1.1 Aanleiding en doel     

Het voornemen bestaat om de locatie K3/K7 te ontwikkelen. Het betreft een onbebouwde kavel aan de Nieuwe Stationsstraat te Arnhem. Onder de noemer 'Podium26' is een ontwikkeling beoogd, bestaande uit een multifunctioneel gebouw voor wonen, werken en ontmoeten, dat, met een sterk mode- en designthema, een podium voor de stad zal bieden. Voor wat betreft te realiseren functies wordt gedacht aan woningen, kantoorruimte, horeca en podium-/expositieruimte.

Deze ontwikkeling is niet mogelijk binnen de kaders van het geldende bestemmingsplan 'Arnhem Centraal l'. Om de beoogde ontwikkeling alsnog mogelijk te maken wordt een nieuw bestemmingsplan opgesteld. Voorliggend document voorziet hierin.

1.2 Situering en begrenzing plangebied     

Het plangebied bevindt zich in het centrum van Arnhem, in de directe nabijheid van het trein- en busstation Arnhem Centraal. Aan de noordzijde van het plangebied bevindt zich het spoor, aan de oostzijde een verkeersleidingpost van ProRail, aan de zuidzijde de Nieuwe Stationsstraat en aan de (zuid)westzijde de bebouwing van het station. Op de navolgende afbeeldingen zijn de globale ligging in Arnhem en de globale begrenzing van het plangebied weergegeven. Voor de exacte begrenzing wordt verwezen naar de verbeelding, behorende bij dit bestemmingsplan.

Topografische kaart met aanduiding plangebied (rode ster) bron: pdok.nl

Globale begrenzing plangebied (rood kader) bron: pdok.nl

1.3 Opzet bestemmingsplan     

Een bestemmingsplan bestaat uit een verbeelding (plankaart) en regels en gaat vergezeld van een toelichting. Op de kaart zijn de bestemmingen door middel van kleuren en tekens aangegeven. De regels bevatten de materiële inhoud van de bestemmingen. Deze bestemmingsplanonderdelen vormen tezamen het juridische toetsingskader voor ruimtelijke en functionele ontwikkelingen in het plangebied. De toelichting bevat met name de aan het plan ten grondslag liggende gedachten.

Dit plan is conform de Wro vormgegeven volgens de SVBP (Standaard voor vergelijkbare Bestemmingsplannen) 2012. Het SVBP geeft voorschriften over inrichting van de kaart (kleuren en tekens) en de opbouw van de regels.

Diverse facetbelangen zijn door andere regelgeving gewaarborgd, bijvoorbeeld de Wabo, de Wet milieubeheer, de Huisvestingswet en de Erfgoedwet. Het is niet nodig dat het bestemmingsplan dezelfde waarborgen nogmaals schept.

1.4 Geldend bestemmingsplan     

Ter plaatse van het plangebied geldt het bestemmingsplan 'Arnhem Centraal l', zoals vastgesteld op 25 november 1998 door de gemeenteraad van Arnhem. De gronden kennen de enkelbestemming 'Centrumdoeleinden / Verkeersdoeleinden'. Daarnaast gelden de bestemmingsplannen 'Facetplan parkeren' en 'Facetplan woningsplitsing en verkamering', respectievelijk vastgesteld op 30 mei 2018 en 28 oktober 2020.

Globale begrenzing plangebied (rood omkaderd) in huidige bestemmingsplan ' (bron: www.ruimtelijkeplannen.nl)

Centrumdoeleinden/Verkeersdoeleinden

De voor 'Centrumdoeleinden/Verkeersdoeleinden' aangewezen gronden zijn bestemd voor administratieve kantoren, publiekgerichte kantoren, station, woondoeleinden, sociale-culturele doeleinden, winkels, horeca en de aanleg en bouw van wegen, straten en pleinen en daarmee samenhangende voorzieningen. Woondoeleinden zijn uitsluitend toegestaan in de vorm van vervangende woonruimte, grenzend aan de Utrechtsestraat. Verder geldt dat maximaal 2.500 m2 aan horecafunctie is toegestaan. Er geldt een minimum bouwhoogte van 14 meter ten opzichte van het peil van het aangrenzend spoorwegemplacement. De maximumbouwhoogte is 90m t.o.v. NAP voor het westelijke deel en 50m t.o.v. NAP voor het oostelijke deel van het gebied met de bestemming 'Centrumdoeleinden/Verkeersdoeleinden'. Ten aanzien van de te realiseren kantoorbebouwing geldt een maximale geluidsbelasting van 40 dB(A) binnenniveau. Ten aanzien van de woonebebouwing geldt een geluidsbelasting op de gevel van maximaal 60 db(a) voor railverkeer en 50 db(a) voor wegverkeer.

Facetplan parkeren

Ter plaatse van het plangebied geldt het 'Facetplan parkeren'. In Arnhem is alleen in de vastgestelde bestemmingsplannen vanaf 2015 een parkeerregeling opgenomen. Hierbij wordt verwezen naar de beleidsregels van het Arnhemse parkeerbeleid. Ook in de overige bestemmingsplannen moet een parkeerregeling worden opgenomen. Met het facetplan wordt het gemeentelijk parkeerbeleid van toepassing verklaard op de huidige situatie als op toekomstige aanvragen om omgevingsvergunningen voor het bouwen.

Facetplan woningsplitsing en verkamering

Ter plaatse van het plangebied geldt het 'Facetplan woningsplitsing en verkamering'. Het doel van het facetbestemmingsplan is het reguleren van het splitsen en verkameren van woningen in heel Arnhem. Ter plaatse van het plangebied gelden de gebiedsaanduidingen 'overige zone - 70 m²' en 'overige zone - woningsplitsing en verkamering'. Hiermee worden nadere eisen gesteld aan het verlenen van een omgevingsvergunning voor het mogelijk maken van woningsplitsing, dan wel verkamering.

Om ter plaatse een integraal programmatisch planconcept van wonen in combinatie met (het nieuwe) werken en overige functies met de daarbij behorende voorzieningen en interne samenhang te kunnen realiseren is een nieuw bestemmingsplan noodzakelijk.

Het voorliggende ontwerpbestemmingsplan 'Chw Arnhem Centraal K3-K7' wijkt op de volgende manieren af van het vigerende bestemmingsplan:

• Wonen is toegestaan, met een maximum van 40 woningen;
• Maatschappelijke functies zijn toegestaan, met een maximale gezamenlijke brutovloeroppervlakte van 500 m2;
• Ambachtelijke bedrijven en bedrijven uit de creatieve sector zijn toegestaan;
• Horeca is gelimiteerd naar horeca van categorie 1 en 3, met een maximale gezamenlijke brutovloeroppervlakte van 1.500 m2;
• Voor kantoren geldt een minimale gezamenlijke brutovloeroppervlakte van 8.000 m2 tot en met een maximale gezamenlijke brutovloeroppervlakte van 9.000 m2;
• Detailhandel is uitsluitend toegestaan op de bestaande detailhandelslocatie;
• De bestemming station en winkel komen te vervallen;
• De maximale bouwhoogte is vastgesteld op 85m t.o.v. NAP voor het westelijke deel en 62m t.o.v. NAP voor het oostelijke deel van het plangebied;
• Er worden regels gesteld met betrekking tot natuurinclusief bouwen;
• Er worden hogere geluidswaarden vastgesteld voor de ontwikkeling van de geluidsgevoelige functie wonen conform de mogelijkheden uit de Crisis- en herstelwet (Chw) en de Wet geluidhinder (Wgh). Kantoren zijn geen geluidsgevoelige objecten onder de Wgh. Hier worden geen aparte regels voor gesteld in het plan.

1.5 Crisis- en herstelwet     

De kern van de Crisis- en herstelwet (Chw) is dat met nieuwe en/of aangepaste procedures doelgericht wordt gewerkt aan werkgelegenheid en duurzaamheid. Het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte kent niet alleen een nieuw begrippenkader en nieuwe (afwijkende) wettelijke mogelijkheden, de wijze van totstandkoming is ook anders dan we tot nu toe gewend zijn. In het bestemmingsplan stond het begrip 'goede ruimtelijke ordening' centraal. Alleen regels met een ruimtelijke relevantie konden worden opgenomen. Nu gaat het om het kunnen stellen van regels die strekken ten behoeve van het volledige domein van de fysieke leefomgeving.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft de gemeente Arnhem aangewezen als experiment 'bestemmingsplan met verbrede reikwijdte' onder artikel 7g van het Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet. In een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte kunnen meer regels over de fysieke leefomgeving worden opgenomen. In dit bestemmingsplan maken we gebruik van de mogelijkheden van de Crisis- en herstelwet door het hogere waardenbesluit op grond Wet geluidhinder op te nemen in het bestemmingsplan.

2.1 Inleiding     

In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op de historie en daarna op de huidige ruimtelijke en functionele structuur van zowel het plangebied als haar omgeving.

2.2 Historie     

Voor het stationsgebied Arnhem Centraal is het Masterplan Arnhem Centraal (december 1998) opgesteld. Het Masterplan beschrijft het toekomstige 'Transfergebied' als een hoogwaardige entree naar de stad, waarbij een nieuw stedenbouwkundig knooppunt de grootschalige infrastructurele elementen samenbrengt op een locatie met commerciële functies en een woongebied. Bij het samenbrengen van alle vervoersnetwerken (spoor, auto, fiets, bus, voetgangers) is dankbaar gebruik gemaakt van het voor Arnhem kenmerkende glooiende landschap. De aanwezige hoogteverschillen zijn gebruikt om het stationsgebied te ontwikkelen tot een stedelijk landschap dat de voorzieningen in zich opneemt. Het Masterplan is te verdelen in een oostelijk en een westelijk deel. Het westelijk deel is grootschalig, infrastructureel, hoog dynamisch en openbaar. Het oostelijke deel vormt de overgang naar de oude stad van Arnhem. Die kenmerkt zich door een kleinere schaal, de mix van functies en een lagere dynamiek. Hierna zijn de verschillende deelgebieden in het Masterplan weergegeven. Dit bestemmingsplan omvat de kavels K3 en K7.

Eigenaren NS Stations, Gemeente Arnhem en ProRail hebben in 2016, in een door NS Stations georganiseerde tenderprocedure, marktpartijen gevraagd om een planconcept en grondaanbieding te doen voor de kavels K3 en K7. In de tender is de ambitie verwoord om op de ontwikkelingslocatie een gemengd programma te realiseren, afgestemd op de overige functies in het stationsgebied en passend bij de marktvraag in Arnhem. Kortom; wonen, werken en verblijven op één plek. Dit heeft geleid tot de gunning in 2016 van een integraal programmatisch planconcept van wonen (in het hogere marktsegment) in combinatie met (het nieuwe) werken en overige functies met de daarbij behorende voorzieningen en interne samenhang. Een toekomstbestendig concept gebaseerd op flexibiliteit binnen en tussen de functies. Podium26 is ontstaan als uitwerking van deze ambitie.

2.3 Ruimtelijke en functionele structuur     

Het plangebied ligt aan de noordzijde van het stationsgebied van Arnhem. Het NS-station in Arnhem is een knooppunt in de internationale railverbinding tussen de Randstad en Duitsland. Het gebied rond het station maakt deel uit van het centrum van de stad. Het gebied ligt direct tegen de oude binnenstad met het belangrijkste regionale winkelcentrum.

De afgelopen decennia is er met de komst van het nieuwe station Arnhem Centraal en alle ontwikkelingen die daarbij horen: het nieuwe stationsplein, de oversteek naar het centrum, de kantoortorens van het WTC en de aanleg van de Willemstunnel, veel veranderd in het stationsgebied. Een inventarisatie van plannen en visies laat zien dat hier op korte- en middellange termijn nog meer ontwikkelingen op diverse schaalniveaus spelen, waaronder de onderhavige ontwikkeling van de kavels K3/K7 onder de noemer Podium26.

Het plangebied zelf betreft in de huidige situatie een braakliggend terrein direct aan het spoor, dat ten noorden van het plangebied is gesitueerd. Ten oosten van het plangebied is een verkeersleidingpost van ProRail gesitueerd. Ten zuiden en westen van het plangebied loopt de Nieuwe Stationsstraat. Vervolgens bevindt zich daarachter de bebouwing van het station en bijbehorende voorzieningen. Er is sprake van een fysieke barrière ten opzichte van de rest van het stationsgebied, aangezien het spoor, en daarmee ook het plangebied, op een talud ligt. Dit talud omvat één bouwlaag en is in gebruik als commerciële plint op de route naar het trein- en busstation. Navolgende afbeeldingen tonen de huidige situatie van het plangebied en het zicht vanuit het plangebied op het lager gelegen deel van het stationsgebied.

Impressie huidige situatie plangebied (bron: Google Maps)

Weergave hoogteverschil met links het stationsgebied, centraal de commerciële plint in het talud en uiterst rechts het plangebied (bron: Google Maps)

3.1 Inleiding     

In hoofdstuk 2 is een beschrijving van de bestaande situatie in en om het plangebied gegeven. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de concrete ontwikkeling binnen het plangebied.

3.2 Uitgangspunten     

3.3 Ruimtelijke opzet en structuur     

Met een nieuw stationsgebouw en versterking van de stedenbouwkundige verbinding naar de binnenstad wordt Arnhem Centraal getransformeerd naar een aantrekkelijk verblijfsgebied. Onderdeel hiervan is een nadere invulling van het braakliggende plangebied. Uit oogpunt van duurzaamheid, het minimaliseren van wegverkeer en het benutten van de goede bereikbaarheid zijn openbaar vervoersknooppunten ideale werklocaties. Daarbij komt dat Arnhem Station als Intercitystation de uitstraling en allure heeft, die past bij een hoogstedelijk woon-, werk- en verblijfsgebied. Het voornemen bestaat om het plangebied in te richten met een multifunctioneel gebouw voor wonen, werken en ontmoeten. Het concept is gericht op functiemenging, openheid en verbindingen (zowel intern als extern), aspecten die goed aansluiten bij de stationsomgeving van Arnhem. Door de combinatie van woon-, werk- en ontmoetingsfuncties wordt ervoor gezorgd dat op ieder moment van de dag een zekere mate van levendigheid in en rondom het plangebied aanwezig zal zijn. Deze levendigheid past bij het stationsgebied van Arnhem en draagt ook bij aan het realiseren van een aantrekkelijk woon-, werk- en verblijfsgebied.

Naast voldoende kantoor en werkgelegenheid kenmerkt het plan zich ontwerp zich door levendigheid, sociale veiligheid en 'ogen' op het plein. Dit wordt bewerkstelligd door middel van een transparante en levendige plint (verdeeld over meerdere bouwlagen) waar ontmoeting en functiemenging plaatsvinden. De transparantie en levendigheid wordt doorgetrokken vanaf het maaiveld tot het hoger gelegen 'podium' (talud), doordat de woonwerkfunctie wordt aangevuld met de dynamiek van een podium voor kunst en cultuur. Naast dat een programmadeel wordt ingericht ten behoeve van kunst, mode en design, bepaald dit ook voor deels het karakter van de ontwikkeling: videowalls, kunstwerken, inrichtingselementen en een (wisselende) aankleding van de openbare ruimtes.

Podium26 bestaat uit maximaal 17 bouwlagen, waarvan twee zich onder het maaiveld bevinden. Het grootste deel hiervan is bedoeld voor een gebouwde parkeervoorziening. Onder het maaiveld bevindt zich eveneens een bestaande detailhandelsfunctie met entree aan de Oude Stationsstraat.

Grofweg zijn er twee delen te onderscheiden, zowel horizontaal als verticaal. In verticale zin bestaat er een hoger deel (t/m de 14^de verdieping; maximaal 85 meter +NAP) en een lager deel (t/m de 8^ste verdieping; maximaal 62 meter +NAP). De overgang tussen deze twee delen wordt verzorgd door een podium welke is uitgevoerd als een atrium.

De uitstraling van het gebouw wordt grotendeels gekenmerkt door het duurzame karakter. Er wordt gebruik gemaakt van duurzaam materiaal en de toepassing van groen. Met het beoogde ontwerp wordt voorzien in een stadsvenster aan de zijde van het spoor, waarmee zowel aan de noord- als zuidzijde een representatieve gevel ontstaat. Het uiterste westen van het beoogde gebouw reikt verder dan de Nieuwe Stationsstraat. Hiervoor zal een onderdoorgang worden gecreëerd middels een pilaar. Navolgende afbeelding toont een impressie van het beoogde gebouw.

Impressie beoogde situatie Podium26 (bron: VenhoevenCS).

Met de voorliggende ontwikkeling wordt voorzien in een hoogwaardig, duurzaam en multifunctioneel gebouw, waarin ruimte is voor wonen, werken, ontmoeting en ontspanning. Het betreft een passende en gewenste aanvulling op het dynamische stationsgebied van Arnhem.

3.4 Programma     

Programmatisch is het uitgangspunt dat er maximaal 40 woningen, minimaal 8.000 m² bvo en maximaal 9.000 m² kantoorfunctie en maximaal 1.500 m² bvo horeca in het plangebied gerealiseerd wordt. Tevens is in het plan ruimte voor algemene ruimtes, zoals de entree, (rol)trappen en mogelijkheden voor maatschappelijke en culturele functies, zoals atelier- en expositieruimtes. In het meest recente bouwplan wordt uitgegaan van 26 woningen in het dure koopsegment, 8.200 m² kantoorfunctie en 2.400 m² bvo horeca- en verblijfsfunctie.

In horizontaal opzicht geldt dat de onderste helft (voornamelijk) is beoogd ten behoeve van de commerciële functies (kantoor, restaurant, bijeenkomstruimte, detailhandel en kunst) daar waar de bovenste helft is gericht op de woonfunctie. Het programma is als volgt opgebouwd. Navolgende afbeelding toont een doorsnede van het beoogde gebouw, met daarop het beoogde programma weergegeven.

Dwarsdoorsnede beoogde gebouw (bron: VenhoevenCS)

3.5 Groen en water     

Het plangebied heeft in de huidige situatie een bouwrijpe staat. Er zijn geen groene of waterelementen aanwezig. Gelet op het feit dat het plangebied wordt herontwikkeling in een hoogstedelijk milieu is er niet tot nauwelijks ruimte om echte groene en blauwe structuren te realiseren. Dat neemt niet weg dat in het plan aandacht is voor deze aspecten. Zo wordt zowel in het gebouw als aan de buitengevels gekeken naar mogelijkheden voor (gevel)beplanting. Wat betreft vuilwater wordt aangesloten op het gemeentelijk riool. Binnen het project wordt hemelwater geborgen voor gebruik in gevel- en daktuinen en als dynamische retentie. Het dynamische retentiedak in combinatie met de waterberging heeft een capaciteit van in totaal minimaal 66 mm water over de gehele footprint van het gebouw. De waterbergingsvoorziening zal een minimum opvangcapaciteit hebben van 100 m³. Ten behoeve van de dynamische voorziening en extreme regenbuien wordt een overstort voorzien. Deze overstortvoorziening wordt in nader overleg met de gemeente verder uitgewerkt. Bij extreme buiten loopt het teveel aan water via de Nieuwe Stationsstraat naar de keerlus aan het einde van de Nieuwe Stationsstraat. Hemelwater infiltratie op het eigen perceel is niet mogelijk.

3.6 Verkeer en parkeren     

Verkeer

Voor de onderhavige ontwikkeling is een verkeersonderzoek^{voetnoot: Mobycon (2021). Verkeerskundige toetsing Podium26 Arnhem. Kenmerk: M06843-M-E3. 24 september 2021.} uitgevoerd, welke als bijlage 2 is opgenomen bij de toelichting. In dit onderzoek is aandacht besteed aan de huidige intensiteiten, het berekenen van de verkeersgeneratie, het in kaart brengen van de toekomstige verkeersafwikkeling en het toetsen van de toekomstige verkeersafwikkeling. In de toekomstige situatie wordt de volgende verkeersgeneratie verwacht:

Bron: Mobycon

Op basis van bovengenoemde berekende verkeersgeneratie is gekeken hoe het extra verkeer verdeeld zal worden over de verschillende wegen en welke toekomstige verkeersintensiteiten te verwachten zijn na realisatie van Podium26. Daarbij is op basis van kengetallen behorende bij wegcategorieën gekeken in hoeverre er (doorstromings-/leefbaarheids)knelpunten zouden kunnen ontstaan. Op een aantal plekken worden (beginnende) knelpunten gesignaleerd.

Op de Jansbuitensingel van de Apeldoornseweg naar het Willemsplein ligt de verhouding verkeersintensiteit-maximaal acceptabele intensiteit op 83%. Dit is een beginnend knelpunt, maar daarmee nog geen werkelijk knelpunt. Ook in de situatie zonder de ontwikkeling van Podium26 is sprake van een verhouding van 81% en daarmee een beginnend knelpunt. Op het Stationsplein volgt een verhouding van 164%. Op deze erftoegangsweg rijdt nu al zeer veel verkeer, waardoor in de 2030-situatie zonder de ontwikkeling van Podium26 de verhouding ook al 149% bedraagt en daarmee al een knelpunt is. Ook op het Nieuwe Plein van het Stationsplein naar de Weerdjesstraat geldt een verhouding die hoger ligt dan 100% en daarmee een knelpunt is. In de 2030-situatie zonder ontwikkeling is de verhouding 76%. De stijging is zo groot doordat 80% van het verkeer vanaf de ontwikkeling dat uitrijdend is via deze weg moet, als gevolg van het eenrichtingsverkeer van de binnenring. In de praktijk zal dit minder zijn, omdat een groot deel van de (auto)verkeersgeneratie afgewikkeld zal worden van en naar de parkeergarage Arnhem Centraal, met de hoofd in- en uitgang in de Willemstunnel. Op de andere wegvakken zijn de verhoudingen lager dan 80%, waardoor hier geen doorstromingsproblemen optreden.

Op de kruispunten wordt duidelijk dat voor sommige wegvakken mogelijke doorstromingsproblemen ontstaan. Deze situatie vindt echter volgens de modellen ook plaats wanneer Podium26 niet wordt gerealiseerd, waardoor deze problemen niet toe te schrijven zijn aan de ontwikkeling.

Parkeren

Op basis van het meest recente bouwplan met bijbehorend programma is een parkeerbalans^{voetnoot: Spark (2022). Parkeerbalans Podium26. 7 februari 2022.} opgesteld, welke als bijlage 1 is opgenomen bij de toelichting. In de parkeerbalans is zowel aandacht voor het auto- als fietsparkeren.

Wat betreft het fietsparkeren geldt dat het meest recente bouwplan voorziet in 26 bergingen voor de fietsparkeerbehoefte van de bewoners voor de kantoorfunctie zijn maximaal 128 fietsparkeerplaatsen beschikbaar. Daarmee wordt voldaan aan de eisen.

Daarnaast wordt voorzien in 64 parkeerplaatsen voor auto's. Conform het parkeerbeleid van de gemeente Arnhem geldt in het centrum dat het parkeren voor bezoekers gefaciliteerd mag worden op de betaalde parkeerplaatsen in de omgeving. Voor Arnhem Centraal is namelijk afgesproken dat bezoek op de openbaar toegankelijke plekken een plek zoekt. De bewoners van de woningen komen niet in aanmerking voor een parkeervergunning. Voor de bijeenkomst- en woonfunctie is in de parkeerbalans gebruik gemaakt van deze reductiemogelijkheid. Voor de kantoorfunctie is dat niet het geval. Zonder toepassing te geven aan dubbelgebruik resulteert dat in een normatieve parkeerbehoefte van 68,5 parkeerplaatsen. Bij toepassing van dubbelgebruik geldt dat het maatgevende parkeermoment een parkeerbehoefte van 52 parkeerplaatsen oplevert. De beoogde parkeercapaciteit is dan ook voldoende om in de parkeerbehoefte te kunnen voorzien.

Parkeerbehoefte auto's bij dubbelgebruik (bron: Spark).

3.7 Toets plan aan Rijks- en provinciaal beleid     

4.1 Inleiding     

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de verschillende milieu- en omgevingsaspecten waar rekening mee moet worden gehouden. Om de haalbaarheid van het initiatief aan te tonen is voor een deel van deze aspecten onderzoek verricht. In de betreffende paragrafen worden de bevindingen uit de onderzoeken nader toegelicht.

4.2 Geluid     

Algemeen

De mate waarin het geluid onder andere het woonmilieu mag belasten, is geregeld in de Wet geluidhinder (Wgh). In het bestemmingsplan moet volgens de Wgh worden aangetoond dat gevoelige functies, zoals een woning, een aanvaardbare geluidsbelasting hebben als gevolg van omliggende (spoor)wegen en industrieterreinen. Indien nieuwe geluidsgevoelige functies worden toegestaan, stelt de Wgh de verplichting akoestisch onderzoek te verrichten naar de geluidsbelasting ten gevolge van omliggende (spoor)wegen en industrieterreinen.

De Wet geluidhinder kent een normenstelsel met een ten hoogst toelaatbare geluidbelasting (voorkeurswaarde en grenswaarden). Als de geluidbelasting beneden de voorkeurswaarde blijft dan zijn er vanuit de wet geen belemmeringen voor nieuwe geluidgevoelige situaties. Bij een geluidbelasting tussen de voorkeurswaarde en de grenswaarde moet er een gemotiveerd besluit genomen worden om nieuwe geluidgevoelige ontwikkelingen mogelijk te maken (hogere grenswaarde).

Voor het verlenen van een hogere waarde is de Nota uitvoeringsbeleid hogere grenswaarden van de gemeente Arnhem van toepassing. Hierin zijn regels opgenomen voor geluid van gemeentelijke wegen.

Toetsing

Omdat met deze ontwikkeling nieuwe geluidgevoelige functies mogelijk worden gemaakt, is een akoestisch onderzoek weg- en railverkeer uitgevoerd^{voetnoot: DGMR (2022). Akoestisch onderzoek weg- en railverkeer Podium 26 te Arnhem. Rapport: B.2017.0497.58.R001. 8 februari 2022.}, zoals opgenomen als bijlage 4 bij deze toelichting. Uit het onderzoek volgt dat de geluidsbelasting vanwege het railverkeer op een deel van de noordgevel hoger is dan de maximaal toelaatbare waarde van 68 dB.

Ter plaatse van Podium 26 zijn bij de meest dichtbijgelegen sporen wissels aanwezig. Nabij de wissels kunnen geen raildempers geplaatst worden. Als rekening wordt gehouden met deze wissels met raildempers op alle sporen, dan is de benodigde lengte circa 1.180 meter. Door deze raildempers vindt op het lagere deel van het gebouw (het oostelijk deel, nabij wissels) een verlaging van de geluidsbelasting van 1 dB plaats, op het hogere deel van het gebouw (het westelijk deel) maximaal 2 dB. Deze maatregel is doelmatig volgens de Regeling doelmatigheid geluidmaatregelen Wet geluidhinder, echter wordt niet voldaan aan de voorwaarde uit deze regeling van 'raildempers worden aangelegd over een lengte van ten minste twee maal de afstand van het gebouw tot aan het spoor (tweemaal D)'.

Ook: in de praktijk wegen de kosten voor de raildempers (de engineering, de aanleg en het onderhoud) niet op tegen de kosten om met gebouwgebonden maatregelen een reductie van 1 dB tot 2 dB te realiseren. Daarbij is een deel van het gebouw waar de hogere geluidsbelastingen plaatsvinden niet geluidgevoelig en hebben de raildempers daar geen gevolg voor verbetering van het woonklimaat. De gemeente heeft de geluidsbelasting getoetst aan haar geluidbeleid en is akkoord gegaan met het niet toepassen van een bronmaatregel.

Een scherm moet minimaal op 4,5 meter vanuit het spoor staan. Het gebouw staat dicht op het spoor waarbij het scherm heel dicht op het nieuwe gebouw komt te staan. Om minimaal op twee bouwlagen het geluid door het spoor te verlagen, moet het scherm minimaal 4 meter hoog worden. Een dergelijk hoog scherm dicht bij het gebouw is niet wenselijk.

Wat betreft wegverkeer geldt dat de geluidsbelasting door de Centrumring en de Amsterdamseweg hoger is dan de voorkeursgrenswaarde van 48 dB, maar wel lager is dan de maximaal toelaatbare waarde van 63 dB. Als gevolg van deze wegen dienen eveneens hogere waarden te worden vastgesteld. Voor andere wegen geldt dat de geluidsbelasting lager is dan 48 dB en sprake is van een goede ruimtelijke ordening.

Vanwege de spoorlijn, de Amsterdamseweg en Centrumring zijn hogere waarden nodig. De berekende geluidsbelastingen passen binnen het gemeentelijk beleid. Er wordt voldaan aan de voorwaarde dat iedere woning dient te beschikken over tenminste één verblijfsruimte aan de geluidluwe (<55 dB) zijde. In lijn met de mogelijkheden van de experimenteerruimte van de Chw is het hogere waardenbesluit in de regels opgenomen. De onderbouwing is opgenomen als bijlage bij de toelichting. Tot slot dient bij de verlening van de omgevingsvergunning voor het bouwen (voormalige bouwvergunning) worden aangetoond dat er wordt voldaan aan de binnenwaarde uit het Bouwbesluit 2012.

Conclusie

Met inachtneming van het voorgaande vormt het aspect geluid geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit bestemmingsplan.

4.3 Luchtkwaliteit     

Algemeen

Eisen met betrekking tot luchtkwaliteit zijn verankerd in de Wet milieubeheer hoofdstuk 5, titel 5.2 en vormen een implementatie van diverse Europese richtlijnen omtrent luchtkwaliteit waarin onder andere grenswaarden voor vervuilende stoffen in de buitenlucht zijn vastgesteld ter bescherming van mens en milieu. In Nederland zijn stikstofdioxide (NO₂) en zwevende deeltjes als PM₁₀ (fijn stof) de maatgevende stoffen waar de concentratieniveaus het dichtst bij de grenswaarden liggen. Overschrijdingen van de grenswaarden komen, uitzonderlijke situaties daargelaten, bij andere stoffen niet voor. Vanaf 1 januari 2015 dient het bevoegd gezag de luchtkwaliteit ook te toetsen aan de grenswaarde voor PM_2,5. Op basis van onderzoek door het Planbureau voor de Leefomgeving kan worden gesteld dat als aan de grenswaarden voor PM₁₀ wordt voldaan, ook aan de grenswaarde voor PM_2,5 wordt voldaan.

Hoewel de luchtkwaliteit de afgelopen jaren flink is verbeterd kan Nederland niet voldoen aan de luchtkwaliteitseisen die in 2010 van kracht zijn geworden. De EU heeft Nederland derogatie (uitstel) verleend op grond van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Dit betreft een gemeenschappelijke aanpak van het Rijk en diverse regio's om samen te werken aan een schonere lucht waarbij ruimte wordt geboden aan noodzakelijke ruimtelijke ontwikkelingen. Plannen die in betekenende mate bijdragen aan luchtverontreiniging worden opgenomen in een gebiedsgericht programma van het NSL. Het maatregelenpakket in het NSL is hiermee in evenwicht en zodanig dat op termijn de luchtkwaliteit in heel Nederland onder de grenswaarden ligt. Plannen die 'niet in betekenende mate' (NIBM) bijdragen aan luchtverontreiniging hoeven niet langer individueel getoetst te worden aan de Europese grenswaarden aangezien deze niet leiden tot een significante verslechtering van de luchtkwaliteit. Deze grens is in de AMvB NIBM gelegd bij 3% van de grenswaarde van een stof: Voor NO₂ en PM₁₀ betekent dit dat aannemelijk moeten worden gemaakt dat het project tot maximaal 1,2 µg/m³ verslechtering leidt. Voor een aantal functies (o.a. woningen, kantoren, tuin- en akkerbouw) is dit gekwantificeerd in de ministeriële regeling NIBM.

Uit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening wordt afgewogen of het aanvaardbaar is het project op deze plaats te realiseren. Hierbij kan de blootstelling aan luchtverontreiniging een rol spelen, ook als het project 'niet in betekenende mate' bijdraagt aan de luchtverontreiniging. Er is sprake van een significante blootstellingsduur als de verblijfsduur die gemiddeld bij de functie te verwachten is een aanzienlijk deel van de dag betreft. Volgens de toelichting op de Regeling Beoordeling luchtkwaliteit is dit onder andere het geval bij een woning, school of sportterrein.

Gevoelige bestemmingen als scholen, kinderdagverblijven, bejaarden- en zorgtehuizen genieten op grond van de gelijknamige AMvB extra bescherming. Substantiële uitbreiding of nieuwvestiging binnen 50 meter van een provinciale weg of 300 meter van een Rijksweg is alleen toegestaan als de concentraties luchtvervuilende stoffen zich onder de grenswaarden bevinden waardoor geen onacceptabele gezondheidsrisico's optreden.

Beleidsnota Lucht en Uitvoeringsprogramma Luchtkwaliteit

Het Arnhemse beleid op gebied van luchtkwaliteit is vastgelegd in de Beleidsnota Lucht uit 2005. Deze nota is erop gericht nieuwe overschrijdingen van de normen uit de Wet Milieubeheer te voorkomen en bestaande of dreigende overschrijdingen op te lossen. Daarnaast richt de Beleidsnota Lucht zich op het beperken van overlast door geurhinder. Voor wat betreft het halen van de normen uit het BLK2005 en de Wet Milieubeheer is de beleidsnota vertaald naar maatregelen in het Uitvoeringsprogramma Luchtkwaliteit 2010 - 2014.

Toetsing

Ten behoeve van de voorgenomen ontwikkeling is een onderzoek naar luchtkwaliteit uitgevoerd^{voetnoot: SAB (2021). Quick scan luchtkwaliteit. Arnhem, projectnummer: 200337. 9 juni 2021.}, welke als bijlage 5 is opgenomen bij deze toelichting. In het onderzoek is de uitvoerbaarheid van het plan beschouwd voor wat betreft het aspect luchtkwaliteit. Hiervoor gelden meerdere wettelijke kaders. Dit maakt dat de onderzoeksopzet tweeledig is, namelijk:

• Toets NIBM;
• Toets grenswaarden.

Toets NIBM

Het aantal te realiseren woningen overschrijdt de NIBM grens niet. Het plan is daarom als NIBM te beschouwen. Met behulp van de NIBM-rekentool (versie april 2021) is de verslechtering van de luchtkwaliteit ten gevolge van het plan ook berekend. Uit de berekening met de NIBM-tool blijkt dat de planbijdrage van het plan kleiner is dan de NIBM-grens van 1,2 µg/m³. Daardoor zal het plan 'Niet in betekenende mate' bijdragen aan de verslechtering van de luchtkwaliteit.

Toets grenswaarden

In het kader van een goede ruimtelijke ordening is aanvullend onderzocht of de toename in uitstoot van verontreinigende stoffen niet leidt tot overschrijding van grenswaarden. Hiertoe is de monitoringstool uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) geraadpleegd. De monitoringstool geeft inzicht in de concentraties stikstofdioxide (NO₂) en fijn stof (PM_2.5 en PM₁₀) in het plangebied tussen 2019 en 2030. Uit de berekeningen kan worden geconcludeerd dat de concentraties luchtverontreinigende stoffen onder de grenswaarden in de drie jaren (2019, 2020 en 2030) liggen. Deze grenswaarden zijn op Europees niveau vastgesteld ter bescherming van mens en milieu tegen schadelijke gevolgen van luchtverontreiniging. Tevens geven de uitkomsten uit de monitoringstool aan dat de concentraties van de luchtvervuilende stoffen vanaf 2019 in het plangebied verder afnemen. De blootstelling aan luchtverontreiniging is hierdoor beperkt en leidt niet tot onaanvaardbare gezondheidsrisico's.

Conclusie

In het kader van een goede ruimtelijke ordening is de luchtkwaliteit ter plaatse van het plangebied aanvaardbaar geacht. Het aspect luchtkwaliteit vormt dan ook geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van het plan.

4.4 Hinder     

Algemeen

Indien door middel van een ruimtelijke ontwikkeling nieuwe, gevoelige functies mogelijk worden gemaakt, moet worden aangetoond dat een goed leefmilieu mogelijk kan worden gemaakt. Hierbij moet rekening worden gehouden met omliggende functies met een milieuzone. Anderzijds mogen omliggende bedrijven niet in hun ontwikkelingsmogelijkheden worden aangetast door de realisatie van een nieuwe gevoelige functie.

Wat betreft de aanbevolen richtafstanden tussen bedrijvigheid en gevoelige functies is de VNG publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering' (2009) als leidraad voor milieuzonering gebruikt. In de VNG-publicatie zijn richtafstanden voor diverse omgevings- en gebiedstypen opgenomen. Het gaat onder andere om de volgende omgevings- en gebiedstypen: 'rustige woonwijk', 'rustig buitengebied' en 'gemengd gebied'.

In een rustige woonwijk en een rustig buitengebied komen vrijwel geen andere functies dan de woonfunctie voor. Gemengde gebieden betreffen gebieden die langs hoofdinfrastructuur liggen en/of gebieden met matige tot sterke functiemenging. In een dergelijk gebied komen direct naast woningen andere functies voor, zoals winkels, maatschappelijke voorzieningenhoreca en kleine bedrijven. Ook lintbebouwing in het buitengebied met overwegend agrarische en andere bedrijvigheid kan als gemengd gebied worden beschouwd. Voor gemengde gebieden kunnen de richtafstanden worden verminderd. De afstand wordt gemeten vanaf het op de verbeelding aangeduide deel voor de bedrijfsmatige activiteit tot aan de gevel van nieuwe of bestaande gevoelige functies gelegen buiten betreffend perceel.

Toetsing

Door SAB is een quick scan bedrijven en milieuzonering^{voetnoot: SAB (2021). Quick scan bedrijven en milieuzonering. Arnhem, Podium 26. Projectnummer: 200337. 5 mei 2021.} opgesteld, welke als bijlage 6 is opgenomen bij deze toelichting. Het plangebied ligt in het stationsgebied in het centrum van Arnhem. In de directe omgeving van de ontwikkellocatie is zowel juridisch-planologisch als feitelijk gezien sprake van een afwisseling van functies. Zo bevinden zich hier bijvoorbeeld kantoren, een trein- en busstation, detailhandel en horeca. De omgeving is dan ook een gebied met een sterke functiemenging en kan daarom getypeerd worden als een 'gemengd gebied'. Dit betekent dat bij de beoordeling van het aspect 'bedrijven en milieuzonering' de richtafstanden uit de VNG-procedure met één afstandsstap kunnen worden verlaagd (met uitzondering voor het aspect 'gevaar').

Hinder ten gevolg van de ontwikkeling

Met de toepassing van een functiemengingslijst binnen het plan, waarbinnen enkel functies in de categorieën A en B zijn toegestaan, vormt met inachtneming van de eisen van het Bouwbesluit dan wel met een bouwkundige afscheiding, de hinder als gevolg van de ontwikkeling geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van het plan. Aanvullend geldt dat de Verkeersleiding nabij het plangebied ligt waar in de ontwikkeling rekening mee wordt gehouden.

Hinder op de ontwikkeling

Ten aanzien van hinder van bestaande bedrijvigheid op de beoogde ontwikkeling wordt geconcludeerd dat voor de meeste omliggende gronden voldaan wordt aan de VNG-brochure (richtafstanden-lijst c.q. functiemengingslijst) waardoor deze gronden met bijbehorende functies niet onevenredig worden geschaad in hun ontwikkelingsmogelijkheden en ter plaatse van de ontwikkellocatie een goed woon- en leefklimaat is gewaarborgd.

Enkel voor de gronden van het busstation geldt dat niet voldaan kan worden aan de richtafstand voor gevaar en geluid. Aangezien de ter plaatse aanwezige functie veiligheidsrisico's op basis van de geldende wet- en regelgeving binnen het eigen terrein dient op te lossen is een nadere beschouwing naar het aspect gevaar niet benodigd. Wel is voorzien in een akoestisch onderzoek industrielawaai^{voetnoot: SAB (2021). Akoestisch onderzoek industrielawaai Arnhem, Podium 26. Projectnummer 200337. 6 augustus 2021.}, welke als bijlage 7 is opgenomen bij de toelichting. Uit de berekeningen blijkt dat de richtwaarden vanuit de VNG-publicatie voor een gemengd gebied in totaliteit niet worden overschreden. Dit betreffen de richtwaarden van stap-2 voor de dag-, avond- en nachtperiode. Op basis van de resultaten kan daarmee worden voldaan aan een goede ruimtelijke ordening. Een nadere beschouwing is zodoende niet benodigd.

Tot slot ligt op korte afstand van het plangebied een ondergrondse afvalinzameling terminal van waaruit mogelijk geurhinder kan ontstaan. Bij geur afkomstig van industriële bedrijven gaat het om de geuruitstoot (emissie) van bedrijven die zich verspreidt via de lucht en een geurbelasting (immissie) veroorzaakt op de woon- en leefomgeving. De geurbelasting is de hoeveelheid geur, uitgedrukt in geureenheden (odour units) per kubieke meter lucht (ou_E/m³), die op een geurgevoelig object zoals een woning 'terecht' komt. Deze hoeveelheid kan worden gemeten of berekend. De geurbelasting wordt uitgedrukt in een bepaalde percentielwaarde (bijvoorbeeld de 98 percentiel bij een continue bron of de 99 percentiel bij een fluctuerende bron). Bij een concentratie van 1 ge/m³ (= 0,5 ou_E/m³) is een geur nauwelijks te ruiken en wordt elke geur als neutraal (hedonische waarde 0) ervaren. De navolgende afbeelding laat de geurcontour van de inrichting zien. Een klein deel van de gronden van het plangebied liggen binnen de geurcontour. In dit deel van het plangebied zijn geen woningen voorzien. Daarom vormt de geurcontour geen belemmering voor de uitvoerbaarheid en is geen sprake van geurhinder binnen het plangebied.

Geuronctour van 0,1 ge.m^-3 op basis van het 98 percentiel met daarop een deel van het plangebied globaal in rood weergegeven (Bron: Geuronderzoek ondergronds afval transport te Arnhem).

Conclusie

Het aspect hinder vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van onderhavig plan. 

4.5 Externe veiligheid     

Algemeen

Het aspect externe veiligheid betreft het risico op een ongeval waarbij een gevaarlijke stof aanwezig is. Deze gevaarlijke stoffen kennen twee verschillende bronnen. Dit zijn de stationaire bronnen (chemische fabriek, lpg-vulpunt) en de mobiele bronnen (route gevaarlijke stoffen). Er wordt onderscheid gemaakt tussen de kans op een ramp en het aantal mogelijke slachtoffers. Er wordt bij externe veiligheid onderscheid gemaakt in plaatsgebonden risico en groepsrisico.

Het plaatsgebonden risico mag in principe nergens groter zijn dan 1 op 1 miljoen (ofwel 10^-6). Dit is de kans dat een denkbeeldig persoon, die zich een jaar lang permanent op de betreffende plek bevindt (de plek waarvoor het risico is uitgerekend), dodelijk verongelukt door een ongeval. Deze kans mag niet groter zijn dan eens in de miljoen jaar. Elke ruimtelijke ontwikkeling wordt getoetst aan het plaatsgebonden risico van 10^-6 als grenswaarde.

Het groepsrisico geeft de kans aan dat in één keer een groep mensen die zich in de omgeving van een risicosituatie bevindt, dodelijk door een ongeval wordt getroffen. Groepsrisico legt een relatie tussen de kans op een ramp en het aantal mogelijke slachtoffers. Bij groepsrisico is het dan ook niet een contour die bepalend is, maar het aantal mensen dat zich gedurende een bepaalde periode binnen de effectafstand van een risicovolle activiteit ophoudt. Welke kans nog acceptabel geacht wordt, is afhankelijk van de omvang van de ramp.

Gemeentelijk beleid

Het beleidsplan Externe Veiligheid is in 2015 vastgesteld en wederom met 4 jaar verlengd. Dit beleidsplan beschrijft de mate van gewenste externe veiligheid in Arnhem. Uitgangspunt hierbij zijn de landelijke normen voor het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. In een groot gedeelte van de stad streven we naar het niet doen toenemen van de risico's. Op sommige plekken in de stad, op bedrijventerreinen voor zware industrie en de volgens het structuurplan stedelijke zone accepteren we een hoger risico dan op andere plaatsen. Wel moet daar extra aandacht zijn voor de beschikbare mogelijkheden voor rampenbestrijding, de zelfredzaamheid van mensen en de hulpverlening.

Toetsing

Door de aanwezigheid van meerdere risicobronnen in de nabijheid van het plangebied is een onderzoek externe veiligheid^{voetnoot: SAB (2022). Onderzoek externe veiligheid. Arnhem, Podium26. Projectnummer: 200337. 7 februari 2022.} uitgevoerd, welke als bijlage 8 is opgenomen bij deze toelichting. Op basis van het onderzoek kan het volgende worden geconcludeerd:

Onderzoeksgebied

In het onderzoek externe veiligheid zijn alle risicobronnen in de nabijheid, op een maximale afstand van 1,5 km, van de ontwikkellocatie beschouwd. Uit de inventarisatie van nabije risicobronnen is gebleken dat de ontwikkellocatie zich niet binnen het invloedsgebied van risicovolle inrichtingen, buisleidingen, water en/of weg bevindt. De ontwikkellocatie bevindt zich wel in de directe nabijheid van het spoortraject 62: Arnhem - Zutphen. Een nader onderzoek was derhalve vereist.

Risicoanalyse

Het spoortraject 62: Arnhem - Zutphen is als potentiele risicobron nader onderzocht. Uit de analyse is gebleken dat het spoortraject in de nabijheid van de ontwikkellocatie geen plasbrandaandachtsgebied en geen PR 10-6/j contour kent. Voor analyse van het groepsrisico is een berekening uitgevoerd met het programma RBM II, uit de resultaten blijkt dat het groepsrisico niet toeneemt met meer dan 10% en dat de oriëntatiewaarde niet wordt overschreden. Een uitgebreide verantwoording op basis van het Bevt is derhalve niet vereist. Conform het gemeentelijk beleid externe veiligheid van de gemeente Arnhem is een volledige verantwoording van het groepsrisico echter ook vereist wanneer een plan betrekking heeft op een ontwikkeling die geheel of gedeeltelijk binnen 200 meter van een transportroute ligt. Het voorliggende plan grenst ten noorden aan het spoortraject 62 en valt derhalve onder de door de gemeente Arnhem opgelegde verantwoordingsplicht.

Verantwoording groepsrisico

De uitgebreide verantwoording van het groepsrisico is opgenomen in het onderzoek conform het vereiste in het gemeentelijk beleidsplan en op basis van de in de wetgeving verankerde kaders voor verantwoording van het groepsrisico. Tevens is het advies van de Veiligheidsregio Gelderland Midden in de rapportage opgenomen.

Conclusie

Gezien het gegeven dat zowel op basis van de risicoanalyse en bijbehorende verantwoording van het groepsrisico, evenals na advies van de veiligheidsregio blijkt dat er in het kader van externe veiligheid geen belemmeringen zijn voor de beoogde ontwikkeling kan geconcludeerd worden dat de voorgenomen wijziging van het bestemmingsplan uitvoerbaar is.

4.6 Natuur     

Algemeen

Bij ruimtelijke ontwikkelingen moet rekening worden gehouden met de aanwezige natuurwaarden in en om het besluitgebied. Vanaf 1 januari 2017 geldt hiervoor de Wet natuurbescherming. Deze wet beschermt bepaalde plant- en diersoorten, natuurgebieden en bossen. Voordat ontwikkelingen mogen plaatsvinden, moet worden aangetoond dat in het kader van de huidige natuurwet- en regelgeving van een negatief effect geen sprake is, dan wel dat daarvoor respectievelijk een vergunning of ontheffing worden verkregen. Bij de toets van een ruimtelijke ontwikkeling wordt onderscheid gemaakt tussen gebiedsbescherming en soortenbescherming.

Groenvisie 2017-2035

De Groenvisie gaat over het Groen-blauw raamwerk, de stedelijke hoofdgroenstructuur, vertaald in doelen, ambities en ontwikkelopgaven. Dit Groen-blauw raamwerk van de stad bepaalt het gezicht van de stad en de aantrekkelijkheid van uiteenlopende woon- en recreatiemilieus. Het gaat daarbij om de waarden vanuit landschap, cultuurhistorie, ecologie, water en recreatief gebruik op gemeente en op particuliere terreinen.

Aan groen wordt de laatste jaren steeds meer waarden en kwaliteiten toegekend. Zo ook aan het Arnhemse groen. Te denken valt aan gezondheid, klimaat (verminderen van hitte en van wateroverlast), milieu (verbeteren luchtkwaliteit), stadslandbouw, dierenwelzijn, toerisme en sport en bewegen. Het groen biedt ruimte voor een gezonde, leefbare, aantrekkelijke en daarmee ook toekomstbestendige woon- en werkomgeving.

De Groenvisie is daarvoor verdeeld in 5 thema's met bijbehorende doelen:

• de herkenbare stad: zichtbaarheid en beleefbaarheid van landschap en cultuurhistorie
• de natuurvriendelijke stad: biodiversiteit in en om de stad en de natuurinclusieve stad
• de groene gezonde stad: leefbaarheid, klimaat en gezondheid
• de duurzaam beheerde stad: beheer afgestemd op eindbeeld en gebruik
• de samenwerkende stad: maatschappelijke betrokkenheid en promotie van groen

De Groenvisie legt niet alleen het Groen-blauw raamwerk vast, dus de stedelijke hoofdgroenstructuur. De Groenvisie geeft ook richting aan het belang van groen in de wijken, zodat initiatieven de waarden van het groen (landschap, biodiversiteit, gezondheid, waterbuffering, koelte) niet aantasten maar versterken.

De Groenvisie is daarmee een basis voor de vertaling naar de (planologische) bescherming van waardevolle gebieden en waardevolle bomen in de ruimtelijke plannen en het latere Omgevingsplan.

De Groenvisie zorgt voor een actualisatie van de Arnhemse regels aangaande groencompensatie. Het provinciale beleid ten aanzien van groencompensatie is gewijzigd. Per 1 januari 2017 is er de Wet natuurbescherming. De provinciale compensatie is sindsdien alleen geldig op bos binnen het Gelderse Natuurnetwerk.

Groenbalans en -compensatie

De Groenvisie geeft de Arnhemse regels groencompensatie aan. Uitgangspunt is dat de totale groenbalans in de stad neutraal blijft of toe neemt. Moet er toch groen verdwijnen (planologisch of feitelijk), dan wordt dat gecompenseerd. Allereerst kwantitatief, dan kwalitatief en als laatste financieel.

Bij financiële compensatie wordt de waarde van het groen en de bomen gestort in het Groenfonds. Daar waar de provinciale compensatie regels gelden, treden de gemeentelijke regels terug.

Toetsing

SAB heeft met een quick scan natuur^{voetnoot: SAB (2021). Quick scan natuur. Arnhem, Podium26. Projectnummer: 200337. 9 maart 2021.} onderzocht of er beschermde natuurwaarden, volgens de nu geldende natuurwet- en regelgeving, aan- of afwezig zijn in het plangebied. Ook is nagegaan of de ruimtelijke ontwikkeling die mogelijk wordt gemaakt, mogelijk negatieve effecten kan hebben op beschermde natuur buiten het plangebied. Navolgend worden kort de conclusies van de quick scan uiteengezet. De quick scan is als bijlage 9 opgenomen bij deze toelichting.

Gebiedsbescherming

Natura 2000-gebieden Veluwe en Rijntakken liggen in de buurt van het plangebied. Een negatief effect op de instandhoudingsdoelstellingen van de Veluwe en de Rijntak-ken is vanwege een mogelijke toename in stikstofdepositie door de ruimtelijke ontwikkeling in het plangebied niet uit te sluiten. Daartoe is een stikstofberekening^{voetnoot: SAB (2021). Onderzoek stikstofdepositie. Arnhem, Podium26. Projectnummer: 200337. 11 oktober 2021.} uitgevoerd, welke als bijlage 10 is opgenomen bij deze toelichting. Uit de uitgevoerde berekeningen voor de aanlegfase blijkt dat de nu gehanteerde grenswaarde van 0,00 mol stikstof/ha/j wordt overschreden met 0,02 mol stikstof/ha/j. Het betreft een geringe tijdelijke toename van stikstofdepositie, die niet zal zorgen voor significant negatieve effecten op de instandhoudingsdoelstellingen van Natura 2000 door stikstof (zie ook uitspraak Raad van State d.d. 26 oktober 2022, ECLI:NL:RVS:2022:3093). Uit de uitgevoerde berekeningen van de gebruiksfase blijkt dat er geen rekenresultaten hoger zijn dan 0,00 mol stikstof/ha/j op de stikstofgevoelige habitattypen in de omliggende Natura 2000-gebieden. Er zijn daardoor geen nadelige milieueffecten te verwachten op de omliggende Natura 2000-gebieden. Geconcludeerd wordt dat significant negatieve effecten door het toekomstig gebruik kunnen worden uitgesloten.

Verder blijkt uit de quick scan dat in de omgeving van het plangebied geen Natuur-netwerk Nederland of andere provinciaal beschermde natuur aanwezig is. De provinciale bescherming van deze gebieden staat de uitvoering van het plan dan ook niet in de weg en nader onderzoek hiernaar is niet noodzakelijk. 

Soortenbescherming

In en rondom het plangebied kunnen in het wild levende planten en dieren aanwezig zijn. Iedereen dient voldoende zorg in acht te nemen voor deze soorten en hun directe leefomgeving.

In en nabij het plangebied kunnen ook soorten voorkomen die zijn beschermd onder de Wet natuurbescherming, maar waarvoor een provinciale vrijstelling van de verboden geldt, voor werkzaamheden die men uitvoert in het kader van ruimtelijke ontwikkeling en inrichting. Door de provinciale vrijstelling staat de aanwezigheid van deze soorten de geplande ontwikkeling niet in de weg. Essentiële elementen, zoals essentieel leefgebied of verblijfplaatsen, van andere beschermde soorten waarvoor geen provinciale vrijstelling geldt, zijn niet aanwezig. De bescherming van deze categorie soorten staat de ontwikkeling niet in de weg.

Houtopstanden

Bij deze ruimtelijke ontwikkeling wordt geen houtopstand geveld waarop de regels van de Wet natuurbescherming van toepassing zijn. De bescherming van houtopstanden vormt dan ook geen beperking voor de beoogde ruimtelijke ontwikkeling.

Groenbalans

De gemeente Arnhem hanteert een groenbalans: uitgangspunt is dat de totale groenbalans in de stad neutraal blijft of toe neemt. Moet er toch groen verdwijnen (planologisch of feitelijk), dan wordt dat gecompenseerd. Allereerst kwantitatief, dan kwalitatief en als laatste financieel. Met de voorgenomen ontwikkeling is geen sprake van afname van groen, zowel in juridisch-planologische dan wel feitelijke zin is geen sprake van afname van groen. Desalniettemin is sprake van de toevoeging van groen, bijvoorbeeld in de vorm van groenbakken op diverse verdiepingen.

Conclusie

Het aspect natuur vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.

4.7 Water     

Algemeen

Het aspect water is van groot belang binnen de ruimtelijke ordening. Door verstandig om te gaan met het water kan verdroging en wateroverlast voorkomen worden en kan ook de kwaliteit van het water hoog gehouden worden. Daarom is het noodzakelijk dat gebiedseigen water zo lang mogelijk in het gebied zelf blijft in plaats van het afvoeren via de riolering.

Rijksbeleid

Het Rijksbeleid op het gebied van het waterbeheer is onderdeel geworden van het Nationale Omgevingsvisie, de NOVI (2020). De NOVI bevat nieuw strategisch beleid op het gebied van de fysieke leefomgeving en komt in de plaats van gebiedsdekkende structuurvisies en relevante delen van zelfstandige strategische beleidsplannen (natuurvisie, verkeer- en vervoerplannen) en de strategische gedeelten van nationale én provinciale waterplannen en milieubeleidsplannen.

Echter delen van het Nationaal Waterplan 2016-2021 (NWP) blijven van kracht tot de invoering van de Omgevingswet. Het gaat dan om de hoofdlijnen van het nationale waterbeleid beschrijven en de daartoe behorende ruimtelijke aspecten van het nationale ruimtelijk beleid. Echter als de NOVI afwijkt van het NWP, dan moet dat als wijziging van het NWO worden gezien. Tot de invoering van de Omgevingswet is het waterbeleid in 2 nationale plannen terug te vinden. (Toelichting NOVI).

De NOVI is een integrale omgevingsvisie voor de fysieke leefomgeving, maar de relatie met de sociale leefomgeving wordt uitdrukkelijk gelegd. Naast de ruimtelijk-functionele indeling van de leefomgeving gaat het ook om de activiteiten die een effect hebben op de leefomgeving in brede zin, waaronder het milieu, water, bodem, lucht en het natuurlijk kapitaal. Boven- en ondergrond zijn onlosmakelijk verbonden.

In de NOVI worden 4 prioriteiten gesteld: Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie, Duurzaam economisch groeipotentieel, Sterke en gezonde steden en regio's en Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied. Daarnaast zijn 3 afwegingsprincipes vastgelegd.

Onder de eerste prioriteit vallen nu ook de eerdere bestuursakkoorden die voor het thema Water zijn afgesloten. In 2050 is Nederland Klimaatbestendig en waterrobuust ingericht, is de veiligheid tegen overstroming gegarandeerd, hebben rivieren en beken de ruimte gekregen en is voldoende zoetwater van goede kwaliteit aanwezig. Bij het laatste gaat het om oppervlaktewater en grondwater.

In de Waterwet (22 december 2009) zijn onder meer de gemeentelijke watertaken opgenomen: de zorgplicht voor hemelwater indien de eigenaar van het terrein het hemelwater in alle redelijkheid niet op eigen terrein kan verwerken en de regierol van gemeenten bij de grondwaterzorgplicht. In het gemeentelijke rioleringsplan geven gemeenten aan hoe zij invulling geven aan die zorgplichten.

Provinciaal en regionaal beleid

Op provinciaal niveau zijn alle beleidsplannen geïntegreerd in één plan: de Omgevingsvisie Gelderland (vastgesteld 9 juli 2014). Water is opgenomen in twee centrale doelstellingen, te weten het borgen van de kwaliteit en de veiligheid van de leefomgeving. Realisatie van deze doelstellingen betekent onder meer:

• ontwikkelen met kwaliteit met respect voor ruimtelijke, landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten;
• een robuust en toekomstbestendig water- en bodemsysteem voor alle functies; bij droogte, hitte en waterovervloed;
• een gezonde en veilige leefomgeving
• een gezonde vrijetijdseconomie en aandacht voor beleving, bereikbaarheid en toegankelijkheid van cultuur, natuur en landschap.

Verder is de provincie het aanspreekpunt voor drie watergerelateerde zaken:

• onttrekkingen voor drinkwaterwinning;
• onttrekkingen ten behoeve van bodemenergiesystemen zoals koude- en warmte opslag (KWO);
• industriële onttrekkingen meer dan 150.000 m³ per jaar.

Beleid waterschap en gemeente

De verantwoordelijkheid voor het stedelijk waterbeheer in Arnhem-Noord, inclusief het in stand houden van de waterkering, ligt bij het Waterschap Rijn en IJssel. Relevant beleid is opgenomen in het Waterbeheerprogramma 2022-2027 en de Keur en legger van het waterschap.

Het waterbeleid van de gemeente Arnhem is vastgelegd in de volgende beleidsplannen.

• Het geactualiseerde Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) vastgesteld op 14 november 2018. Het plan richt zich op een verbetering van de kwaliteit van het rioleringsstelsel door het verminderen van de vuiluitworp naar het oppervlaktewater, de bodem en het grondwater, op het voorkomen van overlast door klimaatverandering en op het vasthouden van schoon hemelwater in stedelijk gebied.
• Aanpak wateroverlast Arnhem-Noord (vastgesteld 2 november 2015). Het plan heeft tot doel om Arnhem en vooral Arnhem-Noord, beter waterbestendig te maken tegen zware regenbuien. Daarom zal over elk plan een waterscan worden gelegd. Tijdens werkzaamheden in de openbare ruimte worden ruimtelijke maatregelen genomen die wateroverlast verminderen dan wel beperken.

Strategie Klimaatadaptatie "Groen, Slim en Samen"

In januari 2021 is de Strategie Klimaatadaptatie "Groen, Slim en Samen" vastgesteld. In de Strategie geeft Arnhem aan hoe zij zich in dit decennium klimaatbestendig wil maken op de thema's die voor de klimaatadaptatie van belang zijn: Droogte, Hitte, Wateroverlast en Waterveiligheid. De belangrijkste ambities zijn:

• de klimaatopgave is een gezamenlijke opgave voor alle bewoners, bedrijven en instellingen in Arnhem;
• de verdichtingsopgave wordt gecombineerd met de klimaatadaptatie;
• 10% minder verharding, meer groen en water;
• de ambities voor het thema Water is de schade en overlast door extreme buien zoveel mogelijk te voorkomen, door onder meer:
  
  - bij nieuwbouw al het hemelwater af te koppelen;
  
  - bij renovatie maximaal af te koppelen, waarbij de haalbaarheid per geval beoordeeld zal worden. (In beide situaties geldt de minimale eis van 40 mm. neerslag op eigen terrein verwerken);
  
  - in 2030 in ieder geval 90% van de huidige openbare ruimte afgekoppeld te hebben
  
  - voorkomen van wateroverlast bij toename bebouwing en /of verharding
• voor het thema Hitte en Droogte geldt dat de negatieve effecten van hitte worden tegen gegaan;
• aanvullend voor het thema Droogte geldt dat meer inzicht nodige is in de effecten van droogte ook op de waterkwaliteit;
• en voor het thema Waterveiligheid sluit de gemeente aan bij de waterschappen en RWS, de verantwoordelijke organisaties voor dit thema.

Resumé

Uitgangspunt in het huidige beleid van gemeente, waterschap en provincie is dat planontwikkeling moet aansluiten bij een duurzaam integraal waterbeheer. Dit betekent dat:

• negatieve verstoring van de grondwaterstanden en –stromingen niet toegestaan zijn om grondwateroverlast en/of verdroging op de locatie en het boven- en benedenstrooms gelegen gebied te voorkomen;
• maatregelen getroffen moeten worden ter voorkoming van (grond)watervervuiling;
• bij nieuwbouw het regenwater binnen het plangebied afgekoppeld moet worden van de riolering en worden verwerkt op eigen terrein;
• voldoende oppervlaktewater aanwezig is en op de goede locatie;
• het verhard oppervlak zoveel mogelijk beperkt wordt;
• het gebruik van uitloogbare materialen en chemische bestrijdingsmiddelen niet is toegestaan;
• ontwikkelingen moeten bijdragen aan het verminderen of beperken van wateroverlast;
• ontwikkelingen en herinrichtingen moeten klimaatbestendig en waterrobuust ingericht worden.

Toetsing

Voor de onderhavige ontwikkeling is een digitale watertoets^{voetnoot: Waterschap Rijn en IJssel (2021). Digitale watertoets. Arnhem, podium 26. Dossiercode: 20210429-7-26306. 29 april 2021.} doorlopen en een waterplan^{voetnoot: Traject (2022). Waterplan ten behoeve van bestemmingsplan. Kenmerk: 220204 iV 01 5672. 4 februari 2022.} opgesteld, welke als bijlage 11 en 12 zijn opgenomen bij deze toelichting. Uit de digitale watertoets volgt dat het plan onder de normale procedure valt. Dit betekent dat er nader overleg plaats moet vinden met Waterschap Rijn een IJssel.

Bestaande situatie

In de huidige situatie is het plangebied onverhard en braakliggend. Het betreft een onbebouwd perceel in het stationsgebied. De maaiveldhoogte binnen het plangebied bedraagt circa NAP + 28 tot 30 meter. Het freatisch grondwater bevindt zich op ongeveer 17 tot 19 meter beneden maaiveld. De bodem bestaat uit matig fijn, zwak siltig zand dat plaatselijk grindhoudend is.

Oppervlaktewater

In het plangebied is momenteel geen oppervlaktewater aanwezig.

Waterveiligheid

In of in de directe nabijheid van het plangebied zijn geen primaire of regionale waterkeringen aanwezig.

Wateroverlast

Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen neemt het oppervlakte verhard in veel gevallen toe. Toch zal het toekomstige gebied moeten voldoen aan het watersysteem zoals dat tegenwoordig wordt voorgesteld waarin rekening is gehouden met klimaatverandering.

Een belangrijk principe is dat een deel van het afstromend hemelwater binnen het plangebied wordt vastgehouden en/of geborgen en dus niet direct afgevoerd wordt naar de riolering of het oppervlaktewater. Hiermee wordt wateroverlast verminderd en eventueel verdroging tegen gegaan.

Binnen het voorliggende plangebied is sprake van een toename aan verhard oppervlak ten opzichte van de huidige situatie. Als gevolg van deze toename dient water-compensatie te worden toegepast binnen het plangebied. Dit heeft de gemeente Arnhem geconcretiseerd in haar Strategie Klimaatadaptatie Arnhem 2020-2030. Specifiek betekent dit onder andere dat bij nieuwbouw al het regenwater afgekoppeld wordt en dat er bergingseis geldt van minimaal 40 mm op het eigen terrein. De haalbaarheid wordt per geval beoordeeld bij renovatie, bij nieuwbouw betreft het een eis.

Binnen het project wordt hemelwater geborgen voor gebruik in gevel- en daktuinen en voor toiletspoelingen. Op diverse plekken op en rond het gebouw bevinden zich daktuinen welke intensieve beplanting omvatten en een grote waterbehoefte en bergend vermogen hebben. Om deze tuinen te kunnen voorzien van regenwater is een dynamische retentie voorzien. Deze dynamische retentie heeft over de gehele footprint van het gebouw een bergingscapaciteit van 66 mm. Het dynamische retentiedak werkt als volgt: De dynamische berging wordt aangestuurd via een intelligente stuw, die per dakvlak een doel voor het water kan kiezen, aan de hand van de behoefte. Zo wordt allereerst de regenwater buffer voor gebruik in de toiletten gevuld. Vervolgens wordt het water gebruik om de daktuinen volledig verzadigd te laten geraken. Een deel van deze tuinen is gedeeltelijk overdekt. Het resterende water wordt vastgehouden op het dak. Op het dak zal een deel van het water verdampen en gebruikt worden voor de primaire en secundaire doelen. De intelligente stuw is gekoppeld aan een weersvoorspelling zodat in het geval van een hevige of langdurige bui, het dak leeggestuurd kan worden. Of indien gewenst, dat het dak langzaam af kan vloeien, bijvoorbeeld in 2 dagen of tijdens specifieke tijdstippen. Concreet zijn de volgende typen regenwaterretentie in het project aanwezig:

• Statische berging: 26 mm, voor gebruik als irrigatie voor beplanting.
• Dynamische berging: 40 mm.
• Aanvullende berging: regenwatertank voor gebruik in het gebouw (toiletten): Omvang nader te bepalen.

Op basis van de footprint van het gebouw geeft 26 mm ca 45 m³ water en 40 mm 69 m³ water.

Ten behoeve van de dynamische voorziening en zeer extreme regenbuien (> 66 mm) wordt een overstort voorzien. Deze overstortvoorziening wordt in nader overleg met de gemeente verder uitgewerkt. Vooralsnog is het uitgangpunt dat de overloop via een ondergrondse verbinding wordt aangesloten op het rioolstelsel. De verwachting is dat het lozen op het rioolstelstel slechts zeer incidenteel gebeurd. Overloop vindt plaats in de volgende situaties:

• Bij zeer extreme buien (t = 100), meer dan 66 mm
• Na langdurig natte periodes (najaar) én een stevige bui (t=5)
• Voorafgaand aan zware vorst (i.v.m. schade aan het dak) én langdurig natte periode

Hemelwater infiltratie op het eigen perceel is niet mogelijk vanwege het nabij gelegen spoor, de aanwezige kelder, naastgelegen kelders, kabels en leidingen en volledige verharding rondom het project.

Grondwaterneutraal bouwen

Het grondwater bevindt zich op deze locatie naar geschatte opgave van de gemeente Arnhem op circa 13m boven NAP. De laagste vloer, de liftput in keldervloer -2, bevindt zich in het project op meer dan 22m boven NAP. Van beïnvloeding of invloed van of door grondwater is in dit project dan ook geen sprake. De kans op structurele grondwateroverlast is gezien deze marge in relatie tot de aanleghoogte gering. Er wordt geen grondwater onttrokken voor de realisatie van dit project.

Waterkwaliteit

Met de voorgenomen ontwikkeling worden geen functies mogelijk gemaakt die een bedreiging vormen voor de grondwaterkwaliteit. Aangezien het dichtstbijzijnde oppervlaktewater op circa 250 meter ligt, vormt het plan geen eventuele bedreiging voor de kwaliteit van oppervlaktewater.

Riolering

De gemeente heeft een zorgplicht voor doelmatige verwerking en afvoer van hemelwater en afvalwater. Aansluiting van de riolering in het plangebied op het bestaande stelsel wordt in een later stadium uitgedetailleerd.

Beheer en onderhoud

Het beheer en onderhoud van het inzamelings- en transportstelsel van afvalwater, kortom de riolering, ligt bij de gemeente. Het Waterschap is verantwoordelijk voor de zuivering van het aangeleverde afvalwater.

Het beheer en onderhoud van het gemeentelijke inzamelings- en transportstelsel ligt bij de gemeente tot aan het eindgemaal dat in beheer is van waterschap Rijn en IJssel. Het Waterschap is verantwoordelijk voor het transport vanuit het eindgemaal tot en met afvalwaterzuiveringsinstallatie en voor de zuivering. De gemeentelijke riolering moet bereikbaar zijn voor beheer en onderhoud.

Conclusie

Met inachtneming van het voorgaande vormt het aspect water geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van onderhavig plan. 

4.8 Bodem     

Algemeen

Voor de vaststelling van een bestemmingsplan moet in verband met de uitvoerbaarheid een reëel beeld aanwezig zijn van de bodem- en grondwaterkwaliteit. Uitgangspunt is dat de bodem- en grondwaterkwaliteit geschikt moeten zijn voor de beoogde functies.

Toetsing

Ter plaatse van het plangebied is voorzien in een verkennend bodem- en asbestonderzoek^{voetnoot: De Klinker (2021). Verkennend bodemonderzoek en asbestonderzoek. Nieuwe Stationsstraat (Podium 26) Arnhem. Rapportnummer: K205811. 30 maart 2021.}, welke als bijlage 13 is opgenomen bij deze toelichting. Op basis van het vooronderzoek is het plangebied in een aantal delen opgedeeld. Voor de verschillende delen concludeert het onderzoek het volgende:

Bekende verontreiniging

• In de bovengrond zijn licht verhoogde gehalten kwik, lood, minerale olie en PAK aangetroffen;
• In de ondergrond zijn geen verhoogde gehalten aangetroffen;
• De grond is niet asbesthoudend;
• Gezien de slechts licht verhoogde gehalten is aanvullend onderzoek niet noodzakelijk.

Overig terrein

• In de bovengrond zijn licht verhoogde gehalten kwik, lood en PCB's aangetroffen;
• In de ondergrond zijn licht verhoogde gehalten kwik, lood, zink, minerale olie, PCB en PAK aangetroffen;
• De grond is niet asbesthoudend;
• Gezien de slechts licht verhoogde gehalten is aanvullend onderzoek niet noodzakelijk.

Gesaneerd deel

• In de bovengrond zijn licht verhoogde gehalten minerale olie en PCB's aangetroffen;
• In de ondergrond is een licht verhoogd gehalte minerale olie aangetroffen;
• De grond is niet asbesthoudend;
• Gezien de slechts licht verhoogde gehalten is aanvullend onderzoek niet noodzakelijk.

Gehele locatie

• De bodem op de locatie bevat in de bovengrond sporen puin;
• De grond is niet asbesthoudend.

Het terrein is op basis van de milieuhygiënische kwaliteit geschikt voor het voorgenomen gebruik. Op dit moment staat de locatie nog aangemerkt als verontreinigd, als gevolg van een achtergebleven restverontreiniging na een sanering. Er zijn bij dit onderzoek echter geen matige en/of sterk verhoogde gehalten aangetroffen. Daarmee wordt geacht dat het plangebied kan worden vrijgegeven met betrekking tot het aspect bodem.

Conclusie

Met inachtneming van het voorgaande vormt het aspect bodem geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van onderhavig plan.

4.9 Cultuurhistorie en archeologie     

Algemeen

Door ondertekening van het verdrag van Valletta (1992) heeft Nederland zich verplicht om bij ruimtelijke planvorming nadrukkelijk rekening te houden met het niet-zichtbare deel van cultuurhistorisch erfgoed, te weten de archeologische waarden. In de Erfgoedwet is geregeld hoe met in de grond aanwezige dan wel te verwachten archeologische waarden moet worden omgegaan. Het streven is om deze belangen tijdig bij het project te betrekken. Bij ingrepen waarbij de ondergrond wordt geroerd, dient te worden aangetoond dat de eventueel aanwezige archeologische waarden niet worden aangetast.

Op grond van artikel 3.1.6, vijfde lid, onderdeel a van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) moeten naast de in de grond aanwezige of te verwachten monumenten ook cultuurhistorische waarden worden meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen.

Erfgoednota 'Panorama Arnhem'

In de Erfgoednota 'Panorama Arnhem' wordt het accent verschoven van 'behoud door bescherming' naar 'behoud door ontwikkeling'. Er wordt vanuit gegaan dat de cultuurhistorie zo op een vroeg moment een actieve rol gaat spelen in veranderingsprocessen en ontwerpkeuzen. Het stadsbeeld van Arnhem verandert in hoog tempo. Het erfgoedbeleid wil de cultuurhistorische factor een zichtbare en samenhangende rol geven in deze stedelijke ontwikkelingen. Cultuurhistorie wordt ingezet als ontwikkelingskans en niet als belemmering.

Streven is om bij planontwikkelingen zo vroeg mogelijk de kennis van de Arnhemse cultuurhistorie in te brengen. De erfgoedkaart biedt een overzicht van alle cultuurhistorische elementen en structuren binnen de gemeente Arnhem. Daarnaast blijft het zichtbaar maken van de bouw- en ontwikkelgeschiedenis van de stad uitgangspunt. De cultuurhistorische dimensie van de stad moet, waar mogelijk, worden versterkt en beleefbaar worden gemaakt.

Om de doelstellingen van het erfgoedbeleid te realiseren wordt ingezet op een aantal strategieën:

• behouden door ontwikkelen;
• behouden door beschermen;
• adviseren, stimuleren en verleiden;
• kennis verwerven en verspreiden.

Archeologische verwachtingenkaart

Archeologie is een integraal onderdeel van het erfgoedbeleid en als zodanig opgenomen in de Erfgoednota. In de nota wordt voortgeborduurd op de uitgangspunten van het Verdrag van Malta. Behoud van archeologische waarden is het uitgangspunt en als dat niet mogelijk is, volgt veiligstelling door archeologisch onderzoek. Om permanente aandacht voor deze vorm van erfgoed te krijgen, is ingezet op constante voorlichting en educatie. Sinds 2008 beschikt de gemeente over een archeologische verwachtingenkaart voor heel Arnhem. De verwachtingenkaart geeft al in een vroeg stadium van planvorming globaal inzicht in de mate waarin archeologische resten in een gebied aangetroffen kunnen worden.

Conform de Erfgoedverordening geldt dat archeologisch onderzoek uitgevoerd moet worden als grondroerende werkzaamheden:

• in archeologisch waardevolle gebieden (buiten monumenten) dieper dan 40 cm-maaiveld reiken en groter zijn dan 30 m²;
• in gebieden met een hoge archeologische verwachting dieper dan 40 cm-maaiveld reiken en groter zijn dan 200 m²;
• in gebieden met een middelhoge archeologische verwachting dieper dan 40 cm-maaiveld reiken en groter zijn dan 500 m²;
• in gebieden met een lage archeologische verwachting dieper dan 40 cm-maaiveld reiken en groter zijn dan 2.000 m².

Voor archeologisch waardevolle gebieden, zijnde beschermde gemeentelijke of rijksmonumenten, geldt maatwerk in plaats van de voorgenoemde voorwaarden. Voor rijksmonumenten beslist de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Gebieden die reeds onderzocht zijn en/of zijn vrijgegeven, zijn vrijgesteld van onderzoek. Aan het archeologische beleid dat in de verordening is verankerd, ligt de archeologische maatregelenkaart als basis ten grondslag.

Structuurvisie

De Structuurvisie Arnhem 2020-2040 (december 2012) biedt een strategisch kader voor ruimtelijke plannen op stedelijk niveau voor de lange termijn. Uitgangspunt is het voortbouwen op de karakteristieken van de historisch gegroeide stad. In de cultuurhistorische hoofdstructuur zijn de ruimtelijke, historische elementen weergegeven die essentieel zijn voor Arnhem als geheel. Per landschappelijke karakteristiek zijn de ambities weergegeven. Vervolgens is een selectie gemaakt van die cultuurhistorische belangen en structuren die kansen bieden bij nieuwe gebiedsontwikkelingen in de stad: de 'Cultuurhistorische Kansenkaart'. De rijkdom van de Arnhemse cultuurhistorie is kader en inspiratiebron bij ruimtelijke ontwikkelingen in de stad.

Toetsing

Archeologie

Door Bureau voor Archeologie is een archeologisch bureau- en vooronderzoek^{voetnoot: Bureau voor Archeologie (2021). Archeologisch bureauonderzoek Nieuwe Stationsstraat, Arnhem. Projectnummer: 2020060201. 19 maart 2021.} uitgevoerd ter plaatse van het plangebied, welke als bijlage 14 is toegevoegd aan de toelichting. op basis van dit onderzoek kan het volgende worden geconcludeerd: In het plangebied kunnen resten van 18^e-eeuwse vestingwerken aanwezig zijn. Het gaat om een gracht en een deel van een lunet. De gracht is gedempt in de 19^e eeuw en vanaf die periode wordt er meermaals gebouwd en gesloopt in het plangebied. Door de werkzaamheden in de 19^e en 20^e eeuw is de bovengrond zeer waarschijnlijk verstoord. Diepere delen van de gracht kunnen echter nog wel aanwezig zijn in de ondergrond. In het westen van het plangebied worden geen archeologische resten meer verwacht omdat de bodem is afgegraven tot onder het archeologische niveau.

Op basis van het bovenstaande wordt voor een groot deel van het plangebied (zie navolgende afbeelding) vervolgonderzoek geadviseerd, in de vorm van een proefsleuvenonderzoek. Dit onderzoek zal worden uitgevoerd in het kader van de omgevingsvergunning voor het bouwen. Dit is juridisch geborgd middels een archeologische dubbelbestemming.

Advieskaart met nader te onderzoek deel rood omlijnd (bron: BvA)

Cultuurhistorie

In en rondom het plangebied is geen bebouwing aanwezig met een monumentale status en/of cultuurhistorische waarde. Er wordt voorzien in een ontwikkeling die qua schaal en maat aansluit op het dynamische stationsgebied. De ontwikkeling zorgt niet voor eventuele aantasting van cultuurhistorische waarden.

Conclusie

Het aspect cultuurhistorie vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van onderhavig plan.

4.10 Energie en duurzaam bouwen     

Rijksbeleid

Nieuwe gebouwen moeten volgens landelijke regelgeving voldoen aan het Bouwbesluit. Nieuwe en bestaande gebouwen moeten voldoen aan de herziene Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD III). Bij een ingrijpende renovatie moet een minimale hoeveelheid hernieuwbare energie opgewekt worden conform de EU-richtlijn Renewable Energy Directive II (RED II). Voor alle nieuwbouw geldt dat de vergunningaanvraag vanaf 1 januari 2021 moet voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG). Verder geldt er per 1 juli 2018 voor nieuwbouw van alle soorten gebouwen een verbod op het aansluiten op het aardgasnet. Het Activiteitenbesluit milieubeheer verplicht bedrijven en instellingen (inrichtingen) om energiebesparende maatregelen te treffen met een terugverdientijd van 5 jaar of minder. De energiebesparingsplicht geldt voor bedrijven en instellingen die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas(equivalent) per jaar verbruiken.

Bij een aanvraag om een omgevingsvergunning voor het bouwen van een gebouw met een gebruiksoppervlak groter dan 100 m² moet een milieuprestatieberekening worden bijgevoegd.

Gemeentelijk beleid

Beleidsplannen

Het gemeentelijke beleid op het gebied van energie is vastgelegd in het 'Programmaplan New energy made in Arnhem 2020 - 2030' (vastgesteld door de raad op 29 januari 2020).

Arnhem wil een actieve regierol innemen bij de energietransitie in de wijken. De uitgangspunten en aanpak zijn vastgesteld in 'De Arnhemse aanpak van de wijkgerichte energietransitie' (vastgesteld op 17 april 2019). Twee belangrijke uitgangspunten uit dit beleidskader voor deze ontwikkeling zijn:

• De Trias Energetica is leidend; eerst besparen.
• De meest duurzame warmtebron heeft de voorkeur; minder duurzame bronnen zijn tijdelijk en decentrale bronnen gaan voor.

Ontwikkelingen en aardgasvrije wijken

De gemeente wil bij alle ruimtelijke ontwikkelingen in de stad met initiatiefnemers:

• afspraken maken over de invulling van hun eigen verantwoordelijkheid in de energietransitie,
• de relatie leggen met opgaven en kansen in de omgeving van de ontwikkeling.

Beide met als doel om het momentum van de ruimtelijke ontwikkeling te benutten om ook (een deel van) de omliggende bestaande bebouwing van het aardgas af te halen, hiermee vooruitlopend op de integrale benadering vanuit de omgevingswet.

Energievisie

De gemeente eist bij gebiedsontwikkelingen van meer dan 50 woningequivalenten een energievisie van de initiatiefnemer. Energieneutraliteit is hierbij het streven.

Met behulp van een energievisie kan een geschikte combinatie van energieconcepten gekozen worden. De energievisie brengt verschillende energieopties voor het besluitgebied in beeld en beschrijft de consequenties daarvan. De visie kan uitgebreid worden tot een duurzaamheidsvisie door bijvoorbeeld ook thema's als duurzaam bouwen, afval, groen, water, mobiliteit en openbare ruimte mee te nemen.

Temperatuurregime vereiste - TVW

Bij nieuwbouw wordt alleen LT- verwarming (lage temperatuur verwarming) toegestaan. Individueel dan wel collectief. Hieronder verstaan we: 35 tot 50 graden Celsius. Deze vereiste is in de Transitievisie Warmte opgenomen die op 17 februari 2022 is vastgesteld door de gemeenteraad.

Toetsing

Voor dit plan wordt geen energievisie opgesteld. Uiteraard wordt het bouwplan gasloos gerealiseerd, wordt het goed geïsoleerd en zal voldaan worden aan de eisen uit het Bouwbesluit (waaronder BENG). Verder geldt vanuit de woondeal de ambitie om minimaal 10% gebruik van circulaire bouwmaterialen. Verder geldt vanuit de woondeal de ambitie om minimaal 10% gebruik van circulaire bouwmaterialen. Dit kan bijvoorbeeld door producten en materialen keer op keer her te gebruiken of door meer natuurlijke (biobased) materialen toe te passen. De initiatiefnemer onderzoekt de mogelijkheid om aan deze ambitie te kunnen voldoen.

Stadsklimaat

De Strategie Klimaatadaptatie Arnhem 2020-2030

In De Strategie Klimaatadaptatie Arnhem 2020-2030 worden de ambities van de gemeente betreffende klimaatadaptatie weergegeven. De ambitie van gemeente Arnhem is om tot 2030 10% minder verharding binnen het bebouwde deel van de stad te hebben. Dit willen zij doen door verharding te vervangen door groen. Door het aanleggen van meer groen kunnen er netwerken van schaduwroutes en koelteplekken ontstaan. Daarnaast is het doel om 90% van al het regenwater dat in de openbare ruimte valt niet in het riool te laten stromen. Bij nieuwbouw dient al het regenwater afgekoppeld te worden en geldt dat minimaal 40mm op eigen terrein afgekoppeld moet worden.

Opwarming van de stad tijdens warme dagen doet zich voor in de dichtbebouwde stenige gebieden met veel gebouwvolume, verharding en weinig groen. Op de Hitte Attentiekaart van Arnhem is de gevoeligheid van de stad voor opwarming weergegeven (zie navolgende afbeelding). Bepaalde delen van de stad hebben een verhoogde kans op opwarming; de stedelijke hitte-eilanden, wat ongewenste gevolgen voor het woon- en leefmilieu en het functioneren van deze gebieden.

Uitsnede hitteattentie-kaart met aanduiding besluitgebied (marker) bron: gemeente Arnhem

Toetsing

Het plangebied ligt geheel in de 'klimaatzone: oranje', maar geldt dat de situatie negatieve kan zijn doordat in de tussenliggende tijd veel nieuwe gebouwen zijn gerealiseerd. Voor deze zone geldt de urgentie om verdere opwarming te voorkomen. Het effect van hitte wordt bijvoorbeeld verminderd door het toevoegen van bomen en het realiseren van groene daken en groenbakken op diverse verdiepingen. Aangezien voorliggend initiatief een hoog ambitieniveau op het gebied van duurzaamheid en groen hanteert, wordt geacht dat voldoende aandacht is voor het tegengaan van een verdere opwarming. In het plan wordt onder andere aandacht besteed aan hitte door toepassing van licht kleurgebruik, wordt gekeken naar mogelijkheden voor gevelbeplanting en de toepassing van zonwerend glas.

Bij het ontwerp wordt rekening gehouden met oververhitting van het gebouw en zijn omgeving. Bij het ontwerpen van het gebouw wordt rekening gehouden met het voorkomen van een opwarmend effect op de omgeving. Onder andere worden groene daken en geveldelen toegepast. 'Nat' groen heeft een verkoelend effect op de omgeving (door verdamping van water). De beoogde groene daken en gevels worden voorzien van irrigatie (met regenwater). Het gebouw heeft géén gebouwgebonden koelinstallaties omdat er gebruik gemaakt wordt van een WKO. De WKO wordt in lijn met het bodemenergieplan voor de binnenstad uitgewerkt. De warmte van de zomer wordt juist opgeslagen in de bodem voor gebruik in de winter. Het gebouw wordt voorzien van zonwerend glas en/of statische zonwering.

4.11 Vormvrije m.e.r.-beoordeling     

Algemeen

Voor plannen en activiteiten, die mogelijk belangrijke nadelige gevolgen hebben voor het milieu, kan het noodzakelijk zijn dat een milieueffectrapport wordt opgesteld. In hoofdstuk 7 van de Wet milieubeheer en in het Besluit milieueffectrapportage is dit geregeld. Er is een m.e.r.-plicht voor plannen (planMER) en een m.e.r.-plicht voor besluiten. Een plan is plan-m.e.r.-plichtig als het plan kaders stelt voor m.e.r.-plichtige activiteiten.

Toetsing

Onderhavig plan betreft de realisatie van een multifunctioneel gebouw voor wonen, werken en ontmoeten. Het plan kan worden gekwalificeerd als de wijziging van een stedelijk ontwikkelingsproject met inbegrip van de bouw van winkelcentra of parkeerterreinen als genoemd in onderdeel D.11.2 van de bijlage van het Besluit m.e.r.. Bij de uitleg van de Europese m.e.r.-richtlijn wordt immers aangegeven dat 'stedelijke ontwikkelingsprojecten' breed moet worden geïnterpreteerd en een herontwikkeling wordt als wijziging in de zin van het Besluit m.e.r. beschouwd.

Bij de activiteit zijn drie relevante indicatieve drempelwaarden opgenomen, namelijk:

• een oppervlakte van 100 hectare of meer;
• een aaneengesloten gebied en 2.000 of meer woningen;
• een bedrijfsvloeroppervlakte van 200.000 m² of meer.

Het plan blijft ver onder de indicatieve drempelwaarden en daarmee kan in eerste instantie met een vormvrije m.e.r.-beoordeling worden volstaan. In de vormvrije m.e.r.-beoordeling wordt beoordeeld of de activiteit belangrijke nadelige milieugevolgen kan hebben. Hierbij moet in het bijzonder worden nagegaan of er sprake is van de omstandigheden als bedoeld in bijlage III van de Europese Richtlijn betreffende de milieueffectbeoordeling. Daarbij dient te worden ingegaan op de volgende onderdelen:

• de kenmerken van het project;
• de plaats waar de activiteit plaatsvindt;
• de kenmerken van het potentiële effect.

Conclusie

Er is een vormvrije m.e.r.-beoordeling^{voetnoot: SAB (2021). Vormvrije m.e.r.-beoordeling Arnhem, Podium 26. Projectnummer 200337. 22 oktober 2021.} uitgevoerd, die als bijlage 15 bij deze toelichting is opgenomen. Hieruit volgt dat er geen sprake is van bijzondere omstandigheden ten aanzien van de kenmerken en locatie van het plan, die zouden kunnen leiden tot belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu. Voor de beoordeelde milieuaspecten geldt dat er hoogstens een zeer gering negatief effect kan optreden (gebiedsbescherming) dat niet als een belangrijk negatief milieueffect te kwalificeren is. De conclusie is dan ook dat belangrijke nadelige milieugevolgen zijn uitgesloten. Het volgen van een m.e.r.-(beoordelings-) procedure is daarom niet nodig.

4.12 Trillinghinder     

Algemeen

In Nederland bestaat geen wetgeving voor het voorkomen van hinder of schade door trillingen. Dit betekent niet dat bij het opstellen van ruimtelijke plannen het aspect trillingen geen aandachtspunt is. De beoordeling van het aspect trillingen vindt zijn grondslag in artikel 3.1 Wet ruimtelijke ordening. Hierin is de zorg voor een goede ruimtelijke ordening voorgeschreven. Om aan te kunnen tonen of er voor een beoogd plan sprake is van een goede ruimtelijke ordening is het noodzakelijk om mogelijke trillingshinder inzichtelijk te maken. Er is een aantal richtlijnen en beleidsregels die hiervoor worden gebruikt, namelijk:

• SBR-richtlijn;
• Beleidsregel trillingshinder spoor;
• Handreiking Nieuwbouw en Spoortrillingen;
• Handreiking Industrielawaai en vergunningverlening.

De gebruikelijke gehanteerde afstand waarbinnen trillingshinder door spoor wordt getoetst is een zone tot 100 meter van het spoor. Uit verschillende trillinghinderonderzoeken blijkt dat buiten deze afstand tot het spoor meestal geen trillingsniveaus optreden boven de streefwaarde van Vmax van 0.1. Binnen een afstand van 100 meter tot het spoor moet bij nieuwbouw rekening worden gehouden met spoortrillingen en het voorkomen van hinder hierdoor. Dat binnen een zone van 100 meter tot het spoor rekening gehouden moet worden met trillingen betekent niet dat er binnen deze zone altijd maatregelen nodig zijn.

Toetsing

Vanwege de korte afstand tussen het plangebied en de spoorlijn naast Arnhem Centraal is voorzien in trillinghinderonderzoek^{voetnoot: DGMR (2021). Trillingsonderzoek Podium 26, Arnhem, Spoortrillingen. Rapport B.2017.0497.57.R001. 27 juli 2021.}, dat als bijlage 16 is bijgevoegd bij deze toelichting. De uitgevoerde trillingsmetingen aan de VL-post (referentiegebouw waar metingen zijn uitgevoerd) laten zien dat de trillingssterkten op fundatieniveau wat hoger liggen dan tijdens eerdere onderzoeken uit het jaar 2015/2016. Dit betekent niet dat de trillingsprognoses naar boven toe bijgesteld hoeven te worden, want één van de trillingsverhogende effecten waarmee in die vooronderzoeken werd gerekend is inmiddels geeffectueerd, namelijk het verhogen van de rijsnelheid van goederentreinen van 40 naar 60 km/u. In de metingen zijn meerdere goederentreinen met deze snelheid waargenomen. Ondanks de wat hogere gemeten waarden op de VL-post zijn deze nog steeds laag te noemen. Dit gezien de zeer kleine afstand van 8 meter van gebouwgevel tot het dichtstbijzijnde spoor 2, een spoor met goederentreinen. De kennelijke robuustheid van dit gebouw moet niet onderschat worden in de vertaling van gemeten trillingsspectra aan dit gebouw naar een aan te houden rekenspectrum voor de trillingssimulaties van Podium 26. In deze vertaalslag is gerekend met een factor 2 lagere trillingsopwekking op fundatieniveau, ofschoon de beoogde woontoren binnen het plangebied met een hoogste 14^de verdieping ongeveer viermaal zo hoog is als de VL-post. Ook aan de fundatie van de Pathé bioscoop en hoog in het gebouw, op de 7^de verdieping, zijn trillingsmetingen uitgevoerd. De metingen aan de fundatie van dit gebouw leiden na correctie voor de grotere afstand en de kleinere massa (tweemaal zo laag als de beoogde bebouwing binnen het plangebied) tot een te hanteren aanstootspectrum in verticale richting voor Podium 26 dat laagfrequent goed overeenstemt met de benadering vanuit de VL-post. Alleen bij wat hogere frequenties van 20 tot 32 Hz vallen de metingen in Pathé gunstiger uit. Geadviseerd wordt daarom als rekenspectrum voor de trillingssimulaties het in tabel 3 van bijgevoegde onderzoek aangegeven gemiddelde spectrum als uitgangspunt te hanteren.

Er is een trillingonderzoek uitgevoerd waarin de verwachting van de trillingsterkte is opgenomen. Dit trillingsonderzoek is uitgevoerd door middel van metingen op de 7e verdieping van Pathé. Deze metingen geven richting aan de te verwachten trillingen, maar significante afwijkingen zijn mogelijk voor de ontwikkeling op kavel K3-K7. Het dynamisch gedrag van de draagconstructie (staal) en vloerconstructies van de ontwikkeling kunnen namelijk veel invloed hebben op de uiteindelijk te behalen trillingssterkten. Daarmee is het niet mogelijk om op basis van de nu gedane metingen daarover een finaal oordeel te vellen.

De gemeten trillingssterkten op de 7de verdieping van Pathé maken wel duidelijk dat incidenteel goederentreinpassages kunnen voorkomen die de strenge streefwaarde uit de SBR-B voor nieuwe woonfuncties in de nacht kunnen overschrijden. Door de draagconstructie en vloerconstructies van het gebouw aan te passen, is het voor nagenoeg alle treinen mogelijk te voldoen aan de streefwaarde voor nieuwe situaties. Het is echter niet uit te sluiten dat er incidenteel goederentreinen zullen voorkomen, die, ook na de getroffen maatregelen, de strenge streefwaarde voor nieuwe situaties (in de nacht) licht overschrijden. Er kan dan wel voldaan worden aan de streefwaarden voor bestaande situaties. De daadwerkelijke trillingsterkten zullen moeten blijken uit de definitieve berekeningen door de constructeur en het trillingsonderzoek behorende bij de omgevingsvergunningaanvraag voor het bouwen. Met de mogelijke slechts geringe overschrijdingen van de streefwaarde voor nieuwbouw en de zeer beperkte mate waarin dit zal voorkomen zal er sprake zijn van een goed woon- en leefklimaat en is woningbouw op deze locatie als haalbaar te beschouwen.

Om een goede ruimtelijke ordening te kunnen waarborgen is in de regels van dit bestemmingsplan een zogenoemde voorwaardelijke verplichting opgenomen waarin is vastgelegd dat een omgevingsvergunning voor het bouwen niet eerder verleend kan worden dan nadat is aangetoond dat er voldoende maatregelen zijn genomen om een acceptabel woonklimaat vanuit het aspect trillingen kan worden gewaarborgd.

In lijn met de Handreiking Nieuwbouw en Spoortrillingen betekent dit dat uit een dynamische berekening van de trillingssterkte minimaal moet blijken dat de streefwaarden voor wonen in een nieuwe situatie, zoals bedoeld in de SBR - Richtlijn deel B, niet worden overschreden. In afwijking hiervan is het bouwen van bouwwerken voor de functie wonen ook toegestaan op voorwaarde dat 1) alle doelmatige en kosteneffectieve maatregelen om de trillingssterkte te verminderen worden getroffen, en 2) uit een dynamische berekening blijkt dat tenminste de streefwaarde voor wonen in een bestaande situatie, zoals bedoeld in de SBR - Richtlijn deel B, niet wordt overschreden.

Dit betekent dat de bouw slechts toegestaan is als uit een nadere berekeningen blijkt dat de trillingswaarden voor nieuwbouw niet worden overschreden. Er moet in principe voldaan worden aan de streefwaarden voor nieuwbouw. Uit het onderzoek blijkt dat er door het treffen van maatregelen voldaan kan worden aan de trillingswaarden voor nieuwbouw. Het kan echter voorkomen dat door een incidentele zware goederentrein in de nacht, er niet altijd kan worden voldaan aan de eisen voor nieuwbouw. In dat geval kan er wel voldaan worden aan de eisen voor bestaande bouw. Om deze reden is daarnaast in de regels opgenomen dat indien alle doelmatige en kosteneffectieve maatregelen zijn genomen en het voldoen aan de streefwaarde voor nieuwbouw nog niet haalbaar is, er mag worden voldaan aan de streefwaarden voor bestaande bouw.

Conclusie

Met inachtneming van het voorgaande vormt het aspect trillingen geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van onderhavig plan.

4.13 Windhinder     

Algemeen

Er is geen formele, landelijke vastgestelde eis voor windhinder en windgevaar. Wel wordt voor de beoordeling veelal gebruik gemaakt van de NEN 8100. De NEN 8100 (norm voor windhinder en windgevaar in de gebouwde omgeving) geeft aan wanneer er aanleiding is om onderzoek te doen naar windhinder. Onderzoek naar windhinder is noodzakelijk bij een bouwhoogte van meer dan 30 meter.

Toetsing

Aangezien met de voorgenomen ontwikkeling sprake is van de realisatie van bebouwing met een grotere hoogte dan 30 meter is voorzien in een windklimaatonderzoek^{voetnoot: DGMR (2021). Windhinderonderzoek Podium 26, Arnhem. Rapport B.2017.0497.50.R001. 15 juli 2021.}, dat als bijlage 17 windhinderonderzoek is bijgevoegd bij de toelichting. Met dit onderzoek is het windklimaat rond het plangebied vastgesteld.

Windgevaar

Er ontstaat beperkt risico bij de toegangen aan de noordwestkant en er ontstaat windgevaar op het loopgebied ertussen. In de overige gebieden treedt geen windgevaar op.

Windhinder

Uit de resultaten volgt over het algemeen een matig tot goed windklimaat. Er is nergens sprake van windklasse E ten gevolge van het plangebied. Tussen Podium26 en Pathé is de windklasse D, matig voor doorlopen. Ook aan de westkant van het plangebied heerst windklasse D. Aan die zijde zal het windklimaat, zoals blijkt uit een diepere analyse van de resultaten, niet comfortabel zijn. Rond de gebouwtoegangen aan de zuidwestkant heerst een matig tot slecht windklimaat. Op het terras heerst ten slotte een matig tot goed windklimaat. Hoe verder uit de gevel, hoe minder het windklimaat wordt. Geadviseerd wordt om extra maatregelen te treffen bij het terras in de vorm van een luifel boven het terras met een diepte van minimaal 2,5 meter. Daarnaast wordt geadviseerd om de twee toegangen aan de noordwestkant te verplaatsen naar de zuidkant. Daarnaast worden verschillende maatregelen genoemd die het windklimaat kunnen verbeteren aan de westpunt van het gebouw. De adviezen worden verwerkt in de uitwerking van het bouwplan.

Conclusie

Met inachtneming van het voorgaande vormt het aspect windhinder geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van onderhavig plan.

4.14 Kabels, leidingen en straalpaden     

Binnen het plangebied zijn geen planologisch relevante kabels, leidingen of straalpaden gelegen waarmee in het kader van dit bestemmingsplan rekening dient te worden gehouden. Uiteraard wordt in het kader van de werkzaamheden straks een Klic-melding gedaan zodat rekening kan worden gehouden met aanwezige kabels en leidingen in en rondom het plangebied, waaronder de kabels en leidingen van ProRail.

5.1 Inleiding     

In de voorgaande hoofdstukken is ingegaan op de bestaande situatie, het relevante beleid en de milieu- en omgevingsaspecten. De informatie uit deze hoofdstukken is gebruikt om keuzes te maken bij het opstellen van het bestemmingsplan: de verbeelding (plankaart) en de regels. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de opzet van dit bestemmingsplan. Daarnaast worden de gemaakte keuzes op de verbeelding en in de regels verantwoord. Dat betekent dat er wordt aangegeven waarom bepaalde bestemmingen zijn aangewezen en waarom bepaalde bebouwing acceptabel is.

5.2 Opzet van de regels     

In de Wet ruimtelijke ordening (Wro) is de verplichting opgenomen om ruimtelijke plannen en besluiten digitaal vast te stellen. De digitaliseringsverplichting geldt vanaf 1 januari 2010. In de ministeriële Regeling standaarden ruimtelijke ordening is vastgelegd dat de Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen (SVBP) de norm is voor de vergelijkbaarheid van bestemmingsplannen. Naast de SVBP zijn ook het Informatiemodel Ruimtelijke Ordening en de Standaard Toegankelijkheid Ruimtelijke Instrumenten normerend bij het vastleggen en beschikbaar stellen van bestemmingsplannen.

De SVBP geeft normen voor de opbouw van de planregels en voor de digitale verbeelding van het bestemmingsplan. Dit bestemmingsplan is opgesteld conform de normen van de SVBP2012.

Het juridisch bindend gedeelte van het bestemmingsplan bestaat uit planregels en bijbehorende verbeelding waarop de bestemmingen zijn aangegeven. De verbeelding en de planregels dienen in samenhang te worden bekeken.

De regels zijn onderverdeeld in vier hoofdstukken:

1. Inleidende regels (begrippen en wijze van meten);
2. Bestemmingsregels;
3. Algemene regels (o.a. afwijkingen);
4. Overgangs- en slotregels.

5.3 Verantwoording van de regels     

5.4 Handhaving     

Bestemmingsplannen zijn bindend voor overheid en burger. Enerzijds kan de gemeentelijke overheid naleving van bestemmingsplannen afdwingen (optreden tegen strijdig gebruik en/of bebouwing). Anderzijds vormt het bestemmingsplan ook het juridisch kader voor de burger waar deze uit af kan leiden wat zijn eigen bouw- en gebruiksmogelijkheden zijn, maar ook wat de mogelijkheden en onmogelijkheden zijn van zijn buren en directe omgeving. Het bestemmingsplan geeft immers de gewenste planologische situatie voor het betreffende gebied binnen de planperiode aan.

In de nota "beleidsuitgangspunten handhaving bestemmingsplannen" zijn de volgende uitgangspunten opgenomen:

• stringent beleid: als uitgangspunt geldt dat in principe elke overtreding wordt aangepakt;
• géén stilzwijgend gedogen;
• gewenste maar illegale ontwikkelingen zo mogelijk vooraf maar in ieder geval zo snel mogelijk legaliseren;
• gedogen van illegale gevallen alleen in uitzonderlijke gevallen, bij voorkeur alleen tijdelijk en met redenen omkleed.

Deze beleidsuitgangspunten zijn geëvalueerd in de nota "Handhavingsplan Fysieke Leefomgeving 2011-2014". De destijds geformuleerde uitgangspunten pretenderen dat alle overtredingen worden opgespoord en aangepakt. Deze ambitie blijkt met de beschikbare menskracht te ambitieus en daarom is in de nieuwe nota een prioriteitsstelling opgenomen waarin wordt aangegeven aan welke handhavingsonderwerpen op het gebied van bouwregelgeving en de gebouwde omgeving de komende periode met name aandacht wordt besteed. Dit houdt in dat het uitgangspunt dat in principe elke overtreding wordt aangepakt afhankelijk wordt van de prioriteitsstelling uit het Handhavingsplan. De prioriteitsstelling is ondermeer afhankelijk van het type overtreding en het type gebied (beschermd stadsgezicht, buitengebied, industrieterrein enz.) waar de overtreding wordt geconstateerd en zal op basis van politieke realiteit per looptijd van het Handhavingsplan worden geactualiseerd.

De grondslag voor een goed werkend handhavingsbeleid wordt gevormd door een inventarisatie van het feitelijke gebruik en de bestaande bebouwing zo kort mogelijk voor respectievelijk het in ontwerp ter visie leggen van casu quo het in werking van een bestemmingsplan. Als vervolg op deze inventarisatie zullen de verleende omgevingsvergunning voor het bouwen en gevolgde afwijkingsprocedures worden geregistreerd.

Handhavend optreden tegen overtredingen van bestemmingsplannen kan niet alleen plaatsvinden via publiekrechtelijke, maar ook via de strafrechtelijke weg. De opsporingsambtenaren van de gemeente of politie zullen in die gevallen proces-verbaal van de overtreding maken. Het (reguliere) bestuursrechtelijke traject zal gelijktijdig worden ingezet.

5.5 Economische uitvoerbaarheid     

De Wet ruimtelijke ordening schrijft voor dat er inzicht verkregen dient te worden in de uitvoerbaarheid van een nieuwbouwplan. Ten aanzien van de economische uitvoerbaarheid van een plan is het van belang er voor zorg te dragen dat deze informatie volledig en zoveel mogelijk zonder voorbehouden wordt opgenomen in het door de gemeenteraad vast te stellen plan.

Voorkomen dient te worden dat de bestemmingsplannen onvolledig ter vaststelling worden voorgelegd aan de gemeenteraden. Ten aanzien van majeure projecten wordt het acceptabel geacht om in de economische uitvoerbaarheid een fasering aan te brengen. De paragraaf economische uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan dient inzicht te verschaffen in de wijze van de gemeentelijke dekking c.q. vertaalslag in begroting en meerjarenraming en in de gedeelde verantwoordelijkheden en risico's tussen gemeenten en eventuele derden.

Indien sprake is van exploitatieovereenkomsten met derden dienen deze ondertekend als onderliggend stuk bij het plan gevoegd te worden. Op het moment dat de economische uitvoerbaarheid volledig wordt uitbesteed aan derden en geen sprake van een gemeentelijk financieel aandeel is, dient deze uitvoerbaarheid in het bestemmingsplan op hoofdlijnen te worden aangetoond. Het achterliggende doel van deze informatieve strekking is dat de economische uitvoerbaarheid zo volledig mogelijk wordt opgenomen in het plan ter bespoediging van besluitvorming hieromtrent.

De ontwikkeling van het onderhavig plan wordt gerealiseerd vanuit een private exploitatie. De initiatiefnemer is verantwoordelijkheid voor de uitvoering en draagt het risico van de planontwikkeling. Voor het plangebied is door de initiatiefnemer een exploitatie opgesteld waarin onder meer de volgende factoren zijn meegenomen:

• Plan- en verwervingskosten;
• Grondkosten;
• Kosten bouw- en woonrijp maken;
• Bovenwijkse voorzieningen;
• Grondquota als percentage van de v.o.n. prijzen.

De bovenstaande opsomming geeft weer dat de exploitatie zorgvuldig is opgebouwd en geen hiaten kent. Uit de exploitatie blijkt dat het plan na aftrek van bovengenoemde kosten, financieel haalbaar wordt gemaakt uit de opbrengst van de woningen. De gegevens uit de exploitatie zijn vertrouwelijk, de ontwikkelende partij is derhalve verantwoordelijk voor de nakoming van afspraken en gestelde garanties jegens derden.

Met de inwerkingtreding van de Wro op 1 juli 2008 rust op de gemeente op grond van artikel 6.12 lid 1 van die wet de verplichting tot kostenverhaal bij grondexploitatie. Deze verplichting houdt in dat als de gemeente er bij een ruimtelijke ontwikkeling niet in slaagt met alle particuliere eigenaren in het gebied een overeenkomst te sluiten over grondexploitatie, de gemeente publiekrechtelijk de kosten moet verhalen bij alle eigenaren in het exploitatiegebied waarmee niet is gecontracteerd. Gemaakte kosten (limitatief opgesomd in artikelen 6.2.3 tot en met 6.2.5 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro)) zoals plankosten, onderzoekskosten, kosten van inrichting van de openbare ruimte etc. kunnen worden verhaald door middel van een exploitatieplan dat gelijktijdig met het bestemmingsplan moet worden vastgesteld.

De toepassing voor het afdwingbare kostenverhaal richt zich op bouwplannen. De definitie van wat onder een bouwplan wordt verstaan is opgenomen in artikel 6.2.1 Bro (o.a. bouw van 1 of meer woningen, bouw van 1 of meer hoofdgebouwen). Het bestemmingsplan voorziet in de ontwikkeling van maximaal 65. Deze ontwikkeling maakt daarmee een bouwplan mogelijk in de zin van artikel 6.2.1 Bro.

De gemeente heeft met de initiatiefnemer een overeenkomst gesloten over grondexploitatie (een anterieure overeenkomst). Hierin zijn afspraken gemaakt over de betaling van de gemeentelijke kosten. De kosten van grondexploitatie over de in het plan begrepen gronden zijn hiermee anderszins verzekerd. Het maken van een exploitatieplan is niet nodig.

6.1 Vooroverleg     

Op grond van artikel 3.1.1 van het Bro voert het college van burgemeester en wethouders, dat belast is met de voorbereiding van een bestemmingsplan, overleg met andere bestuursorganen van bijvoorbeeld buurgemeenten, het waterschap en de provincie.

Het overleg tussen de bestuurlijke instanties dient in een redelijke verhouding te staan tot de aard en omvang van het bestemmingsplan. Het overleg dient dan ook beperkt te blijven tot die overheidsinstanties waarmee overleg werkelijk noodzakelijk is om te voorkomen dat de taak of verantwoordelijkheid van het andere overheidsorgaan ontoelaatbaar wordt beperkt, of dat het door dat orgaan te behartigen belang aantoonbaar wordt benadeeld.

Bij de voorbereiding van dit plan heeft overleg plaatsgevonden met de provincie en ProRail. De resultaten van dit overleg zijn in dit bestemmingsplan verwerkt.

6.2 Terinzagelegging (ontwerpbestemmingsplan)     

Het ontwerpbestemmingsplan heeft van 29 november 2022 tot en met 9 januari 2023 voor een ieder ter inzage gelegen.

Bijlage 1 Parkeerbalans

Bijlage 2 Verkeerskundige toets

Bijlage 3 Toets Ladder voor duurzame verstedelijking

Bijlage 4 Akoestisch onderzoek weg- en railverkeer

Bijlage 5 Quick scan luchtkwaliteit

Bijlage 6 Quick scan bedrijven en milieuzonering

Bijlage 7 Akoestisch onderzoek industrielawaai

Bijlage 8 Onderzoek externe veiligheid

Bijlage 9 Quick scan natuur

Bijlage 10 Onderzoek stikstofdepositie

Bijlage 11 Digitale watertoets

Bijlage 12 Waterplan

Bijlage 13 Bodem- en asbestonderzoek

Bijlage 14 Archeologisch bureauonderzoek

Bijlage 15 Vormvrije m.e.r.-beoordeling

Bijlage 16 Trillinghinderonderzoek

Bijlage 17 Windhinderonderzoek

Bijlage 18 Bezonningsdiagrammen

Bijlage 19 Uitzicht en privacy

Bijlage 20 Akoestisch onderzoek milieuaspect geluid

Bijlage 21 Overwegingen hogere waarden Overwegingen hogere waarden

Artikel 1 Begrippen     

In deze regels wordt verstaan onder:

Artikel 2 Wijze van meten     

Bij toepassing van deze regels wordt als volgt gemeten

Artikel 3 Centrum     

Artikel 4 Waarde - Archeologie (archeologisch waardevol gebied)     

Artikel 5 Waarde - Archeologie (middelhoge verwachting)     

Artikel 6 Anti-dubbeltelregel     

Grond die eenmaal in aanmerking is genomen bij het toestaan van een bouwplan waaraan uitvoering is gegeven of alsnog kan worden gegeven, blijft bij de beoordeling van latere bouwplannen buiten beschouwing.

Artikel 7 Algemene bouwregels     

Artikel 8 Algemene gebruiksregels     

Onder gebruik van gronden in strijd met het bestemmingsplan wordt in ieder geval verstaan het gebruik van de gronden ten behoeve van thuisprostitutie, raamprostitutie en seksinrichtingen.

Artikel 9 Algemene afwijkingsregels     

Burgemeester en wethouders kunnen met een omgevingsvergunning afwijken van:

1. de in deze regels opgenomen bebouwingsregels, voor zover betreffende de maximum bouwhoogte, de maximum goothoogte, het maximum vloeroppervlak en de maximum inhoud, mits de afwijking niet meer bedraagt dan 10% van de in de regels vastgelegde maten;
2. de verplichting tot het bouwen binnen het bouwvlak, mits:
   1. de overschrijding van het bouwvlak niet meer bedraagt dan twee meter, de bestemmingsgrens niet wordt overschreden en het de bouw betreft van erkers, luifels, balkons of galerijen;
   2. het de bouw van volledig beneden peil gelegen bouwwerken betreft, mits:
      1. een diepte van 6 meter niet wordt overschreden;
      2. het maaiveld wordt afgewerkt op een wijze die past binnen de bestemming;
      3. geen onevenredige toename van de parkeerdruk plaatsvindt;
      4. de bestemmingsgrens niet wordt overschreden;
3. de bestemmingsbepalingen voor het oprichten van:
   1. kunstobjecten en niet voor bewoning bestemde bouwwerken van openbaar nut, zoals transformatorstations, rioolgemalen, schakelhuisjes, telefooncellen met een inhoud groter dan 3 m³, en haltes van vervoersdiensten, alle met een inhoud van maximaal 75 m³;
   2. sirenemasten met een hoogte van maximaal 18 m;
   3. bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten behoeve van (tele)communicatie:
      1. voorzover vrijstaand, met een hoogte van maximaal 20 m;
      2. voorzover op of aan een ander bouwwerk te plaatsen, met een hoogte van maximaal 8 m boven de aangegeven maximumbouwhoogte;
      3. geluidwerende voorzieningen voor zover deze noodzakelijk zijn ingevolge de bepalingen van de Wet geluidhinder;
4. de in deze regels opgenomen bestemmingsbepalingen en de bebouwingsregels voor het realiseren van bebouwing en voorzieningen ten behoeve van de opwekking van duurzame energie in de vorm van warmte-koudeopslag;
5. de in deze regels opgenomen bepalingen omtrent de maximum bouwhoogte voor het oprichten van hekwerken ten behoeve van het gebruik van platte daken als dakterras tot een maximum van 1 m boven de maximaal toegestane bouwhoogte mits:
   1. dit passend is in het bebouwingsbeeld van de omringende bebouwing en
   2. de belangen van omwonenden met betrekking tot privacy, uitzicht en bezonning niet onevenredig worden geschaad.
6. het bepaalde in Artikel 8 voor de vestiging van maximaal één seksinrichting per wijk onder voorwaarde dat:
   1. het geen raamprostitutie betreft;
   2. de aanvraag past binnen de ruimtelijk relevante aspecten van het vestigingsbeleid prostitutie;
   3. het aantal seksinrichtingen, niet zijnde raamprostitutiebedrijven, op het grondgebied van de gemeente Arnhem na het verlenen van ontheffing niet meer dan acht zal bedragen;
   4. er in de wijk nog geen seksinrichting is;
   5. de seksinrichting niet in een appartementengebouw wordt gevestigd;
   6. het woon- en leefklimaat niet onevenredig wordt aangetast;
   7. er geen onevenredige parkeerdruk ontstaat;
   8. de afstand tot de dichtstbijzijnde seksinrichting hemelsbreed tenminste 250 m bedraagt;
   9. de inrichting niet meer dan acht werkplekken bevat.

Artikel 10 Overige regels     

Artikel 11 Overgangsrecht     

Artikel 12 Slotregel     

Deze regels worden aangehaald als: Regels van het bestemmingsplan 'Chw Arnhem Centraal K3-K7'.