Artikel 1 Begripsbepaling     

In deze wijzigingsverordening wordt verstaan onder:

Artikel 2 Wijzigingen locaties     

De geometrie van de volgende locaties die deel uitmaken van de Omgevingsverordening Noord-Brabant worden gewijzigd zoals digitaal vastgelegd in deze wijziging:

Artikel 3 Wijziging regels     

Aan het tweede lid van artikel 1.3 wordt toegevoegd:

d. NL.IMRO.9930.Ovrwijzkaarten252-va01

Artikel 4 Wijziging Algemene toelichting     

In paragraaf 13 van de Algemene toelichting wordt dit wijzigingsbesluit toegevoegd aan het daar opgenomen overzicht van de (wijzigings-)besluiten van de Omgevingsverordening.

1.1 Herbegrenzingen in verband met gemeentelijke plannen     

Het kan voorkomen dat een locatie in de Ovr gewijzigd dient te worden voordat een gemeentelijk plan in overeenstemming is met de daarbij behorende regels. Bijvoorbeeld door Bebouwd gebied op een locatie te leggen, waardoor meer ontwikkelingen in het Landelijk gebied mogelijk zijn. Onder de Interim Omgevingsverordening Noord-Brabant, die gold voor 1-1-2024, moesten de kaarten aangepast worden voordat een gemeentelijk plan vastgesteld kon worden. Meer informatie is te vinden in Hoofdstuk 2.

1.2 Actualisaties en correcties     

Actualisaties en correcties komen gedurende het jaar naar voren. Bijvoorbeeld bij de behandeling van gemeentelijke plannen of vanwege vaststelling van andere besluiten, zoals een waterplan, of nieuwe gegevens. Bijvoorbeeld actuele gegevens van een waterschap over gerealiseerde ecologische verbindingszones. Meer informatie over deze categorie wijzigingen is te vinden in Hoofdstuk 3.

1.3 Wijziging Natuur Netwerk Brabant in samenhang met Natuurbeheerplan: ecologische redenen     

Voor aanpassingen van het Natuur Netwerk Brabant (NNB) in het Natuurbeheerplan (NBP) wordt eenmaal per jaar een procedure doorlopen met inspraak. Omdat het NNB ook in de Ovr is opgenomen en grenswijzigingen dus ook voor deze wijzigingsverordening relevant zijn, lopen deze aanpassingsprocedures synchroon. Meer informatie is te vinden in Hoofdstuk 4.

1.4 Bijkomende wijzigingen     

Een wijziging van een locatie heeft vaak ook gevolgen voor andere locaties. Als bijvoorbeeld Stedelijk gebied aan de rand van een kern groter wordt, 'verdwijnt' de locatie Landelijk gebied ter plaatse van die uitbreiding. Deze 'bijkomende' wijzigingen worden beschreven in Hoofdstuk 5.

2.1 Procedure Interim omgevingsverordening en overgangssituatie     

Aan het einde van 2023 zijn veel ontwerpbestemmingsplannen ter inzage gelegd.

Bij de vorige kaartwijzigingen (TAM-omgevingsverordening Noord-Brabant - kaartaanpassingen 2024) was sprake van een overgangssituatie. Er zijn veel wijzigingsverzoeken van gemeenten meegenomen waarvan het ontwerp voor 1 januari 2024 ter inzage heeft gelegen. Daarbij werd zoveel mogelijk aangesloten op de procedure onder de IOV, zodat gemeenten de optie hadden om te wachten met de vaststelling van het plan tot na de inwerkingtreding van de wijziging van de Ovr.

Ook in de voorliggende verordening zijn nog een paar wijzigingen opgenomen die samenhangen met ontwerpbestemmingsplannen die voor 1 januari 2024 in ontwerp ter inzage hebben gelegen. Deze bestemmingsplannen zijn inmiddels echter allemaal in werking getreden of onherroepelijk en waren daarom ook zonder procedure op basis van de IOV meegenomen.

2.2 Voor- en achteraf herbegrenzen onder Omgevingsverordening     

In beginsel vindt de aanpassing van de kaarten op basis van een in werking getreden gemeentelijk plan plaats, dus 'achteraf'. Deze wijzigingen zien we als actualisatie van van de kaart van de Omgevingsverordening en worden daarom, in algemene zin, toegelicht in Hoofdstuk 3.

In uitzonderingssituaties is het wel nodig om voor vaststelling van een gemeentelijk plan een wijziging op de kaart van de Omgevingsverordening door te voeren. Dat is het geval bij de wijziging van 'Bebouwd gebied'. Dit is een aanduiding die extra functies en bouwwerken mogelijk maakt in het landelijk gebied. Zolang deze aanduiding er nog niet ligt, zijn omgevingsplannen die de extra functies en bouwwerken op basis van Bebouwd gebied mogelijk maken in strijd met de Omgevingsverordening. Een ander voorbeeld van een wijziging die voor de vaststelling van een wijziging van het omgevingsplan in een wijzigingsprocedure van de omgevingsverordening moet meelopen is voor Beperkingen veehouderij op een concrete locatie van een agrarisch bedrijf.

In deze wijziging van de Omgevingsverordening komt deze categorie niet voor.

3.1 Actualisatie in verband met geldend gemeentelijk plan     

Er zijn veel wijzigingen in deze Omgevingsverordening doorgevoerd op basis van (recentelijk) in werking getreden gemeentelijke plannen.De meeste wijzigingen vinden plaats bij de locaties Stedelijk gebied en Natuur Netwerk Brabant (NNB).

3.2 Kaartfout geldend plan/ huidige situatie     

Bij kaartfouten gaat het vaak om geconstateerde fouten in de begrenzing of om actualisaties (niet op basis van een recent in werking getreden wijziging van het omgevingsplan). De behoefte hieraan komt meestal naar voren bij een inventarisatie ten behoeve van nieuwe ontwikkelingen. Op dat moment blijkt soms dat de bestaande situatie en het geldende omgevingsplan nog niet juist zijn verwerkt.

Bijvoorbeeld bestaande legale woningen die al sinds de jaren 70 aanwezig zijn maar niet uit het NNB zijn 'geknipt', of overlap met de bestemming 'Verkeer' vanwege een weg.

3.3 Hogere regelgeving, besluit Provinciale Staten, overig     

In de wijziging van de Omgevingsverordening worden ook andere kaartwijzigingen meegenomen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om besluiten van het Rijk die door moeten werken in de kaarten van de verordening (=hogere regelgeving) of van Provinciale Staten. In deze wijziging vinden deze aanpassingen niet plaats.

4.1 Beschikking Groenontwikkelbedrijf     

Een bijzondere categorie zijn de wijzigingen naar aanleiding van beschikkingen van het Groenontwikkelbedrijf. Het GOB verleent subsidies voor realisering van het NNB. Bij de subsidieverlening wordt een ecologische toets uitgevoerd. Het is niet altijd mogelijk natuurontwikkeling precies op de oorspronkelijk geplande plaats tot stand te brengen. In de praktijk kan dit op problemen stuiten, terwijl op een andere wijze in de nabijheid wel natuur is te realiseren. In zo'n geval kon het GOB soms ook subsidie verlenen voor gronden buiten de begrenzing van het NNB. Dat is nu niet meer mogelijk. Er zijn echter een aantal projecten waarvoor in het verleden wel subsidie is verstrekt, maar die nog niet aan het NNB zijn toegevoegd. Deze aanpassingen voeren we nu wel door.

Deze nieuwe gronden zien wij mede als compensatiegrond vanwege kleinschalige aantastingen van het Natuurnetwerk Nederland, waarbij de begrensde oppervlakte NNN kleiner is geworden. Dit kan het geval zijn bij plannen waarbij financiële compensatie (storting in de provinciale compensatievoorziening) is toegepast.

Daar waar het doel is om de oorspronkelijke kwalitatieve en kwantitatieve ambities van het NNB in het desbetreffende gebied te behouden of te versterken is het nodig om te borgen dat de percelen een op natuur gerichte functie krijgen. Hierdoor kunnen ze niet op termijn weer ingezet worden voor andere doeleinden. Daarom worden die gronden in de Omgevingsverordening Noord-Brabant als NNB opgenomen. Hiermee ontstaat voor de gemeente de verplichting er een passende functie aan toe te kennen of, als deze er al ligt, in stand te houden.

4.2 Gerealiseerde ecologische verbindingszone     

De locatie Natuur Netwerk Brabant - Ecologische verbindingszone (EVZ) is op een aantal plekken gerealiseerd. Waar een ecologische verbindingszone (EVZ) is gerealiseerd, worden de percelen die met natuur zijn ingericht toegevoegd aan het gebied Natuur Netwerk Brabant, waarbij de locatie NNNB_EVZ bufferzone komt te vervallen als de EVZ afgerond is. Zie hiervoor ook paragraaf Ecologische verbindingszone.

In deze wijzigingsverordening komt dit niet voor.

5.1 Algemeen     

Een actualisatie van een locatie (zoals NNB) kan indirect ook gevolgen hebben voor een andere locatie (zoals Landelijk gebied). Deze 'afgeleide' wijzigingen worden ook in deze wijzigingsverordening opgenomen.

Soms is er heel direct sprake van communicerende vaten: waar aan een legenda-eenheid iets wordt toegevoegd, moet datzelfde van een andere verwijderd worden. Zo leidt het verwijderen van 'Attentiezone waterhuishouding' tot een overeenkomstige toevoeging aan het gebied 'Geen attentiezone waterhuishouding'.

Vaak is deze samenhang in gebieden wat minder duidelijk en vloeit deze voort uit de technische opbouw van de verordening of omdat onderwerpen inhoudelijk samenhang met elkaar hebben. De 'afgeleide' wijzigingen zijn daarom hieronder nader toegelicht.

5.2 Basis kaartopbouw     

In de Interim omgevingsverordening Noord-Brabant sluiten het 'Stedelijk gebied', het 'Natuur Netwerk Brabant' en 'Landelijk gebied' op elkaar aan en overlappen niet.

Dit betekent dat een wijziging in één van deze legenda-eenheden ook gevolgen heeft voor het aangrenzende locatie, dat soms ook op een andere kaart voor kan komen. Er kan bijvoorbeeld niet volstaan worden met het toevoegen van het NNB, er moet op die plek ook de tot dan toe geldende legendaeenheid uit het genoemde rijtje worden verwijderd.

Het toevoegen van 'Stedelijk gebied' betekent op zijn beurt dat daar meestal 'Landelijk gebied' verwijderd moet worden.

Bij het verwijderen van het NNB wordt voor de nieuwe invulling gekeken naar de omringende locaties. De hoofdregels voor toekenning van een ander locatie aan de gronden waar NNB is verwijderd zijn als volgt:

• het vlak grenst aan 'Landelijk gebied' en 'Groenblauwe waarde': het vlak wordt toegevoegd aan 'Landelijk gebied' en 'Groenblauwe waarde';
• het vlak raakt geen 'Groenblauwe waarde', maar wel 'Stedelijk gebied': het vlak wordt toegevoegd aan 'Stedelijk gebied';
• het vlak was volledig omringd door 'Landelijk gebied': het wordt toegevoegd aan 'Landelijk gebied';
• het vlak wordt volledig omringd door NNB: de toekenning is maatwerk.
• Bij smalle lange vlakken kan het gebeuren dat de strook deels aan de 'Groenblauwe waarde' grenst. Dan zal het toegevoegde 'Landelijk gebied' op vergelijkbare wijze voorzien worden van 'Groenblauwe waarde'.

5.3 Wijzigingen als gevolg van aanpassing Stedelijk gebied     

Een aanpassing van 'Stedelijk gebied' kan ertoe leiden dat een aantal andere locaties mee wijzigt. Dat doet zich voor bij 'Beperking veehouderij'. Waar deze op de kaart aansluiten aan het 'Stedelijk gebied' schuift de grens van deze gebieden mee met de verplaatsing van de grens van het 'Stedelijk gebied' zodat ze daar op aan blijven sluiten. Ook de norm voor wateroverlast wijzigt vaak mee. Zie hiervoor ook paragraaf 5.6 Bijkomende wijzigingen in de normen voor wateroverlast

Als er op de gronden die worden toegevoegd aan Stedelijk gebied een locatie ligt met cultuurhistorische waarden, groenblauwe waarden of een attentiezone waterhuishouding, dan blijft die meestal gewoon liggen. Bij het maken van het plan is hier als het goed is rekening mee gehouden. Er is bijvoorbeeld voldoende ruimte overgelaten voor cultuurhistorie, groen en water. Deze waarden moeten ook in de toekomst behouden blijven. Alleen in bijzondere gevallen is het plan zo opgezet dat de locatie (deels) verdwijnt.

5.4 Wijzigingen als gevolg van aanpassing Natuur Netwerk Brabant     

Omdat de regels binnen Natuur Netwerk Brabant een strenger beschermingsregime bevatten dan de regels voor Groenblauwe waarden (GBW), heeft het handhaven van de locatie GBW geen zin op gronden waar NNB wordt toegevoegd. De locatie GBW wordt dan standaard verwijderd.

Werkzaamheden zoals bijvoorbeeld grondwateronttrekking, het graven van sloten en aanleggen van drainage, kunnen invloed hebben op de waterhuishouding in een gebied. Dergelijke activiteiten kunnen zo nadelige gevolgen hebben voor verdrogingsgevoelige natuur in de nabijheid. Om dit type natuur te beschermen is in de Omgevingsverordening Noord-Brabant (Ovr) een 'Attentiezone waterhuishouding' opgenomen die mede is afgestemd op de grenzen van het NNB. Hier moet de gemeente regels in het omgevingsplan opnemen om verdroging te voorkomen, bijvoorbeeld een vergunningplicht voor werkzaamheden die verdrogend kunnen werken.

Daarnaast kent de Ovr ook een gebied 'Beperkingen veehouderij' dat als een beschermingszone op en rondom het NNB ligt.

De wijzigingen in de buitengrenzen van het NNB in deze wijzigingsverordening kunnen daardoor ook leiden tot aanpassing van de grens van 'Attentiezone waterhuishouding' en 'Beperkingen veehouderij'.

Toevoeging van percelen NNB op gronden waar nog geen 'Beperkingen veehouderij' ligt zorgt ervoor dat het perceel in kwestie bij deze wijzigingsverordening wordt toegevoegd aan 'Beperkingen veehouderij'.

Toevoeging van percelen NNB aan de rand van een gebied met natte natuur kan ertoe leiden dat de grens van de 'Attentiezone waterhuishouding' mee op moet schuiven. Waar het toevoegen van NNB daar aanleiding toe geeft worden er bij de vaststelling van deze wijzigingsverordening ook toevoegingen van 'Attentiezone waterhuishouding' opgenomen. Andersom geldt ook, dat verwijdering van percelen aan de rand van het NNB ertoe kan leiden dat de Attentiezone aan de nieuwe grens moet worden aangepast en ook kleiner kan worden.

Een vergelijkbare aanpassing geldt voor Natuurnetwerk Nederland (NNN). Wijzigingen van het Natuur Netwerk Brabant kunnen ook gevolgen hebben voor de grenzen van het Natuurnetwerk Nederland. Met name waar de grenzen van deze locaties samenvallen en de grens van het NNB ruimer of kleiner wordt, zal het NNN ook meeschuiven.

5.5 Wijziging van het gebied attentiezone waterhuishouding     

In de Omgevingsverordening Noord-Brabant zijn regels opgenomen die verbonden zijn aan het gebied waar de 'Attentiezone waterhuishouding' níet ligt.

Een toevoeging van percelen aan de 'Attentiezone waterhuishouding' zoals beschreven in de paragrafen hierboven betekent dus dat het gebied 'Geen attentiezone waterhuishouding' kleiner wordt. Andersom betekent een verwijdering van de attentiezone dat het gebied 'Geen attentiezone waterhuishouding' op de kaart groter wordt.

5.6 Bijkomende wijzigingen in de normen voor wateroverlast     

In hoofdstuk 2 van de Omgevingsverordening Noord-Brabant (Ovr) zijn normen voor wateroverlast opgenomen waar de waterschappen rekening mee moet houden.

Deze normen hangen onlosmakelijk samen met de functie van de gronden en zijn bijvoorbeeld soepel in natuurgebieden en het strengst in stedelijk gebied. Daarom hebben de wijzigingen van het NNB, 'Stedelijk gebied', 'Regionale waterberging' en 'Reservering waterberging' automatisch ook gevolgen voor de normen wateroverlast die horen bij de instructieregels voor het waterschap. Er wordt altijd een norm voor wateroverlast toegekend. Wanneer gronden bijvoorbeeld niet langer deel uitmaken van het Natuur Netwerk Brabant maar 'gewoon' landelijk gebied worden brengt met zich mee dat de voor NNB geldende status 'normvrij' verwijderd moet worden en op dezelfde plek de norm voor wateroverlast buiten stedelijk gebied moet worden toegevoegd.

De hoofdregels voor de toekenning van de normen voor wateroverlast zijn als volgt:

• De strengste normen gelden in het stedelijk gebied zoals dat is opgenomen in de Ovr. Hier is sprake van twee normen: in een gebied met 's-Hertogenbosch en een aantal omliggende plaatsen (soms in stukken afgekort als HoWaBo) geldt een gezamenlijk afgesproken aparte norm.
• Gronden die zijn aangewezen als Natuur Netwerk Brabant, regionale waterberging, reservering waterberging en overig oppervlaktewater zijn normvrij.
• In het overige buitengebied is de norm afhankelijk van het grondgebruik - voor bebouwing, akker of weiland bijvoorbeeld.

6.1 Bevoegdheid aanpassing grenzen     

Gedeputeerde Staten zijn bevoegd tot vaststelling of wijziging van de Omgevingsverordening in de gevallen die genoemd worden in het Delegatiebesluit Omgevingsverordening Noord-Brabant. Bijvoorbeeld als evidente fouten hersteld moeten worden. Specifiek wordt in het besluit aangegeven dat 'werkingsgebieden' gewijzigd kunnen worden als:

1. de wijziging nodig is voor een doelmatige uitvoering;
2. de wijziging bijdraagt aan het doel waarvoor het werkingsgebied is opgenomen;
3. er sprake is van een kennelijke onjuistheid in de begrenzing; of
4. de grens van een gebied niet langer in overeenstemming is met een in werking getreden omgevingsplan.

De wijzigingen in deze Omgevingsverordening passen binnen deze gevallen.

Gemeentelijke plannen 

In de toelichting van de gemeentelijke plannen is beschreven waarom deze passen binnen (afwijk)regels en/ of de uitgangspunten van de Interim omgevingsverordening en/ of de Omgevingsverordening Noord-Brabant. Het kan zo zijn dat het voor een passend plan nodig is een werkingsgebied te wijzigen, bijvoorbeeld door toevoeging van 'Bebouwd gebied'. De wijzigig is dan nodig voor een doelmatige uitvoering van de Omgevingsverordening en draagt bij een het doel waarvoor het werkingsgebied is opgenomen. Ook komt het vaak voor dat een ontwikkeling plaats kan vinden zonder wijziging van een werkingsgebied, maar later wel een wijziging nodig is om de juiste regels ter plaatse van de ontwikkeling te laten gelden. Bijvoorbeeld bij de uitbreiding van een woonkern in Landelijk gebied met een stedelijke ontwikkeling. Daar wordt Stedelijk gebied opgenomen en wordt bijvoorbeeld de Norm wateroverlast aangepast.

Actualisaties en correcties

De actualisaties betreffen soms begrenzingen die niet meer in overeenstemming zijn met in werking getreden omgevingsplannen. Ook komt het voor dat de wijzigingen nodig zijn voor een doelmatige uitvoering van de Omgevingsverordening en draagt de wijziging bij aan het doel waarvoor het werkingsgebied is opgenomen. Zoals bij de wijziging van ecologische verbindingszones, waardoor ze op een ecologisch gezien betere plek komen te liggen. Of het wijzigingen van Regionale waterberging op basis van recente gegevens van een Waterschap.

De wijzigingen die vallen onder de categorie 'correcties' zijn kennelijke onjuistheden van begrenzingen of de begrenzing is niet langer in overeenstemming met een in werking getreden omgevingsplan. Bijvoorbeeld een al lang bestaand vlak waar wonen is toegestaan en al tientallen jaren legaal een woning staat in het NNB.

6.2 Oppervlakte Natuur Netwerk Nederland     

Vanuit het Besluit kwaliteit leefomgeving geldt dat geborgd moet zijn dat omvang, kwaliteit en samenhang van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) behouden blijft.

In de Omgevingsverordening zijn daarom regels opgenomen die ervoor zorgen dat aantastingen van het NNN, bijvoorbeeld door een gemeentelijk initiatief, gecompenseerd worden (o.a. artikelen 5.37, 5.38 en 5.39). Daarbij wordt gestuurd op een voorkeurslocatie binnen het NNB, waardoor kwaliteit en samenhang worden geborgd. In de regeling is ook opgenomen dat de omvang van het Natuurnetwerk Nederland niet mag afnemen. Dat betekent dat in het geval een ontwikkeling aantasting geeft van kernmerken en waarden van het Natuurnetwerk Nederland er voor fysieke compensatie gezocht moet worden naar een locatie buiten het aangeduide Natuurnetwerk Nederland. Alleen in gevallen waarbij onderbouwd wordt dat het niet mogelijk is om natuur op een voorkeurslocatie in te richten, kan een locatie buiten een voorkeursgebied worden aangewezen om aan de compensatieverplichting te voldoen. De noodzakelijke compensatie moet in zo'n geval bijdragen aan samenhang en kwaliteit van het NNB en ligt daarom aansluitend op of in de directe nabijheid van een bestaande natuurfunctie. Dit bevordert dat er geen nieuwe 'losliggende' natuurgebieden ontstaan en dat de compensatie bijdraagt aan het beoogde netwerk van natuurgebieden. Of en wanneer er sprake is van een locatie die bijdraagt aan samenhang en kwaliteit van het NNB is maatwerk. Vandaar dat afstemming tussen de gemeente en de provincie plaatsvindt over de compensatielocatie en de inrichting daarvan.

Als een gemeente kiest voor financiële compensatie zorgen Gedeputeerde Staten voor een tijdige realisering van de fysieke compensatie (artikel 7.4 lid 3 Ovr) en daarmee voor het minimaal gelijk blijven van het NNN.

In deze wijzigingsverordening neemt het NNN niet af.

6.3 Raadplegen Omgevingsverordening voor regels     

De wijziging heeft alleen betrekking op de begrenzingen van een beperkt aantal gebieden in de Ovr. Daarom dient naast dit wijzigingsbesluit ook altijd de Omgevingsverordening te worden geraadpleegd:

• voor de regels die van toepassing zijn op de gronden die in dit besluit aan een andere locatie zijn toegevoegd, zoals bijvoorbeeld de toevoeging van 'Natuur Netwerk Brabant';
• omdat er nog andere locaties en dus regels op dezelfde plek van toepassing kunnen zijn.

7.1 Procedure wijziging Omgevingsverordening     

Twee keer per jaar vindt een kaartaanpassingsronde van de Omgevingsverordening Noord-Brabant plaats. Het ontwerp van deze ronde, de ''zomerronde'', ligt in mei/juni ter inzage en deze wijziging ligt in september voor aan GS ter vaststelling. Het ontwerp van de "winterronde'' ligt in december/ januari ter inzage en vaststelling vindt plaats aan het einde van het eerste kwartaal.

Tijdens de terinzagelegging van het ontwerp (6 weken) kan iedereen een zienswijze indienen. Gedeputeerde Staten besluiten na afloop over de beantwoording van de zienswijzen en de vaststelling van de wijziging van de Omgevingsverordening. In een Nota van zienswijzen en wijzigingen is de beantwoording van de zienswijzen te vinden en eventuele wijzigingen die daaruit voortkomen. Ook ambtshalve wijzigingen zijn hierin opgenomen. Deze nota ziet ook op de wijzigingen en reactie op het met dit wijzigingsbesluit samenhangende Natuurbeheerplan 2026.