2/A27 en knooppunt Everdingen ligt, maar niet in vrijwaringszones en de locatie niet in een natuurgebied is gelegen. Daarbij komt dat er meerdere windturbines op deze locatie worden geplaatst, zodat ook aan onze vraag naar geen solitaire plaatsingen voldaan wordt.

De locatie is wel gelegen in het landschap Groene Hart. In de Voorloper Groene Hart is vastgelegd dat er geen nieuwe initiatieven voor windenergielocaties worden opgenomen. Deze locatie kan echter worden gezien als een alternatief voor de nu niet op te nemen locaties in het Groene Hart bij Woerden, Abcoude en Breukelen, die wel in de PRS 2005-2015 waren opgenomen. Om die reden zien wij de locatie ook vanuit landschap als aanvaardbaar.



In de onderhandelingen tussen het Interprovinciaal Overleg en het Rijk zijn inmiddels nieuwe afspraken gemaakt over de verdeling van de ambitie, waarbij voor de provincie Utrecht de opgave is vastgesteld op 65,5 MW.



Wat verandert er?

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028:

• Tekst: Paragraaf 4.2.2.1 wordt aangepast. Deze paragraaf gaat over de opgave en de windenergielocaties. In deze paragraaf wordt de aangepaste opgave van 65,5 MW opgenomen. In deze paragraaf worden ook alle locaties benoemd die op de kaart zijn aangegeven en in deze paragraaf wordt de partiële herziening ten behoeve van de windenergielocatie bij Vianen aangekondigd. De windlocatie nabij Vianen wordt aan de opsomming van locaties toegevoegd en de aankondiging van de partiële herziening wordt dien ten gevolge geschrapt.
• Tekst: Paragraaf4.2.2.2 wordt aangepast. Deze paragraaf is een toelichtende paragraaf en bevat de potentiële windenergielocaties. In deze paragraaf wordt de tekst over de toekomstige windenergielocatie bij Vianen geschrapt, aangezien deze locatie definitief in de PRS 2013-2028 wordt opgenomen.
• Kaart: de kaart ‘Klimaat, gezondheid en veiligheid’ wordt aangepast. De windenergielocatie nabij Vianen wordt geschrapt in het object ‘potentiële windenergielocatie (toelichtend)’ en wordt toegevoegd aan het object ‘windenergielocatie’.

In de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013:

• Tekst: het ‘artikel 2.9a Experimenteerruimte duurzame energie’ wordt toegevoegd.
• Tekst: artikel 4.2 Verstedelijking landelijk gebied wordt aangepast.
• Kaart: de kaart ‘Duurzame energie’ wordt aangepast. De windenergielocatie nabij Vianen wordt toegevoegd aan het object ‘windenergielocatie’ en het object ‘experimenteerruimte duurzame energie’ wordt toegevoegd.

Plan-MER Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028:

• Tekst: De bijlage “effecten provinciale ruimtelijke structuurvisie 2013-2028 op natuur” wordt aangevuld met een beoordeling van de windenergielocatie Vianen.

1.6.2 Cultuurhistorie

Dit onderdeel van de herziening betreft het onderwerp Cultureel erfgoed, de begrenzing van het militair erfgoed de Stelling van Amsterdam en van de buitenplaatszones in de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) en de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV) en de tekst van archeologie in de PRV.



Onderbouwing

Voor de begrenzing van het militair erfgoed, Stelling van Amsterdam, worden de eerder vastgestelde grenzen topografisch verfijnd. We gaan dezelfde systematiek aanhouden als de provincie Noord Holland heeft en gaan de officiële begrenzing van het werelderfgoed volgen, zoals deze door het Rijk is gepreciseerd en bij wijze van update wordt ingediend bij Unesco. Noord-Holland en Utrecht veranderen hun begrenzing gelijktijdig.



Voor de buitenplaatszones gaat het om correcties (uitbreidingen) van de begrenzing van enige buitenplaatsen. Bij het opstellen van de zogenaamde ‘buitenplaatsbiotopen’ is aan het licht gekomen dat bij enige buitenplaatsen de begrenzing niet correct is weergegeven in vergelijking met de werkelijke situatie en dit wordt nu hersteld.



De Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Limes en de Stelling van Amsterdam zijn in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) door het Rijk aangemerkt als erfgoed van uitzonderlijke universele waarde, in medebewind te beschermen door de provincies. Het Nederlandse deel van de Limes en de Nieuwe Hollandse Waterlinie staan op de Voorlopige Lijst om benoemd te worden tot Unesco Werelderfgoed, de Stelling van Amsterdam heeft deze status al. Een goede bescherming is essentieel voor het verkrijgen (en behouden) van de Unesco status.

Voor de Limes hebben het Rijk en de provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland, verenigd in de Nederlandse Limessamenwerking, hebben mede daarom in gezamenlijkheid gewerkt aan een planologisch-juridisch ruimtelijk kader dat als basis kan dienen voor een samenhangend beschermingsregime. Het streven was daarbij zoveel mogelijk aan te sluiten bij bestaande planregels en beschermingsinstrumenten en deze op één lijn te brengen.

Parallel aan het proces van vaststelling van de PRV heeft bestuurlijk overleg plaatsgevonden over het verankeren van de Romeinse Limes in de provinciale ruimtelijke verordeningen van de provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland. De resultaten van dit overleg leiden tot enkele aanpassingen in de PRV ten aanzien van de regels voor de te beschermen zones.



Wat verandert er?

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028:

• Kaart: de kaart ‘Cultuurhistorie’ wordt aangepast. De begrenzing van het object ‘CHS – historische buitenplaatszone’ en van het object ‘CHS – militair erfgoed’ wordt gecorrigeerd / verfijnd.

In de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013:

• Tekst: Aan de toelichting op artikel 2.10 Cultuurhistorische hoofdstructuur, lid 2, sub d wordt aanvullende tekst toegevoegd.
• Kaart: de kaart ‘Cultuurhistorie’ wordt aangepast. De begrenzing van het object ‘CHS – historische buitenplaatszone’ en van het object ‘CHS – militair erfgoed’ wordt gecorrigeerd / verfijnd.

1.6.3 Wijziging rode contour Achterberg en Utrecht

Dit onderdeel van de herziening betreft het onderwerp rode contour. In het object rode contour (toelichtend) en stedelijk gebied / binnenstedelijke woningbouw op de kaarten van zowel de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV), als de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) wordt een wijziging doorgevoerd ter hoogte van Achterberg in de gemeente Rhenen en wordt een wijziging doorgevoerd bij de gemeente Utrecht ten behoeve van het ‘Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie’. Voor dit laatste worden ook teksten gewijzigd in de PRS.



Onderbouwing rode contour Achterberg

Op 19 juni 2013 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (201204983/1/R2) geoordeeld dat GS niet op rechtsgeldige wijze kunnen voldoen aan de voorwaarde voor het verlenen van de ontheffing op grond van artikel 4.1, vijfde lid, onder c, van de PRV 2009. Het betreft hier het zogenaamde “touwtje”: nieuwe verstedelijking buiten de rode contour wordt gecompenseerd door het schrappen van een voor een bebouwing geschikte locatie elders binnen en aan de rand van het stedelijk gebied. De Afdeling oordeelt dat uit de PRV 2009 niet volgt dat GS bevoegd zijn tot het aanpassen van de kaarten. Bij gebreke van een dergelijke bevoegdheids¬toedeling moet er naar het oordeel van de Afdeling van worden uitgegaan dat uitsluitend PS daartoe bevoegd zijn.



Deze uitspraak heeft consequenties voor het nog vast te stellen bestemmingsplan van de gemeente Rhenen. De gemeente Rhenen heeft een ontheffing aangevraagd voor een contouraanpassing van de kern Achterberg. De ontheffing is op 6 maart 2012 door GS verleend. In deze partiële herziening wordt als nog voorzien in een contouraanpassing. De aanpassing betreft het wijzigen van de rode contour aan De Dijk tussen nummer 13 en 23. Door de overschrijding van de rode contour op een tweetal plekken ontstaan twee erven (om de bouw van woningen mogelijk te maken) en wordt een gewenste zichtlijn naar het achterland gewaarborgd. De compensatie vindt plaats in het tussengelegen deel, waar de rode contour teruggelegd zal worden.



Tegen het op d.d. 6 maart 2012 genomen besluit om ontheffing is bezwaar gemaakt. Aangezien dit beroep in het kader van het bestemmingsplan aan bod dient te komen en deze zitting nog niet heeft plaatsgevonden, haalt de partiële herziening, waarin de verlegging van de rode contour is opgenomen, deze procedure in. Daarom nemen we de ingediende bezwaren tegen het genomen besluit om ontheffing mee als zijnde een inspraakreactie tegen de partiële herziening van de PRS/PRV. De bezwaarmakers worden hierover geïnformeerd.



Onderbouwing rode contour Utrecht

In december 2011 hebben het Nationaal Kinderoncologisch Centrum (NKOC), thans Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie (PMC) en het Utrechts Medisch centrum (UMC) een intentieverklaring voor een verregaande samenwerking getekend. Doel is het realiseren van een centrum voor zorg en research in de kinderoncologie. Vanwege de nauwe samenwerking met het UMC op zowel medisch als facilitair gebied dient de nieuwbouw van het centrum in de onmiddellijke nabijheid van zowel het universitair kinderziekenhuis (Wilhelmina kinderziekenhuis) als het volwassen kankercentrum (UMC Utrecht Cancer Center) op de Uithof in Utrecht te worden gerealiseerd. De beoogde locatie is gelegen direct ten oosten van het Wilhelmina kinderziekenhuis (WKZ). Met de concentratie van de zorg op het gebied van kindergeneeskunde en research zal het PMC het grootste centrum voor kinderoncologie in Nederland worden en tevens een Europees Centre of Excellence. De vestiging van het PMC op de beoogde locatie draagt bij aan de ambitie en ontwikkeling van het Utrechts Science Park in de Uithof. In de onmiddellijk nabijheid van het UMC/WKZ is geen andere ruimte voor een dergelijke functie beschikbaar.



In de PRS is aangegeven dat wij willen meewerken aan de vestiging van het Nationaal Kinder Oncologisch Centrum op de Uithof in de directe nabijheid van het WKZ. Ook is aangegeven dat zodra er concrete plannen zijn die een aanpassing van de rode contour noodzakelijk maken, wij zullen starten met een partiële herziening. Op de bij de structuurvisie behorende kaart ‘Regionale uitwerking’ is een indicatieve aanduiding voor de gewenste locatie voor het PMC aangegeven. Deze vervangen wij via de partiële herziening.



Naast de locatie van het PMC wordt de Uithoflijn gerealiseerd. Hiervoor is een boogverruiming nodig die net buiten de rode contour valt. Dit levert een beperkte aanpassing van de rode contour op.



Wat verandert er?

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028:

• Tekst: Paragraaf 5.5.3.6 wordt aangepast. Deze paragraaf bevat het stedelijk programma van de gemeente Utrecht. In deze paragraaf worden de mogelijke ontwikkelingen in de gemeente Utrecht beschreven. Hierin wordt ook de partiële herziening voor het PMC aangekondigd. Deze aankondiging wordt er uit gehaald.
• Kaart: de kaart ‘wonen en werken’ wordt aangepast. De contour van Achterberg en de contour van Utrecht worden gewijzigd in de objecten ‘rode contour (toelichtend)’, ‘binnenstedelijke woningbouw’, ‘bedrijventerrein stedelijk gebied’, ‘kantoren in stedelijk gebied’ en ‘detailhandel’ op de kaart ‘wonen en werken’. De kaart ‘Regionale uitwerking’ wordt aangepast. De ster met als legenda-eenheid ‘Nationaal Kinder Oncologisch Centrum wordt geschrapt. Conform de genoemde wijziging van de contouren, wordt ook het object op de kaart ‘klimaat, gezondheid en veiligheid’, genaamd ‘windturbines stedelijk gebied’ gewijzigd.
  
  Daarnaast worden de kaarten ‘klimaat, gezondheid en veiligheid’, ‘landelijk gebied’, ‘recreatie’, ‘landbouw’ en ‘reconstructie’ gewijzigd. Het landelijk gebied vormt de contramal van het stedelijk gebied. Daarom wordt de begrenzing van het landelijk gebied en van enkele objecten in het landelijk gebied ter hoogte van Achterberg en Utrecht gewijzigd op de genoemde kaarten. Het gaat om de volgende objecten: ‘windturbines landelijk gebied (kaart ‘klimaat, gezondheid en veiligheid’), ‘landelijk gebied (kaart ‘landelijk gebied’), ‘landbouwgebied’ en ‘landbouwkerngebied’ (kaart ‘landbouw’) ‘verwevingsgebied’ (kaart ‘reconstructie’) en ‘bovenlokaal recreatieterrein’ en ‘recreatiezone’ (kaart ‘recreatie’).

In de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013:

• Kaart: de kaart ‘Wonen en werken’ wordt aangepast. De contour van Achterberg en de contour van Utrecht worden gewijzigd in de objecten ‘stedelijk gebied’, ‘bedrijventerrein stedelijk gebied’ en ‘kantoren stedelijk gebied.’ Conform de genoemde wijziging van de contouren, wordt ook het object op de kaart ‘Duurzame energie’, genaamd ‘windturbines stedelijk gebied’ gewijzigd.
  
  Daarnaast worden de kaarten ‘duurzame energie’, ‘verkeer en vervoer’, ‘landelijk gebied’, ‘recreatie’ en ‘landbouw’ worden gewijzigd. Het landelijk gebied vormt de contramal van het stedelijk gebied. Daarom wordt de begrenzing van het landelijk gebied ter hoogte Achterberg gewijzigd op de genoemde kaarten. Het gaat om de volgende objecten: ‘windturbines landelijk gebied’(kaart ‘duurzame energie’), ‘luchtvaartterrein’ en ‘buffer luchtvaartterrein’ (kaart ‘verkeer en vervoer’), ‘woningen landelijk gebied’, bebouwingsenclaves en –linten’, ‘verstedelijking landelijk gebied’, ‘woonschepen’, ‘bestaande niet-agrarische bedrijven’ en ‘algehele agrarische bedrijfsbeëindiging of bedrijfsverplaatsing’ (kaart ‘landelijk gebied’), ‘bovenlokaal recreatieterrein’, ‘recreatiewoningen’ en ‘recreatiezone’ (kaart ‘recreatie’) en ‘agrarische bedrijven’ en ‘verwevingsgebied’ (kaart ‘landbouw’).

1.6.4 Ecologische hoofdstructuur en groene contour

Dit onderdeel van de herziening betreft het onderwerp Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Er worden teksten toegevoegd aan de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) en gewijzigd in de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV). Daarnaast wordt aan het artikel EHS een lid toegevoegd naar aanleiding van recente jurisprudentie van de Raad van State. De kaarten over de EHS in de PRV en de PRS worden aangepast, zowel naar aanleiding van het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening, als naar aanleiding van de motie over de Houtkades Lopikerwaard.



Onderbouwing Barro

Op 1 oktober 2012 is het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) in werking getreden. Dit Besluit bevat rijksregels ten aanzien van de ruimtelijke inrichting van Nederland. Het gaat om de aangekondigde onderwerpen Ecologische hoofdstructuur, elektriciteitsvoorziening, toekomstige uitbreiding hoofd(spoor)wegennet, veiligheid rond Rijksvaarwegen, verstedelijking in het IJsselmeer, bescherming van primaire waterkeringen buiten het kustfundament en toekomstige rivierverruiming van de Maastakken. De ladder voor duurzame verstedelijking is op 1 oktober 2012 aan het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) toegevoegd.



Het Barro voorziet in de juridische borging van nationale ruimtelijke belangen. Een deel van de regels in het Barro is direct kaderstellend voor gemeentelijke bestemmingsplannen. Een ander deel verplicht de provincies om in hun verordeningen dergelijke kaderstellende regels uit te werken. Dat laatste is onder andere het geval bij de regels voor de EHS.



De PRV voldoet voor het grootste deel aan het Barro zoals dat op 1 oktober 2012 in werking is getreden. Met de PRV hebben we op het Ontwerp Barro geanticipeerd en dat heeft voor de meeste onderwerpen goed uitgepakt. Alleen voor de EHS wijkt het in werking getreden Barro dusdanig af van het Ontwerp Barro, dat er enkele wijzigingen in de PRV en op de kaarten bij PRS en PRV nodig zijn. Het gaat om de volgende elementen:

• De definitie van “wezenlijke kenmerken en waarden” aanpassen, zodanig dat, conform het Barro, potentiële natuurwaarden alleen worden beschermd, indien het gronden betreft die daadwerkelijk als natuur zijn bestemd. Op gronden binnen de EHS die een andere bestemming hebben, worden alleen de actuele natuurwaarden beschermd. De PRV 2013 kent al een vergelijkbare inperking, maar alleen voor gronden met een agrarische of recreatieve bestemming.
• De begrenzing van militaire terreinen Leusder Hei en Vlasakkers, welke nu gelegen zijn in de EHS, maar conform het Barro buiten de EHS gehouden moeten worden. Volgens het rijk verdraagt het gebruik als oefenterrein zich niet met de status van (strikt beschermde) EHS, al is het beheer wel mede op het behoud van natuurwaarden gericht.
• Aanvulling voor nee, tenzij-beginsel met het opnemen van een expliciet verbod op oppervlaktevermindering en beperking van samenhang.

Onderbouwing EHS-saldobenadering

Naar aanleiding van een uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State op 19 juni 2013 (201204983/1/R2, zie ook paragraaf 4.1) is het noodzakelijk om aan artikel 4.11 Ecologische hoofdstructuur een nieuw lid toe te voegen. Door toepassing van de EHS-saldobenadering kan de feitelijke begrenzing worden gewijzigd (verkleining of aantasting van de EHS op de ene plaats, uitbreiding en verbetering op een andere plaats). Geregeld moet worden dat GS de kaarten/objecten kunnen wijzigen zoals dit ook al is geregeld met betrekking tot de groene contour (toevoeging aan de EHS als binnen de groene contour natuur is gerealiseerd).



Onderbouwing Houtkades Lopikerwaard

Tijdens de behandeling van de PRS en PRV in PS in de vergadering van 4 februari 2013 zijn enkele moties aangenomen, waaronder de Motie Houtkades Lopikerwaard.



Bij de motie Houtkades Lopikerwaard is de volgende toelichting gegeven:

“De Houtkades Lopikerwaard zijn reeds bestaande natuur, die in de PRS 2005-2015 onderdeel zijn van de EHS. Omdat het om bestaande natuur gaat, zijn ze geen onderdeel van de afspraken in het kader van het Akkoord van Utrecht (die betreffen nieuwe natuur). Wel heeft de provincie daarnaast gekeken naar de EHS op het punt van samenhang en voorkomen van versnippering. Vanuit die optiek is het voorstelbaar dat GS ertoe zijn gekomen de houtkades te schrappen, mede gezien de cultuurhistorische bescherming.

Echter, natuurorganisaties hebben aangegeven dat de ecologische waarde ligt in de functie als ‘stepping stone’ en verbindingszone en als vestigings- en vluchtplaats voor diverse flora en fauna. Volgens de reactienota onderschrijven GS die ecologische waarde ook. Het behouden in de EHS maakt de bescherming voor mogelijke initiatiefnemers duidelijker en biedt meer waarborgen voor de bescherming van de ecologische waarde.”



In de motie wordt GS opgedragen de Houtkades Lopikerwaard concreet te begrenzen, zoals ook bij andere bestaande natuur in ecologische verbindingszones is gedaan en de concreet begrensde Houtkades Lopikerwaard bij de eerste partiële herziening van de PRS en PRV toe te voegen aan het object ecologische hoofdstructuur in de PRS en de PRV.



Wat verandert er?

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028:

• Tekst: In paragraaf 6.5.1 worden enkele tekstuele wijzigingen doorgevoerd en er wordt een nieuwe paragraaf toegevoegd, paragraaf 6.5.1.5 Militair oefenterrein met natuurwaarden (toelichtend).
• Kaart: de kaart ‘Natuur’ wordt aangepast. De militaire terreinen worden conform het Barro uit het object ‘Ecologische hoofdstructuur’ gehaald en als nieuw object ‘Militair terrein met natuurwaarden’ toegevoegd aan de kaart. Daarnaast worden de Houtkades Lopikerwaard toegevoegd aan het object ‘Ecologische Hoofdstructuur (EHS)’. Conform de toevoeging aan de EHS in de Lopikerwaard, vervalt het object ‘groene contour’ ter plaatse (kaart ‘natuur’) en vervallen de objecten ‘landbouwgebied’ en ‘landbouwkerngebied’ ter plaatse (kaart ‘landbouw’).

In de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013:

• Tekst: Artikel 1.1 Algemene bepalingen en artikel 4.11 Ecologische hoofdstructuur wordt aangepast.
• Tekst: de toelichting op artikel 4.11 en artikel 4.12 wordt aangepast.
• Kaart: de kaart ‘Natuur’ wordt aangepast. De militaire terreinen worden conform het Barro uit het object ‘Ecologische hoofdstructuur’ gehaald. Daarnaast worden de Houtkades Lopikerwaard toegevoegd aan het object ‘Ecologische Hoofdstructuur’. Conform de toevoeging aan de EHS in de Lopikerwaard, vervalt het object ‘groene contour’ ter plaatse (kaart ‘natuur’) en wijzigen de objecten ‘Luchtvaartterrein’ en ‘buffer luchtvaartterrein’ (kaart ‘verkeer en vervoer’).

In zowel de tekst van de PRS, als van de PRV is een schema opgenomen. Deze schema’s worden niet gewijzigd en zijn om die reden in de onderstaande tekst weggelaten.



1.6.5 PRS en PRV correcties

Dit onderdeel van de herziening betreft het onderwerp technische correcties in de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013 (PRV). Er worden teksten gewijzigd in de PRV.



Onderbouwing

In de algemene bepalingen wordt in de definitie van grondgebonden landbouw een paar woorden geschrapt waardoor de zin beter loopt.



Nu gewerkt wordt met de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013, blijkt dat deze voor het standstill-beginsel voor extensiveringsgebieden in het reconstructiegebied niet helemaal consistent is. Dit beginsel is wel opgenomen in de toelichting, maar niet in de regel. Dit corrigeren we.



De Stiltegebieden zijn zowel opgenomen in de PRS en PRV, als in de Provinciale Milieuverordening (PMV). De stiltegebieden in al deze documenten moeten dezelfde begrenzing hebben.

De begrenzing van het stiltegebied Beverweerd/Rijsenburg wijkt in de PRS en PRV af van de begrenzing in de PMV. Bij 3 van de 4 deelgebieden van het stiltegebied is alleen de stille kern aangeduid op de kaart van PRS/PRV, niet de bufferzone daar omheen, die wel is opgenomen in de PMV. Deze bufferzone wordt toegevoegd aan de kaarten van de PRS en de PRV.

Voor het stiltegebied Eemland geldt, dat zowel in de PMV als in PRS en PRV er twee ‘gaten’ in de stille kern van het stiltegebied zitten, die volgens de huidige kaart niet tot het stiltegebied behoren. Deze stukjes zijn weliswaar geen onderdeel van de stille kern, maar wèl van het stiltegebied. Zowel de PRS en PRV, als de PMV zullen op dit punt aangepast worden.



Wat verandert er?

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028:

• Kaart: de kaart ‘Recreatie’, de begrenzing van de stiltegebieden Beverweerd/Rijsenburg en Eemland wordt aangepast.

In de Provinciale Ruimtelijke Verordening 2013:

• Tekst: Artikel 1.1 Algemene bepalingen, de woorden “de op basis van” worden geschrapt uit de definitie van grondgebonden landbouw.
• Tekst: Artikel 4.7 wordt aangepast ten behoeve van het behoud van concentratiegebied glastuinbouw voor de glastuinbouw.
• Tekst: Artikel 4.13 Agrarische bedrijven, “stand still”-beginsel in het extensiveringsgebied wat in de toelichting is opgenomen, ook opnemen in het artikel zelf. De toelichting op de tekst wordt ook aangepast.
• Kaart: de kaart ‘Recreatie’, de begrenzing van de stiltegebieden Beverweerd/Rijsenburg en Eemland wordt aangepast. Conform de aanpassing aan de stiltegebieden wijzigt het object ‘Luchtvaartterrein’ en buffer luchtvaartterrein (kaart ‘verkeer en vervoer’).

Hoofdstuk 2 Pijler Duurzame Leefomgeving     

Hoofdstuk 4 Pijler Ontwikkeling landelijk gebied