2.1.1 Bestemmingsplan Oostelijk Havengebied Noord     

Het bestemmingsplan Oostelijk Havengebied Noord, onherroepelijk sinds 11 oktober 2013, biedt binnen twee ruim bemeten vlakken aan de Surinamekade en aan de Sumatrakade, ruimte voor het afmeren van binnenvaartschepen.

Per aanduidingsvlak mogen 3 steigers worden gerealiseerd met een maximum van 12 ligplaatsen per aanduidingsvlak. In het plaatje hieronder staan de vlakken aangegeven.

Figuur 2: Uitsnede uit BP Oostelijk Havengebied Noord met twee afmeervakken binnenvaart

Binnen het linker aanduidingsvlak (gelegen op de hoogte van de Sumatrakade) is het binnen het vlak met de paarse omcirkeling ook toegestaan om af te meren met passagiersvaartuigen.

2.1.2 Omgevingsvergunning voor 6 afmeerpalen     

Bij besluit van 24 mei 2017 heeft het college van Burgemeester en Wethouders omgevingsvergunning verleend aan het Havenbedrijf voor het plaatsen van 6 afmeerpalen ten behoeve van aanlegplaatsen voor 24 duwbakken en een ankerplaats voor 8 duwbakken en binnenvaartschepen ten noorden van de Surinamekade (in het IJ).

Figuur 3: Weergave besluitgebied omgevingsvergunning voor afmeerpalen duwbakken en ankerplaats (turqoise vlak binnen rode cirkel).

2.2.1 Ankerplaats     

Binnen het gebied 1 zoals weergegeven op figuur 4 is een ankerplaats opgenomen voor binnenvaartschepen en duwbakken. Binnen de ankerplaats geldt op grond van de havenverordening een aggregaatverbod.

2.2.2 Locatie duwbakken     

Binnen het gebied 2 zoals weergegeven op figuur 4 is de locatie voor 24 duwbakken opgenomen. De duwbakken worden afgemeerd aan maximaal 6 aanmeerpalen. De locatie wordt gezien als overloop-locatie voor de duwbakken omdat deze locatie naar verwachting niet de primaire keuze zal zijn voor duwbakken. Dit komt doordat de ligplaatsen voor duwbakken in het Westelijk Havengebied vele malen aantrekkelijker zijn vanwege de nabijheid van de terminals. Het daadwerkelijke gebruik van deze overloop-locatie wordt via monitoring gevolgd, waarbij afspraken zijn gemaakt over de te nemen maatregelen bij (te) intensief gebruik.

2.2.3 Operationele ruimte     

Binnen het gebied 3 zoals weergegeven op figuur 4 is een operationele ruimte opgenomen voor het afmeren van zeeschepen aan zogenaamde 'Franse Boeien'.

2.2.4 Passagiersvaartuigen     

Binnen het gebied 4 zoals weergegeven op figuur 4 is een wachtplaats opgenomen voor passagiersvaartuigen. De lengte van het gebied bedraagt ongeveer 80 meter en de breedte 25 meter. Hierdoor is er in de praktijk ruimte voor het gelijktijdig afmeren van twee passagiersvaartuigen. Ook is het binnen dit gebied mogelijk om binnenvaartschepen af te meren zoals hieronder in 2.2.5 beschereven. De gebieden 4 en 5 overlappen hier.

Ten opzichte van het voorgaande bestemmingsplan betekent dit een inperking van het oppervlakte waarbinnen passagiersvaartuigen kunnen worden aangemeerd. Steigers zijn niet meer toegestaan zodat er alleen langszij aan de kade kan worden aangemeerd.

2.2.5 Wachtplaats voor binnenvaartschepen 1     

Binnen het gebied 5 zoals weergegeven op figuur 4 is een wachtplaats opgenomen voor binnenvaartschepen langs de Sumatrakade. Het gebied heeft een lengte van ca. 900 meter en een breedte van 25 meter. Er wordt ruimte geboden voor 12 plaatsen voor binnenvaartschepen met een lengte tot 110 meter.

Ten opzichte van het voorgaande bestemmingsplan betekent dit een inperking van de oppervlakte van het gebied waarin binnenvaartschepen kunnen worden aangemeerd. Steigers zijn niet toegestaan, zodat alleen langs de kade kan worden aangemeerd en er is ten opzichte van de oude situatie een maximum lengte van de vaartuigen opgenomen.

2.2.6 Wachtplaats voor binnenvaartschepen 2     

Binnen het gebied 6 zoals weergegeven op figuur 4 is een een wachtplaats opgenomen voor binnenvaartschepen langs de Surinamekade. Het gebied heeft een lengte van ca. 310 meter en een breedte van 25 meter. Er wordt ruimte geboden voor 12 plaatsen voor binnenvaartschepen met een lengte tot 110 meter.

3.1.1 Structuurvisie infrastructuur en ruimte (2012)     

In 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) in werking getreden. Hierin heeft het Rijk drie doelstellingen voor het ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid voor Nederland verwoord. Deze zijn als volgt samengevat:

• Het vergroten van de concurrentiekracht van Nederland door het versterken van de ruimtelijkeconomische structuur van Nederland;
• Het verbeteren en ruimtelijk zekerstellen van de bereikbaarheid waarbij de gebruiker voorop staat;
• Het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden behouden zijn.

Structuurvisies hebben geen bindende werking voor andere overheden dan de overheid die de visie heeft vastgesteld. In de structuurvisie is een aantal ontwikkelingen van nationaal belang aangewezen. Het gaat om de volgende nationale belangen: Rijksvaarwegen, Project Mainportontwikkeling Rotterdam, Kustfundament, Grote rivieren, Waddenzee en waddengebied, Defensie, Ecologische hoofdstructuur, Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde, Hoofdwegen en hoofdspoorwegen, Elektriciteitsvoorziening, Buisleidingen van nationaal belang voor vervoer van gevaarlijke stoffen, Primaire waterkeringen buiten het kustfundament en IJsselmeergebied (uitbreidingsruimte).

De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte leidt ertoe dat provincies en gemeenten in het ruimtelijke beleid meer bevoegdheden krijgen. Bijvoorbeeld op het gebied van landschappen, verstedelijking en het behoud van groene ruimte. Provincies en gemeenten zijn volgens het kabinet beter op de hoogte van de situatie in de regio en de vraag van bewoners, bedrijven en organisaties. Daardoor kunnen zij beter afwegen wat er in een gebied moet gebeuren. Het opstellen van dit bestemmingsplan past in die lijn.

3.1.2 Barro     

Het Barro (voorheen AMvB Ruimte) bevat inhoudelijke regels van de Rijksoverheid waaraan bestemmingsplannen, provinciale inpassingsplannen, uitwerkingsplannen, wijzigingsplannen, beheersverordeningen en omgevingsvergunningen met ruimtelijke onderbouwing moeten voldoen. Het Barro bevat regels over Project Mainportontwikkeling Rotterdam (Maasvlakte II), Kustfundament, Grote rivieren, Waddenzee en Waddengebied, Defensie (militaire terreinen, munitie, militaire luchtvaart) en Erfgoed (Unesco).

Titel 2.1 van het Barro gaat in op Rijksvaarwegen. Voor vaarwegen met een CEMT-klasse VI, V of VI geldt een vrijwaringszone van 25 meter aan weerszijden van de vaarweg. Het Binnen-IJ heeft een vaarwegklasse VI. Indien een bestemmingsplan betrekking heeft op gronden binnen de begrenzing van een rijksvaarweg of op een vrijwaringszone en dat een wijziging betreft ten opzichte van het vigerende bestemmingsplan dient rekening gehouden te worden met belemmeringen voor:

• de doorvaart voor de schepen in breedte, hoogte en diepte.
• de zichtlijnen van de bemanning en de op het schip aanwezige navigatieapparatuur voor de scheepvaart.
• het contact van de scheepvaart met bedienings- en begeleidingsobjecten.
• de toegankelijkheid van de rijksvaarweg voor hulpdiensten.
• het uitvoeren van beheer en onderhoud van de rijksvaarweg.

De voorgeschreven vrijwaringszone tussen de ontwikkeling waar dit bestemmingsplan betrekking op heeft en de vaarweg (25 meter) wordt in acht genomen. het plangebied valt daarmee buiten de vrijwaringszone uit het Barro.

3.1.3 Beschrijving van de behoefte (artikel 3.1.6 lid 2 Bro)     

Sinds 1 juli 2017 is de 'Ladder voor duurzame verstedelijking' aangepast in het Besluit ruimtelijke ordening. Het artikel luidt nu als volgt:

De toelichting bij een bestemmingsplan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, bevat een beschrijving van de behoefte aan die ontwikkeling, en, indien het bestemmingsplan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied, een motivering waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

Het artikel heeft tot doel om zorgvuldig ruimtegebruik te stimuleren en over-programmering te voorkomen.

Eerst moet worden beoordeeld of sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Voor wat betreft de bebouwing is er sprake van drie keer twee aanlegpalen waaraan 24 duwbakken kunnen liggen, een ankerplaats met plaats voor duwbakken of binnenvaartschepen, een operationele ruimte voor kleine zeeschepen en twee wachtplaatsen voor binnenvaartschepen. De voorgenomen ontwikkeling wordt niet beschouwd als een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Voor de afmeerlocatie van de duwbakken en de ankerplaats is een uitgebreide Wabo procedure (2.12 Wabo) doorlopen waarmee is afgeweken van het vigerende bestemmingsplan. De operationele ruimte en de wachtplaatsen voor binnenvaartschepen waren al toegestaan op basis van het voorgaande bestemmingsplan en worden met het voorliggende bestemmingsplan alleen beperkt in gebied en gebruik. Omdat de gemeente Amsterdam de gedachte achter de Ladder onderschrijft wordt hieronder toch ook inhoudelijk ingegaan op de behoefte aan de ontwikkeling.

De behoefte aan een afmeerlocatie treedt op vanwege de actuele ontwikkelingen in het Amsterdamse Havengebied. Er is een tekort aan binnenvaartwachtplaatsen in en voor de Amsterdamse Haven. Ter hoogte van de Surinamekade is in het bestemmingsplan de mogelijkheid om 12 kleinere binnenvaart schepen tot 110 m lengte af te meren, opgenomen. Het afmeren van de grotere binnenvaartschepen tot 135 m lengte is conform het bestemmingsplan ook mogelijk aan de steigers haaks op de kade. Voor deze haakse steigers is door het Havenbedrijf een Omgevingsvergunning aangevraagd en deze activiteit is ook vergund (inclusief aanleg van de steigers). Het besluit om de vergunning van het Havenbedrijf voor de drie steigers niet in te zetten en met dit bestemmingsplan weg te bestemmen, verhoogt de druk op de binnenvaartwachtplaatsen voor grote binnenvaartschepen in het westelijk havengebied. Om deze druk te verlichten wordt een aantal bestaande afmeerlocaties voor duwbakken omgebouwd tot binnenvaartwachtplaatsen. De overlooplocatie voor duwbakken ter hoogte van de Surinamekade moet, tezamen met een ankerplaats, de ontstane druk op de afmeerlocatie voor duwbakken op momenten van grote drukte verlichten.

Kortom, de voorgenomen ontwikkeling wordt gerealiseerd, omdat elders in het havengebied ruimte voor de opslag van duwbakken wordt weggenomen. Het aanbod aan afmeerlocaties voor duwbakken blijft daarmee per saldo gelijk. De voorgenomen ontwikkeling heeft daarmee niet tot gevolg dat andere afmeerlocaties in de omgeving niet meer worden gebruikt of in verval raken. De afmeerlocatie voor duwbakken is juist nodig om de huidige behoefte te faciliteren.

In het kader van de Ladder wordt verder beoordeeld of de ontwikkeling kan worden gerealiseerd in het bestaand stedelijk gebied. Het gebied valt onder de definitie van bestaand stedelijk gebied en is daarmee in overeenstemming met het bepaalde in artikel 3.1.6 lid 2 Bro.

3.1.4 Europese Kaderrichtlijn Water     

Sinds december 2000 is de Europese Kaderrichtlijn Water van kracht. De belangrijkste doelstelling is het geven van een kader voor het beheer van oppervlaktewater en grondwater op basis van stroomgebieden en stroomgebieddistricten. De richtlijn wil het duurzaam gebruik van water bevorderen en de gevolgen van overstroming en droogte beperken. Daarnaast wil de richtlijn de aan water gebonden natuur beschermen en verbeteren met als uitgangspunt een goede ecologische toestand van het water.

De Commissie Waterbeheer 21e eeuw heeft onderzocht welke maatregelen genomen kunnen worden om Nederland ook in de toekomst veilig en leefbaar te houden. De adviezen van de commissie staan in het rapport ‘Waterbeleid voor de 21e eeuw’. De belangrijkste aanbevelingen waren: anticiperen in plaats van reageren, meer ruimte naast techniek en ‘vasthouden-bergen-afvoeren’.

Naar aanleiding van de aanbevelingen van de Commissie Waterbeheer 21e eeuw, heeft het kabinet zijn standpunt bepaald in de nota ‘Anders omgaan met water’ (2000). Deze Nota benadrukt dat het antwoord op de problemen niet alleen ligt in technische oplossingen, maar vooral ook in het ruimte geven aan water (flexibel peilbeheer en ruimtelijke maatregelen in de vorm van calamiteitenberging, piekberging en voorraad-beheer, etc.). Daarnaast moet meer gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid om water vast te houden. Als meer water vasthouden niet zomaar gaat, moeten er voorzieningen worden aangelegd om tijdelijk water te bergen. Pas als deze twee mogelijkheden, vasthouden en bergen, zijn gebruikt mag het overtollige water worden afgevoerd.

Het bestemmingsplan voorziet niet in oppervlakteverharding en heeft geen gevolgen voor het peil.

3.2.1 Omgevingsvisie NH2050     

Op 19 november 2018 heeft Provinciale Staten de Omgevingsvisie NH2050 "Balans tussen economische groei en leefbaarheid" vastgesteld. De Omgevingsvisie NH2050 wil zorgen voor balans tussen economische groei en leefbaarheid. In de visie zijn 5 bewegingen met ontwikkelprincipes beschreven voor de ontwikkeling van de leefomgeving:

1. Dynamisch schiereiland. Hierin is het benutten van de unieke ligging van Noord-Holland, te midden van water, leidend.
2. Metropool in ontwikkeling. Hierin wordt beschreven hoe de Metropoolregio Amsterdam steeds meer als één stad functioneert.
3. Sterke kernen, sterke regio’s, gaat over de ontwikkeling van centrumgemeenten die de gehele regio waarin ze liggen vitaal houden.
4. Nieuwe energie, benut de economische kansen van de energietransitie.
5. Natuurlijk en vitaal landelijke omgeving, staan het ontwikkelen van natuurwaarden en een economisch duurzame agrarische sector centraal.

Ten aanzien van de metropool Amsterdam wordt geconstateerd dat deze zich snel ontwikkeld. De vraag naar woningen en ruimte voor bedrijven houdt aan, evenals de ruimtevraag voor recreatie en andere functies. Tegelijkertijd wil de provincie de landschappen in de metropool sparen. De bebouwingsopgave moet dan ook zoveel mogelijk binnen de bestaande kernen plaatsvinden, met een voorkeur voor knooppunten van openbaar vervoer. Verdichting vraagt steeds meer inventiviteit en bestuurskracht. De bebouwde omgeving wordt steeds intensiever gebruikt, de plancapaciteit binnenstedelijk blijkt door een andere kijk op stad en stedelijkheid een stuk groter te zijn dan lang is gedacht. En zowel bij bestaande bouw als nieuwbouw moeten worden ingezet op besparing van energie, een klimaatadaptieve ruimtelijke inrichting en bij nieuwbouw ook op circulair bouwen. Dit alles moet samen gaan met de verdere verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving. Daarbij onderkent de provincie dat verdichting in de kernen leidt tot toenemende druk op het landschap.

Wonen en werken worden binnenstedelijk geconcentreerd (transformeren, bundelen, verdichten). Hierbij dient oog te worden gehouden voor behoud en versterking van de leefbaarheid in bestaande en nieuwe gebieden. Ook dient er een vinger aan de pols te worden gehouden voor wat betreft de kwalitatieve en kwantitatieve ontwikkeling van de vraag door er voor te zorgen dat regionale afspraken over stedelijke ontwikkelingen bij de vraag blijven aansluiten. De bestaande voorraad woningen wordt daarbij betrokken.

3.2.2 Omgevingsverordening NH2020     

De provincie heeft op 22 oktober 2020 een nieuwe verordening vastgesteld, zijnde de Omgevingsverordening NH2020. In de Omgevingsverordening NH2020 worden de eerste stappen gezet om de sturingsfilosofie uit de Omgevingsvisie NH2050 te vertalen in juridische regels. Deze sturingsfilosofie luidt als volgt: We gaan uit van het principe 'Lokaal wat kan, regionaal wat moet', gelet op de diversiteit aan regio's, om ruimte te bieden aan maatwerk en om vorm te kunnen geven aan een wendbare samenleving. Hierbij staat de opgave centraal. Dat bepaalt de wijze van sturing en samenwerking.

Voor de projectlocatie zijn met name de regels ten aanzien van een nieuwe stedelijke ontwikkeling en regioale waterkeringen relevant:

Nieuwe stedelijke ontwikkeling: een bestemmingsplan kan uitsluitend voorzien in een nieuwe stedelijke ontwikkeling als deze ontwikkeling in overeenstemming is met de binnen de regio gemaakte schriftelijke afspraken. Onder een nieuwe stedelijke ontwikkeling wordt een ontwikkeling verstaan als bedoeld in artikel 1.1.1 eerste lid onder i van het Besluit ruimtelijke ordening: ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen.

Regionale waterkering: ter plaatse van een regionale waterkering als de Hoogte Kadijk voorziet het bestemmingsplan in bescherming van de waterkerende functie door op deze functie toegesneden bestemmingen en regels. Een bestemmingsplan voorziet verder in een beschermingszone aan weerszijden van de waterkering waar in beginsel geen nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen toegestaan zijn. Nieuwe ontwikkelingen zijn binnen de beschermingszone alleen mogelijk indien hierover blijkens de toelichting bij het bestemmingsplan overeenstemming is bereikt tussen betrokken gemeenten, waterbeheerder en provincie.

3.3.1 Omgevingsvisie Amsterdam 2050     

Het stadsbestuur zet in de Omgevingsvisie de lijnen uit naar 2050 (juli 2021). Hoe wordt de stad ingericht ten behoeve van welvaart, welzijn en geluk van de Amsterdammers, regiobewoners en bezoekers? Waar wordt er gewoond en gewerkt en vervoerd van A naar B? Hoe zien de publieke ruimtes eruit en welke plek is er straks voor groen? De verwachting is dat de groei van de stad zal doorzetten. Die groei moet opgevangen worden en vooral gelijker verdeeld. Ook over de regio. Er zijn flinke investeringen nodig in infrastructuur, voorzieningen en stedelijk en landelijk groen. De grootste uitdaging is de overstap naar meer duurzaamheid, met andere energiebronnen en een minder verspillende manier van leven. De inrichting van stad en regio gaat wezenlijk veranderen. Een deel van de plannen staat al op de rol, een ander deel is nieuw. In de Omgevingsvisie staat vooral de samenhang centraal en het kiezen van een koers naar 2050.

Gezien de ambities en de schaarste van ruimte en financiën maakt het bestuur vijf strategische keuzes:

Meerkernige ontwikkeling

Van uitrol centrumgebied naar een meerkernige en meer diverse verstedelijking

• Regionale spreiding stedelijke voorzieningen en werkgelegenheid.
• Onderscheidende ontwikkeling Nieuw-West, Zuidoost en Noord.
• Twee vaste IJ-oeververbindingen en een regionaal fietsnetwerk.-Uitbreiding HOV en metronet en ontwikkeling stationskwartieren.

Groeien binnen grenzen

Verdichting door complete en duurzame wijkontwikkeling

• Ruimte voor 150.000 woningen erbij in complete buurten.
• Verduurzamen bestaande buurten en woningen.
• Ruimte voor schone energie en duurzame initiatieven
• Verduurzaming van de haven.

Duurzaam en gezond bewegen

Heel Amsterdam een wandel- en fietsstad

• Een openbare ruimte die uitnodigt tot ontmoeting en bewegen.
• Meer ruimte voor fietsers en voetgangers. Auto's zijn te gast.
• Verkeerswegen (Gooiseweg, Lelylaan, Burg. Roëllstraat) worden groene stadslanen begeleid door bebouwing.

Rigoureus vergroenen

Een gezonde en klimaatbestendige leefomgeving voor mens en dier

• Openbare ruimte zo groen mogelijk inrichten.
• Ontwikkeling parken (Oeverlanden, Hondsrugpark, Gaasperdakpark, Zuidasdokpark en NDSM-Oost).-Groene routes en ecologische verbindingen.
• Investeren in het landschap: natuurontwikkeling, kringlooplandbouw, en ruimte voor sporten en bewegen.

Samen stadmaken

Richting geven op hoofdlijnen en ruimte bieden aan initiatief

• Gelijkwaardige (digitale) informatiepositie bij planvorming.
• Buurtbatenovereenkomsten en buurtomgevingsvisies.
• Grotere rol Amsterdammers bij beheer en ontwikkeling.
• Ruim baan voor wooncoöperaties: naar 10% van de woningvoorraad in 2040.
• Vrije ruimte als vast onderdeel van de planvorming.

Figuur 5: Uitsnede visiekaart Omgevingsvisie 2050 met oostelijk havengebied

3.3.2 Havenvisie 2030 (2014)     

In 2014 is de Visie 2030 van het Havenbedrijf Amsterdam vastgesteld door de enige aandeelhouder: Gemeente Amsterdam. De Visie 2030 'Port of Amsterdam - Port of Partnerships' is er op gericht de havenregio zo te ontwikkelen dat zij blijvend waarde oplevert voor mens en omgeving. Dit wordt gedaan langs drie lijnen: het versterken van de huidige activiteiten, het verbinden van de stedelijke dienstensector met de kernclusters van de haven en de regionale industrie en het verwezenlijken van innovaties. Daarmee ontwikkelt de havenregio zich als innovatief knooppunt voor de circulaire en bio-based economie. En worden er, in partnership met de markt en met onze omgeving banen, nieuwe producten en toegevoegde waarde gerealiseerd.

De ontwikkeling past binnen de Visie 2030, doordat het plan de huidige activiteiten binnen het havengebied versterkt: door het realiseren van wachtplaatsen voor duwbakken en binnenvaartschepen, wordt de continuïteit van het op- en overslagproces vanuit zeeschepen gewaarborgd (voldoende duwbakken voorkomen vertraging) waardoor de economische activiteit wordt versterkt.

3.3.3 Watervisie 2040     

De Watervisie 2040 geeft een ruimtelijk economisch perspectief op het gebruik van water en oevers in Amsterdam op de lange termijn (2040) met een aantal speerpunten voor de korte termijn (2018). De centrale ambitie van de Watervisie Amsterdam is als volgt: Amsterdam gebruikt haar water en oevers beter en duurzamer en optimaliseert de ordening van het gebruik van het water en oevers. Dit leidt er toe dat Amsterdam zich verder kan ontwikkelen als kernstad van een internationaal concurrerende, duurzame en leefbare Europese metropool.

De projectlocatie is in de Watervisie 2040 aangewezen als locatie voor binnenvaart en riviercruise. Over het gebied is het volgende opgenomen: 'Het stuk IJ tussen de kades van Java- en KNSM-eiland en de vaargeul is bestemd voor wachtplaatsen binnenvaart, ligplaatsen passagiersvaart en woonboten. Eventuele herinrichtingen of herbestemmingen op het water vinden in overleg met de omgeving plaats'. De voorgenomen ontwikkeling is ondersteunend aan de binnenvaart en past daarmee binnen de Watervisie 2040. De Watervisie 2040 is op 14 september 2016 vastgesteld door de gemeenteraad van Amsterdam.

3.3.4 Nota Varen     

De gemeente heeft via de Nota Varen in 2019 diverse maatregelen genomen om de leefbaarheid en het stedelijk milieu te verbeteren en voldoende ruimte voor bewoners te houden. Hiermee wil de gemeente de groei van het aantal bezoekers in goede banen leiden en de drukte en overlast aanpakken. Ook stelt de gemeente grenzen aan de groei van toeristische voorzieningen, activiteiten en attracties in de stad en op het water.

Eén van de doelstellingen is verdeling van de schaarse ruimte want de capaciteit van de grachten is beperkt. Dat maakt dat er keuzes gemaakt moeten worden voor wie er ruimte wordt geboden en in welke mate. Het is voor de gemeente van belang dat er in ieder geval voldoende ruimte is voor pleziervaart, waar ook bewoners in het bijzonder aan hechten, en voor goederenvervoer over het water.

In de Nota Varen zijn ook diverse maatregelen opgenomen, waaronder verduurzaming van de pleziervaart. Pleziervaart vormt geen uitzondering op de ambitie van de gemeente voor een uitstootvrij centrum in 2025. De gemeente voert vanaf 2025 een zero emissie gebied in voor de Amsterdamse binnenwateren met uitzondering van de doorgaande routes (Amstel en Kostverlorenvaart).

5.2.1 Algemeen     

In de bestemmingsomschrijving van de planregels wordt beschreven welke functies binnen de betreffende bestemming zijn toegestaan. In de bouwregels wordt weergegeven of en hoe gebouwd mag worden. Daarin wordt in algemene zin geregeld in alle bestemmingen dat er slechts gebouwd mag worden ten behoeve van de bestemming. In de navolgende (sub)leden worden maten zoals opper-vlakten en bouwhoogten opgenomen, die betrekking hebben op de toegestane gebouwen en/of bouwwerken geen gebouwen zijnde. In de specifieke gebruiksregels worden nadere bepalingen gege-ven omtrent de functies die zijn vermeld in de doeleindenomschrijving. Zo kan bijvoorbeeld de omvang van bepaalde functies beperkt worden, of de situering van functies worden aangewezen.

In dit hoofdstuk wordt elk artikel van de planregels kort toegelicht.

5.2.2 Inleidende regels     

Artikel 1 Begrippen

Dit artikel bevat de definities van begrippen die in dit bestemmingsplan worden gebruikt. Daardoor wordt vermeden dat verschillende interpretaties van begrippen tot verschillen van mening over de regelgeving zouden kunnen leiden. De begripsbepalingen staan, behalve voor de begrippen 'plan' en 'bestemmingsplan' op alfabetische volgorde.

Artikel 2 Wijze van meten

In dit artikel is geregeld op welke manier moet worden gemeten.

5.2.3 Bestemmingsregels     

Artikel 3 Groen

Deze bestemming heeft betrekking op het 'Kompaseiland'. De bestemmingsregeling is conserverend van aard. Er worden geen nieuwe bouw- of gebruiksmogelijkheden geboden.

Artikel 4 Water

Deze bestemming vormt de hoofdbestemming van het bestemmingsplan. De regeling betreft de juridisch planologische vertaling van de vaststellingsovereenkomst en heeft betrekking op de locatie voor duwbakken en de ankerplaats waarvoor op 24 mei 2017 omgevingsvergunning is afgegeven.

De regeling voorziet in 6 verschillende aanduidingsvlakken waar per vlak verschillende (afmeer) activiteiten zijn toegestaan.

1. binnen het gebied met de aanduiding 'specifieke vorm van water - locatie duwbakken' is een afmeerlocatie voor maximaal 24 wachtplaatsen voor duwbakken toegestaan. De lengte van de duwbakken mag niet meer bedragen dan 110 meter. De regeling voorziet binnen dit aanduidingsgebied in de bouw van 6 afmeerpalen op locaties zoals opgenomen op de verbeelding van het bestemmingsplan.
2. binnen het gebied met de aanduiding 'specifieke vorm van water - ankerplaats' is een ankerplaats toegestaan voor binnenvaartschepen en duwbakken. De lengte van de duwbakken en de binnenvaartschepen mag niet meer bedragen dan 110 meter. Binnen dit gebied geldt een agregaatverbod.
3. binnen het gebied met de aanduiding 'specifieke vorm van water - operationele ruimte' is een afmeerlocatie voor kleine zeeschepen toegestaan. De lengte van kleine zeeschepen bedraagt maximaal 200 meter. Ze meren aan bij zogenaamde 'Franse Boeien'.
4. binnen het gebied met de aanduiding 'specifieke vorm van water - wachtplaats binnenvaart - 1' zijn ligplaatsen met bijbehorende toegangsvoorziening voor maximaal 12 binnenvaartschepen toegestaan. De lengte van de binnenvaartschepen mag niet meer bedragen dan 110 meter.Het aanduidingsvlak is ca. 900 meter lang en 25 meter breed.
5. binnen het gebied met de aanduiding 'specifieke vorm van water - passagiersvaartuig' zijn ligplaatsen met bijbehorende toegangsvoorziening toegestaan. Het gebied is ca. 80 meter lang en 25 meter breed en zal in de praktijk ruimte kunnen bieden voor het gelijktijdig afmeren van maximaal 2 passagiersvoertuigen.
6. binnen het gebied met de aanduiding 'specifieke vorm van water - wachtplaats binnenvaart - 2' zijn ligplaatsen met bijbehorende toegangsvoorziening voor maximaal 12 binnenvaartschepen toegestaan. De lengte van de binnenvaartschepen mag niet meer bedragen dan 110 meter. Het aanduidingsvlak is ca. 310 meter lang en 25 meter breed.

Met uitzondering van de specifieke mogelijkheden per aanduidingsvlak zoals hierboiven beschreven geldt een verbod op gebruiken, laten gebruiken en/of in gebruik geven van gronden en bebouwing als ligplaats voor woonboten, passagiersvaartuigen, pleziervaartuigen, bedrijfsvaartuigen en stationerend vaartuigen. Verder geldt een verbod op het gebruiken, laten gebruiken en/of in gebruik geven van gronden en bebouwing ten dienste van aanleg- en/of terrasvlonders alsmede boothuizen al dan niet in of boven water.

Artikel 5 Anti-dubbeltelbepaling

Door middel van dit artikel wordt voorkomen dat grond welke betrokken is geweest bij het toestaan van een bouwplan bij de beoordeling van een later bouwplan wederom betrokken is.

Artikel 6 Algemene bouwregels

In dit artikel is aangegeven dat bestemmings- en/of bouwgrenzen van gebouwen mogen worden overschreden ten behoeve van ondergeschikte bouwdelen. In het artikel is aangegeven om welke ondergeschikte bouwdelen het gaat en welke maximale overschrijding is toegestaan.Ook zijn in dit artikel bepalingen algemene bepalingen opgenomen die betrekking hebben op ondergrondse bouwwerken.

Artikel 7 Algemene gebruiksregels

In dit artikel wordt geregeld welk gebruik is toegelaten. In dit artikel worden inrichtingen die vallen onder bijlage I, onderdeel D van het Besluit omgevingsrecht (Bor), uitdrukkelijk uitgesloten van vestiging in het plangebied op grond van de te verwachten overlast van dergelijke bedrijfsuitoefening. Verder zijn o.a. automatenhallen, seksinrichtingen, belwinkels, smartshops, coffeeshops, internetcafés en geld-wisselkantoren voor dit plangebied als verboden gebruik aangemerkt aangezien dergelijke inrichtingen als ongewenst worden beschouwd.

Artikel 8 Algemene aanduidingsregels

Een deel van het voorliggende plangebied ligt binnen de 50 dB(A)geluidszone van industrieterrein ‘Johan van Hasseltkanaal'. In het voorliggende bestemmingsplan is deze zone aangegeven als gebiedsaanduiding 'Geluidszone - industrie - Johan van Hasseltkanaal'. Deze gronden zijn mede bestemd voor het tegengaan van een te hoge geluidsbelasting vanwege het industrieterrein 'Johan van Hasseltkanaal' op geluidsgevoelige gebouwen en terreinen. Ter plaatse van de gebiedsaanduiding geldt de bestemming ‘Water’. Binnen deze bestemming zijn geluidsgevoelige gebouwen en terreinen toegestaan.

Artikel 9 Algemene afwijkingsregels

Het bevoegd gezag kan een omgevingsvergunning verlenen in afwijking van het bestemmingsplan. In deze regeling zijn de algemene afwijkingsmogelijkheden opgenomen zodat enige flexibiliteit mogelijk wordt gemaakt ten aanzien van de regels.

Artikel 10 Algemene wijzigingsregels

Het bevoegd gezag kan het plan wijzigen als wettelijke regelingen waarnaar wordt verwezen, na het tijdstip van vaststelling van het plan worden gewijzigd.

Verder kunnen bestemmingsgrenzen op ondergeschikte onderdelen worden aangepast.

Artikel 11 Overgangsrecht

In dit artikel wordt geregeld dat bouwwerken mogen worden behouden of gebruik mag worden voortgezet vanaf het moment dat het plan rechtskracht heeft verkregen ondanks dat de bebouwing of het gebruik niet (langer) overeenkomt met de regels die in dit bestemmingsplan worden gegeven. Het overgangsrecht vindt op deze wijze zijn plaats in dit plan. Lid 1 regelt de bebouwing, waarbij vernieuwing en verandering van bebouwing, die in strijd is met het bestemmingsplan wordt toegestaan, onder voorwaarde dat de afwijking van het bestemmingsplan niet wordt vergroot. Een reeds eerder afgegeven omgevingsvergunning mag worden benut, ook al is het bouwen in strijd met het bestemmingsplan. Het hier gestelde geldt niet indien een raadsbesluit tot onteigening is genomen. Het gemeentebestuur Bestuur kan eenmalig een omgevingsvergunning verlenen voor het vergroten van de inhoud van een bouwwerk als bedoeld in het eerste lid met maximaal 10%. De omgevingsvergunning kan gelet op het bepaalde onder lid 3 niet worden verleend indien het betreffende bouwwerk in strijd is met het daarvoor geldende plan, inclusief de daarin opgenomen overgangsbepaling. Lid 4 regelt het gebruik. Het gebruik dat volgens eerdere bepalingen was toegestaan maar op basis van dit nieuwe bestemmingsplan wordt verboden mag worden voortgezet. In lid 5 is geregeld dat gebruik als bedoeld onder a niet mag worden gewijzigd in een ander strijdig gebruik, tenzij door deze verandering de afwijking naar aard en omvang afneemt. Indien het strijdig gebruik langer dan een jaar wordt onderbroken is het conform het bepaalde in lid 6 niet meer toegestaan om het strijdig gebruik daarna te hervatten. Gelet op het bepaalde in lid 7 is het overgangsrecht niet van toepassing indien het betreffende gebruik reeds in strijd is met het daarvoor geldende plan, inclusief de daarin opgenomen overgangsbepaling.

Artikel 12 Slotregel

Dit wordt ook wel de citeerbepaling genoemd. Hierin wordt aangegeven hoe het bestemmingsplan genoemd is.

1.1 Plan     

het bestemmingsplan Surinamekade en Sumatrakade met identificatienummer NL.IMRO.0363.M1706BPSTD-VG01 van de gemeente Amsterdam, Stadsdeel Oost;

1.2 Bestemmingsplan     

De geometrisch bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbijbehorende bijlagen;

1.3 Aanduiding     

een geometrisch bepaald vlak of figuur, waarmee gronden zijn aangeduid, waar ingevolge de regels regels worden gesteld ten aanzien van het gebruik en/of het bebouwen van deze gronden;

1.4 Aanduidingsgrens     

de grens van een aanduiding indien het een vlak betreft;

1.5 Bebouwing     

één of meer gebouwen en/of bouwwerken geen gebouwen zijnde;

1.6 Bestemmingsgrens     

de grens van een bestemmingsvlak;

1.7 Bestemmingsvlak     

een geometrisch bepaald vlak met eenzelfde bestemming;

1.8 Binnenvaartschip     

een vaartuig dat goederen over de binnenwateren (zoals rivieren en kanalen) vervoert;

1.9 Bouwen     

het plaatsen, het geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen en het vergroten van een bouwwerk, alsmede het geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen van een standplaats;

1.10 Bouwwerk     

een bouwkundige constructie van enige omvang die direct en duurzaam met de aarde is verbonden;

1.11 Gebouw     

elk bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke, overdekte, geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt;

1.12 Ligplaats     

een plaats in het water bestemd of aangewezen om door een woonboot, passagiersvaartuig en/of bedrijfsvaartuig bij verblijf te worden ingenomen;

1.13 Nutsvoorziening     

een voorziening ten behoeve van de waterhuishouding, de distributie van gas, water en elektriciteit, de telecommunicatie, en openbaar vervoer, alsmede soortgelijke voorzieningen van openbaar nut, waaronder in ieder geval worden begrepen transformatorhuisjes, gemalen, telefooncellen en zendmasten;

1.14 Object     

een voorwerp of vaartuig dat in, op of boven het water is aangebracht of afgemeerd en dat niet behoort tot enig andere in dit artikel genoemde begripsbepaling;

1.15 Overig bouwwerk     

een bouwkundige constructie van enige omvang, geen pand zijnde, die direct en duurzaam met de aarde is verbonden;

1.16 Passagiersvaartuig     

een bedrijfsvaartuig, hoofdzakelijk gebruikt voor of bestemd tot:

1. vervoer van personen, of
2. om beschikbaar te worden gesteld aan een of meer personen ten behoeve van varende recreatie;

1.17 Peil     

1. voor gebouwen, waarvan de hoofdtoegang onmiddellijk aan een weg of een tuin grenst: de hoogte van die weg of tuin ter plaatse van de hoofdtoegang van het gebouw;
2. als in het water wordt gebouwd: het plaatselijk aan te houden waterpeil;
3. voor bouwwerken op het perron: de hoogte van het perron;
4. in andere gevallen: de gemiddelde hoogte van het aansluitende afgewerkte maaiveld.

1.18 Pleziervaartuig     

een vaartuig, hoofdzakelijk gebruikt voor sport- en vrijetijdsdoeleinden;

1.19 Steiger     

een bouwwerk te water die vast met de wal is verbonden en/of door middel van palen met de grond is verbonden, dat wellicht door de gekozen constructie verticaal met het water/ getij beweegt, maar de eigenschap mist om in horizontale richting te verplaatsen, niet zijnde waterstaatkundige werken;

1.20 Verbeelding     

de verbeelding van het bestemmingsplan 'Surinamekade en Sumatrakade';

1.21 Waterstaatsdoeleinden     

voorzieningen ten behoeve van waterbeheersing en waterhuishouding in de ruimste zin;

1.22 Woonark     

een woonboot bestaande uit een betonnen casco waarop een houten, stenen of kunststof opbouw gevestigd is;

1.23 Woonboot     

een vaartuig, dat hoofdzakelijk wordt gebruikt als of is bestemd tot woonverblijf, niet zijnde een object dat valt onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht;

1.24 Woonschip     

een woonboot die herkenbaar is als een van origine varend schip en die naar gelang het type schip, in elk geval is voorzien van originele kenmerken zoals een stuurhut, een roer, gangboorden, een luikenkap, een mast. In geen geval mag het schip voorzien zijn van een niet authentieke opbouw;

1.25 Woonvaartuig     

een woonboot bestaande uit een metalen/stalen casco van een van origine varend schip, waarop een opbouw is gevestigd.

2.1 De bouwhoogte van een bouwwerk     

vanaf het peil tot aan het hoogste punt van een gebouw of van een bouwwerk, geen gebouw zijnde, met uitzondering van ondergeschikte bouwonderdelen, zoals schoorstenen, antennes, en naar de aard daarmee gelijk te stellen bouwonderdelen.

3.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Groen aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. groen;
2. water, waterstaatsdoeleinden en oevervoorzieningen;
3. nutsvoorzieningen;
4. kunstwerken ten behoeve van weg- en waterbouw.

4.1 Bestemmingsomschrijving     

De voor Water aangewezen gronden zijn bestemd voor:

1. water;
2. natuurlijke oevers of oeverbeschoeiingen;
3. extensief recreatief medegebruik;
4. kunstwerken ten behoeve van weg- en waterbouw, niet zijnde bruggen;
5. groen;
6. ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van water - 1' is een ankerplaats toegestaan voor binnenvaartschepen en duwbakken;
7. ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van water - 2' is een afmeerlocatie voor maximaal 24 wachtplaatsen voor duwbakken toegestaan;
8. ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van water - 3' is een afmeerlocatie voor zeeschepen toegestaan;
9. ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van water - 4' zijn ligplaatsen voor passagiersvaartuigen met bijbehorende toegangsvoorziening toegestaan, met dien verstande dat niet meer dan twee passagiersvaartuigen gelijktijdig ligplaats in mogen nemen;
10. ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van water - 5' zijn ligplaatsen met bijbehorende toegangsvoorziening voor binnenvaartschepen toegestaan, met dien verstande dat maximaal 12 binnenvaarschepen gelijktijdig ligplaats in mogen nemen;
11. ter plaatse van de aanduiding 'specifieke vorm van water - 6' zijn ligplaatsen met bijbehorende toegangsvoorziening voor binnenvaartschepen toegestaan, met dien verstande dat maximaal 12 binnenvaarschepen gelijktijdig ligplaats in mogen nemen.

4.2 Bouwregels     

4.3 Specifieke gebruiksregels     

6.1 Toegestane overschrijdingen     

Het is toegestaan de in dit plan aangegeven bestemmings- en bouwgrenzen te overschrijden:

1. ten behoeve van stoepen, stoeptreden, funderingen, plinten, pilasters, kozijnen, standleidingen voor hemelwater, mits de overschrijding niet meer bedraagt dan 0,2 meter;
2. tot ten hoogste 2 meter ten behoeve van hijsinrichtingen.

6.2 Maximale maten     

1. In die gevallen dat afstanden tot, en bouwhoogten, inhoud, aantallen en/of oppervlakten van bestaande bouwwerken, die gebouwd zijn met inachtneming van het bepaalde bij of krachtens de Woningwet of de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, op het tijdstip van de inwerkingtreding van het plan meer bedragen dan ingevolge hoofdstuk 2 is voorgeschreven, mogen deze maten en hoeveelheden als maximaal toelaatbaar worden aangehouden.
2. In het geval van (her)oprichting van gebouwen is het bepaalde in de voorgaande lid van dit artikel uitsluitend van toepassing indien het geschiedt op dezelfde plaats.

7.1 Verbodsregels     

8.1 Geluidszone - industrielawaai     

Ter plaatse van de gebiedsaanduiding 'Geluidszone - industrie - Johan van Hasseltkanaal' zijn de gronden, behalve voor de andere daar voorkomende bestemming(en), mede bestemd voor het tegengaan van een te hoge geluidsbelasting vanwege het industrieterrein 'Johan van Hasseltkanaal' op geluidsgevoelige gebouwen en terreinen.

10.1 Wijzigingsregel wettelijke bepaling     

Het bevoegd gezag is, met inachtneming van het bepaalde in artikel 3.6, lid 1, onder a, van de Wet ruimtelijke ordening, bevoegd de in het bestemmingsplan opgenomen bepalingen, waarbij verwezen wordt naar bepalingen in wettelijke regelingen, te wijzigen indien deze wettelijke regelingen na het tijdstip van vaststelling van het plan worden gewijzigd.

10.2 Wijzigingsregel bestemmingsgrenzen     

Het bevoegd gezag is, met inachtneming van het bepaalde in artikel 3.6, lid 1, onder a, van de Wet ruimtelijke ordening, bevoegd het bestemmingsplan te wijzigen ten aanzien van het aanbrengen van wijzigingen in de plaats, richting en/of afmetingen van bestemmingsgrenzen en/of andere grenslijnen en aanduidingen ten behoeve van een ruimtelijk of technisch beter verantwoorde plaatsing van bouwwerken of welke noodzakelijk zijn in verband met de werkelijke toestand van het terrein, met dien verstande dat de afwijking ten hoogste 2 meter mag bedragen, mits het wijzigingen betreft waarbij geen belangen van derden worden geschaad.

11.1 Overgangsrecht bouwwerken     

1. Een bouwwerk dat op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan aanwezig of in uitvoering is, dan wel gebouwd kan worden krachtens een omgevingsvergunning voor het bouwen, en afwijkt van het plan, mag, mits deze afwijking naar aard en omvang niet wordt vergroot:
   1. gedeeltelijk worden vernieuwd of veranderd;
   2. na het teniet gaan ten gevolge van een calamiteit geheel worden vernieuwd of veranderd, mits de aanvraag van de omgevingsvergunning voor het bouwen wordt gedaan binnen twee jaar na de dag waarop het bouwwerk is teniet gegaan.
2. Het bevoegd gezag kan eenmalig in afwijking van het bepaalde in sublid a. een omgevingsvergunning verlenen voor het vergroten van de inhoud van een bouwwerk als bedoeld in sublid a. met maximaal 10%.
3. Sublid a is niet van toepassing op bouwwerken die weliswaar bestaan op het tijdstip van inwerkingtreding van het plan, maar zijn gebouwd zonder vergunning en in strijd met het daarvoor geldende plan, daaronder begrepen de overgangsbepaling van dat plan.

11.2 Overgangsrecht gebruik     

1. Het gebruik van grond en bouwwerken dat bestond op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan en hiermee in strijd is, mag worden voortgezet.
2. Het is verboden het met het bestemmingsplan strijdige gebruik, bedoeld in sublid a, te veranderen of te laten veranderen in een ander met dat plan strijdig gebruik, tenzij door deze verandering de afwijking naar aard en omvang wordt verkleind.
3. Indien het gebruik, bedoeld in sublid a, na de inwerkingtreding van het plan voor een periode langer dan een jaar wordt onderbroken, is het verboden dit gebruik daarna te hervatten of te laten hervatten.
4. Sublid a is niet van toepassing op het gebruik dat reeds in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan, daaronder begrepen de overgangsbepalingen van dat plan.