2.1.1.1 Algemeen     

Nederland staat voor grote uitdagingen die van invloed zijn op onze fysieke leefomgeving. Complexe opgaven zoals verstedelijking, verduurzaming en klimaatadaptatie zijn nauw met elkaar verweven. Dat vraagt een nieuwe, integrale manier van werken waarmee keuzes voor onze leefomgeving sneller en beter gemaakt kunnen worden. De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) zorgt voor een gezamenlijke aanpak die leidt tot een duurzaam perspectief voor onze leefomgeving. Dit is nodig om onze doelen te halen en is een zaak van overheid en samenleving.

2.1.1.2 Vier prioriteiten     

Aan de hand van een toekomstperspectief op 2050 brengt de NOVI de langetermijnvisie in beeld. Op nationale belangen wil het Rijk sturen en richting geven. Dit komt samen in vier prioriteiten.

1. Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie
   
   Nederland moet zich aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. In 2050 is Nederland klimaatbestendig en waterrobuust. Dit vraagt om maatregelen in de leefomgeving, waarmee tegelijkertijd de leefomgevingskwaliteit verbeterd kan worden en kansen voor natuur geboden kunnen worden. In 2050 heeft Nederland daarnaast een duurzame energievoorziening. Dit vraagt echter om ruimte. Door deze ruimte zoveel mogelijk te clusteren, wordt versnippering van het landschap voorkomen en wordt de ruimte zo efficiënt mogelijk benut. Het Rijk zet zich in door het maken van ruimtelijke reserveringen voor het hoofdenergiesysteem op nationale schaal.
2. Duurzaam economisch groeipotentieel
   
   Nederland werkt toe naar een duurzame, circulaire, kennisintensieve en internationaal concurrerende economie in 2050. Daarmee kan ons land zijn positie handhaven in de top vijf van meest concurrerende landen ter wereld. Er wordt ingezet op een innovatief en sterk vestigingsklimaat met een goede quality of life. Belangrijk is wel dat onze economie toekomstbestendig wordt, oftewel concurrerend, duurzaam en circulair.
3. Sterke en gezonde steden en regio's
   
   Er zijn vooral in steden en stedelijke regio's nieuwe locaties nodig voor wonen en werken. Het liefst binnen de bestaande stadsgrenzen, zodat de open ruimten tussen stedelijke regio's behouden blijven. Dit vraagt optimale afstemming op en investeringen in mobiliteit. Dit betekent dat voorafgaand aan de keuze van nieuwe verstedelijkingslocaties helder moet zijn welke randvoorwaarden de leefomgevingskwaliteit en -veiligheid daar stelt en welke extra maatregelen nodig zijn wanneer er voor deze locaties wordt gekozen. Zo blijft de gezondheid in steden en regio's geborgd.
4. Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied
   
   Er ontstaat een nieuw perspectief voor de Nederlandse landbouwsector als koploper in de duurzame kringlooplandbouw. Een goed verdienpotentieel voor de bedrijven wordt gecombineerd met een minimaal effect op de omgevingskwaliteit van lucht, bodem en water. In alle gevallen zet het Rijk in op ontwikkeling van de karakteristieke eigenschappen van het Nederlandse landschap. Dit vertegenwoordigt een belangrijke cultuurhistorische waarde. Verrommeling en versnippering, bijvoorbeeld door wildgroei van distributiecentra, is ongewenst en wordt tegengegaan.

2.1.1.3 Afwegingsprincipes     

De druk op de fysieke leefomgeving in Nederland is zo groot, dat belangen soms botsen. Het streven is combinaties te maken en win-win situaties te creëren, maar dit is niet altijd mogelijk. Soms zijn er scherpe keuzes nodig en moeten belangen worden afgewogen. Hiertoe gebruikt de NOVI drie afwegingsprincipes:

1. Combinatie van functies gaan voor enkelvoudige functies. In het verleden is scheiding van functies vaak te rigide gehanteerd. Met de NOVI wordt gezocht naar maximale combinatiemogelijkheden tussen functies, gericht op een efficiënt en zorgvuldig gebruik van onze ruimte;
2. Kenmerken en identiteit van een gebied staan centraal. Het verschilt tussen gebieden wat de optimale balans is tussen bescherming en ontwikkeling en tussen concurrentiekracht en leefbaarheid. Sommige opgaven en belangen wegen in het ene gebied zwaarder dan in het andere;
3. Afwentelen wordt voorkomen. Het is van belang dat de leefomgeving zoveel mogelijk voorziet in mogelijkheden en behoeften van de huidige generatie inwoners, zonder dat dit ten koste gaat van toekomstige generaties.

2.1.1.4 Toetsing van het initiatief aan de NOVI     

In voorliggend geval betreft het een project waarbij geen nationale belangen in het geding zijn en er is geen sprake van enige belemmering met betrekking tot de prioriteiten zoals verwoord in de NOVI. Bij het uitwerken van het plan zijn de kenmerken en identiteit van het gebied centraal gesteld. Geconcludeerd wordt dat de NOVI geen belemmering vormt voor de in dit bestemmingsplan opgenomen ontwikkeling.

2.1.2.1 Algemeen     

In de voorloper van de NOVI, de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR), is de ladder voor duurzame verstedelijking geïntroduceerd. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening (artikel 3.1.6, lid 2) opgenomen. Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Hierbij geldt een motiveringsvereiste voor het bevoegd gezag als nieuwe stedelijke ontwikkelingen planologisch mogelijk worden gemaakt. Om de ontwikkeling adequaat te kunnen toetsen aan de ladder is het noodzakelijk inzicht te geven in de begrippen 'bestaand stedelijk gebied' en 'stedelijke ontwikkeling'.

In de Bro zijn in artikel 1.1.1 definities opgenomen voor:

bestaand stedelijk gebied: 'bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur'.

stedelijke ontwikkeling: ´ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen.´

2.1.2.2 Toetsing van het initiatief aan de Ladder voor duurzame verstedelijking     

Wat betreft de 'Ladder voor duurzame verstedelijking' wordt opgemerkt dat deze van toepassing is bij 'nieuwe stedelijke ontwikkelingen' (3.1.6 Bro). Een stedelijke ontwikkeling is nieuw als het een nieuw beslag op de ruimte legt. Dit is in beginsel het geval als met een stedelijke ontwikkeling meer bebouwing mogelijk wordt gemaakt dan er op grond van de voorheen geldende bestemmingsplan aanwezig was of kon worden gerealiseerd. Indien sprake is van bouwplan via functiewijziging van een bestaand bebouwing of vervanging van bebouwing voor nieuwe bebouwing is de aard, omvang en uitstraling van het bouwplan bepalend of er wel of geen sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling.

Er zijn inmiddels meerdere gerechtelijke uitspraken geweest over bij welke aard, omvang en uitstraling van een bouwplan sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling.

Voor het realiseren van woningen is de uitspraak ABRvS 16 september 2015, ECLI:NL:RVS:2015:2921 van toepassing. Uit deze uitspraak blijkt dat het realiseren van 11 woningen niet wordt gezien als stedelijke ontwikkeling als bedoeld in artikel 1.1.1, eerste lid, aanhef en onder i Bro. In voorliggend geval is sprake van de toevoeging van 24 nieuwe appartementen. Er is dus, op basis van de voorheen genoemde uitspraak, sprake van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Artikel 3.1.6 lid 2 van de Bro geeft aan dat de toelichting van een ruimtelijk plan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, moet voldoen aan een aantal voorwaarden:

• er wordt beschreven dat de voorgenomen stedelijke ontwikkeling voorziet in een behoefte;
• indien het bestemmingsplan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied, een motivering waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

Hierna wordt ingegaan op de vragen die, naast de vraag of er sprake is van een (nieuwe) stedelijke ontwikkeling, beantwoordt dienen te worden in de laddertoets.

Wat is het ruimtelijk verzorgingsgebied?

Wanneer sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling, moet de toelichting van het bestemmingsplan een beschrijving van de behoefte aan de woningen die mogelijk worden gemaakt bevatten. De behoefte moet worden bepaald binnen het ruimtelijk verzorgingsgebied van de woningbouwontwikkeling. De aard en omvang van de ontwikkeling zijn leidend voor het schaalniveau waarop de ruimtebehoefte moet worden afgewogen.

Zoals beschreven in de Woonvisie van de gemeente Emmen (zie paragraaf 2.3.2) vinden de meeste verhuisbewegingen (73%) plaats binnen de gemeente Emmen zelf en binnen de regio Noord-Nederland. De te realiseren appartementen voorzien met name in de woonbehoefte binnen de stad Emmen, gemeente Emmen en omliggende gemeenten. Het verzorgingsgebied is daarmee te categoriseren als lokaal.

Is er behoefte aan de voorgenomen ontwikkeling?

Is er sprake van een ontwikkeling in bestaand stedelijk gebied of buiten bestaand stedelijk gebied?

In artikel 1.1.1 onder h van het Bro is een nadere omschrijving van het begrip 'bestaand stedelijk gebied' vastgelegd. Als bestaand stedelijk gebied wordt aangemerkt: ‘Bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing voor wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, en ook de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur’.

De voorgenomen ontwikkeling ziet toe op een herontwikkeling van een braakliggend terrein in een woonwijk in de stad Emmen. Hierdoor is per definitie sprake van een ontwikkeling in bestaand stedelijk gebied, omdat er rondom het plangebied reeds sprake is van een bestaand stedenbouwkundige samenstel van bebouwing.

Behoefteonderbouwing kwantitatief

Uit woningmarktonderzoek in de gemeente Emmen blijkt dat het aantal huishoudens tot 2030 toeneemt met ongeveer 1.500 huishoudens door gezinsverdunning. Daarbovenop heeft de gemeente een extra ambitie van vijf procent groei van de woningvoorraad. In totaal is dan ook sprake van een ambitie om 4.000 extra woningen te bouwen tot 2030.

Specifiek voor de stad Emmen is er sprake van een woningbehoefte, dat ook tot uiting komt in de ambitie van de gemeente voor 2.300 extra woningen tot 2030. In de naoorlogse wijken (Angelslo, Bargeres, Emmerhout & Emmermeer) heeft de gemeente een ambitie van 650 - 800 extra woningen tot 2030. Voor de wijk Angelslo wordt gestreefd naar herstructurering. Het doel is om twintig procent minder gezinsrijwoningen toe te voegen en andere woningtypen aan de wijk toe te voegen. Ook wordt gestreefd naar een lichte stijging van het aantal huishoudens en een meer diverse mix van doelgroepen.

Behoefteonderbouwing kwalitatief

Er is in de gemeente een overaanbod aan grondgebonden koopwoningen geconstateerd en er is een grote behoefte aan goedkope en middeldure huurappartementen en woningen die geschikt zijn voor de doelgroepen starters en senioren (levensloopbestendige woningen).

Uit het Woningmarktonderzoek komt naar voren dat deze behoefte wordt veroorzaakt door de sterke groei van het aantal 75-plussers en zijn er trends te zien van gezinsverdunning. Nu al bestaat een groot deel van de bevolking van Emmen uit kleine huishoudens boven de 55 jaar en deze groep zal in de toekomst sterkt stijgen. Er is een grote stijging van het aantal 75-plussers tot 2050 en een afname van de overige doelgroepen vanaf 2030. In onder andere Emmen-Noord en Emmen-Oost is de groep Empty Nesters (1 en 2 -persoons huishoudens tussen de 55 en 74 jaar) relatief het grootst.

Het bouwen van woningen geschikt voor senioren zal ook de doorstroming op de woningmarkt stimuleren, waardoor woningen beschikbaar komen voor starters. Binnen Emmen mist een Levendig stedelijk woonmilieu, waarmee de uitstraling van Emmen minder stedelijk is. Er is meer vraag dan aanbod van woningen in stedelijke woonmileus. Het benutten van transformatielocaties voor het toevoegen van woningen voor starters, emty nesters en oudere senioren verhoogt de kwaliteit van het gebied. Bestaande woonwijken vragen om aandacht, met name in Emmen Oost en Zuid. Deze buurten hebben vaak een eenzijdige voorraad en gedateerde uitstraling. Ingrepen in de openbare ruimte, vernieuwing van de uitstraling van woningen (bij renovatie of verduurzaming) en transformatie van woningen of gebouwen kunnen deze buurten een impuls geven.

Een vergelijking tussen het huidige aanbod en de vraag gebaseerd op daadwerkelijke verhuisbewegingen in de afgelopen 5 jaar geeft een overschot aan eengezins koopwoningen en een tekort aan appartementen (in de vorm van meerdere woningen in 1 gebouw) of gelijkvloerse woningen. Onder 75-plussers is er een duidelijk tekort aan gelijkvloers en kleiner wonen (appartement of seniorenwoning). Een deel van deze doelgroep geeft aan in een rustige stadswijk te willen wonen en ca. 1/3e deel wil dorps wonen. De eerste groep zal meer interesse hebben in een appartement met lift in een kern met veel voorzieningen. De tweede groep in een kleine, gelijkvloerse vrijstaande woning in een dorp.

Er is veel vraag naar de woonmileus Woonwijk laagbouw en Dorps wonen. In deze woonmileus komen jaarlijks echter ook voldoende woningen vrij om de vraag op te vangen. Er is wel behoefte aan de ene kant meer stedelijke woonmilieus in de centrumgebieden en aan de andere kant meer landelijk wonen in het buitengebied. In totaal is de vraag redelijk gelijk verdeeld over vrijstaand/2^1-kap, rijwoningen en appartementen. De confrontatie van vraag en potentieel vrijkomend aanbod laat een overschot zien van vrijstaande en 2^1-kapwoningen en een tekort aan appartementen en seniorenwoningen. Het 'overschot' aan vrijstaande woningen wordt ingevuld door huishoudens van buiten de gemeente, het zijn met name kleine huishoudens 30-54 jaar en gezinnen die instromen.

In de Woonvisie 2022-2030 zijn meerdere kaders opgenomen, waar het voornemen aan voldoet. Zo geeft de gemeente prioriteit aan plannen voor herstructurering, tranformatie en inbreiding, voor plannen die bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit en een aantrekkelijk en variërend woonmilieu en voor woningbouwplannen voor aandachtsgroepen (senioren, jongeren en starters).

De gewenste ontwikkeling van een appartementengebouw met 24 middeldure huurappartementen op deze locatie voorziet in een deel van de woonbehoefte van de gemeente Emmen, de stad Emmen en de wijk Angelslo. Er is sprake van een behoefte aan dit woningtype, aangezien er in zowel de gemeente als de woonwijk Angelslo sprake is van een overschot aan grondgebonden koopwoningen een gebrek aan appartementen. Aangezien sprake is van middeldure huurappartementen zijn deze qua prijssegment geschikt voor de doelgroep starters. Tevens is sprake van levensloopbestendige appartementen aangezien het appartementengebouw beschikt over een lift en de appartementen gelijkvloers zijn. Hierdoor zijn de appartmenten tevens geschikt voor de doelgroep senioren/ouderen, waarbij sprake is van een groot woningtekort in de gemeente Emmen.

De nieuwbouw van een appartementengebouw draagt bovendien bij aan de herstructurering van de naoorlogse wijk Angelslo. Dit aangezien een nieuwe invulling wordt gegeven aan een braakliggend perceel waarop een voormalig kerkgebouw is afgebrand. Er is sprake van een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, aangezien het perceel in de huidige situatie rommelig en verwilderd oogt. Het beoogde appartementengebouw is kwalitatief hoogwaardig en sluit qua uitstraling aan bij de omliggende woonbebouwing.

Geconcludeerd wordt dat er zowel kwalitatief als kwantitatief gezien een behoefte is aan de bouw van een appartementengebouw met 24 appartementen op deze locatie. Verder wordt verwezen naar de toetsing aan de Woonvisie 2022-2030 van de gemeente Emmen in paragraaf 2.3.2.

Gelet op het vorenstaande wordt geconcludeerd dat de voorgenomen ontwikkeling in overeenstemming is met de Ladder voor duurzame verstedelijking.

2.2.2.1 Algemeen     

De Omgevingsvisie is hét strategische kader voor de ruimtelijk-economische ontwikkeling van Drenthe. De visie formuleert de belangen, ambities, rollen, verantwoordelijkheden en sturing van de provincie in het ruimtelijke domein. De Omgevingsvisie kent een duidelijke relatie met bestaande programma's en plannen. Dat geldt op landsdelig niveau (zoals de Noordervisie, de Gebiedsagenda Noord-Nederland en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN)-agenda), op regionaal niveau (Regiovisie Groningen-Assen) en op provinciaal niveau (de Regionale Agenda's, het Regionaal Specifiek Pakket (RSP) en uitwerkingen van het collegeprogramma van gedeputeerde staten (GS) (bijvoorbeeld programma Klimaat en Energie). Deze programma's en plannen zijn medebepalend geweest bij het tot stand komen van de Omgevingsvisie en worden benut bij de uitvoering ervan. Bestaande bestuurlijke afspraken zijn gerespecteerd.

De Omgevingsvisie Drenthe is voor Drenthe een centraal visiedocument. Provinciale Staten hebben op 3 oktober 2018 ingestemd met de Omgevingsvisie Drenthe 2018. De Omgevingsvisie beschrijft de ruimtelijk-economische ontwikkeling van Drenthe in de periode tot 2030, met in sommige gevallen een doorkijk naar de periode daarna.

In de komende jaren zullen er provinciaal een vijftal belangrijke ontwikkelingen gaan spelen:

• de demografische ontwikkeling;
• de klimaatverandering;
• de afname van de biodiversiteit;
• de transitie naar een kennis- en netwerkeconomie;
• de transitie naar een duurzame energievoorziening.

De belangrijkste opdracht tot 2030 is het vinden van een antwoord op de vraag hoe de provincie met deze ontwikkelingen moet omgaan. Daarnaast heeft de Provincie Drenthe diverse ambities en daarmee ook belangen. De basis hiervoor zijn de wettelijke taken en verantwoordelijkheden. Deze zijn aangevuld met een selectie onderwerpen die het meest effectief te beïnvloeden zijn op provinciaal niveau. De hierna opgenomen onderwerpen zijn in het kader van provinciaal beleid van belang.

2.2.2.2 Ruimtelijke kwaliteit     

Ontwikkelingen die een bijdrage leveren aan de ruimtelijke kwaliteit van Drenthe worden gestimuleerd. Deze kwaliteit zit in het zorgvuldig gebruikmaken van de ruimte, het behouden en waar mogelijk versterken van de kernkwaliteiten en het waarborgen van de kwaliteit van het milieu en de leefomgeving. Hierbij wordt niet enkel gekeken naar de bovengrond, maar houdt ook rekening met de eigenschappen en functies van de ondergrond.

Er is evenwicht tussen stad en platteland, tussen rust en dynamiek, tussen historie en heden. Het landschap is rijk aan herinneringen aan vroegere bewoning, kent karakteristieke bebouwingspatronen en borgt hoge natuurwaarden. De kernkwaliteiten vormen de belangrijkste basis voor het begrip 'ruimtelijke kwaliteit'. Daarnaast zijn zorgvuldig ruimtegebruik en milieu- en leefomgevingskwaliteit van belang.

De kernkwaliteiten die van provinciaal belang zijn, zijn aangegeven op de kaart "Kernkwaliteiten". De kernkwaliteiten die niet op de kaart zijn aangegeven, vallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Voor het plangebied gelden de volgende kernkwaliteiten:

• Landschap: Esdorpenlandschap;
• Cultuurhistorie: Respecteren;
• Archeologie: Generiek;
• Aardkundige waarden: Beschermingsniveau: generiek, respecteren & de Hondsrug UNESCO global geopark.

2.2.2.3 Zorgvuldig ruimtegebruik     

Een belangrijk uitgangspunt van het Drentse omgevingsbeleid is om zorgvuldig om te gaan met de beschikbare ruimte in Drenthe. In paragraaf 4.3 van de Omgevingsvisie is dat principe nadrukkelijk verwoord. Het relatief bescheiden percentage bestaand stedelijk gebied in Drenthe is een van de aspecten die Drenthe maakt tot wat het is. Via dit hoofdstuk wordt daarom verankerd dat gemeenten de Ladder voor duurzame verstedelijking toepassen. Hierbij kunnen zij gebruik maken van de speciaal voor deze toepassing opgestelde Handreiking ladder voor duurzame verstedelijking. Kort gezegd zorgt deze ervoor dat er niet nodeloos gebouwd wordt en inbreiding voor uitbreiding gaat en dat waar uitbreiding plaatsvindt dit in principe niet los van bestaande bebouwingsconcentraties gebeurt. De Ladder voor duurzame verstedelijking moet worden toegepast voor woon-werklocaties, verblijfsrecreatie, detailhandel en infrastructuur. De Ladder voor duurzame verstedelijking wordt tevens gehanteerd voor recreatie en toerisme en in de landbouwsector.

2.2.2.4 Thema: Wonen     

De Provincie Drenthe vindt het van provinciaal belang om te anticiperen op een veranderende bevolkingssamenstelling en de effecten hiervan op de leefomgeving en de woningmarkt. De demografische ontwikkelingen maken het nodig dat wordt geanticipeerd op een ouder wordende bevolking, toenemende vraag naar levensloopbestendig wonen en zorgwonen en een daling van het aantal huishoudens, in met name de buitengebieden. Deze ontwikkeling speelt nu al in Oost-Drenthe. Dit brengt met zich mee dat in kleine kernen en oudere stadswijken de leefbaarheid soms meer onder druk komt te staan, waardoor maatwerk noodzakelijk blijft.

In sommige regio's is sprake van een overschot aan woningen en plancapaciteit. Het moderniseren van de bestaande woningvoorraad gebeurt door sloop, waar nodig, zonder vervangende nieuwbouw of concentratie van nieuwe woningbouw in dorpen voor het in stand houden van voorzieningen. Dit is een centrale opgave, om samen met gemeenten op te pakken. Dorpen en steden moeten een adequate bovenlokale strategie hebben om zorgvuldig met deze onbalans om te kunnen gaan. Bijvoorbeeld door meer woningen te slopen dan terug te bouwen of woningen te realiseren nabij bestaande kernen en voorzieningen. Dit is een opgave die samen met gemeenten wordt opgepakt.

Over het anticiperen op bevolkingsdaling in Zuidoost-Drenthe zijn bestuursafspraken gemaakt. De ambities voor de woningmarkt worden nader uitgewerkt in de Drentse woningmarktstrategie. Daarnaast heeft de provincie subsidieregelingen om herstructurering van de woningvoorraad te stimuleren.

Er wordt ruimte geboden voor woningbouw ter vervanging van landschapsontsierende (voormalige) agrarische bedrijfsgebouwen met de ruimte-voor-ruimteregeling. Dit onderwerp is ook vertaald in de Provinciale Omgevingsverordening. Bij eventuele aantasting van de kernkwaliteiten wordt gestreefd naar compensatie. In overleg met gemeenten en andere partners wordt hier verder invulling aan gegeven.

2.2.2.5 Toetsing van het initiatief aan de 'Omgevingsvisie Drenthe 2018'     

In voorliggend geval is sprake van de herontwikkeling van een braakliggend terrein in Emmen door deze te transformeren naar een woningbouwlocatie met één appartementengebouw met daarin 24 appartementen. Er is sprake van een woningbouwontwikkeling op een inbreidingslocatie binnen de bebouwde kom van Emmen, waardoor de ontwikkeling die in lijn is met het principe van zorgvuldig ruimtegebruik. In paragraaf 2.1.2.2 is het initiatief getoetst aan de Ladder voor duurzame verstedelijking. In paragraaf 2.3.2 wordt aangetoond dat de ontwikkeling in overeenstemming is met het gemeentelijk woonbeleid en dat de ontwikkeling past binnen de lokale woningbehoefte. Met betrekking tot de ter plaatse geldende kernkwaliteiten wordt opgemerkt dat deze ter plaatse van het plangebied niet meer duidelijk zichtbaar zijn, aangezien het gaat om een voormalig bebouwd perceel binnen de bebouwde kom, waardoor de oorspronkelijke kenmerken en waarden van de omgeving ter plaatse niet meer duidelijk herkenbaar zijn. Echter is bij de uitwerking van het plan rekening gehouden met de kernkwaliteiten die ter plaatse van toepassing zijn. Een en ander wordt tevens bevestigd in paragraaf 4.1 (Archeologie en monumenten). De gewenste ontwikkeling heeft dan ook geen negatieve impact op de kernkwaliteiten die binnen het plangebied van toepassing zijn.

Geconcludeerd wordt dat het initiatief in overeenstemming is met de Omgevingsvisie Drenthe 2018.

2.2.3.1 Algemeen     

De Provinciale Omgevingsverordening Drenthe is een belangrijk instrument om het omgevingsbeleid, zoals dat is opgenomen in de Omgevingsvisie Drenthe, uit te voeren. Omdat de Omgevingsvisie in 2018 is geactualiseerd, is het ook noodzakelijk de POV te actualiseren. Het actualiseren van de Omgevingsverordening is erop gericht om de rollen die de Omgevingsverordening vervult bij de uitwerking van het omgevingsbeleid te staven, te waarborgen en (waar nodig) te verbeteren. Deze aanpassingen zijn uiteindelijk zodanig ingrijpend en omvangrijk geworden, dat is besloten om niet te werken met een wijzigingstranche, maar de Omgevingsverordening in zijn geheel opnieuw vast te stellen. Provinciale staten hebben de Omgevingsverordening Drenthe op 3 oktober 2018 vastgesteld.

In voorliggend geval is met name artikel 2.17 (woningbouw) uit de Provinciale Omgevingsverordening relevant.

2.2.3.2 Woningbouw     

In artikel 2.17 van de Omgevingsverordening staan regels opgesomd die betrekking hebben op de voorwaarden waaronder woningbouw binnen de provincie is toegestaan. Hierna worden de regels aangehaald:

Een ruimtelijk plan kan voorzien in nieuwe woningbouw mits de behoefte op basis van de gemeentelijke woonvisie kan worden aangetoond en aansluit bij bestaand stedelijk gebied. De gemeentelijke woonvisie ten aanzien van de woningvoorraad:

1. draagt bij aan balans tussen vraag en aanbod in de gehele Drentse woningvoorraad op de lange termijn en is hiertoe afgestemd binnen de woningmarktregio's;
2. benoemt tenminste de kwaliteit, kwantiteit, doelgroepen, duurzaamheid en kernenstructuur.
3. schetst de opgaven in de bestaande woningvoorraad;
4. geeft aan op welke wijze balans op lange termijn wordt gerealiseerd;
5. geeft een lange termijn beeld.

2.2.3.3 Toetsing van het initiatief aan de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe     

De voorgenomen ontwikkeling voorziet zowel kwantitatief als kwalitatief gezien in woningen waar in Emmen behoefte aan is. Voor een nadere onderbouwing van het vorenstaande wordt verwezen naar paragraaf 2.3.2,. Hier wordt de voorgenomen ontwikkeling getoetst aan het actuele gemeentelijke woonbeleid (de woonvisie) en wordt aangetoond dat de ontwikkeling in overeenstemming is met de gemeentelijke woonvisie. Hiermee wordt voldaan aan artikel 2.17 en de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe 2018.

2.3.1.1 Algemeen     

Structuurvisie Emmen 2020, Veelzijdigheid Troef, is 24 september 2009 vastgesteld door de raad. Het document is opgesteld als ruimtelijke vertaling van de ambities gesteld in de Strategienota Emmen 2020, vastgesteld in de raadsvergadering van september 2001. De structuurvisie geeft de hoofdlijnen van de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Emmen weer. In de structuurvisie wordt de ruimtelijke structuur van 2020 geschetst aan de hand van een aantal thema's, te weten landschap, duurzaamheid, verkeer, werken, wonen, voorzieningen en veiligheid. Voor ieder thema is een hoofdkoers bepaald. In voorliggend geval is het thema 'Wonen' van belang.

2.3.1.2 Wonen     

Emmen zet in op aantrekkelijke, sterk gevarieerde woonmilieus. Variatie is nodig om verschillende doelgroepen aan Emmen te binden. Aan de ene kant is het woonbeleid bedoeld om inwoners van passende behuizing te voorzien en hen een aantrekkelijk woningaanbod te bieden om hen vast te houden. Continue aanpassing van het aanbod aan de veranderende woningvraag is geboden.

De opgave ligt er om de woningvoorraad in lijn te brengen en te houden met de woonwensen van huidige én toekomstige inwoners. Dit betekent:

• meer levensloopbestendige woningen: bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de kern van het dorp. Zo wordt tegemoet gekomen aan de toenemende behoefte naar wonen met zorg en welzijnsdiensten;
• meer ruimte voor bouwkavels: zo wordt tegemoet gekomen aan de wens van inwoners om zelf de regie in handen te hebben bij het creëren van hun woon- en leefomgeving;
• realisatie van nieuwe dorpse en landelijke woonmilieus in combinatie met investeringen in het landschap om de kwaliteit van wonen en leven een impuls te geven en een concurrerend woonmilieu te bieden.

2.3.1.3 Toetsing van het initiatief aan de 'Structuurvisie gemeente Emmen 2020, veelzijdigheid troef     

De voorgenomen ontwikkeling gaat uit van de realisatie van één appartementengebouw met daarin 24 appartementen op een perceel in de woonwijk Angelslo in Emmen. Hiermee wordt een duurzame vervolgfunctie gegeven aan een braakliggend terrein in binnenstedelijk gebied. Tevens wordt hierdoor een ruimtelijke kwaliteitswinst behaald, aangezien het perceel momenteel verwilderd oogt. In het appartementengebouw bevindt zich een lift. Ook zijn de te realiseren appartementen zijn gelijkvloers en daarmee levensloopbestendig. Dit type woning sluit aan bij de woonwensen van verschillende doelgroepen, zoals starters of ouderen.

Geconcludeerd wordt dat het plan in overeenstemming is met de 'Structuurvisie gemeente Emmen 2020, veelzijdigheid troef'.

2.3.2.1 Algemeen     

De Woonvisie "BuitengeWoon Thuis in Emmen" maakt een koerswijziging ten opzichte van de vorige woonvisie. De gemeente Emmen is geen krimpregio meer en sluit de woningmarkt aan bij de actuele woonwensen. De ambitie is om te bouwen aan een divers woningaanbod, herstructurering op te starten in meerdere gebieden, te focussen op het toevoegen van senior- en starterswoningen en om 4.000 woningen te bouwen in de periode van 2022-2030. Daarbij wordt gefocust op leefbaarheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid, wonen & zorg, en duurzaamheid van de woningvoorraad en woonomgeving.

De visie luidt als volgt: "de gemeente Emmen biedt een gevarieerde woonomgeving en beschikt over een breed, duurzaam aanbod van woningen in diverse prijsklassen, in alle kernen. Het aanbod sluit aan bij de behoeften en financiële mogelijkheden van de huidige en toekomstige bewoners."

Daarbij heeft de gemeente Emmen de volgende ambities:

1. Emmen draagt zorg voor een aantrekkelijke, leefbare woonomgeving waar iedereen zich thuis voelt en zichzelf naar vermogen kan redden;
2. Emmen geeft ruimte aan vernieuwende woonconcepten;
3. Emmen versterkt haar groene omgeving, zet in op een duurzaam woon- en leefklimaat en een toekomstbestendige woningvoorraad.

2.3.2.2 Trends en ontwikkelingen     

In samenwerking met de corporaties en huurdersorganisaties heeft de gemeente Emmen in 2020 een woningmarktonderzoek laten uitvoeren. Dit onderzoek toont aan wat de huidige woonbehoefte is en geeft de richting aan waarin de woningvraag zich ontwikkelt tot 2030.

Uit het woningmarktonderzoek blijkt dat het aantal huishoudens tot 2030 toe met ongeveer 1.500 huishoudens door gezinsverdunning. Een van de oorzaken is de afname van de gemiddelde huishoudensgrootte tot iets meer dan 2 personen. Ook neemt het aandeel huishoudens met een leeftijd van 75 jaar of ouder toe en er komt een grotere vraag naar sociale huurwoningen vanuit senioren. Daarnaast hebben externe ontwikkelingen, zoals landelijke krapte op de woningmarkt, ook invloed op het inwonertal. Dit is moeilijk te voorspellen.

Het aandeel 75-plussers in de gemeente zal toenemen. Omdat de gemeente Emmen deze groep inwoners passend wil huisvesten, is het zaak om levensloopbestendige woningen te bouwen. Dit zal ook doorstroming stimuleren, waardoor woningen beschikbaar komen voor starters.

De meeste verhuisbewegingen vinden plaats binnen de gemeente Emmen, de regio en daarna Noord-Nederland en de rest van Nederland. In onderstaande tabel is te zien hoe het aantal vestigers is verdeeld over de verschillende gebieden, gemiddeld gezien over de jaren 2014-2018.

De beleving van veel mensen is dat er op dit moment (2020-2021) veel mensen vanuit het westen naar de gemeente verhuizen. Dit aantal is echter al meerdere jaren ongeveer even hoog: het zijn zo’n 600 vestigers, die zes procent uitmaken van het totale aantal vestigers. Ook in 2021 ligt dit aantal even hoog. Er is dus geen sprake van een toename.

2.3.2.3 Kwalitatieve en kwantitatieve woonbehoefte     

Op basis van de woonwensen van de inwoners van de gemeente Emmen en de toekomstige vraag naar woningen op basis van de verwachte huishoudensontwikkelingen, ontstaat er een beeld van de gewenste woningvoorraad in 2030. Dit beeld laat zien hoeveel woningen er extra nodig zijn en ook naar welke woningtypen vooral vraag is ten opzichte van de huidige woonvoorraad. Deze “mismatch” ontstaat als niet wordt ingegrepen in de huidige woningvoorraad. In onderstaande grafiek is de verwachte “mismatch” in 2030 weergegeven.

* Het gemiddelde van de aantal mismatch woningen is hier gegeven.

Om de missie in relatie tot de beschikbaarheid van voldoende passende woningen en vernieuwende woonconcepten te behalen, werkt de gemeente Emmen de komende jaren voor alle wijken en dorpen vanuit de volgende vier uitgangspunten:

1. Het aanbieden van een grotere diversiteit aan woningen in de wijken en dorpen;
   
   In een aantal wijken en dorpen is er sprake van een grote eenzijdigheid van woningen. Meestal gaat het hierbij om veel van hetzelfde type eengezinswoningen. Deze eenzijdigheid wil de gemeente doorbreken door andere woningtypen toe te voegen. Het kan gaan om het toevoegen van andere woningen in de traditionele bouw zoals grotere, luxere woningen en kleinere woningen voor bijvoorbeeld starters of senioren.
2. Herstructurering van oudere woonbuurten;
   
   Om de grotere diversiteit van het woningaanbod te bereiken en de eenzijdigheid te doorbreken, is op sommige plekken herstructurering nodig. Er zijn in de wijken en dorpen veel woonbuurten die inmiddels 50 jaar of ouder zijn. Een deel van de woningen, en het openbaar gebied, in deze woonbuurten zijn niet meer toekomstbestendig. Daarom is op veel plekken een verbeteringsslag nodig.
3. Ontwikkelen van diverse seniorgeschikte woningen en starterswoningen;
   
   Senioren (65-plussers) maken een steeds groter deel uit van onze bevolking. Uit het woningmarktonderzoek is gebleken dat er een tekort is aan passende woningen voor deze groep. Ook is het van belang om geen woningen te bouwen die alleen aantrekkelijk zijn voor senioren, omdat op lange termijn het aandeel senioren weer gaat afnemen volgens de bevolkingsprognoses. De seniorenwoningen die worden gebouwd, moeten daarom ook aantrekkelijk zijn voor andere doelgroepen.
4. Een groei van 4.000 woningen tot 2030.
   
   Er is op dit moment sprake van een woningtekort. De autonome groei bestaat tot 2030 uit 1.500 woningen. Daarbovenop heeft de gemeente een extra ambitie van vijf procent groei van de woningvoorraad. In totaal komen we hiermee op een ambitie 4.000 extra woningen te bouwen tot 2030. Dit bestaat uit zowel koopwoningen als uit huurwoningen. Uit het woningmarktonderzoek is namelijk gebleken dat er een toenemende vraag is naar sociale- en middenhuurwoningen. Daarom stimuleren we ook een groei van 5% in sociale- en middenhuurwoningen.

Om te zorgen dat gebouwd wordt waar daadwerkelijk behoefte aan is, wordt voor het totaal aan 4.000 woningen gestreefd naar de volgende doelgroepenverdeling bij de bouw van woningen:

• 30% diverse seniorgeschikte woningen;
• 30% woningen voor starters en 1- en 2-persoonshuishoudens;
• 15% alternatieve woonvormen;
• 25% gezinswoningen.

Om de leefbaarheid van de woonomgeving te verbeteren wil de gemeente Emmen inzetten op de bouw van meer diversiteit in de woningvoorraad en het toevoegen van nieuwe, alternatieve woonvormen. Ook wordt onder andere ingezet op het realiseren van ontmoetingsplekken, herstructurering en gebiedsontwikkeling in verouderde woonbuurten, fysieke en sociale veiligheid en een leefomgeving die uitnodigt tot gezond gedrag.

2.3.2.4 Emmen stad en wijk Angelslo     

Emmen is de grootste plaats in de gemeente en heeft een regiofunctie door het grote aanbod aan voorzieningen. Om de voorzieningen te behouden en hun positie te versterken zijn extra huishoudens en woningen nodig.

In onderstaande tabel is de indicatieve toevoeging aan de woningvoorraad op gebiedsniveau van 2021-2030 weergegeven. Zoals te zien zijn voor de stad Emmen tot 2030 in totaal 2.300 extra woningen nodig.

In de naoorlogse wijken is de woningvoorraad verouderd en eenzijdig. In samenwerking met de corporaties wordt ingezet op sloop-nieuwbouw, renovatie, verduurzaming en het levensloopbestendig maken van woningen. Omdat corporaties afgelopen decennia veel bezit hebben verkocht, is sloop-nieuwbouw maar beperkt haalbaar. Wat nieuwbouw betreft wordt voorkeur gegeven aan inbreiding. Er zijn nog locaties binnen wijken waar woningen toegevoegd kunnen worden, waaronder transformatie locaties zoals leegstaande winkels, kantoren en scholen.

De totale groei van 2.300 woningen is als volgt over Emmen verdeeld:

Specifiek voor de wijk Angelslo wordt gestreefd naar herstructurering. Het doel is om twintig procent minder gezinsrijwoningen toe te voegen en andere woningtypen aan de wijk toe te voegen. Ook wordt gestreefd naar een lichte stijging van het aantal huishoudens en een meer diverse mix van doelgroepen.

2.3.2.5 Toetsing van het initiatief aan de 'Woonvisie 2022-2030'     

In voorliggend geval is sprake van een woningbouwontwikkeling in de woonwijk Angelslo, in Emmen stad. Er wordt een appartementengebouw met 24 middeldure huurappartementen, geschikt voor zowel de doelgroepen starters en senioren, gerealiseerd. Hierbij wordt een duurzame vervolgfunctie gegeven aan een terrein dat al jaren braakligt vanwege het afbranden van het kerkgebouw op de locatie. Er is dan ook sprake van een woningbouwontwikkeling op een inbreidingslocatie in de wijk Angelslo.

De nieuwbouw van een appartementengebouw draagt bij aan de herstructurering van de naoorlogse wijk Angelslo. Dit aangezien een nieuwe invulling wordt gegeven aan een braakliggend perceel. Er is sprake van een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, aangezien het perceel in de huidige situatie rommelig en verwilderd oogt. Het beoogde appartementengebouw is kwalitatief hoogwaardig en sluit qua uitstraling aan bij de omliggende woonbebouwing. Bovendien wordt met de voorgenomen ontwikkeling bijgedragen aan het toevoegen van andere woningtypen dan gezinsrijwoningen. Er worden woningen gebouwd voor een meer diverse mix van doelgroepen, waaronder starters en senioren. De appartementen zijn gelijkvloers en het gebouw beschikt over een lift, waardoor sprake is van levensloopbestendige appartementen die geschikt zijn voor de doelgroep ouderen. Aangezien de appartementen verhuurd worden in het middeldure prijssegment zijn de appartementen tevens geschikt voor de doelgroep starters. Hiermee wordt aangesloten bij de doelen uit de woonvisie om een grotere diversiteit aan woningen aan te bieden en om starters- en seniorenwoningen toe te voegen.

De gewenste realisatie van 24 appartementen past binnen de woonbehoefte van in totaal 4.000 woningen in de gemeente Emmen en, meer specifiek, 2.300 woningen in Emmen stad en 650 - 800 woningen in de naoorlogse wijken zoals Angelslo. Hiermee wordt voorzien in een deel van de woonbehoefte. Tevens wordt een specifiek woningtype gebouwd waaraan een tekort is in de gemeente Emmen, namelijk huurappartementen.

Geconcludeerd wordt dat de voorgenomen ontwikkeling zowel kwantitatief als kwalitatief in overeenstemming is met de Woonvisie 2022-2030 van de gemeente Emmen.

2.3.3.1 Algemeen     

Angelslo is een bijzondere wijk uit de jaren zestig met een bijzondere cultuur-historische waarde. Langzamerhand veroudert de wijk en is het van belang een toekomstperspectief op te stellen om de wijk vitaal en de woonkwaliteit op peil te houden, met behoud van de bijzondere cultuur-historische waarde. Daarvoor is een ontwikkelingsstrategie nodig, vastgelegd in een Masterplan.

Het Masterplan biedt een ruimtelijke ontwikkelingsstrategie voor Angelslo, uitgaande van het actuele programma, de gewenste kwaliteit en de bijzondere stedenbouwkundige opzet van de wijk.

Het Masterplan is bedoeld als ruimtelijk-stedenbouwkundig kader voor de vragen en ontwikkelingen die de komende periode hun beslag krijgen. Daarbij moeten de lopende planontwikkelingen op een logische wijze worden ingepast, zodat het Masterplan getuigt van een samenhangende visie op de toekomst van deze bijzondere wijk.

Het Masterplan heeft verschillende uitwerkingsniveaus, variërend van beleidsmatige aanbevelingen tot stedenbouwkundige randvoorwaarden voor bouwplannen en inrichtingsplannen. Dit verschil hangt samen met de verschillende opgaven die in het Masterplan zijn samengebracht: beheer en verbetering van de bestaande situatie enerzijds, (her)ontwikkeling van enkele specifieke locaties anderzijds.

2.3.3.2 Cluster 5     

In cluster 5 speelt de herontwikkeling van twee locaties, namelijk de Angeluskerk-locatie en de Aldilocatie. Voor deze locaties is de wenselijke ontwikkelingsrichting aangegeven.

Beide locaties maken onderdeel uit van de centrale zone rond de Statenweg, zoals voorzien in het oorspronkelijke plan voor Angelslo. De Angeluskerk ligt, net als de Voorhof, op een markante plek in een knik van de Statenweg. De locatie ligt aan de open ruimte langs de Veldlaan, aan het begin van de woonbuurt. Deze ruimte wordt gedomineerd door een hoog woongebouw, dat de entree van de woonbuurt markeert.

De open ruimte aan de Veldlaan blijft gehandhaafd. De invulling van de locaties treedt niet buiten de huidige eigendomsgrenzen. Binnen deze ‘voorzichtige’ benadering zijn de aanwezige bomen, waaronder enkele eiken van oude houtwallen, goed in te passen.

De wegenstructuur blijft ongewijzigd. Bij de Angeluskerk-locatie wordt op eigen terrein geparkeerd.

2.3.3.3 Algemene randvoorwaarden voor deelprojecten     

Inrichting openbaar gebied

Het openbaar gebied is het samenbindend element tussen de verschillende deelprojecten en tussen de nieuwe projecten en de bestaande omgeving. Het is wenselijk dat de inrichting van deze samenbindende openbare ruimte een continue beeld laat zien. Dit betekent continuïteit van straatprofielen, boomstructuren, materiaalkeuzen, principedetailleringen enzovoorts.

Overgangen

De overgangen tussen openbaar gebied en gebouwen moeten zorgvuldig worden ontworpen. Gebouwen zijn georiënteerd op de openbare ruimte, ‘achterkanten’ of ‘blinde muren’, moeten worden voorkomen. De openbare gebouwen hebben een duidelijke relatie met het maaiveld door grote gevelopeningen op de begane grond en heldere royale entreepartijen. In de groenstroken is de overgang naar de bebouwing direct: gebouwen staan met hun voeten in het groen.

Architectuur

Kenmerkend voor de bebouwingsopzet van Angelslo is de Emmense orthogonale structuur waarbij alle gebouwen in dezelfde richting staan en opgebouwd zijn uit rechte bouwmassa's. De gebouwen staan hierbij of oost-west of noord-zuid georiënteerd. Deze richtingen worden in alle deelprojecten overgenomen: alle gebouwen kennen slechts twee vaste bebouwingsrichtingen, die loodrecht op elkaar staan.

De architectuur moet passen bij de architectuur van Angelslo. De opzet van de bouwmassa en de compositie van de gevels is helder en eenvoudig, met voldoende geleding. Ritmiek en herhaling zijn verijkt met ruimhartige gevelopeningen en buitenruimten. De woongebouwen hebben een heldere vorm en zijn plat afgedekt . Daarom zijn galerijen, trappenhuizen en bij voorkeur ook buitenruimten in de bouwmassa opgenomen. Het materiaal- en kleurgebruik is terughoudend en ondersteunt de architectonische hoofdopzet. Eenheid in materiaalgebruik is een eenvoudig middel om samenhang tussen verschillende deelprojecten tot stand te brengen.

2.3.3.4 Toetsing van het initiatief aan het Masterplan Angelslo     

Voorliggend initiatief betreft de herontwikkeling van de Angeluskerk-locatie naar woningbouwlocatie. Hiermee wordt een nieuwe invulling gegeven aan een braakliggende locatie in de woonwijk Angelslo. De uitgangspunten uit het Masterplan en de andere recentere beleidsdocumenten worden gebruikt bij het opstellen van het ontwerp van de locatie. Zo blijft de oude houtwal aan de westzijde van het plangebied behouden. Ook blijft de wegenstructuur ongewijzigd en wordt op eigen terrein geparkeerd.

Voor de Angeluskerk-locatie werd in het Masterplan uit 2007 gedacht aan acht vrijstaande woningen. Echter is uit recente bevolkingsontwikkelingen en ontwikkelingen op de woningmarkt gebleken dat de bouw van extra grondgebonden woningen (zoals vrijstaande woningen) minder wenselijk is. Er is momenteel en in de toekomst een grote behoefte aan levensloopbestendige appartementen voor de doelgroep senioren (en starters). Dit veranderde beleid met oa een andere woningbehoefte is verwoord in de recentere beleidsdocumenten; in de Woonvisie in paragraaf 2.3.2 en de Woon- en leefbaarheidsvisie Angelslo in paragraaf 2.3.4. Ook wordt momenteel de Stedenbouwkundige Structuurvisie Angelslo gemaakt. Deze visie is oa een nadere uitwerking van deze beleidsdocumenten. Het voorgestelde appartementencomplex past ook in deze concept-visie. Om op deze nieuwe ontwikkelingen aan te sluiten bestaat het voornemen om een appartementengebouw met 24 levensloopbestendige huurappartementen te realiseren.

De algemene randvoorwaarden, waaronder de inrichting van het openbaar gebied, overgangen en de architectuur worden in acht genomen bij het ontwerp van het gewenste appartementengebouw en de inrichting van de locatie. Geconcludeerd wordt dat de gewenste ontwikkeling in overeenstemming is met het Masterplan Angelslo.

2.3.4.1 Algemeen     

Emmen wil een gemeente zijn en blijven waar mensen zich thuis voelen. Dit vraagt om een gevarieerd woningaanbod in een aantrekkelijke omgeving. In de woonvisie is beschreven dat de ambities en doelstellingen op het niveau van dorpen en wijken doorvertaald worden in woon- en leefbaarheidsvisies (hierna WLV). De 'Woon- en leefbaarheidsvisie Angelslo' uit 2019 is de doorvertaling hiervan voor de wijk Angelslo.

Angelslo is één van de kenmerkende (naoorlogse) wederopbouwwijken van Emmen. De jaren na de Tweede Wereldoorlog is de bevolking van Nederland snel gegroeid. Nu er sprake is van een afnemend aantal inwoners en een andere bevolkingssamenstelling (vergrijzing, kleinere huishoudens) is het van belang om te kijken wat dit voor Angelslo betekent. De WLV voor Angelslo gaat daarom in op de volgende vragen:

• Hoe verhouden vraag en aanbod in de woningvoorraad van Angelslo zich tot de (demografische) ontwikkelingen?
• Hoe wordt de leefbaarheid in Angelslo nu beoordeeld? En wat is er nodig om ervoor te zorgen dat Angelslo in de toekomst een leefbare wijk is waar inwoners prettig wonen?
• Hoe kunnen de kwaliteiten die de wijk heeft, gebruikt worden om opgaven op te lossen?

2.3.4.2 Woningvooraad     

Sinds 2009 is het aantal inwoners van de gemeente Emmen langzaam aan het afnemen, dit is ook zichtbaar in Angelslo. Er is sprake van een kleine afname van het aantal inwoners van de wijk, maar het beeld is redelijk stabiel. Het aantal huishoudens in Angelslo neemt echter juist toe, vanwege de steeds kleiner wordende huishoudens, waarbij meer dan 70% van de huishoudens uit één of twee personen bestaat. Daarnaast neemt de vergrijzing toe. Er zijn steeds meer oudere mensen in de wijk. In Angelslo wonen meer jongeren en ouderen dan gemiddeld in Emmen. Ook is met name het percentage eenpersoonshuishoudens fors hoger dan het gemiddelde van Emmen en is in de afgelopen vier jaar verder toegenomen naar 42,5%. Ook ligt het gemiddelde inkomen van huishoudens in Angelslo lager dan gemiddeld in Emmen.

De woningvoorraad sluit hier onvoldoende op aan. Een groot deel van de voorraad bestaat uit (gedateerde) grondgebonden eengezinswoningen waarvan het overgrote deel rijwoningen (hoek- en tussenwoningen) zijn. Iets meer dan een kwart van de voorraad betreft appartementen.

Er zijn in de wijk Angelslo enkele locaties waar nieuwe woningen gebouwd kunnen worden of die anders ingevuld/ontwikkeld kunnen worden. Een voorbeeld is de kerklocatie van de Angeluskerk op de kruising met de Statenweg, Veldlaan en Leemkoelen. De kerk is jaren geleden afgebrand en de locatie is nooit herontwikkeld.

Voor het beoordelen van de woningbouwplannen wordt door de gemeente Emmen gebruik gemaakt van een kwalitatief toetsingskader waarbij potentiële woningbouwlocaties worden beoordeeld op de bijdrage aan de meerjarige termijn doelen van de woonvisie (zie paragraaf 2.3.2).

2.3.4.3 Leefbaarheid en opgaven     

Inwoners waarderen de wijk om haar ruimtelijke opzet en het vele openbaar groen, de bereikbaarheid en de ligging nabij voorzieningen, maar zien ook dat slijtage en verloedering optreedt. Een stevige opknapbeurt is nodig. Specifiek voor de woningvoorraad is een grote opgave voor het verduurzamen van woningen, het aanbrengen van een grotere diversiteit in het woningaanbod die beter aansluit bij de huidige woningvraag, en het oplossen van gebrekkig onderhoud.

Samenvattend wordt gesteld dat de woningvoorraad niet voldoet aan de bevolkingssamenstelling en ontwikkeling. Een gedateerde (ook op energetisch gebied) woningvoorraad die bestaat uit soms slecht onderhouden woningen die past niet meer bij de toekomstige vraag. Dit in relatie tot een bevolking die weinig inkomen heeft, in aantal afneemt, vergrijst en in toenemende mate bestaat uit eenpersoonshuishoudens.

2.3.4.4 Visie 2030     

De visie voor Angelslo voor 2030 is dat het energiegebruik van de hele woningvoorraad in Angelslo gehalveerd is ten opzichte van 2014 (toen bedroeg het energiegebruik ongeveer 220 TJ4). De woningen in Angelslo worden niet meer verwarmd met aardgas maar met een energieneutraal alternatief. De woningen zijn energiezuiniger gemaakt en produceren zelf zoveel mogelijk de stroom die in de woning verbruikt wordt.

In 2030 is de samenstelling van de woningvoorraad zodanig dat deze geschikt (gemaakt) is voor inwoners in alle levensfases, met en zonder beperking en in alle inkomensgroepen. Voor woningeigenaren met een laag inkomen zijn er betaalbare oplossingen om hun eigen woning aan te passen. Nieuwbouwwoningen zijn passend bij de veranderende vraag (voornamelijk voor senioren in/en 1-2-persoonshuishoudens).

2.3.4.5 Toetsing van het initiatief aan de Woon- en leefbaarheidsvisie Angelslo     

In voorliggend geval vindt een woningbouwontwikkeling plaats op een locatie die concreet wordt benoemd als mogelijke woningbouwlocatie in de Woon- en leefbaarheidsvisie Angelslo, namelijk de kerklocatie van de Angeluskerk op de kruising met de Statenweg, Veldlaan en Leemkoelen. Met voorliggend initiatief wordt een nieuwe invulling aan deze braakliggende locatie gegeven door ter plaatse een nieuw appartementengebouw met 24 levensloopbestendige huurappartementen te realiseren.

Deze ontwikkeling draagt bij aan bij de visie om de woningvoorraad van Angelslo aan te laten sluiten bij de veranderende vraag, waarbij met name een toename nodig is aan woningen geschikt voor senioren en één- of tweepersoonshuishoudens. De gewenste appartementen zijn gelijkvloers en het appartementengebouw beschikt over een lift. Hierdoor zijn de appartementen levensloopbestendig en geschikt voor de doelgroep senioren. Ook is sprake van middeldure huurappartementen die geschikt zijn voor één- of tweepersoonshuishoudens. De nieuwe appartementen worden niet op het gasnet aangesloten. Ook wordt de bestaande waardevolle groenstrook aan de westzijde van het plangebied behouden.

Kortom wordt met voorliggend initiatief aangesloten bij de ambitie om de woningvoorraad beter te laten aansluiten bij de bevolkingssamenstelling. Het initiatief is in overeenstemming met de doelen van de Woon- en leefbaarheidsvisie Angelslo.

2.3.6.1 Algemeen     

In het belang van de kwaliteit van de woon-, leef- en werkomgeving is aan de gemeente de wettelijke taak toebedeeld om te zorgen voor een goede omgevingskwaliteit: een omgeving die veilig, gezond en aantrekkelijk is. Dat is in het belang van de burgers. Een goede omgevingskwaliteit voorkomt verloedering en daarmee waardeverlies van gebouwen. In die taak beschikt de gemeente over veel instrumenten, waarvan er één specifiek bedoeld is voor het uiterlijk van bouwwerken, namelijk het welstandsbeleid. Er is geen ander instrument waarmee een gemeente invloed kan uitoefenen op de architectuur, de gebruikte materialen, de kleuren van het bouwwerk en dergelijke. Met het gemeentelijke welstandsbeleid wordt zowel het uiterlijk van nieuwe gebouwen beïnvloed, als de verbouwingen van bestaande bouwwerken.

Het plangebied ligt in de woonwijk Angelslo in Emmen, waar het ambitieniveau 'welstandsluw' van toepassing is.

2.3.6.2 Angelslo     

De woonwijk Angelslo kent van oorsprong vijf buurten, drie aan de noordkant en twee aan de zuidkant. Tussen de buurten liggen de grote groenzones. Later is aan de oostzijde een zesde wijk toegevoegd. De wijk kenmerkt zich door het modernistische beginsel van de scheiding van functies. De wijk is via een hiërarchisch systeem van wegen, paden en groenstructuren opgebouwd. De hoofdader is de Statenweg met daaraan het winkelcentrum. Een deel van de woonblokken is met de voorzijde naar de woonstraat gesitueerd. Een ander deel van de woonblokken is met de zijgevel naar de woonstraat gesitueerd. Deze woonblokken grenzen met de voorzijde aan de (autovrije) woonpaden en de groene pleinen. De woonblokken zijn plat afgedekt. De hoge ensemblewaarde, tot uiting komend in sterk repeterende architectuur en de specifieke situering in combinatie met het groen, is van belang bij nieuwe ontwikkelingen.

2.3.6.3 Niveau welstandsluw     

Het niveau welstandsluw betreft gebieden, gebouwen, complexen, bouwblokken (ensembles) en bouwwerken waar de gemeente een minder hoge ambitie heeft dan voor de beeldbepalende panden en gebieden (niveau hoog). Met name de stedenbouwkundige samenhang is in deze gebieden van belang. Criteria zijn erop gericht om de hoofdvorm en het gevelbeeld van een gebouw of blok zo veel mogelijk in tact te laten of op de omgeving aan te laten sluiten. Ingrepen worden beoordeeld in relatie tot de naastliggende bebouwing. Het beleid is op hoofdzaken gericht en niet op details.

Om aan het beleid te voldoen, voegt het gebouw zich naar de kenmerken van de omgeving. Deze criteria gaan uit van de meest voorkomende situaties. Voor bijzondere gevallen is het mogelijk om de algemene criteria te gebruiken. In dit geval zal op overtuigende wijze aan de algemene criteria moeten worden voldaan. Bij de welstandstoets van een regulier bouwplan zijn de volgende criteria van belang. Ten behoeve van de welstandstoets van een regulier bouwplan zijn in de welstandsnota criteria opgenomen.

2.3.6.4 Toetsing van het initiatief aan de Welstandnota     

Bij de uitwerking van de voorgenomen ontwikkeling is aangesloten op de eisen uit het gemeentelijke welstandsbeleid. Bij de concrete aanvraag omgevingsvergunning bouwen zal het project tevens worden getoetst aan de geldende welstandscriteria uit het welstandsbeleid.

2.3.7.1 Algemeen     

Op 4 juli 2017 heeft de gemeenteraad van Emmen de Erfgoednota 2017-2022 vastgesteld. Met de Erfgoednota geeft de gemeente Emmen uitdrukking aan het belang dat cultuurhistorie voor de samenleving inhoudt. In de Erfgoednota benoemt de gemeente Emmen haar ambities ten aanzien van het benutten van de kansen en kwaliteiten van haar erfgoed. De gemeente Emmen herkent de krachtige stimulans die het erfgoed voor de gemeenschap in cultureel, sociaal-maatschappelijk, economisch en ruimtelijk opzicht kan bieden. Met het vaststellen van de erfgoednota wordt de betekenis van het erfgoed duurzaam verankerd in ieders denken en doen. De inspanningen die de gemeente Emmen verricht, hebben ook een wettelijke grondslag: de Erfgoedwet, de Archiefwet en de Omgevingswet verplichten gemeenten hun cultuurhistorische potentie te inventariseren en de omgang hiermee in ruimtelijke plannen op te nemen.

Onder de term cultuurhistorie wordt verstaan:

• Archeologie: alle sporen en vondsten uit het verleden.
• Historische stedenbouw en bouwkunst: gebouwen met een historische of architectonische betekenis, bezien in de context van dorp- en wijkstructuren.
• Historische geografie: het landschap dat door de eeuwen heen door de mens in cultuur is gebracht en naar zijn hand is gezet.
• Historische archieven en museale collecties als bron voor het doen van onderzoek naar de geschiedenis van Emmen en haar bewoners.

Dit is het materiele erfgoed. Daarnaast vertegenwoordigen:

• Tradities en plekken met verhalen het immateriële erfgoed.

Bepaalde objecten en plekken hebben een hoge waarde en zijn ingedeeld binnen de beleidskeuze 'respecteren en rekening mee houden'.

In de Erfgoednota staan drie beleidskeuzes beschreven voor monumenten en structuren en plekken met een hoge cultuurhistorische waarde:

1. Beschermen geldt voor gebouwde monumenten, monumentale bomen en beschermde dorpsgezichten. Deze elementen zijn beschermd volgens de Erfgoedwet en de provinciale en gemeentelijke verordeningen.
2. Herkenbaar houden geldt voor ensembles en structuren met een hoge cultuurhistorische waarde. Bij ontwikkelingen wordt er ingespeeld op de cultuurhistorische kwaliteiten van een structuur of ensemble en wordt gelet op het herkenbaar houden van de historische en ruimtelijke structuur en samenhang.  
3. Respecteren en rekeninghouden geldt voor gebouwen en plekken die de gemeente en inwoners samen hebben aangewezen. Bij ontwikkelingen (bouw, verbouw, aanleg, inrichting, sloop, kap) wordt de cultuurhistorische waarde van het element waar mogelijk behouden en versterkt.

2.3.7.2 Toetsing van het initiatief aan de Erfgoednota 2017-2022     

In afbeelding 2.1 is een uitsnede van de Erfgoedbeleidskaart van de gemeente Emmen weergegeven, waarin het plangebied indicatief is aangeduid met een blauwe ster.

Afbeelding 2.1 Uitsnede Erfgoedbeleidskaart (Bron: gemeente Emmen)

Zoals te zien in de Erfgoedbeleidskaart ligt het plangebied in een gebied met een historische bouwkunde van na 1940. Dit is een stedenbouwkundig gebied met een hoge cultuurhistorische waarde. Voor dergelijke gebieden geldt de beleidskeuze/-maatregel 'Herkenbaar houden'. Dit houdt in dat de historische en ruimtelijke structuur en samenhang herkenbaar gehouden moeten worden. De voorgenomen ontwikkeling sluit aan bij de stedenbouwkundige structuur van de omgeving (de woonwijk Angelslo). Kenmerkend voor de bebouwingsopzet van Angelslo is de Emmense orthogonale structuur waarbij alle gebouwen in dezelfde richting staan en opgebouwd zijn uit rechte bouwmassa's. De gebouwen staan hierbij of oost-west of noord-zuid georiënteerd. De nieuwe bebouwing binnen het plangebied sluit aan bij deze orthogonale structuur door het appartementengebouw uit te voeren als rechte bouwmassa.

Bovendien is in de woonwijk Angelslo sprake van een grote hoeveelheid groen. Binnen en nabij het plangebied staan een aantal waardevolle bomen. Deze bomen dienen te worden beschermd. Hiermee is rekening gehouden met het uitwerken van het plan. De te beschermen bomen die zijn weergegeven op de Erfgoedbeleidskaart zullen allen behouden blijven bij de voorgenomen ontwikkeling. Bovendien wordt minimaal 1,5 meter afstand gehouden tussen het nieuwe appartementengebouw en de boomkroonprojectie. Op deze manier wordt de waardevolle groenstructuur zo veel mogelijk behouden en wordt het gebouw ingepast in de groene omgeving.

Voor het overige bevinden zich in het plangebied geen bijzondere cultuurhistorische elementen of objecten/plekken met een hogere waarde die gerespecteerd dienen te worden. Er is dan ook geen sprake van een aantasting van erfgoed.

Geconcludeerd wordt dat de voorgenomen ontwikkeling in overeenstemming is met de Erfgoednota Emmen 2017-2022.

3.5.2.1 Algemeen     

In voorliggend geval is voor de woonwijk Angelslo uitgegaan van een stedelijkheidsgraad 'Matig stedelijk' (Bron: CBS Statline). Het plangebied ligt in een stedelijke zone wat is aan te merken als 'rest bebouwde kom'.

De te realiseren appartementen en woningen in het plangebied worden vergeleken met de volgende CROW-functie: 'Huur, appartement, midden'.

Door de gemeente Emmen is voor deze ontwikkeling in de ruimtelijke randvoorwaarden een minimale parkeerbehoefte van gemiddeld 1,4 parkeerplaatsen per appartement meegegeven als voorwaarde.

De onderstaande tabel geeft een overzicht van de te hanteren uitgangspunten:

Functie	Verkeersgeneratie (per dag)	Parkeerbehoefte
huur, appartement, midden	5,9 per appartement	1,4 per appartement

3.5.2.2 Verkeersgeneratie     

Uitgaande van de gegevens zoals genoemd in paragraaf 3.5.2.1 is sprake van de volgende verkeersgeneratie voor de voorgenomen ontwikkeling:

Functie	Appartementen/woningen	Verkeersgeneratie (per werkdag)
koop, appartement, midden	24	141,6
Totaal (afgerond)		142

De voorgenomen ontwikkeling resulteert in een verkeersgeneratie van (afgerond) 142 verkeersbewegingen per dag. De wegenstructuur rond het plangebied is van voldoende omvang om dit aantal verkeersbewegingen op een vlotte en verkeersveilige manier af te wikkelen. Het plangebied wordt aan de oostzijde van het perceel via een overzichtelijke ontsluitingsweg ontsloten op de Leemkoelen.

Tevens wordt opgemerkt dat op basis van het huidige planologisch regime tevens gemengde functies, zoals een kerk of een kantoor met de bijbehorende verkeersbewegingen, zijn toegestaan. Het bouwvlak ter grootte van circa 1.800 m² mag op basis van het geldend bestemmingsplan volledig worden bebouwd. Ter indicatie geldt echter op basis van de CROW-publicatie voor de functie 'Kantoor (zonder baliefunctie)' een verkeersgeneratie van gemiddeld 8,8 verkeersbewegingen per 100 m² bvo. In totaal is bij een dergelijke functie dan ook sprake van een verkeersgeneratie van (18 * 8,8 = 158,4) afgerond 159 verkeersbewegingen. Er is, als gevolg van de ontwikkeling, dan ook sprake van een afname van (159-142=) 17 verkeersbewegingen per weekdagetmaal. Theoretisch gezien is er dan ook sprake van een afname van het aantal verkeersbewegingen ten opzichte van de huidige planologische mogelijkheden.

3.5.2.3 Parkeerbehoefte     

Uitgaande van de gegevens zoals genoemd in paragraaf 3.5.2.1 is sprake van de volgende parkeerbehoefte voor de voorgenomen ontwikkeling:

Functie	Appartementen/woningen	Parkeerbehoefte
koop, appartement, midden	24	33,6
Totaal (afgerond)		34

In totaal is er sprake van een parkeerbehoefte van 34 parkeerplaatsen. De voorgenomen ontwikkeling gaat uit van het realiseren van 36 parkeerplaatsen op eigen terrein, waarvan 11 in de parkeerkelder onder het appartementengebouw en 25 op het verdiepte parkeerterrein ten oosten van het appartementengebouw. Hiermee wordt aan de parkeerbehoefte voldaan.

Indien er toch sprake zal zijn van een andere categorie appartementen, dan is er nog een mogelijkheid tot uitbreiden van het aantal parkeerplaatsen aan de noorzijde van de hellingsbaan richting het parkeerterrein. Deze worden zijn ook aangeduid binnen de regels van voorliggend bestemmingsplan.

4.1.2.1 Archeologische monumenten     

Binnen het plangebied zijn geen archeologische monumenten aanwezig.

4.1.2.2 Cultuurhistorie     

Op basis van de provinciale Omgevingsvisie Drenthe 2019 ligt het plangebied binnen de cultuurhistorische hoofdstructuur, binnen het deelgebied 'Emmen en haar venen'. Bepalend in dit gebied is de positie van Emmen als naoorlogse stad, in een veengebied dat vrij laat is ontgonnen en nog de concrete sporen toont van de machinale veenontginningen.

Binnen het plangebied bevindt zich geen cultuurhistorisch waardevolle bebouwing, aangezien sprake is van een braakliggend perceel. Op basis van de erfgoedbeleidskaart van de gemeente Emmen bevindt het plangebied zich in een gebied dat is aangemerkt als historische bouwkunde van na 1940, met een hoge cultuurhistorische waarde. Voor het plangebied geldt de maatregel 'herkenbaar houden'. Zoals te zien in de Erfgoedbeleidskaart ligt het plangebied in een gebied met een historische bouwkunde van na 1940. De voorgenomen ontwikkeling sluit aan bij de stedenbouwkundige structuur van de omgeving (de woonwijk Angelslo). Kenmerkend voor de bebouwingsopzet van Angelslo is dat alle gebouwen in dezelfde richting staan en opgebouwd zijn uit rechte bouwmassa’s. De nieuwe bebouwing binnen het plangebied sluit hierbij aan door het appartementengebouw uit te voeren als rechte bouwmassa. Bovendien is sprake van een ingetogen uiterlijk en een subtiele detaillering in de gevels, raamopeningen en balkons, om aan te sluiten bij de bebouwing in de omgeving.

Binnen en nabij het plangebied staan bovendien een aantal waardevolle bomen. Deze bomen dienen te worden beschermd. Hiermee is rekening gehouden met het uitwerken van het plan. De te beschermen bomen die zijn weergegeven op de Erfgoedbeleidskaart zullen allen behouden blijven bij de voorgenomen ontwikkeling. Bovendien wordt minimaal 1,5 meter afstand gehouden tussen het nieuwe appartementengebouw en de boomkroonprojectie. Op deze manier wordt de waardevolle groenstructuur zo veel mogelijk behouden en wordt het gebouw ingepast in de groene omgeving.

Voor het overige bevinden zich in het plangebied geen bijzondere cultuurhistorische elementen of objecten/plekken met een hogere waarde die gerespecteerd dienen te worden. Er is dan ook geen sprake van een aantasting van erfgoed.

Geconcludeerd wordt dat het plan geen negatieve invloed heeft op de cultuurhistorische hoofdstructuur.

4.2.2.1 Natura 2000-gebieden     

In de Wet natuurbescherming heeft Nederland de Europese Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn in nationale wetgeving verankerd. Nederland zal aan de hand van een vergunningenstelsel de zorgvuldige afweging waarborgen rond projecten die gevolgen kunnen hebben voor Natura 2000-gebieden. Deze vergunningen worden verleend door de provincies of door de Minister van EZ.

Het plangebied ligt niet binnen of nabij een Natura 2000-gebied. Het dichtstbijzijnde Natura 2000-gebied 'Bargerveen' ligt op circa 10,1 kilometer afstand van het plangebied. Dit is weergegeven in afbeelding 4.1, waarin de ligging van het plangebied is weergegeven met een rode ster.

Afbeelding 4.1 Ligging plangebied ten opzichte van Natura 2000-gebied 'Bargerveen' (Bron: AERIUS Calculator)

Voor elk Natura 2000-gebied zijn instandhoudingsdoelstellingen geformuleerd voor alle beschermde soorten en habitats die daar aanwezig zijn. Per soort of habitat is aangegeven of behoud van de huidige aantallen/arealen voldoende is, dan wel of uitbreiding of een verbetering nodig is. Niet alleen activiteiten binnen een Natura 2000-gebied maar ook activiteiten buiten een Natura 2000-gebied kunnen de instandhoudingsdoelstellingen in gevaar brengen. Dit wordt externe werking genoemd. Gezien de mogelijke externe werking van de beoogde ontwikkeling op het nabijgelegen Natura 2000-gebied, is het van belang om te toetsen of de realisatie van de beoogde ontwikkeling conflicteert met de waarden waarvoor dit gebied is aangewezen. Hiervoor is in elk geval een toetsing aan de Wet natuurbescherming noodzakelijk.

Gelet op de onderlinge afstand is directe hinder (bijv. geluid, verstrooiing van licht etc.) niet aan de orde. Naast directe hinder dient tevens te worden gekeken naar de mogelijke toename van stikstofdepositie op kwetsbare habitattypen binnen Natura 2000-gebieden.

In voorliggend geval wordt een appartementengebouw met 24 appartementen toegevoegd. In het kader van het voornemen is inzicht in de te verwachten effecten van stikstof op nabijgelegen Natura 2000-gebieden nodig. Daarom is door BJZ.nu een AERIUS-berekening uitgevoerd voor zowel de aanleg- als gebruiksfase. De volledige rapportage is bijgevoegd in Bijlage 2 bij deze toelichting. Hieronder wordt nader ingegaan op de onderzoeksresultaten.

PM

4.2.2.2 Natuurnetwerk Nederland (NNN)     

Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) is de kern van het Nederlands natuurbeleid. Het NNN is in provinciale structuurvisies uitgewerkt. In of in de directe nabijheid van het NNN geldt het 'nee, tenzij'- principe. In principe zijn er geen ontwikkelingen toegestaan als zij de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied aantasten.

Het dichtstbijzijnde gebied dat is aangewezen als NNN is gelegen op circa 525 meter van het plangebied. Gezien de onderlinge afstand, de aard en omvang van de ontwikkeling en lokale invloedssfeer van de voorgenomen activiteit, wordt gesteld dat als gevolg van voorliggend initiatief geen aantasting plaatsvindt van de wezenlijke kenmerken en waarden van het NNN.

4.2.3.1 Algemeen     

Wat betreft de soortbescherming is de Wet natuurbescherming van toepassing. Hierin wordt onder andere de bescherming van dier- en plantensoorten geregeld. Bij ruimtelijke ontwikkelingen dient te worden getoetst of er sprake is van negatieve effecten op de aanwezige natuurwaarden. Als hiervan sprake is, moet er worden bekeken of hier een vrijstelling voor geldt anders moet er een ontheffing worden gevraagd.

In voorliggend geval is door BJZ.nu een quickscan natuurwaardenonderzoek uitgevoerd. Hierna zijn de resultaten van het onderzoek opgenomen. Voor het volledige onderzoek wordt verwezen naar Bijlage 3 van deze toelichting.

4.2.3.2 Situatie plangebied     

Uit de resultaten van de quickscan flora & fauna blijkt dat er kan worden uitgesloten dat soorten met een jaarronde nestbescherming binnen de invloedsfeer van de beoogde werkzaamheden nestelen. Het is niet toegestaan om vogelnesten te verstoren of vernielen, ook als deze niet jaarrond beschermd zijn. Als de voorgenomen ingrepen worden uitgevoerd tijdens het broedseizoen kan niet worden uitgesloten dat een bezet vogelnest verstoord of beschadigd wordt. Van de binnen de invloedsfeer verwachte soorten is uitsluitend het bezette nest beschermd, niet het oude nest of de nestplaats.

Werkzaamheden die kunnen leiden tot het verstoren/vernielen van vogelnesten dienen buiten het broedseizoen van vogels uitgevoerd te worden. De meest geschikte periode om de voorgenomen activiteiten uit te voeren is augustus-februari. Voorgenomen werkzaamheden mogen juridisch beschouwd wel plaats vinden tijdens het broedseizoen van vogels, mits geen bezette vogelnesten beschadigd/verstoord worden. Indien de voorgenomen activiteiten uitgevoerd wordt tijdens het broedseizoen, dient een broedvogelscan uitgevoerd te worden om de aanwezigheid van een bezet vogelnest uit te sluiten.

Vleermuizen bezetten geen vaste rust- of voortplantingsplaats in het plangebied, maar gebruiken het mogelijk wel als (niet essentieel) foerageergebied.

Voor de beschermde grondgebonden zoogdieren geldt dat ze niet (opzettelijk) gedood mogen worden. Er worden geen beschermde grondgebonden zoogdieren in het plangebied verwacht, het naleven van de zorgplicht wordt hierbij als voldoende geacht. Nader onderzoek is niet noodzakelijk.

Voor de beschermde amfibieën geldt dat ze niet (opzettelijk) gedood mogen worden. Er worden geen beschermde grondgebonden zoogdieren in het plangebied verwacht, het naleven van de zorgplicht wordt hierbij als voldoende geacht. Nader onderzoek is niet noodzakelijk.

Er worden geen beschermde reptielen in het plangebied verwacht, het naleven van de zorgplicht wordt hierbij als voldoende geacht. Nader onderzoek is niet noodzakelijk.

Tot slot wordt benadrukt dat te allen tijde rekening dient te worden gehouden met de zorgplicht zoals opgenomen in de Wet natuurbescherming. De zorgplicht houdt in dat eenieder voldoende zorg in acht moet nemen voor de in het wild levende dieren en planten, alsmede voor hun directe leefomgeving.

4.5.2.1 Algemeen     

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stellen zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering verstaan we het aanbrengen van een voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast. Milieuzonering heeft twee doelen:

• het voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Voor het bepalen van de aan te houden afstanden wordt de VNG-uitgave “Bedrijven en Milieuzonering” uit 2009 gehanteerd. Deze uitgave bevat een lijst, waarin voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden zijn gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar. De grootste van de vier richtafstanden is bepalend voor de indeling van een milieubelastende activiteit in een milieucategorie en daarmee ook voor de uiteindelijke richtafstand. De richtafstandenlijst gaat uit van gemiddeld moderne bedrijven. Indien bekend is welke activiteiten concreet zullen worden uitgeoefend, kan gemotiveerd worden uitgegaan van de daadwerkelijk te verwachten milieubelasting, in plaats van de richtafstanden. De afstanden worden gemeten tussen enerzijds de grens van de bestemming die de milieubelastende functie(s) toelaat en anderzijds de uiterste situering van de gevel van een milieugevoelige functie die op grond van het bestemmingsplan of wijzigingsplan mogelijk is. Hoewel deze richtafstanden indicatief zijn, volgt uit jurisprudentie dat deze afstanden als harde eis gezien worden door de Raad van State bij de beoordeling of woningen op een passende afstand van bedrijven worden gesitueerd.

4.5.2.2 Gebiedstypen     

In de VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' is een tweetal gebiedstypen te onderscheiden; 'rustige woonwijk' en 'gemengd gebied'. Een rustige woonwijk is een woonwijk die is ingericht volgens het principe van functiescheiding. Overige functies komen vrijwel niet voor. Langs de randen is weinig verstoring van verkeer.

Gebieden waar in enige vorm sprake is van functiemenging, of in gebieden waar bewust functiemenging wordt nagestreefd (bijvoorbeeld om een grotere levendigheid tot stand te brengen), worden aangemerkt als 'gemend gebied'. Bij 'gemengde gebieden' moet gedacht worden aan:

“Een gemengd gebied is een gebied met een matige tot sterke functiemenging. Direct naast woningen komen andere functies voor zoals winkels, horeca en kleine bedrijven. Ook lintbebouwing in het buitengebied met overwegend agrarische en andere bedrijvigheid kan als gemengd gebied worden beschouwd. Gebieden die direct langs de hoofdinfrastructuur liggen, behoren eveneens tot het omgevingstype gemengd gebied. Hier kan de verhoogde milieubelasting voor geluid de toepassing van kleinere richtafstanden rechtvaardigen. Geluid is voor de te hanteren afstand van milieubelastende activiteiten veelal bepalend.”

De richtafstanden uit het omgevingstype rustige woonwijk kunnen, zonder dat dit ten koste gaat van het woon- en leefklimaat, met één afstandsmaat worden verlaagd indien sprake is van gemengd gebied. Daarbij wordt in de VNG-uitgave 'Bedrijven en milieuzonering' opgemerkt dat het vanuit het oogpunt van efficiënt ruimtegebruik de voorkeur verdient functiescheiding niet verder door te voeren dan met het oog op een goed woon- en leefklimaat noodzakelijk is.

Het plangebied ligt in een gebied waar sprake is van een relatief grote functiemenging van woonpercelen, maatschappelijke percelen en sportvelden. Tevens ligt het plangebied op relatief korte afstand van de Statenweg, waar sprake is van een hoge verkeersintensiteit. Hierdoor is sprake van een menging van functies. Gelet op het vorenstaande wordt uitgegaan van het omgevingstype 'gemengd gebied'. In onderstaande tabel zijn de richtafstanden in zowel het omgevingstype rustige woonwijk als in het gemengd gebied weergegeven.

Milieucategorie	Richtafstanden tot omgevingstype rustige woonwijk	Richtafstanden tot omgevingstype gemengd gebied
1	10 m	0 m
2	30 m	10 m
3.1	50 m	30 m
3.2	100 m	50 m
4.1	200 m	100 m
4.2	300 m	200 m
5.1	500 m	300 m
5.2	700 m	500 m
5.3	1.000 m	700 m
6	1.500 m	1.000 m

4.5.2.3 Situatie plangebied     

Aan de hand van vorenstaande regeling is onderzoek verricht naar de feitelijke situatie. De VNG uitgave “Bedrijven en Milieuzonering” geeft een eerste inzicht in de milieuhinder van inrichtingen.

Zoals reeds hiervoor genoemd, wordt bij het realiseren van nieuwe functies gekeken naar de omgeving waarin de nieuwe functies gerealiseerd worden. Hierbij spelen twee vragen en rol:

1. past de nieuwe functie in de omgeving? (externe werking);
2. laat de omgeving de nieuwe functie toe? (interne werking).

Externe werking

Hierbij gaat het met name om de vraag of de voorgenomen ruimtelijke ontwikkeling leidt tot een situatie die, vanuit hinder of gevaar bezien, in strijd is te achten met een goede ruimtelijke ordening. Daarvan is sprake als het woon- en leefklimaat van omwonenden in ernstige mate wordt aangetast.

De functie 'wonen' betreft geen milieubelastende functie voor de omgeving. Er is geen sprake van een aantasting van het woon- en leefklimaat van omwonenden. Tevens wordt door de wijziging van de huidige bestemming 'Gemengd'

Interne werking

Hierbij gaat het om de vraag of de nieuwe woningen hinder ondervinden van bestaande functies in de omgeving. Omgekeerd gaat het om de vraag of bestaande functies in de omgeving belemmerd worden in de bedrijfsvoering door de nieuwe milieugevoelige functies.

In de omgeving van de nieuwe appartementen binnen het plangebied bevinden zich een aantal milieubelastende functies. In onderstaande tabel worden deze functies, de bijbehorende milieucategorie en richtafstand en de afstand tot het plangebied weergegeven.

Adres	Functie	Milieucategorie	Grootste richtafstand in gemengd gebied	Afstand tot dichtstbijzijnde gevel appartementengebouw
Drenthe College Veldlaan 2	Scholen voor beroeps-, hoger en overig onderwijs	2	10 meter	38 meter
Sportveld Veldlaan 2	Veldsportcomplex (met verlichting)	3.1	30 meter	128 meter
OBS Angelslo Smedingeslag 1	Scholen voor basis- en algemeen voortgezet onderwijs	2	10 meter	94 meter
Sportveld Smedingeslag 1	Veldsportcomplex (met verlichting)	3.1	30 meter	67 meter
Het Baken Kerspellaan 2	Kerkgebouwen e.d.	2	10 meter	150 meter

Op basis van vorenstaande tabel kan geconcludeerd dat ter plaatse van de compensatiewoningen sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Andersom worden omliggende milieubelastende functies niet belemmerd in hun bedrijfsvoering.

4.5.2.4 Conclusie     

Het aspect bedrijven en milieuzonering vormt geen belemmering voor de uitvoerbaarheid van dit plan.

4.5.3.1 Bodemonderzoek     

Voorliggend plan maakt een milieugevoelige functie (wonen) mogelijk. Daarom heeft in het kader van voorliggend bestemmingsplan een verkennend bodemonderzoek plaatsgevonden. Het onderzoek bestond uit historische onderzoek en uit het verrichten van grondboringen. Het verkennend onderzoek is als Bijlage 5 opgenomen. Hierna volgen de resultaten.

Zintuiglijke waarnemingen

Op basis van zintuiglijke waarnemingen zijn in het opgeboorde bodemmateriaal geen bodemvreemde afwijkingen of asbestverdacht materiaal waargenomen (indicatieve waarneming).

Hieronder volgt de samenvatting van de toetsingsresultaten van de grondmengmonsters.

Nabij mogelijk situering ondergrondse huisbrandolietank

Ondergrond (2.1-3.1 m-mv)

Ondergrondmonster MM1 (boring 1) bevat geen verhoogd gehalte minerale olie en vluchtige aromaten t.o.v. de achtergrondwaarde en/of detectiewaarde.

Overig onbebouwde deel van het plangebied

Bovengrond (0.0-0.5 m-mv) excl. PFAS-stoffen

Bovengrondmonster MM2 bevat een verhoogd gehalte PCB’s (som 7) t.o.v. de achtergrondwaarde, de tussenwaarde (indicatie voor nader onderzoek) en de bodemindex-waarde (>0.5) wordt in dit geval niet overschreden zodat er uit milieuhygiënische overweging geen directe aanleiding bestaat tot het instellen van aanvullend onderzoek.

Bovengrondmonster MM3 bevat geen van de onderzochte stoffen verhoogd t.o.v. de achtergrondwaarde en/of detectiewaarde.

Bovengrondmonster MM4 bevat een verhoogd gehalte lood (zware metalen) en PCB’s (som 7) t.o.v. de achtergrondwaarde, de tussenwaarde (indicatie voor nader onderzoek) en de bodemindex-waarde (>0.5) wordt in dit geval niet overschreden zodat er uit milieuhygiënische overweging, naar onze mening, geen directe aanleiding bestaat tot het instellen van aanvullend onderzoek.

Indicatief onderzoek PFAS-stoffen

Bovengrond (0.0-0.5 m-mv)

Bovengrondmengmonster MMPFAS bevat PFBA, PFHpA, som PFOA en som PFOS verhoogd t.o.v. de bepalingsgrens.

Het gemeten gehalte som PFOS in bovengrondmengmonster MMPFAS overschrijdt de geactualiseerde toepassingsnorm voor landbouw/natuur uit het tijdelijk handelingskader PFAS (13-12- 2021) (bij toepassing op landbodem, buiten een grondwaterbeschermingsgebied).

Het gemeten gehalte som PFOS (2 ìg/kg ds) overschrijdt de geactualiseerde toepassingsnorm voor wonen/industrie uit het tijdelijk handelingskader PFAS (13-12-2021) (bij toepassing op landbodem, buiten een grondwaterbeschermingsgebied) niet.

Ondergrond (0.5-2.0 m-mv)

Ondergrondmengmonster MM5 bevat geen van de onderzochte stoffen verhoogd t.o.v. de achtergrondwaarde en/of detectiewaarde.

Grondwater

Op basis van voorgaand bodemonderzoek (naast de onderzoekslocatie) is bekend dat binnen 5 m-mv geen freatisch grondwater waargenomen, conform NEN-5740 kan onderzoek van het grondwater in dat geval buiten beschouwing worden gelaten.

Conclusie

Op basis van de resultaten van het verkennend bodemonderzoek blijkt dat de locatie niet geheel vrij is van bodemverontreiniging. De grond ter plaatse van de onderzoekslocatie bevat enkele stoffen verhoogd t.o.v. de achtergrondwaarde. Deze verhoogd gemeten gehalten overschrijden de tussenwaarde/bodemindexwaarde niet en geven daardoor, naar mening van het bodembureau, geen directe aanleiding tot het instellen van een nader onderzoek.

Opgemerkt wordt dat de conclusies betrekking hebben op de chemische gesteldheid van de bodem (excl. asbest). Op basis van dit onderzoek dat volgens NEN-5740-A1 is uitgevoerd kan geen uitspraak worden gedaan omtrent de aanwezigheid van asbesthoudend materiaal in de bodem of puin. Indien een formele uitspraak over het voorkomen van asbest in de bodem gewenst is dient een asbestonderzoek uit gevoerd te worden conform de NEN 5707+C2 of NEN 5897+C2.

Het nader onderzoeken van de bodem, is middels een voorwaardelijke verplichting in de regels opgenomen.

4.5.3.2 Saneringsmaatregelen en kosten     

Voor wat betreft de verdachte en vervuilde locaties geldt dat de gronden gesaneerd moeten worden voordat hierop gebouwd mag worden. De kosten voor sanering dienen door de aanvrager te worden bekostigd.

4.5.4.1 Geluidsbronnen in en nabij het plangebied     

Voor het plangebied Emmen, Angelslo, Leemkoelen 1 (woongebouw) geldt dat het plangebied gelegen is binnen de van rechtswege aanwezige geluidszone van de Statenweg, waar een snelheidsregime van 50 km/u geldt.

4.5.4.2 Wegverkeerslawaai     

De Wet geluidhinder is alleen van toepassing binnen de van rechtswege aanwezige zone van een weg. Conform de Wet geluidhinder heeft elke weg een zone. Conform art. 74 lid 2 Wgh zijn de onderstaande wegen hiervan uitgezonderd:

• Wegen die gelegen zijn binnen een als woonerf aangeduid gebied;
• Wegen waarvoor een maximum snelheid van 30 km per uur geldt.

De breedte van de zone is afhankelijk van het aantal rijstroken en de ligging in stedelijk of buitenstedelijk gebied. De wegen in het plangebied Emmen, Centrum- Oost zijn gelegen in stedelijk gebied. Hiervoor gelden de volgende zonebreedtes (conform art. 74 lid 1 Wgh)

a. in stedelijk gebied:

1. voor een weg, bestaande uit drie of meer rijstroken : 350 meter;

2. voor een weg, bestaande uit één of twee rijstroken : 200 meter.

De afstanden zoals weergegeven worden aan weerszijden van de weg gemeten vanaf de buitenste begrenzing van de buitenste rijstrook.

Bij de realisatie van woningen of andere geluidgevoelige bestemmingen moeten de wettelijke grenswaarden in acht worden genomen. De voorkeurswaarde voor wegverkeerslawaai bedraagt 48 dB. Indien deze voorkeurswaarde wordt overschreden moet er onderzoek worden gedaan naar mogelijke bron- en/of overdrachtsmaatregelen. Zijn maatregelen niet mogelijk dan kunnen Burgemeester en Wethouders ontheffing van de voorkeurswaarde verlenen.

Indien met maatregelen niet kan worden voldaan aan de voorkeurswaarde van 48 dB kan voor woningen in binnenstedelijk gebied een hogere waarde worden vastgesteld van ten hoogste 63 dB.

De gemeente dient het vaststellen van de hogere waarde met eigen argumenten te motiveren en de vastgestelde hogere waardes zo snel mogelijk inschrijven in het kadaster.

Gelet op de goede ruimtelijke onderbouwing bij ontwikkelingen moet ook langs de 30 km/u wegen worden aangeven hoe met uitbreidingsmogelijkheden van met name geluidgevoelige ruimten als bedoeld in de Wet geluidhinder wordt omgegaan (algemene afwijking hogere waarden of alleen uitbreiden met Wro-afwijking en dan voor iedere situatie apart hogere waarde vaststellen)en of daadwerkelijk voldaan wordt aan de wettelijke geluidsnormen ongeacht wat art. 74 lid 2 Wgh hierover aangeeft. In de omgeving van het plangebied liggen diverse 30 km/h wegen. Deze wegen hebben van rechtswege geen zone. In het kader van goede ruimtelijke ordening zijn deze wegen in het kader van voorliggend plan wel beschouwd.

Om de geluidsbelasting ter plaatse van het appartementengebouw te onderzoeken is een akoestisch onderzoek wegverkeerslawaai naar de Statenweg, de Veldlaan en de Leemkoelen uitgevoerd. De volledige rapportage is opgenomen in Bijlage 6 bij deze toelichting.

Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat de geluidbelasting ten gevolge van het wegverkeerslawaai van de Statenweg, inclusief 5 dB reductie, hoogstens 54 dB bedraagt. Met deze waarde wordt niet voldaan aan de voorkeurswaarde van 48 dB. Wel wordt er voldaan aan de maximale ontheffingswaarde van 63 dB uit de Wet geluidhinder.

De geluidbelasting ten gevolge van het wegverkeerslawaai van de Veldlaan bedraagt, inclusief 5 dB reductie, hoogstens 42 dB. Met deze waarde wordt ruimschoots voldaan aan de voorkeurswaarde van 48 dB uit de Wet geluidhinder.

De geluidbelasting ten gevolge van het wegverkeerslawaai van de Leemkoele bedraagt, inclusief 5 dB reductie, hoogstens 39 dB. Met deze waarde wordt ruimschoots voldaan aan de voorkeurswaarde van 48 dB.

De cumulatieve geluidbelasting bedraagt (exclusief reductie) hoogstens 59 dB.

Bron- en overdrachtsmaatregelen die getroffen kunnen worden om aan de voorkeurswaarde te voldoen ontmoeten bezwaren van stedenbouwkundige, landschappelijke of financiële aard. Met het nemen van gevelmaatregelen van minimaal 26 dB wordt een binnenniveau van 33 dB gewaarborgd. Er kan dan ook een hogere waarde van maximaal 54 dB worden verleend voor de Statenweg.

Wanneer de voorgestelde gevelreductie wordt gerealiseerd, is er een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ter plaatse van de te realiseren woningen wat betreft het aspect wegverkeerslawaai.

4.5.4.3 Spoorweglawaai     

De Wet geluidhinder is alleen van toepassing binnen de van rechtswege aanwezige zone van een spoorweg. De spoorlijn Emmen - Zwolle (traject 121) heeft van rechtswege een zone van 100 meter. Bij de realisatie /verbouw van woningen of andere geluidgevoelige bestemmingen binnen deze zone moeten de wettelijke grenswaarden in acht worden genomen. De voorkeurswaarde voor railverkeerslawaai bedraagt 55 dB. Indien deze voorkeurswaarde wordt overschreden moet er onderzoek worden gedaan naar mogelijke bron- en/of overdrachtsmaatregelen. Zijn maatregelen niet mogelijk dan kunnen Burgemeester en Wethouders ontheffing van de voorkeurswaarde verlenen. Indien met maatregelen niet kan worden voldaan aan de voorkeurswaarde van 55 dB kan er in binnenstedelijk gebied een hogere waarde worden verleend tot 68 dB. De gemeente dient het vaststellen van de hogere waarde met eigen argumenten te motiveren en de vastgestelde hogere waardes zo snel mogelijk inschrijven in het kadaster.

Omdat het bestemmingsplan buiten deze zone ligt is voor het plangebied geen onderzoek uitgevoerd. Het aspect spoorweglawaai vormt daarmee geen belemmering voor het initiatief.

4.5.4.4 Industrielawaai     

Op 810 meter ten zuidwesten van het plangebied bevindt zich het geluidgezoneerde industrieterrein Bargermeer. Hier zijn, op basis van de ter plaatse geldende beheersverordening "Emmen, Bargermeer industrie- en bedrijventerrein" bedrijven in de categorieën Bga, Bg en B toegestaan. Deze bedrijven zijn toegestaan in specifieke zones, zoals aangegeven op de verbeelding van de beheersverordening. In onderstaande tabel wordt de grootste richtafstand per bedrijfscategorie weergegeven. Tevens wordt de minimale afstand tussen het appartementengebouw en de zone waarin deze specifieke bedrijfscategorie is toegestaan weergegeven.

Bedrijfscategorie	Grootste richtafstand (geluid)	Minimale afstand tot appartementengebouw
Bga	200 m	810 m
Bg	300 m	890 m
B	1.000 m	1.100 m

Zoals te zien in de tabel wordt voldaan aan de richtafstanden van alle drie bedrijfscategorieën voor wat betreft het aspect geluid (en daarmee tevens aan de overige milieuspecten geur, stof en gevaar). Dit is tevens zichtbaar in afbeelding 4.3, waarin een uitsnede uit de kaart met geluidzones van industrieterrein Bargermeer is weergegeven. Hierin is zichtbaar dat het plangebied (blauwe ster) buiten de geluidszone van bedrijfscategorie B ligt.

Afbeelding 4.3 Ligging plangebied ten opzichte van geluidszone industrieterrein Bargermeer (Bron: gemeente Emmen)

Het bestemmingsplan Emmen, Angelslo, Leemkoelen 1 (woongebouw) ligt daarom niet binnen een van rechtswege aanwezige zone van een industrieterrein. Het aspect industrielawaai vormt daarmee geen belemmering voor het initiatief.

4.5.4.5 Gevolgen voor bestemmingsplan     

Voor wat betreft wegverkeerslawaai dient voor de Statenweg een hogere waarde van maximaal 54 dB te worden verleend.

De aspecten spoorweg- en industrielawaai vormen geen belemmering voor voorliggend bestemmingsplan.

4.5.5.1 Algemeen beeld luchtkwaliteit plangebied     

Het plan moet worden beschouwd als een nibm-project. Uit de achtergrondniveaus blijkt dat deze onder de wettelijke normen blijven. Nader onderzoek naar luchtkwaliteit kan achterwege blijven.

4.6.1.1 Watersysteem     

In het waterbeheer van de 21e eeuw worden duurzame, veerkrachtige watersystemen nagestreefd. Dit betekent concreet dat droge perioden worden doorstaan zonder droogteschade, vissterfte en stank, en dat in natte perioden geen overlast optreedt door hoge grondwaterstanden of inundaties vanuit oppervlaktewateren. Problemen worden niet afgewenteld op andere gebieden of latere generaties. Het principe "eerst vasthouden, dan bergen, dan pas afvoeren" is hierbij leidend. Rijk, provincies en gemeenten hebben in het Nationaal Bestuursakkoord Water doelen vastgelegd voor het op orde brengen van het watersysteem.

4.6.1.2 Afvalwaterketen     

Het zoveel mogelijk scheiden van vuil en schoon water is belangrijk voor het bereiken van een goede waterkwaliteit. Door te voorkomen dat grote hoeveelheden relatief schoon hemelwater door rioolstelsels worden afgevoerd, neemt het aantal overstorten van verontreinigd rioolwater op oppervlaktewater af en neemt de doelmatigheid van de rioolwaterzuivering toe. Hierdoor verbetert zowel de kwaliteit van oppervlaktewateren waarop overstorten plaatsvinden als de kwaliteit van het effluent ontvangende oppervlaktewater. Indien het schone hemelwater door middel van infiltratie in het gebied wordt vastgehouden alvorens het wordt afgevoerd naar oppervlaktewater, draagt dit bovendien bij aan de duurzaamheid van het watersysteem. Vandaar dat het principe "eerst schoonhouden, dan scheiden, dan pas zuiveren" een belangrijk uitgangspunt is bij nieuwe stedelijke ontwikkelingen. Als het hemelwater niet wordt aangekoppeld of wordt afgekoppeld van het bestaande rioolstelsel is oppervlakkige afvoer en infiltreren in de bodem uitgangspunt. Als infiltratie in de bodem niet mogelijk is, is lozing op het oppervlaktewater via een bodempassage gewenst.

4.6.3.1 Grondgebruik     

De omgeving van het plangebied is grotendeels ingericht als woonwijk (Angelslo), met ruimte voor aanverwante functies zoals scholen en verschillende vormen van bedrijvigheid. Het plangebied zelf bestaat uit een braakliggend terrein dat grotendeels is overwoekerd met beplanting. De bebouwing en verharding van de voormalige Angeluskerk ter plaatse is gesloopt en verwijderd.

In de beoogde situatie wordt één appartementengebouw met bijbehorende verdiepte parkeerplaatsen, een parkeerkelder, groen en een ontsluitingsweg gerealiseerd. Er is sprake van een toename van circa 1.600 m² aan verharding ten opzichte van de bestaande situatie, waardoor aandacht besteed dient te worden aan infiltratie van hemelwater.

4.6.3.2 Bodemopbouw en hoogteligging     

De kern Emmen ligt grotendeels op de Hondsrug. De maaiveldhoogtes variëren sterk. De hoogste delen van het gebied hebben een maaiveldhoogte van NAP + 24,00 m, de laagste delen liggen rond NAP + 20,00 m. Op basis van het Actueel Hoogtebestand Nederland ligt het plangebied op circa NAP + 22,00 m. De bodem in en om het gebied bestaat overwegend uit zandgronden. Tevens zijn in de bodem leemlagen aanwezig, die het infiltreren van hemelwater bemoeilijken.

4.6.3.3 Grondwater     

Er is binnen het plangebied geen sprake van grondwateroverlast, maar in het openbaar gebied wel. Dat is de reden dat binnen het plangebied ter voorkoming van overlast maatregelen worden getroffen, waarop wordt ingegaan in paragraaf 4.6.3.5.

4.6.3.4 Riolering     

Naast het inzamelen en afvoeren van afvalwater heeft het rioolstelsel een belangrijke functie in de afwatering van de verharde oppervlakken in het plangebied.

Het afvalwater wordt via een nieuwe rioolwateraansluiting afgevoerd richting het gemeentelijk riool. Er is sprake van een toename van het aantal vervuilingseenheden. Daarom heeft afstemming plaatsgevonden met de gemeente Emmen over de rioolaansluiting. Het huidige rioolstelsel is gemengd. In de loop van 2023 wordt ten behoeve van de voorgenomen ontwikkeling het stelsel omgebouwd naar een gescheiden stelsel. In de nieuwe situatie worden afvalwater en hemelwater dan ook via een gescheiden stelsel afgevoerd. Een gescheiden rioolstelsel houdt afvalwater en regenwater gescheiden.

4.6.3.5 Waterbeheer, (grond)waterkwanteit en -kwaliteit     

Het plangebied maakt geen deel uit van een door de provincie aangewezen grondwaterbeschermingsgebied. Er zijn daarom geen beperkende eisen aan het grondgebruik gesteld.

Het moet voorkomen worden dat er tijdens perioden van neerslag overlast, schade of gevaar ontstaat. Bij nieuwe ontwikkelingen zal dan ook goed moeten worden nagedacht over hoe er moet worden omgegaan met afvoer en berging van regenwater. Afgewogen moet worden of het verstandig is het regenwater in het eigen gebied te bergen of dat het juist beter is het water af te voeren naar een andere locatie. Afhankelijk van de locatie binnen het plangebied of functie van het gebied kan de keuze anders uitvallen. Verder is het van belang om bij de afweging te laten meewegen of het gaat om maatregelen die nodig zijn om water dat vrijkomt tijdens een kortdurende hevige hoosbui te verwerken, of dat het gaat om maatregelen om water dat vrijkomt tijdens een langdurige natte periode te verwerken.

Er is sprake van een bergingseis van 91 mm per toename verhard oppervlak. Aangezien sprake is van een toename van circa 1.600 m² verhard oppervlak, dient 146 m³ waterberging gerealiseerd te worden. Berging van hemelwater vindt zo veel mogelijk op eigen terrein plaats. Aangezien het projectgebied groen wordt ingericht, zijn er voldoende infiltratiemogelijkheden voor reguliere hoeveelheden aanwezig. Daarnaast wordt geadviseerd om een sedumdak op het appartementengebouw aan te brengen, om meer infiltratiemogelijkheden te creëren.

Voor de zwaardere buien moet naast de infiltratiemogelijkheid een zodanige afvoermogelijkheid aanwezig zijn, dat bij dreigende overlast, overtollig water snel en efficiënt naar een bergingsmogelijkheid in de omgeving kan worden afgevoerd. Om te voorkomen dat de verdiepte parkeerplaatsen en parkeerkelder bij extreme neerslag onder water komen te staan, zal de opritlaan door middel van een 'knik' vanaf de openbare weg eerst omhoog lopen tot circa 30 cm boven peil, om vervolgens weer af te lopen richting de verdiepte parkeerplaatsen. Geadviseerd wordt om de parkeerplaatsen uit te voeren in halfverharding, zodat hemelwater ter plaatse beter kan infiltreren. Overtollig hemelwater wordt op de openbare weg geloosd, waarbij het via straatkolken wordt afgevoerd naar het gemeentelijk hemelwaterriool.

5.3.2.1 Groen     

Artikel Groen

De op de verbeelding voor "Groen" aangewezen gronden zijn bestemd voor groen(voorziening), park, plantsoen en water met bijbehorende andere bouwwerken, fiets- en voetpaden, in- en uitritten, bestaande parkeervoorzieningen, nutsvoorzieningen en waterhuishoudkundige voorzieningen. Binnen de bestemming is mede begrepen het behoud, herstel en de ontwikkeling van bestaande beplanting.

Binnen de bestemming groen is geen bouwmogelijkheid voor gebouwen opgenomen. Wel kunnen andere bouwwerken, zoals speeltoestellen, worden opgericht.

5.3.2.2 Verkeer - Verblijf     

Artikel Verkeer - Verblijf

De voor 'Verkeer - Verblijf' aangewezen gronden zijn bestemd voor woonstraten en wegen voor de ontsluiting van de aanliggende percelen, erven en pleinen en parkeerterrein, met bijbehorende andere bouwwerken, kunstwerken en waterwerken, sport- en speelgelegenheden, fiets- en voetpaden, parkeervoorzieningen, groenvoorzieningen, nutsvoorzieningen en waterhuishoudkundige voorzieningen.

5.3.2.3 Wonen - Gestapeld 4     

Artikel Wonen - Gestapeld 4

Binnen de bestemming Wonen - Gestapeld 4 wordt de mogelijkheid geboden voor de bouw van maximaal één vierlaags appartementengebouw en de realisatie van daarbij behorende voorzieningen. Dit laatste is bedoeld om ondergeschikte voorzieningen (bijvoorbeeld groenvoorzieningen of toegangswegen) onder de woonbestemming te brengen. Het aantal woningen mag maximaal het met de aanduiding 'maximum aantal wooneenheden' aangegeven aantal bedragen. Het appartementengebouw dient in het bouwvlak gerealiseerd te worden. Het bouwvlak mag volledig worden bebouwd.

3.2.1 Gebouwen     

Voor het bouwen van gebouwen gelden de volgende bepalingen:

1. op deze gronden mogen geen gebouwen en overkappingen worden opgericht.

3.2.2 Andere bouwwerken     

Voor het bouwen van andere bouwwerken gelden de volgende bepalingen:

1. de bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen gelegen langs de openbare weg mag maximaal 1 meter bedragen;
2. de bouwhoogte van vlaggenmasten en lichtmasten mag maximaal 5 meter bedragen.

3.4.1 Verboden werkzaamheden     

Het is verboden zonder of in afwijking van een schriftelijke vergunning (omgevingsvergunning voor het uitvoeren van werken, geen bouwwerken zijnde, of van werkzaamheden) de volgende werken, geen bouwwerken zijnde, of werkzaamheden uit te voeren:

1. het aanbrengen van oppervlakteverhardingen en/of parkeervoorzieningen;
2. het aanleggen van fiets- en voetpaden;
3. het aanleggen of verwijderen van ondergrondse leidingen;
4. het verwijderen en/of ontbossen van gronden met houtopstanden/houtwallen.

3.4.2 Toegestane werkzaamheden     

Het verbod als bedoeld in artikel 3.4.1 is niet van toepassing op werken en/of werkzaamheden die:

1. normaal onderhoud en beheer betreffen;
2. noodzakelijk zijn in verband met het op de bestemming gerichte beheer of gebruik van de grond;
3. al in uitvoering zijn op het tijdstip van het van kracht worden van het plan;
4. mogen worden uitgevoerd krachtens een al verleende vergunning.

3.4.3 Combinaties     

Voorzover voor meerdere werken en/of werkzaamheden vergunningen worden gevraagd en deze in één (inrichtings)plan zijn ondergebracht, wordt dit plan in zijn geheel in de beoordeling betrokken.

3.4.4 Beperkingen     

De in artikel 3.4.1 bedoelde vergunning wordt in ieder geval geweigerd wanneer de voorgenomen werken of werkzaamheden de waarden van een gebied zodanig zullen aantasten of de mogelijkheden tot herstel daarvan zodanig zullen verkleinen, dat dit niet door het stellen van voorwaarden aan de vergunning kan worden voorkomen.

4.2.1 Gebouwen     

Er mogen geen gebouwen en overkappingen gebouwd worden.

4.2.2 (Half)verdiept parkeerterrein     

Voor het (half)verdiept parkeerterrein geldt de volgende bepaling:

1. de ondergrondse bouwdiepte van het parkeerterrein bedraagt minimaal 1,5 meter onder peil.

4.2.3 Andere bouwwerken     

Voor het bouwen van andere bouwwerken gelden de volgende bepalingen:

1. de bouwhoogte van andere bouwwerken mag maximaal 3 meter bedragen, met dien verstande dat de bouwhoogte van lichtmasten maximaal 10 meter mag bedragen;
2. een luifel aan het hoofdgebouw mag maximaal 1,5 meter uitsteken.

4.3.1 Bevoegdheid     

Burgemeester en wethouders kunnen nadere eisen stellen aan de plaats en de afmetingen van de gebouwen, wat betreft:

1. de woonsituatie;
2. het straat- en bebouwingsbeeld;
3. cultuurhistorie;
4. verkeersveiligheid;
5. sociale veiligheid;
6. brandveiligheid, externe veiligheid en rampenbestrijding;
7. milieusituatie;
8. de gebruiksmogelijkheden in andere bestemmingen.

4.4.1 Bevoegdheid     

Met een omgevingsvergunning kan worden afgeweken van:

1. artikel 4.2.3 onder b in die zin dat de bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen langs de openbare weg maximaal 1.5 meter mag bedragen.

4.4.2 Beperking     

De toepassing van de in artikel 4.4.1 genoemde afwijkingen is beperkt tot incidentele gevallen, waarbij het functioneren van de bestemming begrepen doeleinden en omliggende bestemmingen niet mag worden aangetast. In de afweging om omgevingsvergunning te verlenen worden in ieder geval de woonsituatie, het straat- en bebouwingsbeeld, de cultuurhistorie, de verkeersveiligheid, de (sociale) veiligheid, brandveiligheid/ externe veiligheid en rampenbestrijding, de milieusituatie, de gebruiksmogelijkheden in andere bestemmingen in acht genomen. Indien de genoemde waarden en of belangen onevenredig worden geschaad wordt de omgevingsvergunning niet verleend.

5.2.1 Gebouwen     

Voor het bouwen van hoofdgebouwen gelden de volgende bepalingen:

1. als hoofdgebouw mag uitsluitend een woongebouw worden gebouwd;
2. het aantal hoofdgebouwen mag niet meer bedragen dan één;
3. het aantal wooneenheden mag niet meer bedragen dan het met de aanduiding 'maximum aantal wooneenheden' aangegeven aantal;
4. het hoofdgebouw dient binnen het bouwvlak te worden gebouwd;
5. de voorgevels van het hoofdgebouw dienen in of achter de gevellijnen te worden opgericht, met dien verstande dat:
   1. balkons maximaal 1,5 m buiten de gevellijn mogen uitkragen;
6. het bouwvlak mag volledig worden bebouwd;
7. ter plaatse van de aanduiding 'maximum bouwhoogte (m)' mag de bouwhoogte van het hoofdgebouw niet meer bedragen dan is aangegeven
8. het hoofdgebouw dient plat afgedekt te zijn;
9. het hoofdgebouw dient te worden opgericht in maximaal vier woonlagen;

5.2.2 Bijbehorende bouwwerken     

Voor het bouwen van bijbehorende bouwwerken geldt dat deze uitsluitend inpandig in het hoofdgebouw worden opgericht.

5.4.1 Voorwaardelijke verplichting - nader bodemonderzoek     

Tot een met de bestemming strijdig gebruik wordt in elk geval gerekend het gebruik van en het in gebruik laten nemen van nieuwe gebouwen overeenkomstig de in 5.1 opgenomen bestemmingsomschrijving zonder nader onderzoek en daaruitvoortkomende mogelijke sanering van de bodem, zoals aangeven in het verkennend bodemonderzoek zoals opgenomen in Bijlage 1.