|
|
|
Landschappelijke structuur
|
De tweede ruimtelijke laag is de landschappelijke structuur,ofwel flora,fauna en water.Heerhugowaard
bestaat uit de droogmakerij Heerhugowaard en polder Veenhuizen, omgeven door de boezem, waarop
via het gemaal Huygendijk wordt afgewaterd door de twee hoofdwaterlopen Ooster- en Westertocht.
Deze rechte waterlopen doorsnijden de gemeente van noord (2,25m onder NAP) naar zuid (3,9m
onder NAP). De dijken langs de ringvaart, het kanaal Alkmaar-Omval-Kolhorn, de spoordijk en de
N242 zorgen voor enig reliëf in het vlakke gebied.
Heerhugowaard kent een rationeel, door de mens gemaakt en ingericht landschap. Voor de
beeldkwaliteit van de droogmakerij zijn de volgende elementen belangrijk:
• De droogmakerij bestaat uit een dieper gelegen, drooggelegd meer, omsloten door een
ringvaart en een ringdijk.
• De ringdijk, ringvaart en de binnendijkse druiplanden laten de oorspronkelijke natuurlijke
meervorm zien en geven een fraai contrast met de kenmerkende verkavelingsstructuur.
• De zuidelijke begrenzing van Heerhugowaard, de Westfriese Omringdijk, heeft de
cultuurhistorische hoofdstructuur van West-Friesland bepaald.
Ontginning van de Heer Huyghen Waert in 1631
De lintstructuur, met bomen langs de oudere wegen en her en der verspreid wat boerderijen gericht op
het lint, is kenmerkend voor het buitengebied van Heerhugowaard. De omvangrijke erfbeplantingen
rond de meeste boerderijen, bepalen ook voor een groot deel het landschappelijke beeld.
Gebieden met belangrijke natuurwaarden zijn voor Heerhugowaard: ´t Waarderhout, het Schoutenbos,
de Smuigelpolder en de polder Veenhuizen. De Veenhuizer polder is een belangrijk grasland- en
weidevogelgebied, met als karakteristiek landschapselement de Groenedijk aan de westzijde
met zijn bochtige verloop en de groene beplanting. De Oostertocht is een belangrijke natuurlijke
verbindingslijn.
De gemeente voert al circa tien jaar een beleid gebaseerd op de principes van duurzaam integraal
waterbeheer. Hiervan beginnen de vruchten zich goed af te werpen. Kenmerken zijn:
• Voorkomen van verdroging en wateroverlast.
• Voorkomen van verontreiniging van water.
• Voorkomen van verdere verontreiniging en het saneren van verontreinigde waterbodems.
• Ontwikkelen van duurzame, stabiele, natuurvriendelijke oevers.
• Gebiedseigen water vasthouden.
• Waterbeheer zoveel mogelijk aansluiten op de natuurlijke waterbalans en waterkwaliteit in het
gebied.
• Afstemmen van aan water gerelateerd beleid op het gebied van ruimtelijke ordening, milieu en
natuur.
Identiteit van het landschap: karakteristieke bebouwing langs ontginningslinten
Identiteit landschap: Groenedijk in open Veenhuizerpolder
Identiteit landschap: Plempdijk
´t Waarderhout
Zowel in het stedelijke gebied als het buitengebied van Heerhugowaard zijn voortdurend ontwikkelingen die
invloed hebben op de uitstraling van het landschap. Dynamiek hoort bij een landschap. Het versterken van de
landschappelijke structuur als basis voor nieuwe ontwikkelingen is een belangrijk uitgangspunt voor de toekomst:
• Landschap
Het landschap is beleefbaar langs routes. Bij de vormgeving van wegen en waterlopen is het wenselijk
gebruik te maken van structuurlijnen of landschappelijk en cultuurhistorische elementen. Erfgoed is een
inspiratiebron voor ruimtelijke kwaliteit. Met culturele planologie (als voorbeeld) worden zowel cultuurfactoren
als cultuuractoren in ruimtelijke ordeningsprocessen ingebracht. Met de vormgeving van de routes kan de
historische structuur van de droogmakerij en daarmee de kwaliteit van het landschap worden versterkt. Er
wordt gewerkt aan: uniforme boomlinten op ontginningsassen en verbindingswegen, de toegankelijkheid
van de dijken voor fietsers, en het versterken van de beeldkwaliteit van de Westfriese Omringdijk.
Het behoud van het provinciaal monument de Westfriese Omringdijk - het totale ensemble van dijklichamen,
de wielen en de kleiputten - alsmede handhaving van de vrije zone aan weerzijden van de dijk is belangrijk.
De handhaving van de vrije zone geldt niet alleen voor de Westfriese Omringdijk maar voor de totale
waterkering die de polder Heerhugowaard omsluit. De provincie wenst de Westfriese Omringdijk te
behouden door ontwikkeling. Dit betekent dat nieuwe ontwikkelingen bijdragen aan het behoud en de
versterking van de cultuurhistorische en landschappelijke waarden van het monument. Nu de realisatie
van Stad van de Zon, inclusief het Park van Luna, spelen hier geen grote ruimtelijke opgaven nabij de dijk.
Er liggen in het Park van Luna kansen om het archeologisch waardevolle ´Molenland´ te betrekken bij de
Westfriese Omringdijk.
Het contrast tussen polderlandschap en stedelijk gebied wordt benadrukt door het verfraaien van de
entrees en door het behouden van de zichtlijnen naar het open polderlandschap. In het zuidelijk deel van
de Middenweg en de oostzijde van de Jan Glijnisweg en in het noordelijke buitengebied ten oosten van de
Middenweg zijn de stedelijke ontwikkelingsmogelijkheden langs deze assen beperkt.
• Groen
Het openbaar groen is de bakermat van gevarieerde flora en fauna en draagt bij aan recreatie en woongenot.
Het is van belang om de bestaande natuurlijke waarden te behouden en te verbeteren. De gemeente
heeft de ambitie de recreatiewaarden van parken, recreatiegebieden en grootschalige groengebieden te
versterken door het aanpassen van de groeninrichting aan de behoeften van de gebruikers met de nadruk
op bruikbaarheid, reinheid en veiligheid.
• Ecologie
Duurzaamheid is een belangrijk thema bij de inrichting van de publieke ruimte. Heerhugowaard wil de
duurzaamheid van de groeninrichting versterken door het ontwerpen op basis van Integraal Beheer
Openbare Ruimte (IBOR) waarbij ecologie een randvoorwaarde is. De natuurwaarde van de groeninrichting
wordt vergroot door het zoveel mogelijk toepassen van ecologisch groenbeheer en door het verbinden van
gebieden met een hoge ecologische waarde of potentie.
• Water
Op het gebied van water streeft Heerhugowaard naar een gezond en duurzaam polderwatersysteem. Het
verbeteren van het kwantitatief waterbeheer, verbeteren van waterkwaliteit en kwaliteit van waterbodem,
vergroten van natuurwaarden en bevorderen van recreatie zijn hierbij van belang.
|
|
