1.1 Aanleiding     

De nieuwe woonwijk De Bongerd in Amsterdam Noord is de afgelopen jaren in fases ontwikkeld. De ontwikkeling van het laatste deelgebied (deelgebied 4b) zal daarom niet lang meer op zich laten wachten. Om geen vertraging in de woningbouwproductie op te lopen, vindt, om de ontwikkeling van deelgebied 4B mogelijk te maken, nu de ruimtelijke uitwerking en de besluitvorming daarover plaats.

In het geldende bestemmingsplan ‘De Bongerd’ (vastgesteld op 27 mei 2009) is rekening gehouden met de ontwikkeling van deelgebied 4. Vanwege de in 2008 ontstane onzekerheid over de aanleg van de Bongerdverbinding (‘de tunnel’) is in 2008 besloten om de ontwikkeling van het in het Stedenbouwkundig Plan De Bongerd (SPDB) opgenomen deelgebied 4 niet bij recht in het geldende bestemmingsplan mogelijk te maken maar om ten aanzien van heel deelgebied 4 te kiezen voor een uit te werken bestemming (’Wonen – Uit te werken bestemming’ (W-U)).

Voor deelgebied 4A is op 4 december 2016 het uitwerkingsplan De Bongerd 4A vastgesteld. Dit deelgebied is inmiddels gerealiseerd en De Bongerdverbinding is komen te vervallen.

Om het verkavelingsplan voor deelgebied 4B planologisch mogelijk te maken dient de uitwerkingsbevoegdheid zoals opgenomen in het geldende bestemmingsplan te worden toegepast. Hiervoor dient het voorliggende uitwerkingsplan in procedure te worden gebracht.

1.2 Bevoegdheden     

Het plangebied is gelegen binnen de grenzen van het stadsdeel Noord. De Boingerd is aangewezen als grootstedelijk gebied. Dit besluit heeft tot gevolg dat de voorbereiding van bestemmingsplannen door het college van B&W wordt uitgevoerd. Het dagelijks bestuur van stadsdeel Noord wordt betrokken bij de voorbereiding van het bestemmingsplan conform hetgeen is vastgelegd in de Verordening op het Lokaal Bestuur.

1.3 Leeswijzer     

Het uitwerkingsplan bestaat uit regels, een verbeelding en gaat vergezeld van een toelichting. Op de verbeelding zijn de bestemmingen in het plangebied weergegeven. Deze bestemmingen zijn gerelateerd aan de in de regels opgenomen juridische regeling.

De verbeelding en de regels vormen samen de bestemmingsplanregeling zoals deze door het college van b&w wordt vastgesteld. De toelichting geeft de achtergronden (relevant beleid, resultaten van uitgevoerde onderzoeken) bij de bestemmingsplanregeling.

De toelichting van dit uitwerkingsplan bestaat uit 8 hoofdstukken. Hier wordt in het kort de inhoud van deze hoofdstukken beschreven.

Na dit eerste inleidende hoofdstuk volgt in hoofdstuk 2 een beschrijving van het plankader. Er wordt onder andere ingegaan op de ontstaansgeschiedenis, beschrijving van het plangebied als ook de beschrijving van de bestaande functies. In hoofdstuk 3 volgt een beschrijving van het relevante ruimtelijk beleid afkomstig van het Rijk, de provincie, de regio en de gemeente. In hoofdstuk 4 wordt de ontwikkeling beschreven. In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op verschillende milieu- en omgevingsfactoren. In hoofdstuk 6 wordt uitgelegd op welke wijze dit is vertaald in juridische zin. In hoofdstuk 7 wordt ingegaan op de economische uitvoerbaarheid en tot slot behandelt hoofdstuk 8 de maatschappelijke uitvoerbaarheid (het overleg ex artikel 3.1.1 Bro). Tot slot zijn de relevante rapporten als bijlage bij de toelichting gevoegd.

2.1 Ligging en begrenzing     

De plangrenzen van dit uitwerkingsplan beslaan de Tuinderijlaan in het westen, de Paradijsappelstraat in het noorden, de Bongerdkade in het oosten en de Vlakkerweg in het zuiden.

Voor de exacte begrenzing van het plangebied wordt verwezen naar de digitale verbeelding (voorheen de bestemmingplankaart).

2.2 Doelstelling     

Gelet op de huidige wet- en regelgeving is het noodzakelijk een uitwerkingsplan in procedure te brengen dat voorziet in een goede eigentijdse planologische en juridische regeling voor het gebied. Dit bestemmingsplan beoogt hierin te voorzien.

2.3 Geldend planologisch kader     

Ter plaatse van deelgebied 4B geldt het bestemmingsplan ‘De Bongerd’. Het bestemmingsplan is op 27 mei 2009 door de stadsdeelraad van het toenmalige stadsdeel Amsterdam Noord vastgesteld en op 11 mei 2011 door uitspraak van de Raad van State onherroepelijk geworden. Het bestemmingsplan is indertijd vastgesteld om De Bongerd te kunnen realiseren.

Het bestemmingsplan is gebaseerd op het Stedenbouwkundig Plan De Bongerd (SPDB), welke op 10 januari 2007 door de stadsdeelraad (oude stijl) is vastgesteld (zie paragraaf 4.2 voor een korte beschrijving van het SPDB). Met het in het SPDB opgenomen deelgebied 4 is in het bestemmingsplan echter op een andere manier omgegaan dan met de deelgebieden 1 t/m 3. In het SPDB werd namelijk uitgegaan van een snelle aanpak van de ontwikkeling van een tunnel als noord-zuidverbinding tussen de IJdoornlaan en de Klaprozenweg. Vanwege deze verbinding is in het SPDB voor de oostelijke zone van deelgebied 4 (deelgebied 4B) uitgegaan van hoogbouw met een dove gevel zodat deze hoogbouw een buffer zou gaan vormen tussen de ontsluitingsweg van de tunnel en de laagbouw in de westelijke zone van deelgebied 4 (deelgebied 4A).

Bij de vaststelling van de grondexploitatie van De Bongerd door de gemeenteraad op 23 april 2008 is de motie Olij aangenomen. In deze motie is besloten dat de gemeenteraad een keuze over de toekomst van de Bongerdverbinding (‘de tunnel’) krijgt voorgelegd. Als gevolg van de motie was de snelle realisatie van de tunnel onzeker geworden. In het bestemmingsplan De Bongerd zijn zowel deelgebied 4A als deelgebied 4B daarom niet ‘bij recht’ in het bestemmingsplan mogelijk gemaakt maar via een uitwerkingsplicht.

Inmiddels is de Bongerdverbinding komen te vervallen en is daar in de verkaveling van 4B rekening mee gehouden.

De gronden van deelgebied 4B zijn bestemd als ’Wonen – Uit te werken bestemming’ (W-U). De bepalingen voor deze bestemming zijn o.a. weergegeven in artikel 13 van de regels.

De regels waaraan het uitwerkingsplan moet voldoen zijn opgenomen in de bepalingen die horen bij de bestemming ’Wonen – Uit te werken bestemming’ (W-U):

• Het uitwerkingsplan mag woningen (met inbegrip van bijbehorende bergingen en andere nevenruimten, alsmede het uitoefenen van aan-huis-verbonden beroepen), tuinen, plantsoenen en groenvoorzieningen, speelvoorzieningen, wegen, voet- en rijwielpaden en al dan niet gebouwde parkeervoorzieningen ten behoeve van woningen toestaan.
• In het uitgewerkte plan dient te worden vastgelegd waar en hoeveel nieuwe woningen zijn toegestaan. In de uitwerkingsregels is daarbij bepaald dat in de op plankaart aangegeven zone A hoofdzakelijk dient te worden uitgegaan van aaneengesloten woningen met achtertuin terwijl in de op de plankaart aangegeven zone B uit dient te worden gegaan van hoofdzakelijk gestapelde en aaneengesloten woningen. Voor zone A geldt een maximale dichtheid van gemiddeld 93 woningen per hectare terwijl voor zone B een maximale dichtheid van gemiddeld 194 woningen per hectare geldt.
• In een uitwerkingsplan mogen ter plaatse van zone B gebouwen van maximaal 20 meter en overige bouwwerken van maximaal 6 meter worden toegestaan. De gronden ter plaatse van het bestemmingsvlak mogen als gevolg van het uitwerkingsplan voor maximaal 60% met gebouwen worden bebouwd.
• Alle woningen dienen te zijn voorzien van een zogenaamde stille zijde. Dat is een gevel die per geluidbron een maximale geluidsbelasting van 48 dB vanwege wegverkeerslawaai en 50 dB(A) vanwege industrielawaai ondervindt.
• In verband met de mogelijke aanleg van de Bongerdverbinding is bepaald dat woningen die op de aanduiding ‘dove gevel voorgeschreven’ zijn georiënteerd moeten zijn voorzien van een dove gevel. Een dergelijke gevel is een gevel met in beginsel geen te openen delen maar wel met een specifieke karakteristieke gevelwering.

Tenslotte is bepaald dat er ter plaatse van de uit te werken bestemming alleen mag worden gebouwd overeenkomstig één of meer rechtsgeldig uitgewerkte plannen. Er geldt daarbij een bouwverbod zolang er voor de betreffende gronden nog geen uitwerkingsplan door het bevoegd gezag is vastgesteld. Dit bouwverbod kan ten behoeve van een omgevingsvergunning voor het bouwen worden doorbroken, mits het bouwplan past in een ontwerp-uitwerkingsplan dan wel in een vastgesteld maar nog niet rechtsgeldig uitwerkingsplan. Daarbij moet de procedure zoals bedoeld in afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht worden gevolgd.

2.4 Beschrijving van het plangebied     

Het overgrote deel van het plangebebied ligt als bouwrijpe kavel braak. Op het meest zuidelijke deel bevindt zich een tijdelijk schoolgebouw. Tussen het plangebied en de woonboten die zijn gelegen in Zijkanaal I bevindt zich een fietspad.

2.5 Geschiedenis van het plangebied     

Rond het jaar 1000 na Christus namen boeren de Noord-Hollandse veengronden in gebruik. Het graven van sloten zorgde voor een sterke inklinking van het land met desastreuze gevolgen. Storm en tij kregen steeds meer kans om de lage gronden op te slokken. Ook het gebied van De Bongerd veranderde zo in water en werd onderdeel van het stroomgebied van het IJ.

Om een snelle en korte verbinding met zee te krijgen werd tussen 1865 en 1876 het Noordzeekanaal aangelegd. Dat gebeurde door een doorgraving van de duinen in het westen, het afdammen van de dichtslibbende IJ-mond naar de Zuiderzee en door een vaargeul uit te sparen bij de drooglegging van tien polders in het IJ. De laatste van deze inpoldering was polder VIII (de huidige Noorder IJpolder). Deze polder werd in 1878 drooggemalen waardoor de gronden waar woonwijk De Bongerd is en wordt gerealiseerd weer veranderde van water naar land. Tussen de polders liet men zijkanalen open voor de uitwatering. Zijkanaal I, ten oosten van De Bongerd, is zo'n uitwateringskanaal.

De ingepolderde grond werd bij veiling in 1879 opgekocht door de gemeente Amsterdam, die de grond in eerste instantie verpachtte voor agrarisch gebruik. Tussen 1919 en 1965 is de grond van De Bongerd vervolgens grotendeels in gebruik geweest als baggerdepot van de bij de havenwerken vrijkomende grond. Van 1965 tot 2001 is het westelijk en zuidelijk deel van De Bongerd (waaronder het plangebied van het voorliggende uitwerkingsplan) in gebruik geweest als volkstuinencomplex ‘De Bongerd’ (wat boomgaard betekent). Het noordoostelijk deel van De Bongerd werd mede vanwege de ligging aan Zijkanaal I jarenlang gebruikt als industriegebied ‘Zijkanaal I’. Als gevolg van de herontwikkeling tot woongebied is zowel het gebruik als volkstuinencomplex en het gebruik als bedrijventerrein jaren geleden beëindigd.

3.1 Rijksbeleid     

Het rijksbeleid is er op gericht om belangen op nationaal niveau te behartigen. Wanneer er geen nationaal belang in het geding is wordt de verantwoordelijkheid voor de ruimtelijke ordening bij gemeenten en provincies gelegd. Zo ontstaat er ruimte voor maatwerk en keuzes van burgers en bedrijven.

Met dit uitwerkingsplan worden geen nationale belangen geraakt.

3.2 Provinciaal beleid     

De provincie stuurt op (boven)regionaal niveau op de inrichting van de ruimte in Noord-Holland. De Omgevingsvisie NH2050 is vastgesteld door de Provinciale Staten van Noord-Holland op 19 november 2018. Op 22 oktober 2020 hebben de Provinciale Staten de Omgevingsverordening NH2020 vastgesteld. De Omgevingsverordening NH2020 geldt vanaf 17 november 2020. Inhoudelijk hebben de omgevingsvisie en de provinciale ruimtelijke verordening geen gevolgen voor het onderhavige plangebied en de inhoud van het uitwerkingsplan.

Regionale afstemming en Regionaal Actieprogramma Wonen 2016-2020

De Provincie Noord-Holland stelt in Artikel 5a van de Provinciale ruimtelijke verordening nadere eisen aan nieuwe stedelijke ontwikkelingen. Een bestemmingsplan kan uitsluitend voorzien in een nieuwe stedelijke ontwikkeling als deze ontwikkeling in overeenstemming is met de binnen de regio gemaakte schriftelijke afspraken.

In de Uitvoeringsregeling regionale afspraken nieuwe stedelijke ontwikkelingen 2017 zijn nadere eisen aan de regionale afstemming gesteld. Voor deze ontwikkeling zijn de regionale woningbouwafspraken relevant.

Het woningbouwprogramma is regionaal afgestemd in Het Regionaal Actieprogramma Wonen 2016-2020 (RAP). In het RAP is op basis van actueel onderzoek en de meest recente provinciale prognose, de kwantitatieve en kwalitatieve woningbehoefte beschreven, en is de plancapaciteit en een versnellingsbouwprogramma opgenomen. Hiermee wordt voldaan aan de provinciale eis van regionale afstemming. In de Metropoolregio Amsterdam (MRA) streeft men naar het toevoegen van 15.000 woningen per jaar, waarvan 7.500 woningen per jaar in Amsterdam.

De Bongerd fase 4B is opgenomen in de monitor plancapaciteit van Provincie Noord-Holland.

3.3 Gemeentelijk beleid     

In het moederplan, bestemmingsplan 'De Bongerd' vastgesteld 27 mei 2009 12 december 2014 zijn de voor onderhavige locatie van belang zijnde beleidsdocumenten opgenomen en verwerkt. De relevante beleidsdocumenten, welke sinds de vaststelling van het moederplan zijn aangenomen worden, voor zover relevant, nader behandeld.

4.1 Inleiding     

Voor de ontwikkeling van De Bonferd is door de stadsdeelraad van stadsdeel Noord op 10 januari 2007 het Stedenbouwkundig Plan De Bongerd (SPDB) vastgesteld. Het SPDB heeft ook betrekking op deelgebied 4B. Conform het SPDB is voor deelgebied 4B een verkavelingsplan opgesteld.

4.2 Stedenbouwkundig Plan De Bongerd (SPDB)     

Uitgangspunt voor De Bongerd is het stedelijk tuindorp: stedelijk wonen in een typische sfeer van Amsterdam Noord van ontspanning en groen. Het gaat daarbij om kleine woonbuurten in een parkachtige omgeving. Centrale 'groene drager' van de wijk is de Boomgaardlaan. Langs deze laan is een brede parkachtige strook voorzien en halverwege de laan is een bomenweide die het middelpunt van de wijk vormt. Hier zijn voorzieningen als de basisschool, de gymzaal, de naschoolse opvang, een kinderdagverblijf, een supermarkt en bijbehorend parkeren. De voorzieningen zijn centraal in De Bongerd gesitueerd.

Aan weerszijden van de Boomgaardlaan liggen woonbuurten. Aan de noordwestkant is dat deelgebied 1. Het stratenpatroon van deze buurt is voortgezet in het zuidwestelijk deel van De Bongerd (deelgebied 2). In dit deelgebied is uitgegaan van rijwoningen en parkeren op straat.

Ten noordoosten van de centrale Boomgaardlaan zijn drie buurten gesitueerd (deelgebied 3A, 3B en 3C). Aan de kant van de Boomgaardlaan bestaat de buurt uit grondgebonden woningen met een tuin. Deze kant wordt vanwege het intieme karakter ook wel als de 'binnenkant' getypeerd. Alle woningen zijn op de straat georiënteerd en er wordt op straat geparkeerd. Aan de rand van de buurten, aan de groene oever van het Zijkanaal I, komen appartementengebouwen van zes bouwlagen op een halfverdiepte parkeergarage. Deze worden afgewisseld met blokken waarin rijwoningen zijn opgenomen. Vanuit deze zone hebben de bewoners uitzicht over het Zijkanaal. De buurten ten noordoosten van de Boomgaardlaan worden van elkaar gescheiden met 'groene' wiggen. Deze vormen de verbinding tussen de bebouwing en het omliggende landschap. De wiggen zijn tevens de vensters op het Zijkanaal I, de Buiksloterdijk en Landsmeerderdijk en de achterliggende Kadoeler Breek.

In het zuidoostelijke deel van De Bongerd ligt deelgebied 4 dat is opgesplitst in Deelgebied 4A en Deelgebied 4B. Deelgebied 4A grenst aan de groene Boomgaardlaan en is opgetrokken met grondgebonden woningen met tuin. Hier staat de auto op straat.

5.1 Inleiding     

Voorliggend plan betreft een uitwerkingsplan. In het kader van het moederplan De Bongerd heeft een uitgebreide beoordeling plaatse gehad van de diverse relevante milieu- en omgevingsfactoren. Hieronder wordt derhalve beknopt aandacht besteed aan een aantal factoren.

5.2 Geluid     

Een van de grondslagen voor de ruimtelijke afweging is de Wet geluidhinder (Wgh). De Wet geluidhinder bevat geluidnormen en richtlijnen met betrekking tot de toelaatbaarheid van geluidniveaus als gevolg van rail- en wegverkeerslawaai, industrielawaai en luchtvaartlawaai. Op grond van de Wet geluidhinder gelden zones rond geluidbronnen met een grote geluiduitstraling, zoals (spoor)wegen en industrieterreinen. De belangrijkste bestaande geluidzones bevinden zich langs bestaande wegen en spoorwegen, rond grote bestaande industrieterreinen en rondom bestaande luchtvaartterreinen.

5.3 Luchtkwaliteit     

Voor luchtkwaliteit is titel 5.2 van de Wet milieubeheer (luchtkwaliteitseisen) kader. Daarin is bepaald dat bij het vaststellen van een bestemmingsplan moet worden voldaan aan grenswaarden voor ondermeer stikstofdioxide en fijn stof. De Wet milieubeheer legt geen relatie tussen luchtkwaliteitseisen en uitwerkingsplannen. Bij vaststelling van het bestemmingsplan ‘De Bongerd’ is geconstateerd dat de ontwikkeling van de gehele woonwijk, waarvan het voorliggende uitwerkingsplan deel uitmaakt, geen overschrijding oplevert van de wettelijke normen voor de luchtkwaliteit. Nieuw onderzoek naar luchtkwaliteit is niet nodig.

5.4 Bodem     

De bodem moet geschikt zijn voor het beoogde gebruik. Bij vaststelling van het geldende bestemmingsplan ‘De Bongerd’ is geconstateerd dat zich binnen het plangebied enkele gevallen van ernstige bodemverontreiniging bevonden, welke gesaneerd dienden te worden. Deze verontreinigingen zijn inmiddels gesaneerd waardoor De Bongerd geschikt is voor woningbouw. Ook de bodem ter plaatse van deelgebied 4B is geschikt voor woningbouw.

5.5 Archeologie en cultuurhistorie     

Archeologie

De Monumentenwet 1988 regelt de bescherming van monumenten en stads- en dorpsgezichten. Ook de in de grond aanwezige dan wel te verwachten monumenten zijn beschermd. Door Bureau Monumenten & Archeologie (BMA) is daarom in december 2007 een archeologisch onderzoek verricht om het cultuurhistorische verleden in kaart te brengen met de mogelijke archeologische sporen die in de bodem zijn nagelaten. Op basis van een historisch-topografische inventarisatie was de verwachting dat binnen het plangebied van De Bongerd alleen materiële overblijfselen zijn te verwachten die samenhangen met de historische scheepvaart in het voormalige watergebied en de recente bewoningsgeschiedenis. In De Bongerd kan derhalve een wijde verspreiding voorkomen van scheepsresten of ander verzonken overblijfselen die verband houden met de scheepsvaart vanaf de 13de eeuw tot aan de droogmaking van het Lutkemeer in 1864. Daarnaast kunnen in het plangebied sporen voorkomen die verband houden met de verkaveling of afvalstort uit het laatste kwart van de 19de eeuw. Tenslotte kan de ondergrond op grotere diepte (12 meter + NAP) prehistorische overblijfselen bevatten. In het onderzoek wordt geconcludeerd dat er voor het plangebied een lage archeologische verwachting geldt en dat de verspreiding van archeologische waarden binnen deze zone een lage concentratie heeft. Het gaat daarbij om los materiaal uit verschillende gebruiks- en bewoningsperiodes. De enige samenhangende structuren zijn scheepswrakken maar dit zijn geïsoleerde vindplaatsen met een lage trefkans. Vanwege de lage archeologische verwachting voor De Bongerd en omdat er niet dieper dan 4 meter gegraven zal gaan worden, is het niet noodzakelijk geacht om bijzondere beschermende bepalingen op te nemen in de regels van dit bestemmingsplan. Voor deelgebied 4B gelden daarom geen aanvullende eisen met betrekking tot archeologie. Een vervolgonderzoek is niet nodig.

Bovengrondse cultuurhistorische monumenten

In het plangebied van het uitwerkingsplan bevinden zich geen cultuurhistorische objecten en/of monumenten.

5.6 Bedrijven- en milieuzonering     

Bij de vaststelling van het geldende bestemmingsplan ‘De Bongerd’ is geconstateerd dat bedrijven in de omgeving van De Bongerd niet belemmerd worden door de realisatie van nieuwe woningen. Deze constatering is ook nog steeds van toepassing bij deelgebied 4B aangezien er in de directe nabijheid van deelgebied 4B sindsdien geen nieuwe bedrijven zijn gevestigd en er al woningen dichter bij de bestaande bedrijven in de omgeving zijn gelegen.

5.7 Externe veiligheid     

Bij externe veiligheid gaat het om het binnen aanvaardbare grenzen houden van risico's voor de omgeving voor het gebruik, de opslag en de productie van gevaarlijke stoffen (inrichtingen); het transport van gevaarlijke stoffen (openbare wegen, water- en spoorwegen, buisleidingen), het gebruik van luchthavens en het gebruik van windmolens.

Bij externe veiligheid risico's wordt onderscheid gemaakt tussen het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR).

Het PR is de kans per jaar dat een persoon op een bepaalde plaats overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen, indien hij onafgebroken en onbeschermd op die plaats zou verblijven. Het GR drukt de kans per jaar uit dat een groep mensen van minimaal een bepaalde omvang overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Deze begrippen vullen elkaar aan; met het PR wordt de aan te houden afstand geëvalueerd tussen de risicovolle activiteit en kwetsbare functies, terwijl met het GR wordt beoordeeld of er een groot aantal slachtoffers kan vallen als gevolg van een ongeval. Voor het PR worden risiconormen gesteld in de vorm van grens- en richtwaarden waaraan getoetst moet worden bij vaststelling van bestemmingsplannen.

Voor het GR geldt geen norm; het bevoegd gezag moet afwegen of de gevolgen van een ongeval al dan niet aanvaardbaar zijn. Er is wel een oriëntatiewaarde vastgesteld die in het algemeen als acceptabel niveau geldt. Het bevoegd gezag dient het groepsrisico te verantwoorden, waarbij in ieder geval de mogelijkheden voor hulpverlening en rampbestrijding betrokken worden. De regionale brandweer dient in gelegenheid te worden gesteld om over deze aspecten advies uit te brengen.

Mogelijke risicobronnen zijn inrichtingen gericht op gebruik, opslag en productie van gevaarlijke stoffen, vervoer van gevaarlijke stoffen (openbare wegen, water- en spoorwegen, buisleidingen), luchthavens en windmolens.

Buisleiding

Ten zuiden van het plangebied loopt een hogedruk aardgasleiding van de Gasunie. De leiding heeft een diameter van 16 inch, een druk van 40 bar. De nieuwe woningen in het plangebied liggen op een afstand van circa 85meter van deze leiding.

In juni 2008 is door de toenmalige Dienst Milieu en Bouwtoezicht (DMB) inzichtelijk gemaakt of de gasleiding mogelijk beperkingen oplegt aan de ruimtelijke ontwikkeling van De Bongerd. Omdat de nieuwe bebouwing van De Bongerd (inclusief deelgebied 4B) op meer dan 80 meter van de gasleiding ligt draagt De Bongerd rekenkundig niet bij aan een verhoging van het groepsrisico. Tevens zal het plaatsgebonden risico geen knelpunt veroorzaken. Geconcludeerd kan worden dat er geen beperking voor de ontwikkeling van De Bongerd geldt en dus ook niet voor deelgebied 4B.

In aanvulling op het bovenstaande heeft de Veiligheidsregio in haar advies aangegeven dat bijvoorbeeld door graafwerkzaamheden een breuk in een ondergrondse aardgasleiding kan ontstaan. Het aardgas stroomt onder hoge druk uit en ontsteekt. De fakkel die ontstaat blijft branden tot de aardgasleiding wordt afgesloten en is leeggestroomd. Dit kan tot één uur of langer duren. Bij dit scenario kunnen tot op een afstand van ongeveer 280 meter vanaf het ongeval in de buitenlucht aanwezige personen in het plangebied (dodelijk) slachtoffer worden door warmtestralingseffecten.

Het plangebied ligt binnen de effectafstand van 280 meter afstand van dit scenario. Daardoor zal er een risico zijn voor personen in de buitenlucht van toepassing zijn. Voor personen buiten is het handelingsperspectief vluchten (uit het zicht van de brand, onder dekking van objecten zoals muren). Als er schuilmogelijkheden zijn, is dekking zoeken of een schuilplaats binnen gaan een goed handelingsperspectief. Voor personen binnen, op grotere afstand van de bron (daar waar gebouwen niet ontbranden) is het handelingsperspectief binnenblijven. De zelfredzaamheid kan worden bevorderd door aanwezigen te informeren over het handelingsperspectief bij een incident en ze daarmee voor te bereiden op de gevolgen van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Weten wat de gevaren zijn bevordert snel handelen.

Maatregelen

De Veiligheidsregio heeft een aantal maatregelen aangegeven die de risico’s voor het plangebied kunnen beperken en/of de mogelijkheden voor hulpverlening en zelfredzaamheid kunnen vergroten. Deze opsomming is niet limitatief, er zijn wellicht ook nog andere maatregelen die toegepast kunnen worden. Bij het uitwerken van de plannen wordt rekening gehouden met de aangedragen maatregelen:

• Toereikende opstelplaatsen voor hulpverleningsvoertuigen en toereikende bluswatervoorzieningen realiseren.
• Een goede ontsluiting van het plangebied realiseren waarbij van risicobronnen af kan worden gevlucht;
• Ontvluchtingsmogelijkheden (vluchtroutes en nooduitgangen) vanuit bouwwerken in het plangebied realiseren die van risicobronnen af zijn gericht;
• Bij werkzaamheden aan de aardgastransportleiding in de buurt van het plangebied geen of zo weinig mogelijk personen op de locatie aanwezig later zijn.

5.8 Luchthavenindelingsbesluit     

Het Luchthavenindelingbesluit Schiphol (LIB) is een Algemene Maatregel van Bestuur, die gebaseerd is op de Wet luchtvaart. In de Wet luchtvaart is bepaald dat onder andere bij de vaststelling van een bestemmingsplan het LIB in acht moet worden genomen.

In het LIB is o.a. een beperkingengebied vastgesteld waar in verband met de nabijheid van de luchthaven Schiphol met het oog op de veiligheid en de geluidbelasting beperkingen noodzakelijk zijn ten aanzien van de bestemming of het gebruik van de grond. Het beperkingengebied is aangegeven op kaartmateriaal dat onderdeel uitmaakt van het LIB. Het LIB bevat regels over:

1. de bestemming en het gebruik van grond in verband met het externe-veiligheidsrisico vanwege het luchthavenluchtverkeer;
2. de bestemming en het gebruik van grond in verband met de geluidbelasting vanwege het luchthavenluchtverkeer;
3. de maximale hoogte van objecten in, op of boven de grond, in verband met de veiligheid van het luchthavenluchtverkeer;
4. een bestemming die, of van een gebruik dat, vogels aantrekt, in verband met de veiligheid van het luchthavenluchtverkeer.

Het LIB heeft geen gevolgen voor het uitwerkingsplan.

5.9 Natuur     

Voor de bescherming van diersoorten is in alle gebieden de Flora- en faunawet (april 2002) van toepassing. Bij de beoordeling van de toelaatbaarheid van bouwwerken en/of andere activiteiten zal rekening worden gehouden met de mogelijke aanwezigheid van te beschermen planten- en diersoorten op grond van de Flora- en faunawet. Indien uit gegevens danwel onderzoek blijkt dat er sprake is van (een) beschermde soort(en) en het bouwwerk en/of de activiteit beschadiging of vernieling van voortplantings- of rustplaatsen dan wel ontworteling of vernieling veroorzaakt, zal de betreffende bouwwerkzaamheid c.q. activiteit pas kunnen plaatsvinden na ontheffing c.q. vrijstelling op grond van de Flora- en faunawet. Bij de beoordeling van deze ontheffing c.q. vrijstelling is de Habitatrichtlijn mede toetsingskader.

Bij de vaststelling van het geldende bestemmingsplan ‘De Bongerd’ en bij latere vervolgonderzoeken geconstateerd dat er geen beschermde soorten aanwezig zijn. Het deelgebied 4B ligt braak als bouwrijpe grond.

5.10 Stikstof     

Op 29 mei 2019 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: Afdeling) uitspraak gedaan in enkele beroepszaken tegen Natura 2000-vergunningen die zijn gebaseerd op het Programma Aanpak Stikstof (PAS) 2015-2021 (Kamerstuk 32 670, nr. 146). Het is een uitspraak die per direct consequenties heeft voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. In reactie op deze uitspraak wil de minister samen met het kabinet, medeoverheden en andere maatschappelijke partners optrekken bij het in beeld brengen van de precieze gevolgen, het waar mogelijk vinden van oplossingen en het realiseren van een nieuwe toekomstbestendige stikstofaanpak. Het enige dat op dit moment bekend is, is dat een ontwikkeling geen toename van stikstof met zich mee mag brengen.

Ten gevolge van bovengenoemde uitspraak is door van der Goes en Groot een Onderzoek stikstofdepositie. Uit het onderzoek blijkt dat de stikstofdepositie op de Natura 2000-gebieden in zowel de aanleg- en gebruiksfase niet hoger is dan 0,00 mol/ha/jaar. Er is derhalve geen sprake van vergunningplicht op grond van de Wet natuurbescherming. Het onderdeel stikstof vormt geen belemmering voor het planvoornemen.

5.11 Water     

5.12 Milieu-effectrapport     

Het instrument milieueffectrapportage (m.e.r.) is ontwikkeld om het milieubelang een volwaardige plaats in bepaalde plan- en besluitvormingsprocessen te geven. Enerzijds maakt het opstellen van een milieueffectrapport (MER) de initiatiefnemer bewust van de milieugevolgen en anderzijds kan de overheid diverse milieugevolgen in samenhang met elkaar en op een voor de burger transparante wijze bij de besluitvorming betrekken. De regelgeving met betrekking tot de milieueffectrapportage is verankerd in de Wet milieubeheer. Voor sommige plannen of activiteiten geldt direct de verplichting om een MER op te stellen, maar er zijn ook plannen waarvoor het bevoegd gezag moet beoordelen of zij het nodig vindt om ter voorbereiding van een besluit een MER te laten maken (m.e.r.-beoordeling). Ook kan er sprake zijn van een zogenoemde vormvrije m.e.r.-beoordeling. In het Besluit m.e.r. is opgenomen voor welke activiteiten de m.e.r.-(beoordelings)plicht bestaat. Het gaat dan met name om activiteiten die aanzienlijke nadelige effecten op het milieu kunnen hebben.

Voorliggend uitwerkingsplan heeft betrekking op een woonprogramma waarvan de milieu-effecten reeds zijn beoordeeld in het kader van het moederplan. Een nieuwe (vormvrije) m.e.r.-(beoordelings))plicht is niet aan de orde.

6.1 Algemeen     

Waar de overige paragrafen van deze plantoelichting de achtergronden van het uitwerkingsplan belichten, geeft deze paragraaf een toelichting op de uitwerkingsregels. Uitgelegd wordt wat de bedoeling en strekking is van de verschillende onderdelen van de regels. Daartoe worden in deze paragraaf de regels per artikel toegelicht.

Het (juridisch deel van het) uitwerkingsplan bestaat uit een verbeelding en regels, vergezeld van een toelichting. De verbeelding heeft een functie van visualisering van de bestemmingen. De verbeelding vormt samen met de regels het voor de burgers bindende deel van het uitwerkingsplan. De regels bevatten het juridisch instrumentarium voor het regelen van het gebruik van de gronden, bepalingen omtrent de toegelaten bebouwing, regelingen betreffende het gebruik van aanwezige en/of op te richten bouwwerken. De regels zijn onderverdeeld in vier hoofdstukken. Per hoofdstuk zullen de diverse regels artikelsgewijs worden besproken.

De toelichting heeft geen bindende werking; de toelichting maakt juridisch ook geen onderdeel uit van het uitwerkingsplan, maar heeft wel een belangrijke functie bij de weergave en onderbouwing van het plan en ook bij de uitleg van de bestemming en overige regels. In de toelichting wordt ook een relatie met het relevante beleid gelegd en een gebiedsbeschrijving gegeven. Op basis van het beleid en de gebiedsbeschrijving zijn vervolgens de uitgangspunten voor het uitwerkingsplan geformuleerd.

6.2 Artikelgewijze toelichting     

8.1 Overleg met betrokken overheden (art. 3.1.1. Bro)     

In het kader van het overleg als bedoeld in artikel 3.1.1 van het Besluit ruimtelijke ordening is het concept ontwerpbestemmingsplan verzonden aan:

1. Provincie Noord-Holland;
2. Brandweer Amsterdam-Amstelland;
3. Dagelijks Bestuur van het stadsdeel Noord;
4. Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht / Waternet;
5. Liander;
6. Gasunie.

Brandweer Amsterdam-Amstelland en Provincie Noord-Holland hebben een inhoudelijke reactie gegeven. Als gevolg van de opmerkingen is de toelichting van het uitwerkingsplan aangepast. In Bijlage 3 is de Nota vooroverlegreacties opgenomen.

8.2 Participatie     

In het verleden heeft er inspraak plaatsgevonden over het Stedenbouwkundig Plan voor De Bongerd. Ook heeft het ontwerp van het inmiddels geldende bestemmingsplan ter inzage gelegen. Inspraak voor het voorliggende uitwerkingsplan is daarom niet meer nodig. Wel is door gemeente en initiatiefnemer op 8 maart 2023 een inloopbijeenkomst georganiseerd waarbij het uitwerkingsplan alsmede de plannen t.a.v. de te realiseren woningbouw zijn gepresenteerd. Er was sprake van een grote opkomst en er zijn vragen gesteld over de ontwikkeling van De Bongerd in breder perspectief maar ook specifieke vragen over de ontwikkeling van fase 4B. Deze vragen gingen over de planning, het verplaatsen van de school, de hoogte van de bebouwing, het parkeren en de segmentering. Op al deze vragen is antwoord gegeven.

Artikel 1 Begrippen     

Artikel 2 Wijze van meten     

Bij toepassing van deze regels wordt als volgt gemeten:

Artikel 3 Verkeer     

Artikel 4 Wonen - 5     

Artikel 5 Anti-dubbeltelregel     

Grond die eenmaal in aanmerking is genomen bij het toestaan van een bouwplan waaraan uitvoering is gegeven of alsnog kan worden gegeven, blijft bij de beoordeling van latere bouwplannen buiten beschouwing.

Artikel 6 Algemene bouwregels     

Het is toegestaan de in dit plan aangegeven bestemmings- en bouwgrenzen te overschrijden:

1. tot ten hoogste 2 meter ten behoeve van hijsinrichtingen en andere ondergeschikte delen van gebouwen, voor zover deze de vrije doorgang van het verkeer niet belemmeren;
2. ten behoeve van stoepen, stoeptreden, funderingen, plinten, pilasters, kozijnen, standleidingen voor hemelwater, gevelversieringen, wanden van ventilatiekanalen, schoorstenen en dergelijke delen van gebouwen, mits de overschrijding niet meer bedraagt dan 0,2 meter;
3. ten behoeve van gevel- en kroonlijsten, overstekende daken en dergelijke delen van gebouwen, mits de overschrijding niet meer bedraagt dan maximaal 1 meter en deze werken niet lager zijn gelegen dan 4,2 meter boven een rijweg of boven een strook ter breedte van 1,5 meter langs een rijweg, 2,4 meter boven een rijwielpad en 2,2 meter boven een voetpad, voorzover dit rijwielpad of voetpad geen deel uitmaakt van bedoelde strook van 1,5 meter.

Artikel 7 Algemene ontheffingsregels     

Indien niet op grond van een andere bepaling van deze regels ontheffing kan worden verleend, is het dagelijks bestuur bevoegd ontheffing te verlenen van de desbetreffende bepalingen van het plan met dien verstande dat:

1. in het plangebied de volgende bebouwing wordt toegestaan:
   1. gebouwen ten behoeve van nutsvoorzieningen met een maximum bouwhoogte van 6 meter en een maximum bruto vloeroppervlak van 25 m², alsmede;
   2. bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zoals gedenktekens, plastieken, vrijstaande muren, geluidwerende en windhinder beperkende voorzieningen, bruggen, steigers, duikers en andere waterbouwkundige constructies, mits hiertoe gezamenlijk niet meer dan 2% van de totale oppervlakte van het plangebied wordt aangewend;
2. geringe afwijkingen welke in het belang zijn van een ruimtelijk of technisch beter verantwoorde plaatsing van bouwwerken of welke noodzakelijk zijn in verband met de werkelijke toestand van het terrein, worden toegestaan, mits de afwijking in situering niet meer dan 2 meter bedraagt;
3. de in de regels toegestane maximale bouwhoogten met niet meer dan 1 meter wordt vergroot;
4. de in de regels toegestane maximale bouwhoogten, anders dan in bedoeld in c, met ten hoogste:
   1. 3 meter worden overschreden ten behoeve van lift- en trappenhuizen, glazenwasserinstallaties en centrale verwarmingsinstallaties;
   2. 5 meter worden overschreden ten behoeve van schoorstenen, ventilatieinrichtingen, vlaggenmasten, bouwkundige maatregelen ten behoeve van een stille zijde, antennes en vergelijkbare bouwwerken voor de opwekking van duurzame energie zoals zonnepanelen;
   3. 12 meter worden overschreden ten behoeve van windmolens;
5. de bebouwingsgrenzen en/of bestemmingsgrenzen worden overschreden tot ten hoogste 2 meter ten behoeve van balkons, bordessen, galerijen, luifels, buitentrappen en lift- en trappenhuizen, bouwkundige maatregelen ten behoeve van een stille zijde en andere ondergeschikte delen van gebouwen.

Artikel 8 Overige regels     

Voor woningen geldt een parkeernorm van maximaal 1,1 parkeerplaats per woning te realiseren binnen de grenzen van het plan.

Artikel 9 Overgangsrecht     

Artikel 10 Slotregel     

Deze regels worden aangehaald als: Regels van het uitwerkingsplan De Bongerd deelgebied 4B.

De volledige naam is de aanhaaltitel.